М.?уезов атында?ы №2 орта жалпы білім беретін мектебі.
Реактивті ?оз?алыс
(панорамалы? саба?)
Физика п?ніні? м??алімі:Боранбаева Б.?.
Чапаев ауылы 2014ж
Саба?ты? та?ырыбы: Реактивтік ?оз?алыс.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: «Дене импульсі», «Импульсті? са?талу за?ы» та?ырыптары
бойынша о?ушыларды? ал?ан білімдерін ?орытындылау.
Реактивті ?оз?алыс туралы т?сінік беру, оны ?арышты игерудегі
ма?ызын ??ындыру.Ракетаны? ??рылысы мен ж?мыс істеу
принципімен таныстыру.
Дамытушылы?: Есте са?тау ?абілетін, теориялы? білімі мен физикалы?
тілін, теорияны практикада ?олдана білу мен ?з ойын
?орыта айта білу біліктілігін, ойлау ?абілеттілігін арттыру.
?арышты игеру тарихынан м?ліметтер бере отырып,
балаларды? ой- ?рісін дамыту.
Т?рбиелік: ?арышты игеру мен ?орша?ан ортаны ?ор?ауды? ма?ызын
білуге т?рбиелей отырып, белсенділікке, ?з бетінше ж?мыс істей
білуге т?рбиелеу.
К?рнекілігі: о?улы?, ракетаны? ??рылысы (плакат), ракета моделі, шар
(?рлейтін), ?арышты игеру тарихынан материалдар.
Саба?ты? ??рылымы:
1.?ызы?ушылы?ын ояту.«Ой ?оз?ау» Білемін.
Ракета туралы не білесі?дер?
2.Ма?ынасын ажырату.Білгім келеді.
а).топтар?а м?тіндерді тарату.
?)«Зерделілер» сайысы. ( ?аза?ты? екі ?арышкері ж?нінде ?ыс?аша
м?лімет айту).
б) т?жірибе жасау.
3.Ой тол?аныс.«?йрендім»
а) топтар?а с?ра?тар ?ою.
?) «Шапша?ды?» сайысы. (есептер шы?ару)
б) Бекіту. (?ш топ?а ауызша тапсырмалар беру)
в) ?йге тапсырма. «?арышты игерудегі жетістіктер» (реферат)
4.«Бес жолды ?ле?» (о?ушы шы?армашылы?ы)
Саба?ты? барысы:
І.?йымдастыру кезе?і
ІІ. «Тап?ыр болса? – тауып к?р» (?й ж?мысын тексеру)
1.Дене импульсіні? формуласы?
2.?лшем бірлігі ?андай?
3.К?ш импульсі неге те??
4.?лшем бірлігі ?андай?
5.Дене импульсіні? векторы ?алай ба?ыттал?ан?
6.К?ш импульсіні? векторы ?алай ба?ыттал?ан?
7.Импульсті? са?талу за?ы?
8.Денелер бір –бірімен ішкі к?штер ар?ылы ?ана ?рекеттесетін ж?йені
?андай ж?йе дейді?
ІІІ.(О?ушы жауаптарын толы?тыра отырып ?й ж?мысын ?орыту.)
І?.Жа?а саба?. «Ой ?оз?ау» 1 – кезе?. Білемін.
Ракета туралы не білесі?дер?(?р топ ?з білімдерін к?рсетеді)
Ракета
?. «Ма?ынаны ажырату» 2 – кезе?.Білгім келеді.
(Сыныпта?ы ?ш топ?а м?тіндерді тарату.?р топ м?тінді жеке, топпен
о?ып дайындалып, та?ат?а шы?ып жауап береді.)
І топ. Ракетаны? ??рылысы, ж?мыс істеу принципі.
ІІ топ. Ракетаны? жылдамды?ын аны?тау.
ІІ топ.?арышты игеру тарихы.Жер экологиясыны? ма?ызы.
?І. Т?жірибе жасау.
О?ушы білімін тияна?тау ?шін, ?р топ?а ?рленетін шар беріп, оны ?рлеп, ?шуын ба?ылау ар?ылы ракета газ ар?ылы ?алай ?оз?алатынын ?олмен жасап, к?з жеткізу.
?ІІ. «Ой тол?аныс» 3 – кезе?. ?йрендім.(топтар?а с?ра?тар ?ою)
1.Ракетаны? ??рылысы, ж?мыс істеу принциптері ?андай?
2.Ракетаны? жылдамды?ы неге те??
3.?арышты игеру тарихынан нені білеміз?
4.?арышты игеруді? Жер экологиясына, мемлекет экономиясына тигізетін ма?ызы ?андай?
5.?арыш кемесін Жерге ?алай ?ондырады?
6.?арышта ?арыш кемесіні? ?оз?алыс ба?ытын ?алай тексереді?
?ІІІ. «Шапша?ды?» сайысы.(есептер шы?ару)
І топ.
№1.Массасы 10 г о? ?абыр?аны тесіп ?ткенде жылдамды?ы 800 м/с- тен
300 м/с-ке дейін кемиді.О? импульсіні? ?згерісін табы?дар.
№2.Массалары m1 ж?не m2 екі шар бір- біріне ?арама – ?арсы υ1ж?не
υ2 жылдамды?пен ?оз?алып келеді.Со?ты?ысуды абсолют серпімсіз
деп есептеп, шарларды? со?ты?ыс?аннан кейінгі жылдамды?ын
табы?дар.
ІІ топ.
№1.Массасы 100 г дене еркін т?се отырып, 80 м/с жылдамды? алады.
Денеге осындай жылдамды? беруші к?шті? импульсін аны?та?дар.
№2.Массасы 22 кг бала 2,5 м/с жылдамды?пен ж?гіріп келе жатып,
массасы 12 кг жылжымалы платформа?а ?ар?ып шы?ты.Бала
мен платформаны? жылдамды?ы ?андай?
ІІІ топ.
№1.Жылдамды?ы 5 м/с бал?амен шегені ?ру керек.Бал?аны? массасы 0,8 кг.
Егер со??ыны? ?за?ты?ы 0,1 с болса, онда оны? орташа к?ші ?андай?
№2.Массасы 200 г доп 5 м/с жылдамды?пен ?шады.Допты? импульсі
?андай?
ІХ.Бекіту.( ?ш топ?а ауызша тапсырмалар беру)
І топ.
Ракета ма?айында ешбір дене болмаса да, ке?істігінде ?деу алатынды?ы белгілі.?деу алу ?шін к?ш керек.К?ш дегеніміз бір денені? екінші денеге ?рекеті.Ракета неліктен ?деу алады?
ІІ топ.
Мылты? атыл?ан кезде, мерген оны? д?біні? со?ты?ысын сезеді.Мылты? д?біні? ?оз?алысын реактивтік ?оз?алыс деп санау?а бола ма?
ІІІ топ.
Корабльден су а?ызып шы?аратын ?оз?алт?ышы бар кемелер болады.
Осыны? салдарынан корабль су а?ынына ?арсы ба?ытта ?оз?алады.
Корабльді? ?оз?алысы реактивтік ?оз?алыс бола ма?
Х. «Бес жолды ?ле?»( о?ушы шы?армашылы?ы)
1.Зат есім. ?арышкер.
2.Аны?тауыш. Батырсы?, т?зімдісі?.
3.Етістік. С?йесі?, зерттейсі?, ?шасы?.
4.С?з тіркесі. ?арыш?а м??гі жол аш?ан.
5.Синоним. Адам.
ХІ. ?йге тапсырма:“?арышты игерудегі жетістіктер” (реферат)
ХІІ. Ба?алау.Саба?ты ?орытындылау.