Жамбыл облысы.?ордай ауданы.?айнар ауылы.№32 В.В.Маяковский атында?ы орта мектебіні? физика п?ніні? м??алімі Калиева Салтанат Саттаркуловна
6.02.2014ж
Токты? ж?мысы мен ?уаты.Джоуль-ленц за?ы. Электр ?ыздыр?ыш аспаптар.
?ыздыру шамы
Ма?саты:
Білімділік: Электр ?ыздыр?ыш ??рылымдарымен, ж?мыс істеу принциптерімен таныстыру. Джоуль – Ленц за?ымен таныстырып, оны токты? ж?мысы мен ?уатын есептеуде ?олдану.
Дамытушылы?: Топты? ж?мыстар кезінде ?згені? пікірін сыйлау, ?з к?з?арасын ?тымды жеткізе алу ж?не оны ?ор?ай алу машы?ын дамыту?а жа?дай жасау
Т?рбиелік: Жауапкершілікке, ??ыптылы??а, ?з ойын д?йекті баяндай білуге баулу.
Саба?ты? ?раны:
Біле бер ?анша білсе?- та?ы тіле,
Жетерсі? ма?саты?а біле-біле
?й-тапсырмасын тексеру:
Жа?а саба?ты т?сіндіру:
Тогы бар тізбектегі электр энергиясыны? энергияны? бас?а т?рлеріне айналуыны? ?лшеуіші ток ж?мысыны?, я?ни ?рістегі зарядтарды орын ауыстыр?анда?ы электр к?ші ат?аратын ж?мысты? шамасы болып табылады. A=q·U
м?нда?ы А - электр ?рісіндегі зарядты орын ауыстыр?анда?ы ж?мыс, q-заряд. Осы формуладан т?ра?ты токты? істеген ж?мысын да аны?тау?а болады. t уа?ытта ?ткізгішті? к?лдене? ?имасы ар?ылы q=It заряд ?тсін. Сонда A=I·Ut болады.
Электр тогыны? ж?мысы – ток к?ші, кернеу ж?не ж?мысты істеуге кеткен уа?ытты? к?бейтіндісіне те?.
SI ж?йесінде джоульмен (Дж) ?лшенеді. 1Дж=1A·1B·1c
Тізбекті? б?лігіне арнал?ан Ом за?ы ж?не U=I·R негізінде келесі формулаларды аламыз. A=I2·Rt,
II. Уа?ыт бірлігіндегі ?ндірілген токты? ж?мысы электр тогыны? ?уаты болып табылады. Электр ?уаты P ?рпімен белгіленеді.?уат мына?ан те?: P =I U
Токты? ?уаты табу ?шін ?ткізгіштегі ток к?ші ж?не кернеуді ?лшеп, оларды? к?бейтіндісін табу керек.
Сонымен ?атар токты? ?уаты ?шін мына ?рнектер д?рыс: P = I2R
Халы?аралы? бірліктер ж?йесінде ?уат бірлігіне ватт алын?ан: 1Вт
1ватт (1Вт) ?уат бірлігіне 1В кернеуі бар тізбек б?лінгендегі 1А ток к?шіні? ?уатын алады: 1Вт=1А·1В. 1ватт=1ампер·1вольт.
1 Ватт онша к?п ?уат емес.Т?жірибеде ват?а еселік болып келетін бірліктерді ?олданады: гектоватт 1гВт=102 Вт; киловатт 1кВт=103 Вт; мегаватт 1МВт=106 Вт.
Токты? ?уатын – ?лшеуге арнал?ан аспапты ваттметр деп атайды.Токты? ж?мысын ?лшеуге арнал?ан ??рал электр санауыш деп аталады.Электр санауышында ток ж?мысыны? 1кВ·са?=3,6·106 Дж екенін есептеу ?иын емес.
Кейбір электр аспаптарыны? ?уаты, кВт·са?
Электр ??рыл?ыларыны? ?уаты, кВт
1.Ша?сор?ыш 0,65
2.Электр ?тігі 0,6
3.Кір жуатын машин 0,5
4.Шаш кептіргіш 0,4
5.Теледидар 0,3
Есеп шы?ару:
1. ?ркайсысы 6 Β кернеуге, 0,6 Α τοκ к?шіне
есептелінген екі шам 2 мин жанды.
Осы уа?ыт аралы?ында ?р шамда?ы ж?не екі шамда?ы
электр тогыны? ат?аратын ж?мысын аны?та?дар.
2. М?най мен су коспасыны? кедергісі
1200 Ом. Сор?ыту кондыр?ысы 3 с ж?мыс
істегенде, онда?ы 5,5 Α токты? аткаратын ж?мысын аныкта?дар.
3. М?най араластыр?ышты іске косатын
электр?оз?алт?ышыны? ?уаты 1900 Вт.
Электркоз?алт?ышынан 2са? ішінде 14400 Кл зарядты
?ткізетін орамны? кедергісін аныкта?дар.
?йге тапсырма: § 42-43 о?у 22- жатты?у №1
