Просмотр содержимого документа
«Математикалы? ж?не серіппелі маятниктерді? тербелісі »
1.Ұйымдастыру
А) Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу
Ә) 3 топқа бөлу формула арқылы, топтарып таныстырып өту (2мин)
Б) бағалауды айтып кету (1мин)
2.Менің үйдегі дайындығым.
А)ауызша сұрақтар арқылы жауап беру(4мин)
Ә)Графикалық есептер шығару(2мин)
3. Ақпараттық бөлім. Жаңа тақырыпты түсіндіру. (4+6+3мин)
4. Өз мүмкіндігіңді көрсет. Оқулықпен жұмыс. (6мин)
5. Тапқыр болсаң тауып көр.Ой қозғау(4мин)
6. Қысқаша графикалық тест.(5мин)
7. Мен бүгін не үйрендім. (2мин)
8. Бағалау парақтары бойынша(2мин)
9. Үйге тапсырма беру. (2мин)
10.Тыныштық сәті (2 мин. )
Бағалау парағы
1.Үй тапсырмасы
(сұрақ-жауап)
2.Графика
лық есеп
3.Сабақтағы белсенді
лігі
4.Есеп
5.Тапқыр болсаң тауып көр
5.Қысқаша графика
лық тест
6.Мен бүгін не үйрен
дім
Қорытынды
Аты-жөні:
№7 орта мектеп
Ашық сабақ
Тақырыбы: Математикалық және серіппелі маятниктердің тербелісі.
Пән мұғалімі: Серікбаева Ботагөз
2014-2015 оқу жылы
Күні______________ Сыныбы________________
Cабақтың тақырыбы: Математикалық және серіппелі
маятниктердің тербелісі.
Сабақ мақсаты:
Білімділік: Математикалық және серіппелі маятник тербелістері, оның тербеліс периодтарының қандай шамаларға тәуелді екендігін түсіндіріп, есептеу формуласын тұжырымдау.
Дамытушылық: Оқушының логикалық ой – өрісін дамыту, ойлау, есте сақтау қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелілік: Оқушылардың сабақ кезінде қолданылатын қондырғылар арқылы зерек болуға, приборлармен жұмыс істеу арқылы еңбекке деген сүйіспеншілігін арттыру. Өзіндік көзқарасын танытып, пікір айтуға жаттығу, оқушының пәнге қызығушылығын арттырып, отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақ түрі: жаңа мағлұмат беру
Сабақ әдісі: топтық жұмыс, өз бетімен жұмыс
Сабақ көрнекілігі: интерактивті тақта, электронды оқулық, математикалық және серіппелі маятник
Сабақтың кезеңдері:
1.Ұйымдастыру
А) Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу
Ә) 3 топқа бөлу формула арқылы, топтарып таныстырып өту
Б) бағалауды айтып кету
2.Менің үйдегі дайындығым.
А)ауызша сұрақтар арқылы жауап беру
1 Тербеліс периоды дегеніміз не?Өлшем бірлігі, формуласын жаз
2. Тербеліс жиілігі дегеніміз не?Өлшем бірлігі, формуласы жаз
3 Тербеліс амплитудасы дегеніміз не?
4 Өшетін тербеліс дегеніміз не?Мысал келтір
5. Тербеліс дегеніміх не? Тербелістің түрлері.
6.Тербеліп тұрған дененің толық механикалық энергиясы неге тең?
Ә)Графикалық есептер шығару
3. Ақпараттық бөлім. Жаңа тақырыпты түсіндіру.
«Не нәрсені білмейтінімізді білгеннің өзі - білім» Конфуций.
А).Бейне ролик (маятниктер туралы)
Ә).Мұғалім сөзі
Тербелмелі процестер жүзеге асатын құрылғыларды тербелмелі жүйелер деп атайды. Осындай жүйелердің қарапайым түрі—математикалық маятниктің тербелісін қарастырайық. Математикалық маятник деп созылмайтын салмақсыз жіңішке ұзын жіпке ілінген кішкентай ауыр шарды айтады.
Тербелмелі жүйелерге тән белгілердің бәрі математикалық маятникте де болады. Егер маятникті тепе-теңдік күйінен ауытқытатын болсақ, онда ол әрекет етуші күштерді теңгеруші күштің әрекетінен бастапқы тепе-теңдік күйіне қайта оралады. Осындай маятниктердің қозғалысын бақылап отырып, келесі қарапайым заңдарды тағайындауға болады.
Егер маятниктің ұзындығын өзгертпей, оған массалары әр түрлі жүктер ілсек, онда маятниктің тербеліс периодының өзгермейтіндігі байқалады. Демек, математикалық маятниктің периоды жүктің массасына тәуелді болмайды.
Егер маятникті қозғалысқа келтіргенде оны әр түрлі бұрышқа ауытқытатын болсақ, онда ол амплитудасы түрліше болғанымен, бірдей периодпен тербеледі. Амплитудасы өте үлкен болмаған жағдайда бұл тербеліс гармоникалық тербеліске мейлінше жуық болады. Математикалық маятниктің периоды тербеліс амплитудасына тәуелді болмайды.
Математикалық маятниктің тербеліс периоды
=2π
Серіппеге ілінген жүгі бар қарапайым тербелмелі жүйені серіппелі маятник деп атайды
Серіппелі маятниктің тербеліс периоды
=2π
Б).Балкерім , Бағдат, Мөлдір
4. Өз мүмкіндігіңді көрсет. Оқулықпен жұмыс.
№22 жаттығу.
Ітоп. 1 Ұзындығы 1 метр болатын математикалық маятниктің тербеліс периодын есептеп шығарыңдар.
Бер: l=1мШ: =2π=2c
т/к: Т=?
ІІ топ 2 Периоды 1с-қа тең болу үшін математикалық маятниктің ұзындығы қандай болуы керек?
Бер: Т=1сШ: =2π =0,25м
т/к: l=?
ІІІ топ 3 Математикалық маятниктің тербеліс периодын 2 есе азайту үшін оның ұзындығын неше есе қысқарту керек.
5. Тапқыр болсаң тауып көр.Ой қозғау
Логикалық сұрақтар.
1) Жер беті мен Ай бетінде ұзындықтары бірдей математикалық
маятниктің қайсысы бірдей уақыт ішінде көп тербеліс жасайды?
Себебін түсіндір.
2) Эксперименттік сұрақ: Ұзындықтары әр түрлі екі маятник берілген.
Қай маянтиктің бірлік уақыт ішінде тербеліс периоды көп? Себебін
түсіндір. Соңынан жауабын эксперимент түрінде көрсету.
3.Егер әткеншікке бір адамның орнына екі адам мінетін болса, онда әткеншіктің периоды қалай өзгереді? Әткеншікті математикалық маятник деп есептеу керек.
Жауабы: Математикалық маятниктің периоды тек оның ұзындығына ғана тәуелді болады? Сондықтан периоды өзгермейді.
6. Қысқаша графикалық тест. Өз бетімен жұмыс. ОЖСБ – ға дайындық.
1 . Тербеліс жиілігі 2 Гц. Тербеліс периоды неге тең?
А) 2 с В) 0,2 с С) 0,5 с
2 .Математикалық маятниктің еркін түсу үдеуі 4 есе кемісе, тербеліс
периоды қалай өзгереді?
А) 2 есе кемиді В) 2 есе артады С) өзгермейді
3 . Тербеліс периоды 500мс. Тербеліс жиілігі неге тең?
А) 2 Гц В)1 Гц С) 0,5 Гц
4 . Серіппелі маятниктегі жүк массасын 9 есе арттырсақ, тербеліс жиілігі қалай өзгереді?
А) 3 есе артады В) 3 есе кемиді С) өзгермейді
5 . Математикалық маяниктің тербеліс периоды 4есе артуы үшін, оның
ұзындығы қалай өзгеру керек?
А) 2 есе артады В) 16 есе кемиді С) 16 есе артады
6 . Серіппелі маяниктің тербеліс периоды 5 есе артуы үшін оның массасы неше есе өзгеру керек?
А) 25 есе кемиді В) 25 есе артады С) 10 есе артады
7 . Математикалық маятниктің амплитудасын 2 есе арттырсақ, оның
тербеліс периоды қалай өзгереді?
А) өзгермейді В) 4 есе артады С) 4 есе кемиді
7. Мен бүгін не үйрендім.
8. Бағалау парақтары бойынша
9. Үйге тапсырма беру.
А)§ 27. 22 жаттығу (4,5)
Ә)Тербеліс периоды арқылы математикалық маятник жібінің
ұзындығын есепте. Шыққан нәтижені жіптің сызғыш арқылы
өлшенген мәнімен салыстыр.
Ғаламтордан математикалық және серіппелі маятниктердің
тербелістерін сипаттайтын анимациялар іздеу.
10.Тыныштық сәті 3 мин.
Балалар, енді бір сәт тынышталып, көзімізді
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Өз бетімен жұмыс. ОЖСБ – ға дайындық.
1 . Тербеліс жиілігі 2 Гц. Тербеліс периоды неге тең?
А) 2 с В) 0,2 с С) 0,5 с
2 .Математикалық маятниктің еркін түсу үдеуі 4 есе кемісе, тербеліс
периоды қалай өзгереді?
А) 2 есе кемиді В) 2 есе артады С) өзгермейді
3 . Тербеліс периоды 500мс. Тербеліс жиілігі неге тең?
А) 2 Гц В)1 Гц С) 0,5 Гц
4 . Серіппелі маятниктегі жүк массасын 9 есе арттырсақ, тербеліс жиілігі қалай өзгереді?
А) 3 есе артады В) 3 есе кемиді С) өзгермейді
5 . Математикалық маяниктің тербеліс периоды 4есе артуы үшін, оның
ұзындығы қалай өзгеру керек?
А) 2 есе артады В) 16 есе кемиді С) 16 есе артады
6 . Серіппелі маяниктің тербеліс периоды 5 есе артуы үшін оның массасы неше есе өзгеру керек?
А) 25 есе кемиді В) 25 есе артады С) 10 есе артады
7 . Математикалық маятниктің амплитудасын 2 есе арттырсақ, оның
тербеліс периоды қалай өзгереді?
А) өзгермейді В) 4 есе артады С) 4 есе кемиді
Өз бетімен жұмыс. ОЖСБ – ға дайындық.
1 . Тербеліс жиілігі 2 Гц. Тербеліс периоды неге тең?
А) 2 с В) 0,2 с С) 0,5 с
2 .Математикалық маятниктің еркін түсу үдеуі 4 есе кемісе, тербеліс
периоды қалай өзгереді?
А) 2 есе кемиді В) 2 есе артады С) өзгермейді
3 . Тербеліс периоды 500мс. Тербеліс жиілігі неге тең?
А) 2 Гц В)1 Гц С) 0,5 Гц
4 . Серіппелі маятниктегі жүк массасын 9 есе арттырсақ, тербеліс жиілігі қалай өзгереді?
А) 3 есе артады В) 3 есе кемиді С) өзгермейді
5 . Математикалық маяниктің тербеліс периоды 4есе артуы үшін, оның
ұзындығы қалай өзгеру керек?
А) 2 есе артады В) 16 есе кемиді С) 16 есе артады
6 . Серіппелі маяниктің тербеліс периоды 5 есе артуы үшін оның массасы неше есе өзгеру керек?
А) 25 есе кемиді В) 25 есе артады С) 10 есе артады
7 . Математикалық маятниктің амплитудасын 2 есе арттырсақ, оның
