Магнит ?рісі. Т?зу токты? магнит ?рісі

Саба?ты? та?ырыбы: Магнит ?рісі. Т?зу токты? магнит ?рісі.

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік ма?саты: О?ушылар?а магнит ?рісі ??ымын ?алыптастыру, т?зу токты? магнит ?рісі туралы т?сінік беру.
Дамытушылы? ма?саты: О?ушыларды? білім де?гейін ж?не білім мазм?ныны? т?ра?тылы?ы мен оны игерудегі іскерлік пен да?дыны ба?ылау.
Т?рбиелік ма?саты: Адамгершілікке, ??ыптылы??а, ал?ырлы??а, отанс?йгіштікке, таби?атты аялау?а, сыйласты? пен ?дептілікке баулу.

Саба?ты? т?рі: ашы? саба?

Саба?ты? к?рнекіліктері: плакаттар, суреттер, слайд

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і:

1. С?лемдесу;

2. О?ушыларды т?гендеу;

3. Сынып болмесіні? тазалы?ын тексеру;

4. О?ушыларды? саба??а дайынды?ын тексеру (ж?мыс орны, отырыстары, сырт?ы т?рлері);

ІІ. ?й тапсырмасын с?рау.

1. Миллион кімге б?йырады?

3 топ?а б?леміз. ( Амперметр, Вольтметр, Электр тогы)

«Топтарын таныстыру»

1. Электролиттегі электр тогы дегеніміз не? (Иондарды? реттелген ?оз?алысы)

2. Электр тогыны? газ ар?ылы ?ту процесін не деп атайды? (Газ разряды )

3. Еркін электрондарды? ба?ыттал?ан ?оз?алысын не деп аталады?

(Металдарда?ы электр тогы )

4. Электролит ар?ылы электр тогы ?ткенде, электродтарда зат б?ліну процесі?

(Электролиз)

5. Таза шала?ткізгіштерді? ?ткізгіштігі не деп аталады?

(Меншіктік ?ткізгіштік)

6. Су ерітінділерінде зат молекулаларыны? иондар?а ыдырауы не деп аталады ?

( Электролиттік диссоциация )

7. Мынау нені? формуласы? I=U/R (Ток к?ші )

8. Электрондар мен ?арама-?арсы та?балы иондарды? ба?ыттал?ан ?оз?алысы?

( Газдарда?ы электр тогы )

9. Кедергіні? ?лшем бірлігі ? ( Ом)

?т?ан топ конверт ашады.

Жа?а саба?: Магнит ?рісі. Т?зу токты? магнит ?рісі.

Магнит ?рісі — ?оз?алыста?ы электр зарядтарымен магниттік моменті бар денелерге (оларды? ?оз?алыста?ы к?йіне т?уелсіз) ?сер ететін к?штік ?ріс. Магнит ?рісі магниттік индукция векторымен (В) сипатталады.

Вны?м?ні магнит моменті бар ?оз?алыста?ы электрз арядына ж?не денелерге ?рісті? берілген н?ктесінде ?сер етуші к?шті аны?тайды. “Магнит?рісі” терминін 1845 ж. А?ылшын физигі М.Фарадей енгізген. Ол электр ?зара ?сер сия?ты магнит ?зара ?серде біры??ай материялы? ?ріс ар?ылы беріледі деп сана?ан.

Магнит ?рісі деп ?ткізгіштерді? электр тогымен ?зара ?рекеттесуі ж?зеге асатын материяны? т?рін айтады.

1820 жылы дат ?алымы Эрстед мынадай т?жірибе жасады. Ол мыс ?ткізгішті магнит тілшені? ?стіне, оны? осіне параллель орналастырды. ?ткізгіш ар?ылы ток жібергенде кезде магнит тілшесі ?зіні? бастап?ы ?алпынан ауыт?иды. Тізбекті ажыратып жібергенде, магнит тілшесі ?зіні? бастап?ы ?алпына келеді. Б?л электрлік ж?не магниттік ??былыстарды? арасында ?зара байланыс бар екенін д?лелдейді.

Бірдей ба?ытта?ы ток ?тетін екі параллель ?ткізгіш бірін-бірі тартады, ал ?арсы ба?ытта?ы ток ?тетін ?ткізгіштер бірін-бірі тебеді.

Электр тогы ?тетін ?ткізгіштер арасында?ы м?ндай ?зара ?рекеттесу магниттік ?зара ?рекеттесу деп аталады.

Магнит ?рісі деп ?ткізгіштерді? электр тогымен ?зара ?рекеттесуі ж?зеге асатын материяны? т?рін айтады.

Магнит ?рісінде кішкентай магнит тілшелеріні? осьтерін бойлай орналас?ан сызы?тар магнит ?рісіні? сызы?тары немесе магнит ?рісіні? к?ш сызы?тары деп аталады.

Т?зу электр тогыны? магнит ?рісіні? ба?ытын екі т?сілмен аны?тау?а болады:

1.Б?р?ы ережесімен:

Егер б?р?ыны токты? ба?ытымен ?оз?алта б?раса, онда б?р?ы т?т?асыны? айналу ба?ыты ?рісті? магниттік к?ш сызы?тарыны? ба?ытын к?рсетеді.

2. Егер ?ткізгішке ток ба?ытымен ?араса, онда магниттік к?ш сызы?тары са?ат тілімен ба?ыттас болады.

Жа?а саба?ты ?орытындылау:

Ойланайы? кім ойшыл? (С?ра?тар)

I-топ

1. Магнит ?рісі дегеніміз не?

II-топ

2. Магнит ?рісіні? к?ш сызы?тары дегеніміз не?

III- топ

3. 1820 жылы т?жірибе жаса?ан ?алым?

2-тапсырма

I- топ

Электр ?тігіні? паспортында 220В, 60 Вт деп жазыл?ан. Кернеуі 220 В желіге 3 са? бойы ?осыл?ан ?тік ?анша жылу м?лшерін б?леді?

II- топ

?р?айсысы 6 В кернеуге 0,6 А ток к?шіне есептелінген екі шам 2 мин жанды. Осы уа?ыт аралы?ында ?р шамда?ы ж?не екі шамда?ы электр тогыны? ат?аратын ж?мысын аны?та?дар.

III- топ

М?най су ?оспасыны? кедергісі 1200 Ом. Сор?ыту ?ондыр?ысы 3с ж?мыс істегенде, онда?ы 5,5 А токты? ат?аратын ж?мысын аны?та?дар.

3-тапсырма

С?йкестендіру тесті

Меншікті бал?у жылуы? (Дж \ кг)

Денені? ішкі энергиясы? (Дж )

Денені? кинетикалы? энергиясы? (Дж )

Отынны? меншікті жану жылуы? (Дж \ кг)

Затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы? ()

?ыздыру?а ?ажетті жылу м?лшері? (Дж )

Ба?алау.

?йге тапсырма:

§ 54 о?у. 25- жатты?у

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Магнит ?рісі. Т?зу токты? магнит ?рісі»

«Бекітемін»

Оқу ісі жөніндегі орынбасары: Е. Маханбетұлы

Сабақтың тақырыбы: Магнит өрісі. Түзу токтың магнит өрісі.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік мақсаты: Оқушыларға магнит өрісі ұғымын қалыптастыру, түзу токтың магнит өрісі туралы түсінік беру.
Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.
Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.

Сабақтың түрі: ашық сабақ

Сабақтың көрнекіліктері: плакаттар, суреттер, слайд

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

1. Сәлемдесу;

2. Оқушыларды түгендеу;

3. Сынып болмесінің тазалығын тексеру;

4. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру (жұмыс орны, отырыстары, сыртқы түрлері);

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

1. Миллион кімге бұйырады?

3 топқа бөлеміз. ( Амперметр, Вольтметр, Электр тогы)

«Топтарын таныстыру»

1. Электролиттегі электр тогы дегеніміз не? (Иондардың реттелген қозғалысы)

2. Электр тогының газ арқылы өту процесін не деп атайды? (Газ разряды )

3. Еркін электрондардың бағытталған қозғалысын не деп аталады?

(Металдардағы электр тогы )

4. Электролит арқылы электр тогы өткенде, электродтарда зат бөліну процесі?

(Электролиз)

5. Таза шалаөткізгіштердің өткізгіштігі не деп аталады?

(Меншіктік өткізгіштік)

6. Су ерітінділерінде зат молекулаларының иондарға ыдырауы не деп аталады ?

( Электролиттік диссоциация )

7. Мынау ненің формуласы? I=U/R (Ток күші )

8. Электрондар мен қарама-қарсы таңбалы иондардың бағытталған қозғалысы?

( Газдардағы электр тогы )

9. Кедергінің өлшем бірлігі ? ( Ом)

Ұтқан топ конверт ашады.

Жаңа сабақ: Магнит өрісі. Түзу токтың магнит өрісі.

Магнит өрісі — қозғалыстағы электр зарядтарымен магниттік моменті бар денелерге (олардың қозғалыстағы күйіне тәуелсіз) әсер ететін күштік өріс. Магнит өрісі магниттік индукция векторымен (В) сипатталады.

Вныңмәні магнит моменті бар қозғалыстағы электрз арядына және денелерге өрістің берілген нүктесінде әсер етуші күшті анықтайды. “Магнитөрісі” терминін 1845 ж. Ағылшын физигі М.Фарадей енгізген. Ол электр өзара әсер сияқты магнит өзара әсерде бірыңғай материялық өріс арқылы беріледі деп санаған.

Магнит өрісі деп өткізгіштердің электр тогымен өзара әрекеттесуі жүзеге асатын материяның түрін айтады.

1820 жылы дат ғалымы Эрстед мынадай тәжірибе жасады. Ол мыс өткізгішті магнит тілшенің үстіне, оның осіне параллель орналастырды. Өткізгіш арқылы ток жібергенде кезде магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпынан ауытқиды. Тізбекті ажыратып жібергенде, магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпына келеді. Бұл электрлік және магниттік құбылыстардың арасында өзара байланыс бар екенін дәлелдейді.

Бірдей бағыттағы ток өтетін екі параллель өткізгіш бірін-бірі тартады, ал қарсы бағыттағы ток өтетін өткізгіштер бірін-бірі тебеді.

Электр тогы өтетін өткізгіштер арасындағы мұндай өзара әрекеттесу магниттік өзара әрекеттесу деп аталады.

Магнит өрісі деп өткізгіштердің электр тогымен өзара әрекеттесуі жүзеге асатын материяның түрін айтады.

Магнит өрісінде кішкентай магнит тілшелерінің осьтерін бойлай орналасқан сызықтар магнит өрісінің сызықтары немесе магнит өрісінің күш сызықтары деп аталады.

Түзу электр тогының магнит өрісінің бағытын екі тәсілмен анықтауға болады:

1.Бұрғы ережесімен:

Егер бұрғыны токтың бағытымен қозғалта бұраса, онда бұрғы тұтқасының айналу бағыты өрістің магниттік күш сызықтарының бағытын көрсетеді.

2. Егер өткізгішке ток бағытымен қараса, онда магниттік күш сызықтары сағат тілімен бағыттас болады.

Жаңа сабақты қорытындылау:

Ойланайық кім ойшыл? (Сұрақтар)

I-топ

1. Магнит өрісі дегеніміз не?

II-топ

2. Магнит өрісінің күш сызықтары дегеніміз не?

III- топ

3. 1820 жылы тәжірибе жасаған ғалым?

2-тапсырма

I- топ

Электр үтігінің паспортында 220В, 60 Вт деп жазылған. Кернеуі 220 В желіге 3 сағ бойы қосылған үтік қанша жылу мөлшерін бөледі?

II- топ

Әрқайсысы 6 В кернеуге 0,6 А ток күшіне есептелінген екі шам 2 мин жанды. Осы уақыт аралығында әр шамдағы және екі шамдағы электр тогының атқаратын жұмысын анықтаңдар.

III- топ

Мұнай су қоспасының кедергісі 1200 Ом. Сорғыту қондырғысы 3с жұмыс істегенде, ондағы 5,5 А токтың атқаратын жұмысын анықтаңдар.

3-тапсырма

Сәйкестендіру тесті

Меншікті балқу жылуы? (Дж \ кг)