Саба? та?ырыбы:§ 36. Электр тогыны? к?ші. Амперметр.
Саба? ма?саты:
-
Электр тогы, электр тогыны? к?здері,электр тогыны? к?ші, амперметр туралы т?сінік беру.
-
О?ушыларды ?з бетімен ой ?орытындыларын жасай білуге да?дыландыру.
-
Жауапкершілікке, тияна?тылы??а, е?бек?орлы??а т?рбиелеу.
Саба? т?рі: аралас
Саба? ?дісі: сыни т?р?ысынан ойлау стратегиясы бойынша топтастыру,ша?ыру, рефлекция,болжау.
??рал-жабды?тар: компьютер, слайдтар, видеокассеталар
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
ІІ. ?ткен тарауды ?орытындылау.
-
Денелерді? электрленуі деген не?
-
Электрленуді бай?ау?а арнал?ан ??рал ?алай аталады?
-
Атомны? ??рылысы ?андай?
-
Кулон за?ы.
-
Элерктр ?рісіні? кернеулігі деген не?
-
Электр ?рісіні? кернеулігі мен потенциалдар арасында?ы байланыс ?андай?
-
Конденсатор деген не?
-
Конденсаторды? электрсыйымдылы?ы деген не?
-
Электр зарядыны? неше т?рі бар?
-
Біртекті ?ріс деген не?
-
Кернеу деген не?
-
Аттас ж?не ?р аттас зарядтар бір-бірімен ?алай ?рекеттеседі?
Ш.Білімді тексеру «Семантикалы? картаны толтыру»
Физикалы? шама
формуласы
Ток к?ші
Электр ?оз?аушы к?ші
Кулон за?ы
Электрсыйымдылы?
ІУ.Ма?сат ?ою
Электр тогы, электр тогыны? к?здері,электр тогыны? к?ші, амперметр
туралы т?сінік беру.
У. Жа?а саба?.
Электр тогы дегеніміз электр зарядтарыны? электр ?рісіні? ы?палымен реттелген ?оз?алысын айтады.
Электр тогы т?ра?ты болу ?шін мынадай шарттар орындалуы ?ажет:
-
Еркін шапша? электр зарядтарын тасымалдушылар болу керек;
-
Еркін зарядты тасушылар?а ?рекет ететін электр ?рісі болу ?ажет;
-
Ток к?зі ?ажет.
Ал?аш рет «электр тогы» т?сінігін физика?а енгізген француз ?алымы Ампер Андре Мари.
Электр тогыны? ?серлері:
-
Токты? жылулы? ?сері.
-
Токты? химиялы? ?сері.
-
Токты? магниттік ?сері.
-
Токты? физиологиялы? ?сері.
Ток к?здеріне:
Гальвани элементтері;
Аккумуляторлар;
Генераторлар жатады.
Ток к?зін алу ?шін зарядтарды б?лгенде электрлік емес к?штерді ?олданады. Оларды б?где к?штер деп атайды.
Б?где к?штерді? ?рекетін сипаттау ?шін электр ?оз?аушы к?ші (Э?К) ??ымы енгізіледі.
ХБЖ-де Э?К бірлігі 1 Вольт (В) болып табылады:
Ток к?зіні? шартты белгісі:
Ток к?зінде электр зарядтары б?лінеді: о? зарядтар анод?а, терісі катод?а жиналады.
Электрофорлы? машиналарда зарядтарды б?лу ж?мысы механикалы? энергия есебінен болады.
Аккумуляторларда зарядтарды б?лу ж?мысы химиялы? реакция н?тижесінде болады.
Ток к?зінде ?айсыбір энергияны? электр ?рісіні? энергиясына айналады.
Электр тогын ?лшеу ж?не салыстыру ?шін ток к?ші деген шама енгізіледі.
- ток к?ші.
ХБЖ-де ток к?шіні? ?лшем бірлігі 1ампер.
?лсіз токтарды ?лшеу ?шін
1мА=10-3А
1мкА=10-6А
К?шті токтарды ?лшеу ?шін
1 кА=103A
Ток к?шін ?лшейтін аспаптар-амперметр.
Амперметр ток к?ші ?лшенетін аспап?а тізбектеліп ?осылады.
С?лбада?ы шартты белгісі:
VІ. Т?сінігін тексеру.
Жатты?у ж?мыстарын орындау.
VІІ.Бекіту кезе?і
Карточкамен ж?мыс.
?орытындылау.
Ба?алау.
VІІІ. ?йге біліп келуге тапсырма:
§35. 36. Электр тогы. Электр тогыны? к?здері.