«ХХІ ?асыр к?шбасшысы» атты интелектуалды ойын-сайысы /информатика,физика/

ИНФОРМАТИКА, ФИЗИКА ПӘНІ БОЙЫНША

«ХХІ ғасыр көшбасшысы» атты интелектуалды ойын-сайысы /информатика,физика/

Құрметті көрермен қауым! Оқушылар! Ұстаздар! Бүгінгі «ХХІ ғасыр көшбасшысы» атты интелектуалды ойын-сайысымызға қош келіпсіздер!

Сайысымыздың мақсаты:

1.Білімділік:

Алған білімдерін бекіту, жетілдіру, есте сақтау қабілеттіліктерін арттыру.

2.Дамытушылық:

Логикалық, белсенділік қасиеттерін дамыта отырып, ұлтжандылыққа баулу

3.Тәрбиелік:

Ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа және саналы болып өсулеріне жағдай жасау.

Сабақтың түрі: қайталау, ойын сабағы.

С а б а қ т ы ң б а р ы с ы:

Әсемпаз болма әрнеге,

Өнерпаз болсаң арқалан.

Сен де бір кірпіш дүниеге,

Кетігін тап та бар қалан.

Бүгінгі ойын-сайысымыздың шарттарымен таныстырайық.

1-кезең «Бәйге» сұрақтар берілген оған бірінші болып қол көтерген

топ жауап береді. Егер де бірінші топ жауап бере алмаса

екінші топ жауап бере алады. Әр жауап 3 баллдан

есептеледі.

2-кезең «Полиглотта» жұмбақтар берілген оған оқушылар шешімін тауып қазақ-орыс-ағылшын тілінде жауап беруге тиіс. Қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің жауаптарына бір-бір балдан беріледі. Толық жауапқа 3 бал.

3 кезең «Ғажайып төрттік» 16 тор көз берілген оқушылар өзінің қалаған тор көзін таңдайды, жауап берген жағдайда сол балдық жүйе беріледі.

4 кезең «Жорғада» «Жорға» ережесі бойынша 2 топқа сұрақтар беріледі. Сұрақтар 1 баллдан есептелінеді.

І-топ АҚПАРАТ

Ақпаратпыз күш қайраты қаулаған,

Бар білімін келешекке арнаған.

Вольтметрмен жарысқалы отырмыз,

Біз боламыз білім жолын жалғаған.

ІІ-топ ВОЛЬТМЕТР

Танысыңдар ақпараттар вольтметрмен,

Ойлап тапты вольт оны даңқыменен.

Физикада әрдайым самғайтұғын,

Біз боламыз вольтметр тобыменен.

БӘЙГЕ

1. Жылу берілудің түрлері (жылуөткізгіштік,

сәуле шығару, конвекция)

1. «Ақпарат» ұғымы (түсіндіру, баяндау, мәлімет)

2. Температураны өлшейтін құрал (термометр)

3. Компьютердің миы (процессор)

4. Ауаның ылғалдылығын өлшейтін құрал? (психрометр)

5. Конъюнкция дегеніміз не? (логикалық көбейту)

6. 1 пФ-та неше Ф бар? (10^-9)

7. Көппайдаланушы операциялық жүйеге қандай операциялық жүйе жатады? (Windows типті операциялық жүйе)

8. Меншікті кедергіні қандай әріппен белгілейміз? (ρ)

9. Интерфейс дегеніміз не? (пайдаланушы мен компьютер

арасындағы байланыс)

11. Ток күшін өлшейтін құрал (апмерметр)

12 Архивтеу дегеніміз не ? (Файлды архивтік файлға

жазу процесі)

13 Ток күші дегеніміз не ? (Өткізгіштің көлденең қимасы арқылы қандай да бір уақыт аралығында тасымалданатын электр мөлшерінің сол уақыт аралығына қатынасы )

14 Драйвер дегеніміз не ? (құрылғыларды басқаруға арналған

программа)

ПОЛИГЛОТ

Өзі затты құрайды,

Теңесуге таразыны сұрайды.

/МАССА/ /салмақ/ /mass/

Тұмсығымен қозғалар,

Соңында әппақ із қалар.

/БОР/ /мел/ /chalk/

Жалт-жұлт етер,

Жер түбiне жетер.

/НАЙЗАҒАЙ/ /молния/ /storm/

Жүз төрт түйме,

Он бір ине.

/ПЕРНЕТАҚТА/ /клавиатура/ /keyboard/

Аспандағы алып доп,

Жарқырайды жарық боп.

/күн/ /солнце/ /sun/

Ойнақтаса қолында,

Із қалмайды жолында.

/бағыт/ /стрелка/ /needle/

Қозғалысқа келтіріп,

Жылдамдығын береді.

Өлшемдерін қарасаң

Ньютонға ол келеді

/КҮШ/ /сила/ /power/

Аса қажет өмірге халық үшін.

Пайдаланам күн сайын жарық үшін.

/шам/ /лампа/ /lamp/

Тоқ бар жерде, біреу бар,

Өлшемі вольт, киловольт

Ұмытып кетпе, тағы бар,

Гектовольт және меговольт.

/кернеу/ /напряжение/ /voltage/

Аты оның жыл басына ұқсайды,

Компьютерде керектіні нұсқайды.

/тышқан/ /мышка/ /mouse/

ҒАЖАЙЫП ТӨРТТІК

ҒАЛЫМДАР – 10 Компьютердің атасы

ЧАРЛЗ БЭББИДЖ

ҒАЛЫМДАР – 20 Бейне сұрақ.

Тізбек бөлігіне арналған Ом заңы.

(Тізбектің бөлігіндегі ток күші-осы бөліктің ұштарындағы кернеге тура пропорционал,өткізгіштің кедергісіне кері пропорционал)

ҒАЛЫМДАР – 30 XVII ғасырдың басында логарифм

түсінігін енгізген шотландиялық математик.

ДЖОН НЕПЕР

ҒАЛЫМДАР – 40 ХVIІІ ғасырдың 90 –жылдары бірінші

бу машинасын кім ойлап тапқан?

Д.ПАПЕН

ТАРИХ – 10 Бейне сұрақ.

Монитор экранындағы кескіннің ең кіші элементі

(пиксель)

ТАРИХ – 20 Есептеуіш техникаларының қарқынды

дамуы қай ғасырдан басталды?

ХХ ҒАСЫРДАН

ТАРИХ – 30 Ада Лавлейс Бэббидж машинасына бағдарламасын қай

жылы жазды? 1846 ЖЫЛЫ

ТАРИХ – 40 М.В.Ломоносовтың ХVІІІ ғ. екінші жартысында

ашқан жаңалығы ЖЕР МЕН КҮННІҢ

АРАСЫНДАҒЫ ШОЛПАН

ПЛАНЕТАСЫНЫҢ БАР ЕКЕНДІГІ

ИНФОРМАЦИЯ – 10 Адам ақпаратпен не істейді? ҚАБЫЛДАЙДЫ, САҚТАЙДЫ, ӨҢДЕЙДІ, ЖЕТКІЗЕДІ

ИНФОРМАЦИЯ – 20 Жылу берілудің қай түрі?

Жылуөткізгіштік

ИНФОРМАЦИЯ – 30 Қандай денелерде конвекция болмайды?

(қатты)

ИНФОРМАЦИЯ – 40 Бене сұрақ Компьютер көмегімен

құрылған кескін (компьютерлік графика)

ӘР ТҮРЛІ – 10 Заттың меншікті жылусыйымдылығы дегеніміз не? Жауабы: Массасы 1 кг заттың температурасын

1⁰С-қа өзгеру үшін қанша мөлшерді жылу қажет

екендігін көрсететін физикалық шама

ӘР ТҮРЛІ – 20 Пернетақта неше бөліктен тұрады? 4 бөліктен

ӘР ТҮРЛІ – 30 Бейне сұрақ. Электр тогы дегеніміз не?

(Еркін электр зарядтарын тасымалдаушылардың

реттелген қозғалысы)

ӘР ТҮРЛІ – 40 Конденсация дегеніміз не?

Будың сұйыққа айналу құбылысы

ЖОРҒА

І-топ

1. Меншікті жылусыйымдылық өлшем бірлігі /Дж/кг·⁰С/

2. Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі? /бит/

3. Меншікті булану жылуы қандай әріппен белгіленеді ? /r/

4. Іштен жанатын қозғалтқыш қанша тактіден тұрады? /4/

5. 10 цифрдан тұратын санау жүйесі /ондық санау жүйесі/

6. Сұйықтың бетінде жүретін булану /кебу/

7. Файлды архивтік файлға жазу процесі - /архивтеу/

8. Электрон қандай әріппен белгіленді? /е/

9. Өздігінен көбеюге қабілетті арнайы программа /вирус/

10. Электрон массасы / m = 9,1· 10^-31 кг/

ІІ-топ

1. Бір зат молекулаларының басқа бір зат молеклаларының аралығына ену құбылысы /диффузия/

2. Ақпараттың ең үлкен өлшем бірлігі? /Гбайт/

3. Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал /Барометр/

4. 16 цифрдан тұратын санау жүйесі /он алтылық санау жүйесі/

5. Заттың күйлері /қатты, сұйық, газ/

6. Электрон сан мәні /е= - 1,6 · 10^-19 Кл/

7. Win RAR қандай бағдарлама /архивтік/

8. Электр тізбегі қанша және қандай бөліктерден тұрады.

/2. ішкі,сыртқы/

9. Дизъюнкция дегеніміз не? /логикалық қосу /

10. Алғаш рет «электр тогы» түсінігін енгізген ғалым

/Ампер Андре Мари/

Сөзжұмбақ «ҒЫЛЫМ»

1. Қағаздағы кескінді түсіріп, монитор экранына шығаратын құрылғы. /мәтіналғы/

2. Заттың күйі. /қатты/

3. Зат құралатын бөлшек. /молекула/

4. Ертедегі аудан бірлігі. /шаршы/

5. Компьютердің экранына ақпаратты шығаратын құрылғы.

/монитор/

Қорытындылау: Әділқазыалқаларына сөз. Жеңген топтарды

марапаттау.

Үйге тапсырма: ереже, формулалар жаттау.