данный урок соответствует програмному материалу по физике седьмого класса,улудшает интерес к предмету,развивает логическое мышление у учащихся,помогает применять при решении задач,развивает творсеские спомобности учащихся,
Та?ырыбы: ?ызы?ты физика
Ма?саты: О?ушыларды? п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру, ойлау ?абілеттерін дамыту, бір - бірімен досты?, ынтыма?тасты?та болу?а т?рбиелеу. Шы?армашылы? ?абілеттерін шы?дау, ?з бетінше ж?мыс істеуге ?йрету, е?бекке баулу.
Сайысты? аты сайыс деген мен сайысты ?діл ж?не ?атал ба?алайтын ?діл ?азылар ал?асымен танысайы?.....
Сайысты? барысы:
1 - бастаушы: ??рметті ?ауым! Сіздер б?гін физиканы? ?ызы? та, ?иын с?ра?тарына жауап беріп,
К?нделікті к?ріп ж?рген ?йреншікті ??былысты? ?зінде ?аншама физика за?дылы?тары жат?анды?ыны? ку?сі боласыздар.
2 - бастаушы: Таби?атта физикалы? ??былыс сансыз к?п, сол жайлы о?ып білгендері?ді орта?а салып білмейтін біраз ??былыстарды б?гінгі бізді? кешімізден я?ни физиканы? ?ажайып ?лемінен табасыздар.
1 - бастаушы: Физика тере? ойлап, к?п тол?анды, т?жірибе жасап, к?з жеткізгенді жа?сы к?ретін п?н, асы?ысты?ты, жал?аулы?ты с?ймейді.
2 - бастаушы: Ал достар ?ылымдарды? ?ылымы ?рбір істі шешуге к?мектесуші, ?ызы? та ?ажайып ?лемге саяхат жасайы?!
Физика жайлы лирика
1. Физика!
?ылымдарды? на?тысы,
Жал?аулы?ты с?ймейтін,
О?айлы?пен бас имейтін, Динара
К?п о?ымаса? миы?а кірмейтін,
Жалпылауды білмейтін
П?нні? ?иын да жа?сысы!
- Физика за?ымен Архимед,
К?рсе де біршама тау?ымет, ?асырбек
Патшаны? т?жіні? ?аншасы,
Таза алтын екенін айтып ед!
3. Жат?анда алма а?аш ?асында,
Т?скен кеп бір алма басына,
Ньютонды ?йгі еткен ?лемге, ?асыржан
Тартылыс к?ші с?йтіп ашыл?ан.
4. ?алайша б?лт пайда болады?
Найза?ай тіледі ауаны,
Жары?та ?анша т?с болады? Ай?аным
?ане кім жауабын табады?
5.Таби?ат сырын аштыр?ан
То?пен ?азан астыр?ан Диана
Миллион гектар асты?ты
Комбайнмен бастыр?ан
Физика емей немене
6. ???ан?а таби?атты? сыры тере?,
Дегенге о?ып, зерттеп, к?рем, білем, ?асыр
Демесе? болсын егер е?бегім еш,
?уелі физиканы о?ы дер ем.
7 - 8 сынып о?ушыларынан ??рал?ан аудиторияны екі команда?а б?ліп бірінші команда?а –«Зодиак» деп, екінші команда?а «Зенит» деп ат ?ойып, ?р команда?а капитан сайлап алып сайысымызды бастайы?.
I – б?лім: С?ра?тар сайысы
II – б?лім: С?йкестендіру тапсырмалары
III - б?лім: Ж?мба?тар
IV - б?лім: «Ба?ытты с?т»
V - б?лім: «И?» немесе «жо?»
VI - б?лім. Ойын «Жер - Те?із - Ауа»
VII – б?лім Шешендік. (Капитандар сайысы)
Бірінші ?сын?ан ойынны? т?рі: «Физикалы? ж?мба?тар».
I – б?лім: С?ра?тар сайысы : 1 ?пай
1. Дене пішініні? ?згеруі ?алай аталады?
2. Космонавтиканы? негізін ?ала?ан кім?
3. Меркурийді? ?аза?ша аты?
4. Космодром ?ай жерде, аты ?андай?
5. ?арыш?а е? ал?аш ?ш?ан ?ш?ыш?
6. Суды? ?ш к?йін ата?
7. Есек?ыр?ан деп ?ай планета аталады
II – б?лім: С?йкестендіру тапсырмалары: 1?пай
1) Б?л денелерді? жылдамды?тарын ретпен орналастыр.
?ша?, жаяу адам, же?іл машина, Электр пойыз, к?шік
20 км/са?, 700 км/са?, 90 км/са?, 200 км/са?, 5 км/са?.
2) ?р ??ралды? атын ж?не ол ?андай физикалы? шаманы ?лшейтінін ретпен жазы?дар.
Манометр, динамаметр, таразы, термометр,.
Температураны, к?шті, ?ысымды, массаны.
3) Шамаларды? ?лшем бірліктерін Халы?аралы? бірліктер ж?йкесінде жазы?дар.
км/са?, см, см3, см 2, т?улік.
м2, м, м3, м/с, с.
III – б?лім : : Ж?мба?тар:
1. Етек – же?і жиналмай
Дауыл т?рса дым ?алмай
Т?йдектеліп к?шеді
Тоз - тоз болып ?шеді. Жауабы: Б?лт. (1балл)
2. Электр энергиясын ?ндіретін,
?йі?е жары? ендіретін,
Ротор стартордан ??рылымы,
Кім айтады м?ндай ??рыл?ыны? Жауабы: Генетатор (1 балл)
3. Жар?ылдан со? жа?а?ы,
Су?а б?кті бар алап.
К?кте т?рлі жола?ты,
?рнек т?рды ?аламат. Жауабы: кемпір?оса? (1 балл)
4. К?ндіз ?асы?нан ?алмайды.
Біра? ешкім ?стай алмайды.
?ор?а? па, ?ара??ы?а бармайды. Жауабы: (К?ле?ке) (1балл)
5. Жал?ыз ба?ыт білері,
Б?р?аны?а к?нбейді.
Жол к?рсетіп береді6
Біра? ?зі к?рмейді. ( компас)
6. Алтын те?ге кетеді,
К?міс те?ге келеді. Жауабы: К?н мен Ай
7. От?а жанбас,
Су?а батпас. Жауабы: м?з (1балл)
8. Табаныма байладым,
?ос тая?пен айдадым. Жауабы: ша??ы (1балл)
9. Жылт - жылт етеді,
Жыл?алардан ?теді Жауабы: Су (1 балл)
10. Жылды? т?рт мезгілінде де,
Мазасызданады ол неге? Жауабы: Жел. (1 балл)
11. Б?лтты аспанны? ж?зінде,
Ойнайтын б?л немене? Жауабы: Найза?ай. (1 балл)
12. ?зі затты ??райды,
Те?есуге таразыны с?райды. Жауабы: Масса. (1балл)
13. Аса ?ажет ?мірге халы? ?шін,
Пайдаланамыз к?н сайын жары? ?шін. (ток)
14. Туыстарын шетінен,
?беді де бетінен.
Бала - ша?а ?са?ын,
Бауырына ?ысады. ( магнит)
15. К?кке ?ара?ан, ж?лдыз сана?ан. (телескоп)
16. Шам, плита ж?мысын жасай ?алды,
Ал оны? есептен - а? басы айналды. (Электр есептегш)
17. Тар ше?берді айналып,
Т?р ??ды?та байланып.
?а?а берер та?дайды,
?детінен танбайды ( са?ат)
18. ?оз?алыс?а келтіріп,
Жылдамды?ын береді.
?лшемдерін ?араса?,
Ньютон?а ол келеді. (к?ш)
19. Жо?алмайды еш?ашан,
Т?рлендірсек егер де.
Бас?а к?йге ауыс?ан,
Ж?мыс істейді ?р?ашан. (Энергия)
20. Бар ма, жо? па оны аны? білмейсі?
Ол жо? жерде ?мір с?ріп ж?рмейсі?. (ауа)
21. Ж?ртты? б?рі соны с?йеді,
Біра? ?ара?ысы келмейді. (к?н)
IV - б?лім: «Ба?ытты с?т» 5?пай.
1. Екі санны? ?осындысы 8 - ге, айырмасы 2 - ге, к?бейтіндісі 15 - ке те?. Осы сандарды аны?та?дар.
2. Тауда 7 а?аш, ?р а?ашты? т?бінде 7 ін, ?р інде 7 т?лкі, ?р т?лкіде 7 к?шік. Барлы?ы неше к?шік бар?
V - б?лім: «И?» немесе «жо?»
1-тот: 1. Аттас зарядтар бір - бірімен тартылады ма? (жо?)
2. Заттар ?ш к?йде болады ма? (и?)
3. Желді к?ні асфальт беті тез кебеді ме? (и?)
4. Жолды? ?лшем бірлігі секунд па? (жо?)
5. Ом за?ын аш?ан ?алым Ампер ме? (жо?)
6. Жылдамды? бірлігі м/с (и?)
7. Температураны ?лшейтін ??рал динамометр ме? (жо?)
8.Джоульмен ?лшейтін физикалы? шама энергия. (и?)
9. Уа?ытты са?атпен ?лшейді ме? (и?)
10.Газ?а немесе с?йы??а т?сірілген ?ысым сол с?йы?ты? немесе газды? ?рбір н?ктесіне ?згеріссіз беріледі. Паскаль за?ы ма? (и?)
2-топ: 1. Молекулалар затты? ?са? б?лшегі ме? (и?)
2. Суды? ты?ызды?ы 1000кг/м3 - ?а те?.(и?)
3. ?уатты? ?лшем бірлігі вольт па? (жо?)
4. Барометр атмосфералы? ?ысымды ?лшейді ме? (и?)
5. ?зіні? пішіні мен к?лемін са?тау ?атты денеге т?н ?асиет.(и?) о
6. Денені? жерге тартылуы ?йкеліс к?ші ме? (жо?)
7. Мензуркамен с?йы? к?лемі ?лшенеді ме? (и?)
8. С?йы?ты? ?атты к?йге айналуы кристалдану ма? (и?)
9. P=pg? ?ысымны? формуласы ма? (и?)
10. Ж?мысты? ?лшем бірлігі Ватт.(жо?)
VI - б?лім. Ойын «Жер - Те?із - Ауа»
1 - топ «Те?із»
2 - топ «Ауа»
С?ра?: Осы екі с?з туралы физика, биология, ?дебиет тілдерінде не айта аласы?дар?
Мысалы: «Жер»
Физика тілінде: К?н ж?йесіндегі то?ыз планетаны? бірі. К?нге жа?ынды?ы ж?нінде ?шінші планета.
Биология тілінде: Жерде саналы тіршілік иесі адамдар тіршілік етеді
?дебиет тілінде: Ма?ал - м?тел
Ту?ан Жер – алтын бесік.
VII – б?лім Шешендік. (Капитандар сайысы).
Екі топ?а жазуы бар екі ?а?аз беріледі. ?пайы к?бірек жина?ан топ бірінші болып ?а?азды та?дайды (?а?аздар жазыл?ан беттерімен т?мен ?аратыл?ан). ?а?аздарда физика ж?не информатика с?здері жазыл?ан.
Ж?ргізуші: Ал енді топ басшылары с?з сендерге. Сіздерге ?р?айсысы?а дайынды??а 3 мин уа?ыт беріледі. Сонан со? сендер алдымыз?а шы?ып, ?азіргі к?нде физика не информатиканы? ?о?амда ж?не ?з ?мірлері?де алатын орны туралы ж?не осы ?ылымдарды? адамзат?а тигізген пайдасы мен келтірген зияны жайлы с?з айтасы?дар.
{Мысалы}
пайдасы
зияны
Физика
?арыш?а шы?ты?
бомба
информатика
интернет
радиация
- ?орытындылау б?лімі.
Б?гінгі кешімізді мына бір физиктерді? ?мірінен ?ызы?ты хикаялармен ая?та?ым келіп т?р.
1. Ньютонны? екі мысы?ы болыпты. Біреуі ?лкен, екіншісі кіші. Мысы?тарды та?ерте? оны? мазасын алмас ?шін, есікке екі тесік жасапты. Бірі ?лкен екіншісі кіші. М?ны к?рген к?ршісі Ньютон?а: «Неге екеу жасады?, біреуі де жетер еді ?ой»- депті. Сонда Ньютон басын ?асып: «И?, б?л керемет ой! Біра? б?л ой ма?ан келмеген екен,- деген екен.
2. Рентген с?улелерін аш?ан физик Рентгенге біреу хат жазыпты. Хатында Рентген бірнеше с?улелерді ж?не ?алай ж?мыс істеу керектігін к?рсететін н?с?ауды хатпен салып жіберуді с?рапты. Хат иесіні? с?зіне ?ара?анда к?кірегінде о? ?алып ?ойыпты. Рентген хатты? иесіне мынадай жауап жазып жібереді: «?кінішті - а?, ?азіргі уа?ытта менде б?л с?улелер жо? ж?не оларды жіберуде к?п ж?мыс ту?ызады. Сонды?тан сізден с?рарым, е? о?айы, ма?ан сіз ?зі?ізді? к?кірегі?ізді салып жібері?із».
3. Ампер бас?алардан ?мытша?ты?ымен ерекшеленген екен. Бір к?ні ол ?йінен шы?арда есігіне хат жазып кетіпті.« Мырзалар! Ампер ?йде жо?, б?гін кешке келі?іздер» - деген с?з жазыл?ан екен. Біраз уа?ыттан кейін Ампер ?йіне келіп хатта?ы жазуды о?ып, кері ?айтып, ?йіне кешке келіпті.
Осындай к?тері?кі к??іл к?ймен сіздерге «сау болы?дар» демекпін
