Гормоникалық тербелістердің графиктері. Еріксіз тербелістер. Автотербелістер жайлы мағлұмат алады
Гормоникалық тербелістердің графиктері. Еріксіз тербелістер. Автотербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді,өзін-өзі бағалай алатын болады
Негізгі идеялар
Энергия, механикалық жүйелерде тербелiс болып жатқан ортаның кедергiсiнiң, ал электромагниттiк жүйелерде электр тiзбегiнiң кедергiсiнiң салдарынан шығындалады. Тербелiс өшпеу үшiн осы шығындалған энергияның орнын дер кезiнде толтырып отыру қажет.
Өшпейтiн тербелiстердi алудың бiр жолы осы жүйеге сырттан периодты түрде өзгерiп отыратын күшпен әсер ету. Бұлай болғанда бiз ерiксiз, әрi өшпейтiн тербелiстер аламыз. Сонымен қатар, өшпейтiн тербелiстердi алудың тағы бiр мүмкiндiгi бар. Ол сырттан берiлетiн әсер периодты болмағанымен, жүйенiң iшкi құрылымында осы берiлген тұрақты әсердi жүйеге реттеп, периодты түрде iркiп берiп отыратын тетiктiң болуымен байланысты. Мұндай тетiгi бар жүйелердi автотербелмелi жүйелер деп атайды да, осындай жүйелерде туындылайтын тербелiстердi автотербелiстер деп атайды. Автотербелмелi жүйенiң қарапайым бiр мысалы өзiмiзге жақсы таныс механикалық сағаттар
Тапсырмалар
Топтық жұмыс «Жигсо»
Тапсырмалар
Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман»
Тапсырмалар
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы»
І.Ұйымдастыру (2 минут)
Сәлемдесу
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
Векторлық диагарммалр тәсілі туралы айтып беріңдер.
Векторлық диаграммалар тәсілімен бастапқы фазаны қалай анықтауға болады?
Тербеліс амплитудасы мен бастапқы фазаны бастапқы шарттар арқылы өрнектеңдер.
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
Гормоникалық тербеліс дегенді қалай түсінесіңдер?
Тербеліс түрлерін ата?
Еріксіз және Автотербелістер дегенді қалай түсінесіңдер ?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№
Бағалау өлшемдері
Көш
басшы
Хатшы
Баяндамашы
Уақыт сақшысы
1
Тақырыптың ашылуына үлес қосу
2
Міндетін атқару
3
Топтық жұмысқа атсалысуы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.
Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1
Білу
Гормоникалық тербеліс дегеніміз не?
2
Түсіну
Тербелістің түрлерін ата? Мысал келтір?
3
Қолдану
Тербелмелі контурдің конденсаторы астарларындағы заряд t уақыт ішінде q=0,03cos104πt теңдеуіне сәйкес өзгереді. Осы кезде максимал кернеу 220 В. Тербелмелі контурдің конденсатор сыйымдылығын табыңдар?
4
Талдау
Еріксіз және автотербелістерді салыстыр?
5
Жинақтау
Суретті қысқаша түсіндір?
6
Бағалау
Автотербелістердің қазіргі таңдағы өндіріс үшін маңыздылығы қанша?
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу.
Гормоникалық тербелістердің графиктері. Еріксіз тербелістер. Автотербелістер жайлы мағлұмат алады
Гормоникалық тербелістердің графиктері. Еріксіз тербелістер. Автотербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді,өзін-өзі бағалай алатын болады
Негізгі идеялар
Энергия, механикалық жүйелерде тербелiс болып жатқан ортаның кедергiсiнiң, ал электромагниттiк жүйелерде электр тiзбегiнiң кедергiсiнiң салдарынан шығындалады. Тербелiс өшпеу үшiн осы шығындалған энергияның орнын дер кезiнде толтырып отыру қажет.
Өшпейтiн тербелiстердi алудың бiр жолы осы жүйеге сырттан периодты түрде өзгерiп отыратын күшпен әсер ету. Бұлай болғанда бiз ерiксiз, әрi өшпейтiн тербелiстер аламыз. Сонымен қатар, өшпейтiн тербелiстердi алудың тағы бiр мүмкiндiгi бар. Ол сырттан берiлетiн әсер периодты болмағанымен, жүйенiң iшкi құрылымында осы берiлген тұрақты әсердi жүйеге реттеп, периодты түрде iркiп берiп отыратын тетiктiң болуымен байланысты. Мұндай тетiгi бар жүйелердi автотербелмелi жүйелер деп атайды да, осындай жүйелерде туындылайтын тербелiстердi автотербелiстер деп атайды. Автотербелмелi жүйенiң қарапайым бiр мысалы өзiмiзге жақсы таныс механикалық сағаттар
Тапсырмалар
Топтық жұмыс «Жигсо»
Тапсырмалар
Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман»
Тапсырмалар
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы»
І.Ұйымдастыру (2 минут)
Сәлемдесу
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
Векторлық диагарммалр тәсілі туралы айтып беріңдер.
Векторлық диаграммалар тәсілімен бастапқы фазаны қалай анықтауға болады?
Тербеліс амплитудасы мен бастапқы фазаны бастапқы шарттар арқылы өрнектеңдер.
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
Гормоникалық тербеліс дегенді қалай түсінесіңдер?
Тербеліс түрлерін ата?
Еріксіз және Автотербелістер дегенді қалай түсінесіңдер ?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№
Бағалау өлшемдері
Көш
басшы
Хатшы
Баяндамашы
Уақыт сақшысы
1
Тақырыптың ашылуына үлес қосу
2
Міндетін атқару
3
Топтық жұмысқа атсалысуы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.
Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1
Білу
Гормоникалық тербеліс дегеніміз не?
2
Түсіну
Тербелістің түрлерін ата? Мысал келтір?
3
Қолдану
Тербелмелі контурдің конденсаторы астарларындағы заряд t уақыт ішінде q=0,03cos104πt теңдеуіне сәйкес өзгереді. Осы кезде максимал кернеу 220 В. Тербелмелі контурдің конденсатор сыйымдылығын табыңдар?
4
Талдау
Еріксіз және автотербелістерді салыстыр?
5
Жинақтау
Суретті қысқаша түсіндір?
6
Бағалау
Автотербелістердің қазіргі таңдағы өндіріс үшін маңыздылығы қанша?
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу.
уретті қысқаша түсіндір?
