Физика п?нінен 21 ?асыр к?шбасшысы

Мектепте өткізілген әр пән апталығы басқа да шаралармен бірігіп оқушыларға өте көп дайындалуды қажет етеді, сондықтан біздің мектебімізде физика, математика, информатика пәндерінің апталығында.

XXI – ғасыр көшбасшысы – атты ойыны.

Сабақтың мақсаты:

1. Оқушылардың физика және информатика пәндерінен алған білімдерін тиянақтау.

2. Оқушыларды жылдам ойлап, шебер шешім қабылдай білуге үйрету.

Сабақтың түрі:ойын сабақ

Сабақтың көрнекілігі: «Тілге құрмет- елге құрмет», «Кімде-кім ана тілін жақсы білсе, сол жақсы физик те бола алады», «Информатика – екінші сауаттылық»

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

Сабақтың өтілуі:

1. Кім жылдам

2. Тіл-өнер

3. Ғажайып үштік

4. Егер мен болсам

5. Бәйге

6. Қорытынды

I – бөлім

Біздің күнделікті өмірімізде іс-әрекетіміз білімге, оқуға, үйренуге бағытталған. Бірақ осы қасиеттермен қоса адамға шапшаңдық та қажет. Келесі сайыс түрі: Кім жылдам?

Сұрақтар:

1. Қазақтан шыққан тұңғыш ғарышкер кім? (Тоқтар Әубакіров)

2. Ақпаратты адамнан ЭЕМ-ға беруге арналған кішкене құрал? (тышқан)

3. Қуат деп нені айтады? (N=)

4. Ақпаратты адамнан ЭЕМ-ға беруге арналған құрылғы? (пернетақта)

5. Массаның өлшем бірлігі? (кг)

6. МКТ теориясының қағидаларын тұжырымда, неше қағидасы бар? (3 зат бөлшектен тұрады, бөлшектер бейтарап қозғалады, 1-1-әрекеттеседі)

7. Соны бар мақал айт?

8. Күшті қандай құралмен өлшейміз? (Динамометр)

9. Нені сандыұұа тыға алмаймыз? (күннің жарық сәулесін)

10. Бір жылда неше күн бар? (356)

11. Күні – түні демалмай жүретін не? (Ай мен күн планеталары)

12. Судың көлемін өлшейтін құрал? (Минзурка)

13. Заттың неше күйі бар? (қатты, сұйық, газ)

14. Электр тоғын қандай жерлерге пайдаланамыз? (заводта, үйде)

15. Температурагы өлшейтін құрал? (термометр)

II – бөлім.

«Өзге тілдің бәрін біл, өз тіліңді құрметте» демекші, тіл – өнер бөлімі бойынша берілген жұмбақтардың шешуі айтылып, оның орысша аудармасы жасалады.....

1. Суға салсаң батпайды, отқа салсаң жанбайды. (мұз.лед)

2. Судан шығады, судан қорқады (тұз, соль)

3. Жіпке ілдім мен өзім

Кіп – кішкентай Күн көзін ( электр шамы, лампочка)

1. Аяғы жоқ жүреді, аузы жоқ сөйлейді. (хат, письмо)

2. Аяқсыз жүреді, отсыз жанады. (электр тоғы, ток)

3. Нүктеден, екі сәуледен.

Құралған айтшы бұл не екен? (бұрыш, уголь)

1. Бірдей санды бірнеше рет көбейтуден тұрады.

Егер оны ықшамдасаң қандай атау болады? (дәреже, куб)

III – бөлім.

«Айыра біл жақсы менен жаманды

Айыра біл қарындаш пен қаламды.

Айыра біл соқпағыңда өмірдің

Айыра біл тапсырмаңды алдағы» - дегендей, Төмендегі кестедегі ұпайы көрсететін сандары бар сұраөтар кодоскоптың көмегімен көрсетіледі.

20-ұпайлық сұраұтар:

Информатика:

1. Ақпаратты (мәтіндер мен бейнелерді) ЭЕМ –дан адамға беруге арналған құрылғы? (Монитор)

Физика:

1. Желсіз ауада гүлдер мен шөптердің хош иісінің таралуы қандай физикалық құбылысқа негізделге? (дифузия)

Информатика:

1. Файыл деп нені айтамыз? (программалар жиынтығы)

30 – ұпайлық сұрақтар:

Информатика:

1. Ақпаратты адамға, қағазға басылған мәтіндер мен бейнелер түрінде беруге арналған құрылғы? (принтер)

Физика:

1. Әлемнің гелиоцентрлік жүйесінің негізін қалаған кім? (поляк астрономы Н Коперник)

2. Қазақ қыздары тоқыған орамалдың өлшем бірлігі не? (шаршы)

40 – ұпайлық сұрақтар:

1. Физика: салт атты бір ауылдан екінші ауылға келе жатты. Ол жолдың бірінші жартысын 12 км/сағ, екінші жартысын 8 км/сағ V –пен жүріп өтті. Салт аттының орташа V-ын қандай? (10)

2. Физика: стақанның бетін қатты қағазбен жауып, оның үстіне тиын қойыңдар. Қағазды саусақтарыңның ұшымен шертіп қалыңдар. Қағаз ыршып кеткенде тиын неліктен стақанның ішіне түседі? (инеркция салдарынан)

3. Физика: жүк машинасы жолда тайғанап жүре алмай тұр. Артқы дөңгелектердің жермен үйкелісін арттыру үшін жүргізуші не істеуі керек?

Жауабы:

1. Машина кузовын жеңілдету

2. Машина кузовын ауырлату+

3. Қозғалтқыштың тарту А-2-ін арттыру

4. Артқы дөңгелектің астына құм салу.

IX – бөлім. «Егер мен болсам ....» 2 оқушы

Бұл бөлімге ұпайлары жоғары 2-кі оқушы ғана қатысады. Оларға мынадай нәрселер беріледі: су бар стакан, мұз кесегі, шымшым тұз, жіп. Тапсырма: Судыі ішіндегі мұз кесегін қолдың көмегісіз осы нәрселер арқылы қалай алып шығуға болады? (Жауабы: мұзды суға салып, үстіне жіпті қойып, жіптің үстіне тұз себеді де 3-5 минуттан соң жіпті тартса жіппен бірге мұз судан шығады.)

V – бөлім. «Бәйге» (10 сұраққа 10 ұпай)

1. Күштің өлшем бірлігі? (Н)

2. Екінші қазақ ғарышкері кім?

3. Ақпараттың үлкен V-н, сақтауға және қайта шығаруға арналған құрылғы? (Дискжетек)

4. 1-сағатта неше секунд бар?

5. (71) құрама сан ба?

6. Түйеде неше өркеш бар?

7. Бір дененің малекуласы екінші бір дененің малекуласымен өздігінен араласуы қандай құбылыс? (дифузия)

8. Физика деген сөзді алғаш енгізген кі?

9. Біздің ғалам дегеніміз не? Онда қанша жұлдыздар бар (шексіз әлемнің біздер орналасқан бөлігін 150милиардтай жұлдыздар бар)

10. Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ата (3)

11. Пішіні мен V –н сақтау өай денеге тән қасиет? (қатты)

12. Астраномияның негізгі өқралы? (телескоп)

13. Сотурн планетасының қазақша аты (қоңырақай)

14. Неше задиак шоқжқлдызы бар? (12)

15. Атмосфера дегеніміз не? (жер бетінің ауа қабығы)

16. Ареомерт – нені өлшейтін аспап (сұйыұ д-н)

17. Қуаттың өлшем бірлігі?

18. Ыстық кезде резеңкемен астарланған киіммен жүру неліктен қиын? (резеңке жылуды жақсы өткізеді)

19. 63-құрама сан ба? (1,3,7,9,21,63)

20. Физика не туралы ғылым?

21. Сұйықтың бетінде болатын булану құбылысыне? (кебу)

22. Тоқ күші деп нені айтады?

23. Тоқ күшін қандай құралмен өлшейміз, өлшем бірлігі?

24. Конвекция деп нені айтамыз?

VI – бөлім: Қорытынды.

Сабақ қорытындыланып, жеңіске оқушыға мақтау қағазы беріледі:

Ақынжанды болмаған,

Физикте бола алмас.

Жақсы шумақ тумаса,

Көңілге әсте қона алмас,

Келгендерге көп рахмет.

Шың сезінген көрерменге,

Мың рахмет, мың рахмет.

Сұрақ: ылғи үстелге қант біраздан кейін суды өзіне тартып алатын неліктен? (1-заттың өздігінен 2-ші затпен араласу құбылысы-дифузия деп аталады)

2. физиктердің атын атау: Ньютон, Паскаль, Ом, Архимед, Аристотель,Галилей, Попов, Кулон, Ломоносов, Фарадей, Ленц. Резерфорд.