«Атомдар мен молекулалар, затты? молекулалы? ??рылысы. Диффузия»
«Атомдар мен молекулалар, затты? молекулалы? ??рылысы. Диффузия»
П?ні: физика
Сыныбы: 7
Саба?ты? та?ырыбы:
«Атомдар мен молекулалар, затты? молекулалы? ??рылысы. Диффузия»
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: атомдар мен молекулалар жайлы м?лімет алады, оларды? бар екендігіне мысалдар ар?ылы к?з жеткізеді, ?мірдегі ж?не т?рмыста?ы ма?ызын ба?алай алады
Дамытушылы?: визуалды? ойлау ?абілеті дамиды, ?з бетінше ж?мыс істеу да?дысы дамиды.
Атомдар мен молекулалар жайлы м?лімет алады. заттарды? молекулалы? ??рылымы туралы т?сінік беріледі, «?р затты? молекуласы- сол затты? ерекшелігін сипаттайтын е? ?са? б?лшегі»
«?р элементті? атомы- сол элементті? физикалы?-химиялы? ?асиеттерін сипаттайтын е? ?са? б?лшегі», бір зат молекуласыны? екінші зат молекуласымен араласып, жайылуын диффузия дейміз. Диффузия ??былысын мысалдар ар?ылы т?сіндіріп бол?аннан кейін топтар?а тапсырмалар беріледі де топта ?здері ?ор?айды.
?олдану
«Диффузия» та?ырыбына орай М. Ма?атаевты? «Боз?ара?ан» атты мына ?ле?іне назар аудартамын
Боз?ара?ан
К?рді? бе боз?ара?ан?
Сирень исі а??иды боз даладан,
Боз?ара?ан – тікенек, тікенге ?скен,
Сирень г?лін ешкім де ?оз?ама?ан
Соны? аты –бізді?ше «Боз?ара?ан» осы ?ле? жолдарын о?ушылар?а о?ып бергеннен кейін олар ?ле?де не туралы айтыл?анын ?здері айтады. Диффузияны? ?олданылуы туралы ?здері ?ндірістен, т?рмыстан, тіршіліктен мысалдар келтіреді.
1-тапсырма
1-топ?а: а) ?ияр т?здау, ет т?здау ?андай ??былыс?а негізделген?
Просмотр содержимого документа
««Атомдар мен молекулалар, затты? молекулалы? ??рылысы. Диффузия»»
Алматы облысы Райымбек ауданы
«Абай атындағы орта мектеп мектепке
дейінгі шағын орталығымен» КММ- ң
физика пәнінің мұғалімі Ибраймова Айгүл
Пәні: физика
Сыныбы: 7
Сабақтың тақырыбы:
«Атомдар мен молекулалар, заттың молекулалық құрылысы. Диффузия»
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: атомдар мен молекулалар жайлы мәлімет алады, олардың бар екендігіне мысалдар арқылы көз жеткізеді, өмірдегі және тұрмыстағы маңызын бағалай алады
Дамытушылық: визуалдық ойлау қабілеті дамиды, өз бетінше жұмыс істеу дағдысы дамиды.
Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады, қысқаша түсінік беріледі.
Топтарға тапсырмалар беріледі де топпен қорғайды
Қорытындылау
Үйге тапсырма
Бағалау
Ой ашар
Білу
1.Неге аспап бөліктерінің құнын анықтаймыз?
2.Сұйықтың көлемін мензурка арқылы қалай өлшейміз?
3.Мензуркаға сыймайтын денелердің көлемін қалай өлшейміз?
Түсіну
Атомдар мен молекулалар жайлы мәлімет алады . заттардың молекулалық құрылымы туралы түсінік беріледі, «Әр заттың молекуласы- сол заттың ерекшелігін сипаттайтын ең ұсақ бөлшегі»
«Әр элементтің атомы- сол элементтің физикалық-химиялық қасиеттерін сипаттайтын ең ұсақ бөлшегі» , бір зат молекуласының екінші зат молекуласымен араласып, жайылуын диффузия дейміз. Диффузия құбылысын мысалдар арқылы түсіндіріп болғаннан кейін топтарға тапсырмалар беріледі де топта өздері қорғайды.
қолдану
«Диффузия» тақырыбына орай М. Мақатаевтың «Бозқараған» атты мына өлеңіне назар аудартамын
Бозқараған
Көрдің бе бозқараған?
Сирень исі аңқиды боз даладан,
Бозқараған – тікенек, тікенге өскен,
Сирень гүлін ешкім де қозғамаған
Соның аты –біздіңше «Бозқараған» осы өлең жолдарын оқушыларға оқып бергеннен кейін олар өлеңде не туралы айтылғанын өздері айтады. Диффузияның қолданылуы туралы өздері өндірістен, тұрмыстан, тіршіліктен мысалдар келтіреді.
1-тапсырма
1-топқа: а) қияр тұздау, ет тұздау қандай құбылысқа негізделген?
ә) киімге жаққан әтір иісінің ауаға жайылуын қалай түсінесің?
2-топ: сәйкестендіру тесті:
Атомдар заттың ең ұсақ бөлшегі
Денелер элементтердің ең ұсақ бөлшегі
Молекулалар заттардан тұрады
3-топ: стакан, марганцовка түйіршіктері, суық су беріледі де тәжірибе жасап, байқалған құбылысты түсіндіреді.
2-тапсырма:
1-топ: төмендегі сөздердің «физикалық дене, зат ұғымдарына қатыстығын анықта: ұшақ, кітап, мыс, қалам, фарфор, су.
2-топ: «домино» ойыны
екуолмал (аты) ол қандай бөлшек? оның бар екендігінің дәлелі
3-топ: а) 0,8м = ? см; 2,9 дм = ?м; 380м =?км,
ә) қант ыстық суда суық суға қарағанда тез ериді себебі неде?
Сергіту сәті
Қазақстанның жері кең байтақ
Биік-биік таулары бар,
Терең-терең көлдері бар.
Суда жүзетін балықтары бар,
Біз сияқты бақытты балалары бар.
Топтар бір-бірін «Бағдаршам» арқылы бағалайды
жинақтау
топтар «топтастыру стратегиясы» арқылы сабақты қорытындылайды
денелер
талдау
Үш топқа да 5- жаттығу есептерін орындау тапсырылады
Сұрақ –жауап арқылы сабақты қалай меңгергендерін тексереміз:
Зат неден тұрады?
Молекула дегеніміз не?
Атом дегеніміз не?
Атомдардың құрылысы қандай?
Атомдардың планетарлық моделін жасаған кім?
Диффузия дегеніміз не? мысалдар келтір.
бағалау
«БББ» стратегиясы бойынша
Білемін
Білдім
Білгім келеді
Рефлексия: стикерге сабақтан алған әсерлерін жазып қалдырады
Қорытынды
Үйге тапсырма,§ 14, 15оқу, 6-тапсырма
Бағалау. Топтық және жеке бағалау
Айға қарап ауа райын болжау
Ай және Айға байланысты сан алуан құбылыстарды зерделеу арқылы ауа райын болжау қазақтың халықтық астрономиясы мен метеорологиялық тәжірибесінің ең іргелі бағыттарының бірі болып табылады. Аймен байланысты құбылыстарға, әсіресе, олардың басқа аспан денелерімен байланыстарына ерекше мән берілді. Осы арқылы бір жылдағы, бір айдағы немесе алдағы күннің ауа райына болжамдар жасалды. Ай есебі бойынша Айдың көк жүзінде көріну фазаларына байланысты айдың бірінші жартысын айдың жаңасы, ал соңғы жартысын айдың қараңғысы деп жіктейді. Халық арасында жаңа туған Айдың көзге көрінбейтін алғашқы екі күні мен батар Айдың соңғы көзге көрінбейтін екі күні өліара деп аталады. Ай жүзінің көзге көрінетін алғашқы 4-6-күндері (яғни өліарадан кейін) «туған ай» деп аталады. Бітер айдың көзге көрінетін соңғы 4-6-күндері (яғни өліараға дейін) «батар ай» деп аталады. Халықтық түсінік бойынша, Айдың 15-күні, яғни Айдың толық көрінетін кезі «толық ай» немесе «толған ай» деп аталады. Айдың Үркерді басып өтуі тоғыс деп аталған. Тоғыс кезінде Үркер мен Ай бір-бірінен алыс болса, халық тәжірибесінде «бұл екеуі бір-бірінен қырбай болған екен, қырсығы мал мен жанға тимесе игі еді» деп қауіп ететін болған. Егер олай болмай Үркер мен Ай жақын орналасса, «екеуі жараса қалған екен, мал мен жанның жағдайы жаман бола қоймас» деп жақсылыққа жорыған. Жаңа туған Ай орағы қылдырықтай болып, батыс көкжиектен кеш қараңғысында көрінетіні белгілі. Егер Ай шалқалап туса, күн райы мал баққан шаруаға, шаруашылыққа қолайсыз болады. Ал қыста шалқасынан туған Ай аяздың қатты болатындығын білдіреді. Сондықтан, шаруа баққан адам шалқалап туған Айды жақтырмай, үйелеп қалған малға ұқсатады. Ондайда «жарықтық, жатысың өзіңе жайлы болса да, елге жайсыз» деп кейіс білдірген. Ай тігінен туса, «Ай жайлы туыпты, күн райы шаруаға қолайлы болады», «Ай қырынан туса күн жылы болады» деп жақсылыққа жорып, қуанатын болған. Сондай-ақ, Ай қораланса ауа райы бұзылып жайсыз болады деп болжаған. Осындай түсінікпен байланысты «Айың оңынан тусын!» деген оң мағынадағы әрі тілек, әрі бата сөз тіркестері қалыптасты. Күнделікті тіршілікте айтылатын байырғы бата-тілек мәтіндерінде әлгі бата-тілектің тағы бір нұсқасы «Айың тусын оңыңнан, Жұлдызың тусын соңынан» деген жолдар жиі кездеседі.
Алматы облысы, Райымбек ауданы «Абай атындағы орта мектеп мектепке дейінгі шағын орталығымен» КММ – нің физика пәнінің мұғалімі Ибрайымова Айгүл