Ашы? саба? Шалбаева Д.С.
Саба?ты? та?ырыбы: Тізбек б?лігіне арнал?ан Ом за?ы. Электр кедергісі.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділігі: Тізбек б?лігіне арнал?ан Ом за?ын ж?не электр кедергісі ??ымын ?алыптастыру.
Дамытушылы?ы: О?ушыларды? танымды? ?асиеттерін шы?армашылы?
?абілетін к?нделікті ?мірмен байланыстыра отырып, пайдалана білуге баулу. О?ушыларды? ой-?рісін ке?ейтіп,ойлау ?абілетін дамыту.
Т?рбиелігі: О?ушыларды ??ыптылы??а, ?йымшылды??а, тазалы??а т?рбиелеу. Ж?мба? шешуді саба?ты? кейбір т?старында пайдаланып, о?ушыларды пайымдау?а, ойлану?а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? ?дісі: С?ра? -жауап, т?сіндірмелі
К?рнекілігі: ?лестірмелі материалдар, слайдты? - презентация, электр тізбегі
П?н аралы? байланыс: информатика, математика
Саба?ты? барысы.
I ?йымдастыру б?лімі.
О?ушыларды? саба??а ?атысуын, дайынды?ын, о?у ??ралдарын тексеру.
Сыныпты ?ш топ?а б?лу. 1-топ «Ток к?ші», 2- топ «Кернеу», 3- топ «Кедергі» (топтар бойынша бір-біріне тілек айту ж?не топта тал?ыланып,топты? бір м?шесі жауап береді)
II.?й тапсырмасын тексеру.
- Электрон зарядыны? м?нін аны?та?ан американ ?алымы (Милликен)
- «Электр тогы» т?сінігін енгізген ?алым (Ампер)
- «Электр ?рісі» ??ымын енгізген ?алым (Фарадей)
- Янтарь с?зі ?андай ма?ына береді? (электрон)
- Атомны? ортасында не бар? (ядро)
- Электр тогыны? ба?а еттеріне ?серін зерттеген итальян ?алымы (Гальвани)
- Аттас зарядтал?ан денелер ?алай ?серлеседі? (тебіледі)
III Жа?а материалды т?сіндіру.
?р топ ?здеріне тапсырыл?ан тапсырмаларын орта?а салады. М?нда Ампер, Вольт ж?не Ом туралы ??гімелеп береді.
I= , R= , U=IR
Тізбектегі кедергіні ?згертіп отыру ?шін реостаттар ?олданыл?ан.
Реостатты? шартты белгісі
IV «С?ра?-жауап» б?лімі ?ш топ?а с?ра?тар ?ойылады.
1-топ?а. «Ток к?ші» 3-топ?а. «Кернеу»
1.Ток к?ші дегеніміз не? 1. Кедергі деп нені айтамыз?
2. Ток к?шіні? формуласы 2. Кедергіні? ?лшем бірлігі ?андай?
3. Ток к?шіні? ?лшем бірлігі ?андай? 3.Кедергіні к?шін немен ?лшейміз?
4. Ток к?шін немен ?лшейміз? 4. Кедергіні? формуласы
5.Амперметр тізбекке ?алай ?осылады? 5.Реостатты? шартты белгісі ?андай?
6.Амперметрді? шартты белгісі ?андай? 6.Меншікті кедергіні? формуласы
7. Электр тізбегі деген не? 7.Кедергіні? шартты белгісі ?андай?
2-топ?а «Кернеу»
- Ток ж?мысы деген не?
- Кернеу дегеніміз не?
- Кернеуді? формуласы
- Кернеуді? ?лшем бірлігі ?андай?
- Кернеуді немен ?лшейміз
- Вольтметр тізбекке ?алай ?осылады?
- Вольтметрді? сызбада?ы шартты белгісі
V Сергіту с?ті. Ж?мба? шешу
1.Ток бар жерде біреу бар, ?лшемі вольт,киловольт,
?мытып кетпе та?ы бар, гектоват ж?не мегават (Кернеу)
2.Бойында?ы зарядты ?за? уа?ыт са?тайды,
Релені? к?шімен б?лдірместен баптайды. (Аккумулятор)
3.Пайдаланады мен ж?рт отын ж?не жары??а,
?ызмет етемін ?р?ашан,т?сіне білген халы??а. (Электр тогы)
4. Жіпке ілдім мен ?зім,
Кіп –кішкентай,к?н к?зін. (шам)
5. М?з жар?ыш ж?зіп келеді,
Бауыры ?ызып келеді.
Абайла ойып т?сер,
Ондайлар б?зы? келеді (?тік)
6. Жо?алмайды еш?ашан, т?рлендірсе? егерде,
Бас?а к?йге ауысса, ж?мыс істейді ?р?ашан (Энергия)
VI Есеп шы?ару. « Кері байланыс ?йымдастыру »
1.?ткізгіштен 0,4 А ток ?ткенде, ?ткізгішті? ?штарында?ы потенциалдар айырымы 8 В
болды.?ткізгішті? кедергісі неге те??
2. ?алта фонары ?ыл сымыны? кедергісі 15 Ом болса ж?не ол кернеуі 4, 5 В батарея?а ?осылса, онда осы ?алта фонарыны? электр шамынан ?тетін ток к?ші неге те? болар еді?
3. Кедергісі 0, 25 Ом ?ткізгішке онда?ы токты? к?ші 30 А болу ?шін ?андай кернеу т?сіру керек?
VII. Саба?ты бекіту
1-топ?а. «Ток к?ші»
Шартты белгілерін сызы?дар.(гальвани элементі, шам, амперметр, вольтметр,кілт, резистор, аккумулятор, сымдарды? т?йісуі)
2-топ?а «Кернеу»
Тізбек ??растыры?дар ( шам, ток к?зі, амперметр, кілт,вольтметр. Вольтметрмен шамда?ы кернеуді ?лше?дер)
3-топ?а «Кедергі»
Шартты белгілерін сызы?дар.(то? е?зі, ?ыздыру шам, амперметр, вольтметр,кілт, резистор, аккумулятор, сымдар)
VIII. Саба?ты ?орытындылау: Рефлекция
IX. О?ушыларды ба?алау: « Екі ж?лдыз, бір тілек» ?дісімен ба?алау.(?р топ бірін-бірі ба?алайды)
X. ?йге тапсырма: §9.3 - 9.4 18-жатты?у (4,5)