Ашы? саба?. Денені? ?оз?алу ба?ытында ?рекет ететін к?шті? ж?мысы. ?уат.

І. ?йымдастыру кезе?і

ІІ. ?ткен та?ырыптарды ?айталау

1.?ысым аны?тамасы.?лшем бірлігі.

2.Паскаль за?ы.

3. С?йы??а батырыл?ан денеге оны? с?йы??а бат?ан б?лігі к?леміндегі с?йы?ты? салма?ына те? ы?ыстырушы к?ш ?рекет етеді. Б?л ?андай за??

4. Архимед к?шін аны?тайтын формула

5. 1 мм.сын.ба?.неге те??

6. Барометр деген не?

7. Атмосфералы? ?ысымды кім аны?тады?

8. Денелерді? ж?зу шарттарын ата?дар

Физикалы? шамаларды аны?тау.

Физикалы? шамалар

ты?ызды?
жол

к?ш

уа?ыт

к?лем

масса

жылдамды?

?йкеліс коэффициенті

?ысым

ІІІ. Жа?а саба?ты т?сіндіру

Саба?ты? барысында негізгі идеяны ашу ?шін о?ушылар?а ба?ыт беру,т?рткі болу,жа?а та?ырыпты талдау?а,ой ?орыту?а,н?тижеге жетуге жетелеу.Экранда к?рсетілген суреттерді к?рсету ар?ылы салыстыра отырып,т?рмыста ж?не физикада?ы «ж?мыс» ??ымыны? ма?ынасын ашады.

Т?рмыста ж?не физикада «ж?мыс» деген ??ым жиі ?олданылады. Мысалы, адамдарды? да, а??ан су мен со??ан желді? де, ??мырс?а мен бал арасыны? да, ??ла?ан денелерді? де ж?мысы туралы айту?а болады. Сондай-а? ?арыш зымыраны?, с??гуір ?айы?ты? ж?не ?р т?рлі ?оз?алт?ыштарды? ж?мыстарын аны?тау м?селелері де ?ойылады. Физика негізінен механикалы? ж?мысты ?арастырады.

К?ш ?рекетінен дене орын ауыстыр?анда ат?арыл?ан ж?мыс механикалы? ж?мыс деп аталады.

Т?сірілген к?шті? ба?ыты денені? ?оз?алу ба?ытына с?йкес келсе, онда оны? орын ауыстыруы ж?рген жол?а те? болады. Денеге ?рекет ететін к?шті? шамасы ?лкен бол?ан сайын істелетін ж?мыс та арта т?седі. Сондай-а? денеі? орын ауыстыруы ?скен сайын ат?арылатын ж?мыс та ?се береді.

Денені? ?оз?алу ба?ытында ?рекет ететін к?шті? механикалы? ж?мысы к?шке де, ж?рген жол?а да тура пропорционал болады.

Ж?мысты? формуласы: Ж?мыс = К?ш* жол А= F*S

1 килоджоуль (кДж)=1000 Дж =103 Дж

1миллиджоуль (мДж) =0,001Дж= 10-3Дж

1микроджоуль (мкдж)= 0,000001 Дж =10-6Дж

Ж?мысты? м?ндай халы?аралы? бірлігі ХІХ ?асырда?ы а?ылшын ?алымы Д.Джоульді? ??рметіне Джоуль деп аталады.

Белгілі бір ж?мысты орындап шы?у ?шін ?р т?рлі ?оз?алт?ыштар ?р т?рлі уа?ыт ж?мсайды. Мысалы, ?ара?анды шахталарында 1940-1950 жылдары к?мір комбайындарын д?ние ж?зінде бірінші болып ?олдана бастады. Б?д е?бек ?німділігін ерен арртыру?а игі ?серін тигізді. ?йткені, бір ж?мысшыны? бірнеше са?ат бойы ?ол е?бегімен істеген ж?мысын к?мір комбайыны тез арада орындап шы?ады. На?ты бір ж?мысты ж?мысшыдан г?рі к?тергіш кран тезірек орындаса, сол ж?мысты трактор ат?а ?ара?анда жылдамыра? ат?арады. Б?дан ж?мысты? орындалу жылдамды?ын сипаттайтын физикалы? ??ымды енгізу ?ажеттігі туындады.

Ж ?мысты? орындалу жылдамды?ын сипаттайтын шама ?уат деп аталады.

Суреттер к?рсетіледі

?уатты? формуласы: ?уат = N =

1Ватт= 1Джоуль/1секунд

1кВт=1000 Вт

=0,001Вт
=0,000001 Вт

Кейбір ?оз?алт?ыштарды? орташа ?уаты:

Адамны? ?алыпты ж?мыс жаса?анда?ы ?уаты 70-80Вт

«Волга» автомобиліні? ?уаты 70-80 кВт

Атом м?зжар?ыш кемесіні? ?уаты 55 000 кВт

«Восток» ?арыш зымыраныны? ?уаты 15 000 000 кВт

«Энергия» ?арыш зымыраныны? ?уаты 125 000 000 кВт

Техникада аса ?уатты ?оз?алт?ыштармен ?атар,
?уаттылы?ы ?те т?мен н?зік тетіктер жиі ?олданылады: автомобильдер, ?ша?тар, кемелер, бу турбиналары, су турбиналары.

ІV. Кім жылдам /кесте толтыру /

А (Дж)

120

F ( Н )

S (м)

V. Есеп шы?ару

№1. Массасы 2 кг орынды?ты 5 м жерге орын ауыстыр?анда баланы? істеген ж?мысыны? шамасы неге те??

№2. ?уаты 30 Вт желдеткіш 10 минутта ?анша ж?мыс істейді?

VІ. ?орытынды

Бос орынды толтырындар:

Б?гінгі саба?та механикалы? ж?мыс _________ж?не ?уат _______мынадай ?ріптермен белгіленетінін білдім. Ж?мысты? ?лшем бірлігі________ болады ж?не____________ формуламен табылады. ?уатты? ?лшем бірлігі ___________ болады ж?не____________ формуламен аны?талады.

VІІ. ?й ж?мысы §51, 52

VІІІ. Ба?алау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба?. Денені? ?оз?алу ба?ытында ?рекет ететін к?шті? ж?мысы. ?уат.»

7-сынып Күні: 21.04.2015

Тақырыбы: Дененің қозғалу бағытында әрекет ететін күштің жұмысы. Қуат.

Мақсаты:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Өткен тақырыптарды қайталау

1.Қысым анықтамасы.Өлшем бірлігі.

2.Паскаль заңы.

3. Сұйыққа батырылған денеге оның сұйыққа батқан бөлігі көлеміндегі сұйықтың салмағына тең ығыстырушы күш әрекет етеді. Бұл қандай заң?

4. Архимед күшін анықтайтын формула

5. 1 мм.сын.бағ.неге тең?

6. Барометр деген не?

7. Атмосфералық қысымды кім анықтады?

8. Денелердің жүзу шарттарын атаңдар

Физикалық шамаларды анықтау.

Физикалық шамалар	m	ρ	S	V	t	F	P	μ	υ
тығыздық
жол
күш
уақыт
көлем
масса
жылдамдық
үйкеліс коэффициент
қысым

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру

Сабақтың барысында негізгі идеяны ашу үшін оқушыларға бағыт беру,түрткі болу,жаңа тақырыпты талдауға,ой қорытуға,нәтижеге жетуге жетелеу.Экранда көрсетілген суреттерді көрсету арқылы салыстыра отырып,тұрмыста және физикадағы «жұмыс» ұғымының мағынасын ашады.

Тұрмыста және физикада «жұмыс» деген ұғым жиі қолданылады. Мысалы, адамдардың да, аққан су мен соққан желдің де, құмырсқа мен бал арасының да, құлаған денелердің де жұмысы туралы айтуға болады. Сондай-ақ ғарыш зымыраның, сүңгуір қайықтың және әр түрлі қозғалтқыштардың жұмыстарын анықтау мәселелері де қойылады. Физика негізінен механикалық жұмысты қарастырады.

Күш әрекетінен дене орын ауыстырғанда атқарылған жұмыс механикалық жұмыс деп аталады.

Түсірілген күштің бағыты дененің қозғалу бағытына сәйкес келсе, онда оның орын ауыстыруы жүрген жолға тең болады. Денеге әрекет ететін күштің шамасы үлкен болған сайын істелетін жұмыс та арта түседі. Сондай-ақ денеің орын ауыстыруы өскен сайын атқарылатын жұмыс та өсе береді.

Дененің қозғалу бағытында әрекет ететін күштің механикалық жұмысы күшке де, жүрген жолға да тура пропорционал болады.

Жұмыстың формуласы: Жұмыс = Күш* жол А= F*S

1 килоджоуль (кДж)=1000 Дж =10³Дж

1миллиджоуль (мДж) =0,001Дж= 10^-3Дж

1микроджоуль (мкдж)= 0,000001 Дж =10^-6Дж

Жұмыстың мұндай халықаралық бірлігі ХІХ ғасырдағы ағылшын ғалымы Д.Джоульдің құрметіне Джоуль деп аталады.

Белгілі бір жұмысты орындап шығу үшін әр түрлі қозғалтқыштар әр түрлі уақыт жұмсайды. Мысалы, Қарағанды шахталарында 1940-1950 жылдары көмір комбайындарын дүние жүзінде бірінші болып қолдана бастады. Бұд еңбек өнімділігін ерен арртыруға игі әсерін тигізді. Өйткені, бір жұмысшының бірнеше сағат бойы қол еңбегімен істеген жұмысын көмір комбайыны тез арада орындап шығады. Нақты бір жұмысты жұмысшыдан гөрі көтергіш кран тезірек орындаса, сол жұмысты трактор атқа қарағанда жылдамырақ атқарады. Бұдан жұмыстың орындалу жылдамдығын сипаттайтын физикалық ұғымды енгізу қажеттігі туындады.

Ж ұмыстың орындалу жылдамдығын сипаттайтын шама қуат деп аталады.

Суреттер көрсетіледі

Қуаттың формуласы: Қуат = N =

1Ватт= 1Джоуль/1секунд

1кВт=1000 Вт

1мВт=0,001Вт

1мкВт=0,000001 Вт

Кейбір қозғалтқыштардың орташа қуаты:

Адамның қалыпты жұмыс жасағандағы қуаты 70-80Вт

«Волга» автомобилінің қуаты 70-80 кВт

Атом мұзжарғыш кемесінің қуаты 55 000 кВт

«Восток» ғарыш зымыранының қуаты 15 000 000 кВт

«Энергия» ғарыш зымыранының қуаты 125 000 000 кВт

Техникада аса қуатты қозғалтқыштармен қатар,
қуаттылығы өте төмен нәзік тетіктер жиі қолданылады: автомобильдер, ұшақтар, кемелер, бу турбиналары, су турбиналары.

ІV. Кім жылдам /кесте толтыру /

А (Дж)		75	120
F ( Н )	3		6
S (м)	12	15

V. Есеп шығару

№1. Массасы 2 кг орындықты 5 м жерге орын ауыстырғанда баланың істеген жұмысының шамасы неге тең?

№2. Қуаты 30 Вт желдеткіш 10 минутта қанша жұмыс істейді?

VІ. Қорытынды

Бос орынды толтырындар:

Бүгінгі сабақта механикалық жұмыс _________және қуат _______мынадай әріптермен белгіленетінін білдім. Жұмыстың өлшем бірлігі________ болады және____________ формуламен табылады. Қуаттың өлшем бірлігі ___________ болады және____________ формуламен анықталады.