Математика және жаратылыстану сабақтарында PISA халықаралық зерттеу бағдарламасы технологиясын қолдану арқылы оқушылардың ғылыми ой-өрісін дамыту

Тақырыбы: Математика және жаратылыстану сабақтарында PISA халықаралық зерттеу бағдарламасы технологиясын қолдану арқылы оқушылардың ғылыми ой-өрісін дамыту

(курс материалы бойынша

мұғалімдерге семинар)

Дайындаған: Темиргалиева М.А.

Физика пәні мұғалімі

2016

«Балаға өз бетімен зерттеуге мүмкіндік туғызған сайын одан әрі жақсы оқи түседі» Питер Клайн

Өзектілігі:

Жаңаша оқыту технологиясы негізінде интерактивті оқыту әдістерін пайдаланып, жан-жақты жұмыстана алатын, зерттеушілік қабілеті дамыған жеке тұлға қалыптастыру

Проблема

Оқушылар:

• әрдайым алған білімдерін практикада қолдана алмайды;
• таныс емес жағдай негізінде логикалық есептерді шешуде қиындықтарға кездеседі;
• пәнаралық байланыс қолданылған тапсырмаларды орындай алмайды

• Тыныштық сәтi.

Су асты патшалығына ойша саяхат.

PISA – Оқушылардың білімі мен біліктілігін бағалаудың халықаралық бағдарламасы.

PISA ( P rogramme for I nternational S tudent A ssessment ) дегеніміз не?

PISA мақсаты:

әлемдік деңгейде салыстырылатын әр мемлекеттің оқыту нәтижелері жөніндегі сенімді мәліметтерді алу, саралау.

Оқушылардың білім жетістіктерін зерттеуінің негізгі үш бағыты

Зерттеу циклы мен қатысушылары

71 ел

67 ел

65 ел

41 ел

32 ел

57 ел

PISA

2000

2003

2006

2009

2012

2015

Жаратылыстану сауаттылығы

• 2006
• 2006

• 2015
• 2015

• 2003
• 2003

• 2012
• 2012

Математикалық сауаттылық

• 2000
• 2000

Оқу сауаттылығы

• 2009
• 2009

Математика – 62%. М атематиканың рөлін анықтап, түсіне білуі, математикалық нақты дәлелдер жасауы және әртүрлi формада көрсетiлген сандық мәлiметтерді оқи білуі, түсiндiрiп беруі мен талдай бiлуі бағаланады .

Жаратылыстану – 21%. Білім алушылардың ғылыми жаратылыстану білімдерін қолдана білуі, қоршаған әлемді және оған адам әрекеттерінің әсерінен болатын өзгерістерді түсінуге және мәселелерді анықтап, қорытынды жасай білу қабілеттері .

Оқу – 17%. Білім алушылардың жазбаша мәтіндердің мәнін түсінуін, оқу барысында меңгерген білімдері мен дағдыларын өмірлік жағдайларда қолдана білу ептіліктерін және ғылыми дәлелдерді пайдаланып өз ойларын толық жеткізе білуі бағаланады

6

PISA зерттеулерінің өткізу түрлері

Қағаз бетінде

On-line режимінде. (Финляндия, Австралия, Канада т.б. мемлекеттер

Компьютерде

Тест тапсырмаларының түрлері %

PISA-2012

Математика

Қысқаша жауапты таңдау

Жаратылыстану

«Иә/жоқ» таңдау

37

32

Оқу

25

Жабық құрастырылған жауапты таңдау

Еркін құрастырылған жауапты жазу

4

34

34

35

34

2

3

32

100%

28

100%

100%

Топқа тапсырмалар

• Ерекше құс . Біздің ормандарда мекен ететін құстардың бірін ата. Ол өз өлімінен кейін 15-20 жыл бойы денесі бұзылмай өз қалпында қала береді, бұл қандай құс?

• Ауыспалы мағына Қай кезде біз 2 санына қарап, «он» деп айтамыз?
• Жұмыртқа формасы. Құс жұмыртқасының бір жағы екінші жағынан сүйір, яғни бір жағы жуан болып келетіндігінің белгілі себебі бар екен. Бұл қандай себеп?

• Қайсысы жылдам? Егер шарды, тегіс кубты және цилиндрді бір мезгілде төмен қарай сырғанатып жіберген болсақ, қайсысы бұрын жерде болады? .

• Жауабы: Біз сағатқа қараған кезде, нешеден болмасын он минут кетіп тұрған жағдайда. Жауап: Таңқаларлық ерекше құс бұл қайшыауыз торғай (клест). Олар қылқан жапырақты ағаштардың шайырлы тұқымдарына деген ерекше құмарлығы ағзаларын әсер етеді. Кәрі құстың денесіне қылқан жапырақты ағаштың шайыры сіңгендіктен, олар өлгеннен кейін көп уақыт шірімейді. Профессор Кайгородовтың айтуынша кәрі қайшыауыз торғайдың мумиялары 15-20 жылға дейін ыдырамай сақталғаны туралы дерек келтіреді
• Жауап: Сфералы және сопақша жұмыртқалар тура домалаушы еді. Ассиметриялық жұмыртқалардың бір жағы үшкір, екінші жағы қалың болғандықтан оларды дөңгелеткенде шеңбер бойымен айнала дөңгелейді. Егер жұмыртқа жардың шетінде немесе қауіпті жерде жатса ол көбінесе , тура емес, шеңбер бойымен айналады
• Жауап: Бірінші куб жетеді, екінші шар, соңында цилиндр. Шар мен цилиндр айналу үшін энергияның біраз бөлігін жоғалтады. Бұл өз кезегінде жылдамдықтарын азайтады.

Ән көңілдің ажары

• Жаңа технологияның тиімді әдіс- тәсілдерін ұрпақтың бойына сіңірте білу ұстаздардың басты міндеті.

• Жаңа технологияның тиімділігі:

Оқушы

Мұғалім

нәтиже

Қорытынды

Жаңа технологияның тиімді әдіс- тәсілдерін ұрпақтың бойына сіңірте білу ұстаздардың басты міндеті.

Жаңа технологияның тиімділігі:

• мақсат қоюға үйренеді; есте сақтау қабілеттері дамиды; басқалармен бірігіп жұмыс жасайды; кітаппен жұмыс жасауға үйренеді; қатарынан қалмауға тырысады; дарынды оқушылар өз қабілеттерін одан әрі бекіте түседі; әлсіздер оқуға ниет білдіріп, өзіне деген сенімсіздіктен арылады. күшті сыныптарда оқуға деген ынта артады. білім дәрежесі бірдей сыныптарда оқу жеңілдейді өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады
• мақсат қоюға үйренеді; есте сақтау қабілеттері дамиды; басқалармен бірігіп жұмыс жасайды; кітаппен жұмыс жасауға үйренеді; қатарынан қалмауға тырысады; дарынды оқушылар өз қабілеттерін одан әрі бекіте түседі; әлсіздер оқуға ниет білдіріп, өзіне деген сенімсіздіктен арылады. күшті сыныптарда оқуға деген ынта артады. білім дәрежесі бірдей сыныптарда оқу жеңілдейді өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады
• мақсат қоюға үйренеді; есте сақтау қабілеттері дамиды; басқалармен бірігіп жұмыс жасайды; кітаппен жұмыс жасауға үйренеді; қатарынан қалмауға тырысады; дарынды оқушылар өз қабілеттерін одан әрі бекіте түседі; әлсіздер оқуға ниет білдіріп, өзіне деген сенімсіздіктен арылады. күшті сыныптарда оқуға деген ынта артады. білім дәрежесі бірдей сыныптарда оқу жеңілдейді өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады
• мақсат қоюға үйренеді;
• есте сақтау қабілеттері дамиды;
• басқалармен бірігіп жұмыс жасайды;
• кітаппен жұмыс жасауға үйренеді;
• қатарынан қалмауға тырысады;
• дарынды оқушылар өз қабілеттерін одан әрі бекіте түседі;
• әлсіздер оқуға ниет білдіріп, өзіне деген сенімсіздіктен арылады.
• күшті сыныптарда оқуға деген ынта артады.
• білім дәрежесі бірдей сыныптарда оқу жеңілдейді
• өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады

Оқушы

Мұғалім

• жүйелі тапсырма беруге ұмтылады;
• оқушыны жан-жақты танып біледі;
• қарым қатынас орнатады;
• оқушылардың өзара әрекеттесуіне жол ашады;
• оларға шығармашылық еркіндік беріледі.

Нәтиже

• Оқушылар зерттеу жұмыстары нәтижесінде биология, физика сабақтарында алған білімдерін практикада қолдануға үйренеді;
• Оқу-зерттеу әрекеттерін ұйымдастыру негізінде оқушылардың жаратылыстану ғылыми сауаттылық деңгейі көтеріледі;
• Қиындығы жоғары есептерді шығару қабілеттері дамиды;
• Оқушының дүниетанымы кеңейеді, зерттеушілік, ізденушілік қасиеттері қалыптасады.

Қорытынды

«Шәкірт – нығырлай беретін ыдыс емес, керісінше тұтандыруды талап ететін шырақ» демекші оқушылардың жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту және оларды шынайы өмірдегі дара тұлға етіп дайындау –

мектеп ұстаздарының басты мақсаты

• Сұрақтардың толассыздығы аса маңызды болып табылады. Әуесқойлықтың қолдануының себебі бар. Өмірдің, мәңгіліктің құпияларын немесе таңғажайып шындықтың құрылымын пайымдаған кезде шаттанбауға болмайды. Тек әр күн сайын, ең болмаса, осы құпиялардың сәл ғана бөлігін түсінуге әрекет жасау жеткілікті. Ешқашан әуесқойлықтың ұлы сезімін жоғалтпаңдар.

(Альберт Эйнштейн)

Назарларыңызға рахмет