Интерактивті та?таны пайдалану ж?не оны? тиімділігі
Интерактивті та?таны пайдалану ж?не оны? тиімділігі
«?азіргі заманда жас ?рпа??а а?паратты? технологиямен байланысты ?лемдік стандарт?а сай м?дделі жа?а білім беру ?те ?ажет» деп ел Президенті атап к?рсеткендей, а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды пайдалану білім беруді? бір шарты деп т?сінген ж?н. А?паратты технологияны о?ыту ?рдісінде ?олданылатын жа?а т?рдегі ??рал активті экран-интерактивті та?та болып табылады. Интерактивті та?та ар?ылы ж?мыс жасау ?азіргі заман талабы. Ба?дарламалы? – техникалы? кешенні? ??рамына кіретін интерактивтік та?таны о?ытушы?а саба?ты ?ызы?ты ж?не динамикалы? т?рде мультимедиялы? ??ралдар к?мегімен о?ушыларды? ?ызы?ушылы?тарын тудыратындай о?у?а м?мкіндік береді.
Саба?ты т?сіндіру барысында м??алім та?та алдында т?рып, бір мезетте м?тіндік, аудио, бейне ??жаттарды DVD, CD-ROM ж?не Интернет ресурстарын ?олдана алады. Б?л кезде м??алім ?осымшаны іске ?осу, CD-ROM, Web- т?йін мазм?нын ?арастыру, а?парат са?тау, белгі жасау тыш?анды ауыстыратын арнайы ?алам ар?ылы жазулар жазу ж?не т. б. ?рекеттерді же?іл орындай алады.
Интерактивті ??ралдарды саба??а пайдалан?анда дидактикалы? бірнеше м?селелерді шешуге к?мектеседі :
- П?н бойынша базалы? білімді ме?геру ;
- Ал?ан білімді ж?йелеу ;
- ?зін – ?зі ба?ылау да?дыларын ?алыптастыру;
- Жалпы о?у?а деген ынтасын арттыру
- О?ушылар?а о?у материалдарымен ?здігінен ж?мыс істегенде ?дістемелік к?мек беру.
Интерактивті та?таны? ?ш режимінде де ж?мыс жасау?а болады:
1-режим е? ?арапайым а? та?та режимі. А? та?та режимін ?олдан?анда оны а? бет ?а?азбен ж?мыс жаса?андай ж?не та?ырып?а ?ажетті жерін белгілеулермен, негізгі ??ымдарын ерекшелеу ?шін т?рлі т?сті ?аламды ?олдану?а болады. А? бетті? артына фон ретінде мазм?нды суретті пайдалану?а болады ж?не саба? барысында ?ажет болса белгі салу?а, жазу?а м?мкіншілік бар.
2- режим Office режимі. Б?л режим саба??а ?ажетті дайынды? ж?мыстарын, я?ни материалдар даярлау?а ы??айлы. Саба??а дайынды? ж?мыстары Word м?тіндік редакторыны?, Excel электронды? кестесіні? ??жаттары, Power Point – презентациясы болуы м?мкін. Мысалы, Microsoft Word ??ралдарымен т?рт т?рлі м?тіндік тапсырмаларды ?амтитын ??жат ?зірлеуге болады. Осы ??жатта тапсырмаларды ?айталап, жауаптарыны? д?рыс н?с?аларын немесе амалдарды? д?рыс тізбегін к?рсетуге болады.
?айталан?ан тапсырмаларды сурет салу панеліні? «т?ртб?рыш» объектілерімен жасырамыз. Саба?та ?ажет кезде б?л ??жатты интерактивті та?таны? Office режимінде ашу?а болады. Б?л режим Microsoft Office – ні? барлы? м?мкіншілігін ?сынады. Сондай м?мкіншіліктеріні? бірі – ??рыл?ан ??жат?а м?тінді ?осу?а болады, я?ни экраннан т?сірілген суретпен емес ??жатпен тікелей ж?мыс жасаймыз. О?ушы тестілік тапсырма?а жазбаша жауап беруге ж?не жауабын д?рыс жауаптармен салыстыра алады («тік т?ртб?рыш» объектісін жылжыту немесе жою ар?ылы) ж?не дайындал?ан материалды шаблон ретінде келесі саба?тарда пайдалану ?шін са?тап ?ою?а болады.
3- режим та?таны? интерактивті режимдегі ж?мысы.
Саба?тарды ж?ргізуде ?ткен материалды ?айталау ?ажет, сондай жа?дайда интерактивті та?таны? сілтеме жасау?а арнал?ан компонентін ?олдану?а болады. Б?л компонент ар?ылы Microsoft Office ??ралдары ар?ылы ??рыл?ан ??жаттар?а, графиктік редакторларды? немесе программалау ортасыны? к?мегімен ??рыл?ан файлдар?а, интернет беттеріне сілтемелерді ?йымдастыру?а м?мкіншілік береді.
Прожектор ж?не Шторка ??ралдары экранны? белгілі бір кішігірім аума?ын к?рсетуге арнал?ан. Прожектор ??ралы аудиторияны? назарын бір объектіге аудару?а арнал?ан. Экран бетінде бір мезгілде бірнеше объектілер орналас?ан болса, оны? ?ажет объектісін ерекшелеп, ?ал?анын жауып ?ою?а арнал?ан. Шторка экранны? бір б?лігін жауып ?ою?а арнал?ан. Мысалы есеп шы?аруда д?рыс жауаптарын немесе о?ушылар?а ?зір белгісіз а?паратты жауып ?ою?а, материалды о?у барысында м?мкіндігінше та?таны? ?ажет б?лігін к?рсетуге болады.
Интерактивті та?тада т?рлі – т?сті ??ыпты кескінмен ?р т?рлі ?осымшалары бар ж?мысты к?рсетуге болады. Слайдтарда, флипчартта ?ателер жіберілсе, тез арада т?зетуге болады. Саба?та ACTIVote тестілеу ж?йесі ар?ылы тест алу м?мкіндігін ?олдану?а болады. А?паратты т?рлі мультимедиалы? ресурстар к?мегі ар?ылы таныстыру?а м?мкіндігі зор. О?ушылар материалды барынша жетік т?сініп о?и алады ж?не веб-сайттар мен кез-келген ?осымшалардан да жазу жаза алады, оларды ?рдайым есте са?тай алады.
Интерактивті та?таны? тиімділігі сондай, ?р т?рлі ба?ытта о?ытуды ж?не саба? беруді ?згертеді. Интерактивті та?та саба?тан тыс уа?ытты жоспарлау?а, сондай-а? саба??а дайындалу?а, о?ушыларды? зейінін аудару?а ж?не ынталандыру?а, а?параттарды к?рсетуге, уа?ытты тиімді пайдалану?а ?те ?олайлы.Б?л визуалды ресурс м??алімні? жа?а материалдарды о?ушылар?а ?те тартымды ж?не тез жеткізуіне к?мектеседі. Б?л та?та а?параттарды ?р-т?рлі мультимедиалы? ресурстарды? к?мегімен жеткізуге м?мкіндік береді, о?ушылар материалдарды т?сіне ж?не жете толы? игере алады. ?иын а?параттарды же?іл т?сіндіріп, схемаларды,тірек сызбаларды беруде ?те ы??айлы.О?ушыларды? білім де?гейіне о? ?сер етіп, п?нге ?ызы?ушылы?ын арттырады.
?аза?стан Республикасыны? «Білім туралы» За?ында «Білім беру ж?йесіні? басты міндеті-?лтты? ??ндылы?тар, жеке адамды ?алыптастыру?а ж?не к?сіби шы?дау?а ба?ыттал?ан білім алу ?шін ?ажетті жа?дайлар жасау, о?ытуды? жа?а технологияларын енгізу, білім беруді а?параттандыру, халы?аралы? ?аламды? желілерге шы?у» делінген.
Сонымен интерактивті та?таны пайдалану саба?ты ?ткізуге же?ілдік береді, жа?а саба?ты т?сіндіру,?ткен материалды ?айталау не бекіту кезінде пайдалану ?рбір саба?ты? ?серлігін ж?не мазм?нын арттырып, о?ушы?а ?ызы?ты, жалы?тырмай игеруге ж?не саба?ты? ?ар?ыны мен барысын жа?сарту?а к?мектеседі. О?ушыларды? ?азіргі заман?ы компьютерлік технологияларды ме?геруі ?мірге жа?а к?з?арасын ?алыптастырып, ой-?рісін жетілдіреді, шы?армашылы? белсенділігін, ізденімпазды?ын, саба??а араласу белсенділігін арттырады. О?ушыны? жігерлілігін, ?зіне деген сенімділігін ж?не п?нге ?ызы?ушылы? ?рекеттерін ?алыптастырады. Ж?не ?рбір о?ушы тест ар?ылы ?з біліміні? н?тижесін к?ріп, ?атесімен ж?мыс жасай алады.
«Ел ерте?і –білімді ?рпа?» демекші, о?ушыны білімді, адамгершілігі мол, м?дениетті етіп, заман талабына сай т?рбие беру ісінде ?рбір ?стаз тынбай е?бек етіп, ?немі ізденісте болу керек.
Пайдалан?ан ?дебиеттер:
1. «К?сіптік мектеп» Республикалы? ?ылыми-?дістемелік, педагогикалы? журнал №1-2; 2012.
Усенков Д.Ю. Интерактивная доска Smart Board: до и во время урока.
«Информатика и образование» журнал № 2. 2006.
3. ?аза?стан Республикасыны? «Білім туралы» За?ы
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Интерактивті та?таны пайдалану ж?не оны? тиімділігі»
ИНТЕРАКТИВТІ ТАҚТАНЫ ПАЙДАЛАНУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ТИІМДІЛІГІ
«Қазіргі заманда жас ұрпаққа ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет» деп ел Президенті атап көрсеткендей, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану білім берудің бір шарты деп түсінген жөн. Ақпаратты технологияны оқыту үрдісінде қолданылатын жаңа түрдегі құрал активті экран-интерактивті тақта болып табылады. Интерактивті тақта арқылы жұмыс жасау қазіргі заман талабы. Бағдарламалық – техникалық кешеннің құрамына кіретін интерактивтік тақтаны оқытушыға сабақты қызықты және динамикалық түрде мультимедиялық құралдар көмегімен оқушылардың қызығушылықтарын тудыратындай оқуға мүмкіндік береді.
Бүгінгі күні қолданылып жүрген Activ Inspire бағдарламасы. Бұл бағдарламаның көптеген мүмкіндіктері мұғалімнің оқу-тәрбие үрдісіндегі жұмысын жеңілдетеді.Сабақ барысында материалды жеңіл тусіндіру үшін түрлі қызықты, тартымды, оқушылардың ойлау қабілетін дамытатын мүмкіндіктерін қолдана алады. Сабақтарды сақтау,толықтыру оның қызметін жақсарта түседі.
Сабақты түсіндіру барысында мұғалім тақта алдында тұрып, бір мезетте мәтіндік, аудио, бейне құжаттарды DVD, CD-ROM және Интернет ресурстарын қолдана алады. Бұл кезде мұғалім қосымшаны іске қосу, CD-ROM, Web- түйін мазмұнын қарастыру, ақпарат сақтау, белгі жасау тышқанды ауыстыратын арнайы қалам арқылы жазулар жазу және т. б. әрекеттерді жеңіл орындай алады.
Интерактивті құралдарды сабаққа пайдаланғанда дидактикалық бірнеше мәселелерді шешуге көмектеседі : - Пән бойынша базалық білімді меңгеру ; - Алған білімді жүйелеу ; - Өзін – өзі бақылау дағдыларын қалыптастыру; - Жалпы оқуға деген ынтасын арттыру - Оқушыларға оқу материалдарымен өздігінен жұмыс істегенде әдістемелік көмек беру. Интерактивті тақтаның үш режимінде де жұмыс жасауға болады: 1-режим ең қарапайым ақ тақта режимі. Ақ тақта режимін қолданғанда оны ақ бет қағазбен жұмыс жасағандай және тақырыпқа қажетті жерін белгілеулермен, негізгі ұғымдарын ерекшелеу үшін түрлі түсті қаламды қолдануға болады. Ақ беттің артына фон ретінде мазмұнды суретті пайдалануға болады және сабақ барысында қажет болса белгі салуға, жазуға мүмкіншілік бар. 2- режим Office режимі. Бұл режим сабаққа қажетті дайындық жұмыстарын, яғни материалдар даярлауға ыңғайлы. Сабаққа дайындық жұмыстары Word мәтіндік редакторының, Excel электрондық кестесінің құжаттары, Power Point – презентациясы болуы мүмкін. Мысалы , Microsoft Word құралдарымен төрт түрлі мәтіндік тапсырмаларды қамтитын құжат әзірлеуге болады. Осы құжатта тапсырмаларды қайталап, жауаптарының дұрыс нұсқаларын немесе амалдардың дұрыс тізбегін көрсетуге болады.
Қайталанған тапсырмаларды сурет салу панелінің «төртбұрыш» объектілерімен жасырамыз. Сабақта қажет кезде бұл құжатты интерактивті тақтаның Office режимінде ашуға болады. Бұл режим Microsoft Office – нің барлық мүмкіншілігін ұсынады. Сондай мүмкіншіліктерінің бірі – құрылған құжатқа мәтінді қосуға болады, яғни экраннан түсірілген суретпен емес құжатпен тікелей жұмыс жасаймыз. Оқушы тестілік тапсырмаға жазбаша жауап беруге және жауабын дұрыс жауаптармен салыстыра алады («тік төртбұрыш» объектісін жылжыту немесе жою арқылы) және дайындалған материалды шаблон ретінде келесі сабақтарда пайдалану үшін сақтап қоюға болады.
3- режим тақтаның интерактивті режимдегі жұмысы. Сабақтарды жүргізуде өткен материалды қайталау қажет, сондай жағдайда интерактивті тақтаның сілтеме жасауға арналған компонентін қолдануға болады. Бұл компонент арқылы Microsoft Office құралдары арқылы құрылған құжаттарға, графиктік редакторлардың немесе программалау ортасының көмегімен құрылған файлдарға, интернет беттеріне сілтемелерді ұйымдастыруға мүмкіншілік береді.
Прожектор және Шторка құралдары экранның белгілі бір кішігірім аумағын көрсетуге арналған. Прожектор құралы аудиторияның назарын бір объектіге аударуға арналған. Экран бетінде бір мезгілде бірнеше объектілер орналасқан болса, оның қажет объектісін ерекшелеп, қалғанын жауып қоюға арналған. Шторка экранның бір бөлігін жауып қоюға арналған. Мысалы есеп шығаруда дұрыс жауаптарын немесе оқушыларға әзір белгісіз ақпаратты жауып қоюға, материалды оқу барысында мүмкіндігінше тақтаның қажет бөлігін көрсетуге болады.
Интерактивті тақтада түрлі – түсті ұқыпты кескінмен әр түрлі қосымшалары бар жұмысты көрсетуге болады. Слайдтарда, флипчартта қателер жіберілсе, тез арада түзетуге болады. Сабақта ACTIVote тестілеу жүйесі арқылы тест алу мүмкіндігін қолдануға болады. Ақпаратты түрлі мультимедиалық ресурстар көмегі арқылы таныстыруға мүмкіндігі зор. Оқушылар материалды барынша жетік түсініп оқи алады және веб-сайттар мен кез-келген қосымшалардан да жазу жаза алады, оларды әрдайым есте сақтай алады.
Интерактивті тақтаның тиімділігі сондай, әр түрлі бағытта оқытуды және сабақ беруді өзгертеді. Интерактивті тақта сабақтан тыс уақытты жоспарлауға, сондай-ақ сабаққа дайындалуға, оқушылардың зейінін аударуға және ынталандыруға, ақпараттарды көрсетуге, уақытты тиімді пайдалануға өте қолайлы.Бұл визуалды ресурс мұғалімнің жаңа материалдарды оқушыларға өте тартымды және тез жеткізуіне көмектеседі. Бұл тақта ақпараттарды әр-түрлі мультимедиалық ресурстардың көмегімен жеткізуге мүмкіндік береді, оқушылар материалдарды түсіне және жете толық игере алады. Қиын ақпараттарды жеңіл түсіндіріп, схемаларды,тірек сызбаларды беруде өте ыңғайлы.Оқушылардың білім деңгейіне оң әсер етіп, пәнге қызығушылығын арттырады.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті-ұлттық құндылықтар, жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық желілерге шығу» делінген.
Сонымен интерактивті тақтаны пайдалану сабақты өткізуге жеңілдік береді, жаңа сабақты түсіндіру,өткен материалды қайталау не бекіту кезінде пайдалану әрбір сабақтың әсерлігін және мазмұнын арттырып, оқушыға қызықты, жалықтырмай игеруге және сабақтың қарқыны мен барысын жақсартуға көмектеседі. Оқушылардың қазіргі заманғы компьютерлік технологияларды меңгеруі өмірге жаңа көзқарасын қалыптастырып, ой-өрісін жетілдіреді, шығармашылық белсенділігін, ізденімпаздығын, сабаққа араласу белсенділігін арттырады. Оқушының жігерлілігін, өзіне деген сенімділігін және пәнге қызығушылық әрекеттерін қалыптастырады. Және әрбір оқушы тест арқылы өз білімінің нәтижесін көріп, қатесімен жұмыс жасай алады. «Ел ертеңі –білімді ұрпақ» демекші, оқушыны білімді, адамгершілігі мол, мәдениетті етіп, заман талабына сай тәрбие беру ісінде әрбір ұстаз тынбай еңбек етіп, үнемі ізденісте болу керек.
Пайдаланған әдебиеттер:
«Кәсіптік мектеп» Республикалық ғылыми-әдістемелік, педагогикалық журнал №1-2; 2012.
Усенков Д.Ю. Интерактивная доска Smart Board: до и во время урока.
