"?ызы?ты физика" саба?тан тыс ж?мыс

Қызықты

физика

І - топ

ІІ - топ

Зенит

Зодиак

Кезеңдер

I – бөлім: Жұмбақтар II – бөлім: Қызықты тәжірибелер III - бөлім: «Кім көп формула біледі?» IV. Қатесін тап! V - бөлім: «Иә» немесе «жоқ» VI - бөлім. Ойын «Жер - Теңіз - Ауа»

I – бөлім

Жұмбақтар

1-жұмбақ(1 балл)

Етек – жеңі жиналмай Дауыл тұрса дым қалмай Түйдектеліп көшеді Тоз - тоз болып өшеді.

Жауабы

Бұлт

2-жұмбақ(1 балл)

Электр энергиясын өндіретін, Үйіңе жарық ендіретін, Ротор стартордан құрылымы, Кім айтады мұндай құрылғыны?

Жауабы

Генетатор

3- жұмбақ (1 балл)

Асып кетсе кернеуді, Төмендетіп береді, Кеміп кетсе кернеуді Жетерліктей береді, Мұны ойлап тауып ед, Яблочков пен Усагин, Тұтынуға қажетті, Тауып берем кернеуді

Жауабы

трансформатор

4 – жұмбақ (1 балл)

Жарқылдан соң жаңағы, Суға бөкті бар алап. Көкте түрлі жолақты, Өрнек тұрды ғаламат.

Жауабы

кемпірқосақ

5 – жұмбақ (1 балл)

Күндіз қасыңнан қалмайды. Бірақ ешкім ұстай алмайды. Қорқақ па, қараңғыға бармайды

Жауабы

Көлеңке

6 – жұмбақ (1 балл)

Жалғыз бағыт білері, Бұрғаныңа көнбейді. Жол көрсетіп береді Бірақ өзі көрмейді.

Жауабы

компас

7 – жұмбақ (1 балл)

Алтын теңге кетеді, Күміс теңге келеді

Жауабы

Күн мен Ай

8 – жұмбақ (1 – балл)

Отқа жанбас, Суға батпас.

Жауабы

мұз

9 – жұмбақ

Табаныма байладым, Қос таяқпен айдадым.

Жауабы

шаңғы

10 – жұмбақ

Жылт - жылт етеді, Жылғалардан өтеді

Жауабы

су

11 – жұмбақ

Жылдың төрт мезгілінде де, Мазасызданады ол не?

Жауабы

жел

12 – жұмбақ

Бұлтты аспанның жүзінде, Ойнайтын бұл немене?

Жауабы

Найзағай

13 – жұмбақ

Өзі затты құрайды, Теңесуге таразыны сұрайды

Жауабы

Масса

14 – жұмбақ

Аса қажет өмірге халық үшін, Пайдаланамыз күн сайын жарық үшін

Жауабы

Ток

15 – жұмбақ

Тетігін бассаң алаңсыз Жазады қалам қағазсыз.

Жауабы

компьютер

16 – жұмбақ

Туыстарын шетінен, Өбеді де бетінен. Бала - шаға ұсағын, Бауырына қысады.

Жауабы

магнит

17 – жұмбақ

Көкке қараған,

жұлдыз санаған.

Жауабы

телескоп

18 – жұмбақ

Шам, плита жұмысын жасай қалды, Ал оның есептен - ақ басы айналды

Жауабы

Электр есептегіш

19 – жұмбақ

Тар шеңберді айналып, Тұр құдықта байланып. Қаға берер таңдайды, Әдетінен танбайды

Жауабы

сағат

20 – жұмбақ

Қозғалысқа келтіріп, Жылдамдығын береді. Өлшемдерін қарасақ, Ньютонға ол келеді

Жауабы

күш

21 – жұмбақ

Жоғалмайды ешқашан, Түрлендірсек егер де. Басқа күйге ауысқан, Жұмыс істейді әрқашан.

Жауабы

энергия

22 – жұмбақ

Бар ма, жоқ па оны анық білмейсің Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің .

Жауабы

ауа

23 – жұмбақ

Жұрттың бәрі соны сүйеді, Бірақ қарағысы келмейді.

Жауабы

күн

II – бөлім

Қызықты

тәжірибелер

• Тәжірибе

Суы бар стакан, мұз кесектері, жіп, тұз. Осы заттарды пайдаланып, мұзды стаканнан алу керек.

Жауабы:

Тұздың әсерінен мұз ериді де, жіп мұзға кіріп лезде салқындап жабысып қалады.(кристалдану, балқу)

2 – тәжірибе

Кәдімгі үрілген балалар шарын газетпен ысқылап бөлме төбесіне апарып жіберіп қалу керек. Шар төбеде ұзақ уақыт тұрады. Неге?

Себебі

Шар

электрленеді

3 – тәжірибе

Үріліп жіпке байланған екі шарды газетпен үйкеп - үйкеп жақындатамыз. Олар бірін - бірі тебеді. Неліктен?

Аттас

зарядтар

тебіледі .)

4 - тәжірибе

Суы бар тарелкенің ішінен түйреуішті алу керек. Магнит бар.

Су ішіндегі темір түйреуішке, яғни су бетіне магнитті жақындатамыз, сонда түйреуіш су ішінен магнитке жабысады.. Магнит айналасында магнит өрісін тудырады, ол өріс су арқылы да тарайды.

• - тәжірибе

Бөтелке, қағаз, шырпы, қабығы аршылған жұмыртқа. бөтелкенің ішіне қағазды жағып, аузына жұмыртқаны қойғанда, ол ішіне кіріп кетеді. Неліктен?

Бөтелкенің ішіндегі ауаның қысымы атмосфералық қысымнан азаяды

6 – тәжірибе

Суға картоп, сіріңке, жұмыртқа, өшіргіш саламыз. сонда нені байқауға болады?

• - тәжірибе

Тарелкенің ішіне тиынды салып, су құямыз. Сұрақ: тарелкедегі тиынды қолды суламай қалай алуға болады?

Жауабы

Қағазды жағып, стакан ішіне саламыз. Стаканды тезірек тиынның жанына төңкере қоямыз. Сонда қағаз сөніп, стакан ақ түтінге толады да, тарелкедегі су оның ішіне жиналып, тиын бұрынғы орнында құрғақшылықта қалады.

8 – тәжірибе

Екі жұмыртқаның қайсысы піскен екенін қалай анықтауға болады? Керекті құралдар: 1 піскен және 1 шикі жұмыртқа, тәрелке.

Ол үшін жұмыртқаның 2-уін де жайпақ тәрелкеге салып, 2 саусақпен айналдырады. Піскен жұмыртқа шикі жұмыртқаға қарағанда жылдам және ұзақ айналады. Шикі жұмыртқаның ішіндегі құрамы бірден айналуға көшпейді. Оның қатты қабығы әсерінен жұмыртқа инертті қозғалысқа түседі.Жұмыртқаның ішіндегі құрамы тежеуіш рөлін атқарады.

III – бөлім

«Кім көп формула біледі?»

IV - бөлім

Қатесін тап!

Жаздың ашық, ыстық күндерінің бірінде тауға шықтық. Жолда ыстықтамау үшін қара киімдер киіп алдық. Алдымен құмдауыт өзен жағасымен жүріп отырдық. Құм құрғақ және таза екен, жүру өте оңайға түсті. Содан соң жол көк шалғынмен жалғасты, бұл жермен жүру қиындау болып, жылдамдығымыз азайды. Алыстан отын шауып алып жатқан адамды көрдік, балтасының дыбысы бұтаққа тиген сәтте құлаққа келіп тұрды. Өзенге жетіп, ұйықтауға өзеннің жағасына жаттық. Кешке қарай салқындап кетті, балалар өзенге түсіп шыққаннан кейін бірден жылынып сала берді. Су түбінде бір үлкен тас жатыр екен, ұлдардың үшеуі әзер көтеріп судан шығарып жіберді.

V - бөлім:

«Иә» немесе «жоқ»

• Аттас зарядтар бір - бірімен тартылады ма? 2. Заттар үш күйде болады ма? 3. Желді күні асфальт беті тез кебеді ме? 4. Жолдың өлшем бірлігі секунд па? 5. Ом заңын ашқан ғалым Ампер ме? 6. Жылдамдық бірлігі м/с 7. Температураны өлшейтін құрал динамометр ме? 8. Джоульмен өлшейтін физикалық шама энергия.

9. Уақытты сағатпен өлшейді ме?

10. Газға немесе сұйыққа түсірілген қысым сол сұйықтың немесе газдың әрбір нүктесіне өзгеріссіз беріледі. Паскаль заңы ма?

1.Молекулалар заттың ұсақ бөлшегі ме? 2. Судың тығыздығы 1000кг/м3 - қа тең

3. Қуаттың өлшем бірлігі вольт па? 4. Барометр атмосфералық қысымды өлшейді ме? 5. Өзінің пішіні мен көлемін сақтау қатты денеге тән қасиет. 6. Дененің жерге тартылуы үйкеліс күші ме? 4

7. Мензуркамен сұйық көлемі өлшенеді ме?

8. Сұйықтың қатты күйге айналуы кристалдану ма? 9. P=pgһ қысымның формуласы ма?

10. Жұмыстың өлшем бірлігі Ватт.

VI - бөлім.

Ойын «Жер - Теңіз - Ауа»

VII – бөлім

Қорытындылау бөлімі.