Инерция. Күш-денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.
Дамытушылығы: Оқушының танымдық қабілетін,белсенділігін арттыра отырып,
өз бетімен жұмыс істей алуға тәрбиелеу.
Мақсаты:
Білімділігі:Инерция.Күш ұғымдарын К үнделікті өмірмен
байланыстыра отырып оқушыларға жеткізу.
Тәрбиелігі: Белсенділігі жоғары,теориялық білімін практикада қолдана
білетін тұлға қалыптастыру.
Бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы:
Инерция.Күш-денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.
«Білегі күшті бірді жығады,
білімі күшті мыңды жығады».
«Көптің күші – бірлікте».
Күш – денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.
Әртүрлі денеге әртүрлі күш түсіреміз.
Демек, күштің сан мән көп те, аз да болуы мүмкін.
Күш сандық мәнімен және бағытымен сипатталатын физикалық шама болып табылады.
SІ жүйесінде күш бірлігіне ньютон (Н) алынған.
1Н – тыныштық күйіндегі массасы 1 кг денеге 1 с ішінде 1 м/с жылдамдық беретін күш.
Бұдан үлкен күш бірлігі – килоньютон (кН) да қолданылады.
1кН = 1000 Н.
Күшті Ғ әрпімен белгілейміз.
" width="640"
Күштің түрлері
Күш бірлігі – Ньютон ( Н ).
1 Ньютон = 1k г м / с 2
Бір Ньютон 1 м / с 2 үдету үшін 1кг массаға қажетті күш саны ретінде анықталады.
Күш векторлық шама болып табылады; бұл күштің мәні мен бағыты бар екендігін білдіреді.
Векторлық шамалар бағыт көрсеткішімен белгіленуі мүмкін. Бағыттың көрсеткіші күштің мәнін білдіреді және күштің бағыты қай жаққа күш бағытталғандығын көрсетеді.
Келесі
Туылды қаңтардың 4 (1643—01—04)
, Англия Қайтыс болды 1727 ж. наурыздың 31 (84 жаста)
Тұратын жері -Англия Ұлты - Англия
Салалары физика , математика , астрономия , табиғи философия, алхимия,
Институттары Кембридж университеті
Еңбегі үшін танылған Ньютон механикасы , Бүкіләлемдік тартылыс заңы
1) ауырлық
2) серпімділік
6) инерция
күш
3) үйкеліс
5) Кері итеруші
4) Тең әрекетті
" width="640"
Күнделікті күштің түрлері
Күштерді талдау кезінде пайда болатын басқа күштер:
Қолданылатын күш
Қолданылатын күш : қолданылатын күш – бұл затқа басқа затпен немесе адаммен әсер ететін күш.
Үйкеліс күші : салыстырмалы қозғалысқа кедергі келтіретін немесе байланыстағы екі дененің қозғалысына кедергі келтіретін.
Үйкеліс күші
Келесі
" width="640"
Күнделікті күштің түрлері
Аэродинамикалық кедергі– бұл ауада ұшқан кезде затқа әсер ететін үйкеліс күшінің ерекше түрі.
Кернеу – екі ұшынан күштерді қатты тартқанда шек, арқан немесе сым арқылы берілетін күш.
Сығу заттың көлемді өзгертуге әкеліп соғатын сығу кернеуіне ұшыраған кезде болады.
Келесі
№
1
Күштің түрлері
Ауырлық күші
2
Анықтамасы
Серпімділік күші
3
Формуласы
Денелердің жерге тартылу күшін айтамыз.
4
Үйкеліс күші
Дененің пішіні мен көлемі өзгерген кезде пайда болатын күшті айтады.
F = mg
F = k I
Тең әрекетті күш
Денелер тікелей жанасқанда пайда болатын күшті айтады.
F =μN
Денеге бір мезгілде әрекет ететін бірнеше күштің әркетіндей әрекет жасайтын күшті айтамыз.
F= F1+F2
F=F2-F1
Күш ньютон (Н) деп аталатын бірлікте өлшенеді.
Машинаны қозғау үшін 500-ден 1000-ға дейін күш керек.
Конкорд әуе лайнерінің төрт реактивті қозғалтқышы 700 000 Н-нан астам өндіреді.
« Сәйкесін тап” ойыны
1
Жол
2
3
1
Жылдамдық
Уақыт
4
2
m –(кг,г)
s – (км,м)
3
Масса
5
– (км/сағ,м/с)
4
6
Көлем
Тығыздық
5
t – ( c ағ,мин,с)
7
Ғ- (Н)
6
Күш
V – (м3)
7
ρ -(кг/м3)
Дұрыс жауабы:
1- 2- 3- 4- 5- 6- 7-
№
Сұрақ
1
Жауап “ Ия, жоқ ”
Күш – векторлық шама
2
3
м/с жолдың өлшем бірлігі
Күш ньютон (Н) деп аталатын бірлікте өлшенеді
4
Күш – денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.