Фотоэффект ??былысы. Эйнштейн формуласы. Фотоэффект ??былысын техникада пайдалану

Пәні: Физика

Сынып : 9ә

2016 жыл

Сабақтың тақырыбы:

§49,50 Фотоэффект құбылысы. Эйнштейн формуласы.Фотоэффект құбылысын техникада пайдалану

Сабақ мақсаты:

Білімділік: Фотоэффект құбылысын түсіндіру, Эйнштейн формуласымен таныстыру.

Дамытушылық: Логикалық ойлау қабілеттерін дамыту,теориялық білімдерін практикада қолдана

білуге үйрету.

Тәрбиелік: Мысалдар келтіру арқылы, фотоэффектінің қолданылуымен таныстырып, оқушыларды ізденімпаздыққа, мақсатқа жетуге ұмтылуға, ұқыптылыққа, тиянақтылыққа тәрбиелеу.

Үй тапсырмасын тексеру

5

5

5

10

10

10

15

15

15

20

20

20

Жылулық сәулелену дегеніміз не?

Квант дегеніміз не?

Фотон энергиясының өлшем бірлігі?

Жарық жылдамдығының шамасы?

Абсолют қара денеге мысал келтір?

5.Планк гипетозасы?

Денелердің температурасына байланысты

сәуле шығару түсі қалай өзгереді?

Әрбір үлестің энергиясы  формуласы?

Планк тұрақтысы неге тең?

Планк формуласынан жиілікті өрнекте?

Мұндағы n нені білдіреді?

710 мкм толқын ұзындығы ХБЖ жүйесінде

қанша м?

Жаңа сабақ тақырыбы:

Фотоэффект құбылысы.Эйнштейн формуласы.Фотоэффект құбылысын техникада пайдалану

Анықтамалар мен формулалар

Жарықтың әсерінен сұйық және металдардан

электрондардың ұшып шығу құбылысы фотоэффект деп аталады.

Фотоэффект теориясының шығу кезеңдері :

1. Жарық табиғаты жөніндегі 1887 жылы неміс ғалымы Генрих Герцтің кванттық құбылысы.

2. 1888 жылғы орыстың көрнекті ғалымы А.Г.Столетов тәжірибесі.

3. 1905 жылғы ағылшын ғалымы А.Эйнштейннің теориялық түсіндірмесі.

Электронның металдан босап, ұшып шығуы үшін жасайтын жұмысын электронның шығу жұмысы деп аталады. ( А Ш )

-фотон энергиясы

h-Планк тұрақтысы

-жарвық толқынының жиілігі

A шығу- шығу жұмысы.

mv 2 /2 – металлдардан ұшып шыққан фотоэлектронның кинетикалық энергиясы,

А.Эйнштейн

4

Фотоэффект құбылысы орындалуының шарты:

Фотоэффект байқалатын жарықтың ең аз дегендегі

жиілігін немесе оған сәйкес келетін толқын ұзындығын

фотоэффектінің қызыл шекарасы де аталады.

Мырыш үшін

Калии үшін

Фотоэффект құбылысына негізделген құралдар

фотоэлемент деп аталады.

өндірісте

фототелеграф

теледидар

фотоэффект

ғарыш аппараты

тұрмыстық техникада

Жаттығу бойынша есеп

Калий үшін электронның шығу жұмысы 1,92эВ.Калий үшін фотоэффектінің

қызыл шекарасы қандай?

Берілгені:

Шешуі:

ХБЖ

=1,92эВ.1,6.

=3,072. Дж

Т/к:

Жауабы:

Бекіту

І деңгей.

• Калий үшін фотоэффектінің ұзын толқынды (қызыл) шекарасы

564 нм. Электрондардың калийден шығу жұмысын табыңдар.

2. Толқын ұзындығы 620 нм болатын фатонның энергиясы қандай?

ІІ деңгей.

• Кейбір металл фотоэффектінің қызыл шекарасы 2,7*10 -7 м. Толқын ұзындығы

1,8*10 -7 м сәуле шығару арқылы осы металдан ыршып шығатын электрондардың

максимал кинетикалық энергиясын табыңдар.

ІІІ деңгей.

• Вольфрам бетін толқын ұзындығы 180 нм сәулемен жарықтандырғанда, одан ыршып

шығатын электрондардың жылдамдығын анықтаңдар. Вольфрам бетінен шығу жұмысы

4,5 эВ.

2.Толқын ұзындығы 450 нм сәуле әсерінен цинкте фотоэффект байқала ма?

( Аш = 4,2 ЭВ; h = 4,136 * 10 -14 ЭВ*с )

Бағалау

№

І топ

р/с

Оқушылар тізімі

1

Үй тапсырмасы

2

Сөз

3

Деңгейлік есептер

жұмбақ

Қорытынды

ІІ топ

1

2

3

4

5

Қорытынды

Үйге тапсырма

Оқушылардың өзіндік ізденіс жұмыстары: фотоэффектінің қолданылуы

§50,39-жаттығу,

№ 2, №3.