Атомды? физика. Лазерлер

Лазер (а?ылш. laser, а?ылш. light amplification by stimulated emission of radiation - жары?ты м?жб?рлі с?улелену ар?ылы к?шейту ?ыс?ашасы) — лазер, оптикалы? квантты? генератор — толтыру (жары?, электр, жылу, химиялы? ж?не т.б.) энергиясын когерентті, монохроматты, поляризациялан?ан ж?не тар ба?ыттал?ан с?улелену а?ыныны? энергиясына т?рлендіруші аспап.

1. Лазер с?улесін беретін аспап. Оны? т?рлері: газ лазері, жартылай ?ткізгіш лазері, ?атты дене лазері ж?не с?йы? зат лазері. Стоматология т?жірибесінде баяу а?ынды гелий-неонды? лазер ?олданылады. ?анжел (пародонт) ауруларын, за?ымдан?ан тканьдерді емдеуде, организмні? ?р т?рлі аурулар?а бейімділігін (сенсебилиза?ия) кеміту, иммунды? ?асиеттерін к?шейту т. б. клиникалы? ж?мыстарда жа?сы н?тиже беріи келеді. Ауыз ?уысында болатын стоматиттерді (ауызды? уылуы) ерін мен тіл жараларын, глоссалгияны (то?таусыз ауыратын тіл кеселі), глосситті (тіл кабынуы) лазер с?улесімен емдеуді? н?тижесі жа?сы. Б?л с?улені сондай-а? жа? с?йектері сын?анда, бетке пластикалы? операциялар жаса?анда ?олданады.[1]

Лазерлік к?рсеткіші бар Револьвер

2. квантты? генераторлар мен оптикалы? диапазонда?ы к?шейткіштер. Лазер атауы а?ылшынны? "Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation" с?зін ?ыс?арт?анда?ы LASER атауынан шы??ан ("индуктивті с?улеленуді? комегімен жары?ты к?шейту"). Лазерді? негізгі б?лшектері: белсенді зат, резонатор, коз?аушы к?з бен жабды?таушы к?з. Лазер жары? толкындары диапозоны?да ж?мыс істейді ?рі квантты?-механикалы? ?ондыр?ыны? бір т?рі болып табылады. Оны? ж?мысы белсенді затты? коз?аушы микроб?лшектерін квант жары?ына индуцивті жіберуге негізделген. Лазер ?те ж??а шашырамайтын (шо?ырлан?ан), энергиясыны? ты?ызды?ы жо?ары жары? с?улесін алу?а м?мкіндік береді. Б?л с?уле байланыс ??ралы (оны? ішінде аса алыс ?арышты?), локация, навигация ж?не тал?андайтын ?ару ретінде де ?олданылуы м?мкін. Шетелдік мамандар Лазерді? к?мегімен ?р т?рлі со?ыс міндеттерін орындау?а: мысалы, жер ?сті, ?уе, су асты, су ?сті нысаналарыны? координаттарын аны?тау?а, бірнеше корреспондент арасылда к?п каналды байланыс орнату?а, ?арсыласты? тірі к?штеріні? к?зін ша?ылыстырып, ??рту?а, бас?арылатын ракеталарды жер ?сті ж?не ?уе нысаналарына ба?ыттау?а болады деп есептейді. Со??ы уа?ытта А?Ш-та к?птеген зерттеулер радиациялы? карулар (ракета?а ?арсы "?лім с?улесі") ойлап табу?а, оптикалы? квантты? генераторлар жасау?а ба?ыттал?ан. Инфра?ызыл диапазонда?ы Л. жасалуда: ол 1 млн. градус температура?а с?йкес келетін с?улелену ту?ызуы керек. М?ндай ??рал ?арсыласты? 60-320 KM ?ашы?ты?та?ы ?арышты? снарядын бал?ытып (бу?а айналдырып) жіберуге тиіс. Сондай-а? жеке кару ретінде ?олдану ?рекеті де А?Ш-та ба?ылаушыны со?ыр етуге арнал?ан оптикалы? квантты? генераторы бар винтовка жасалуда.

Сипаттама м?тін https://kk.wikipedia.org/wik сайтынан алын?ан

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Атомды? физика. Лазерлер»

Сабақтың тақырыбы:

Атомдық физика. Лазерлер

ІІ курс

Баянауыл аграрлық-техникалық коллелджі КМҚК

Пән оқытушысы – Балабаева Г.С.

Сабақтың типі: жаңа білімді игеру. Сабақтың түрі: аралас. Сабақтың әдісі: топпен жұмыс. Пәнаралық байланыс: математика, химия, биология. Көрнекіліктер: интерактивті тақта, электронды оқулықтар,плакаттар, тест құрылғысы.

Сабақтың типі: жаңа білімді игеру.
Сабақтың түрі: аралас.
Сабақтың әдісі: топпен жұмыс.
Пәнаралық байланыс: математика, химия, биология.
Көрнекіліктер: интерактивті тақта, электронды оқулықтар,плакаттар, тест құрылғысы.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі
Үй тапсырмасын сұрау

Атомдық физикаға кіріспе.
Сызықтық спектрлер.
Резерфорд тәжірибесі.
Бор постулаттары.
Франк-Герц тәжірибесі.
Де Бройль толқындары.

Тестік сұрақтар: І. Резерфорд атомының моделі: А) физикалық В) ядролық С) планетарлық Д) тамшы түрінде Е) галактикалық ІІ. Төмендегі келтірілген тұжырымдамалардың қайсысы Бор постулаттарына сәйкес келеді 1) Атомда электрондар шеңбер бойы орбитасымен қозғалып электромагниттік толқындар шығарады; 2) Атомда электрондар қозғалатын стационар орбиталар бар. Стационар орбитадағы электрондар сәуле шығармайды. 3) Электрон энергиясы Е n стационар орбитадан энергиясы Е m стационар орбитаға ауысқанда, энергия кванты жұтылады не шығарылады А) тек 1 В) тек 2 С) тек 3 Д) 1 және 2 Е) 2 және 3 ІІІ. Төменде көрсетілген 3 бөлшектің қайсысы қалған екеуінің құрамына кіреді: Атом 2) молекула 3) электрон А) 1 В) 2 С) 3 Д) 1 және 3 Е) 1,2 және 3 IV. Нашар немесе байланыспаған молекулалар туғызатын спектр түрі: А) үздіксіз В) сызықтық С) жолақ Д) жұтылу Е) тұтас V. Газ күйіндегі атомдық заттар беретін спектр: А) жолақ В) жұтылу С) сызықтық Д) үздіксіз Е) тұтас

Тестік сұрақтар:
І. Резерфорд атомының моделі:
А) физикалық
В) ядролық
С) планетарлық
Д) тамшы түрінде
Е) галактикалық
ІІ. Төмендегі келтірілген тұжырымдамалардың қайсысы Бор постулаттарына сәйкес келеді
1) Атомда электрондар шеңбер бойы орбитасымен қозғалып электромагниттік толқындар шығарады;
2) Атомда электрондар қозғалатын стационар орбиталар бар. Стационар орбитадағы электрондар сәуле шығармайды.
3) Электрон энергиясы Е n стационар орбитадан энергиясы Е m стационар орбитаға ауысқанда, энергия кванты жұтылады не шығарылады
А) тек 1 В) тек 2 С) тек 3 Д) 1 және 2 Е) 2 және 3
ІІІ. Төменде көрсетілген 3 бөлшектің қайсысы қалған екеуінің құрамына кіреді:
Атом 2) молекула 3) электрон
А) 1 В) 2 С) 3 Д) 1 және 3 Е) 1,2 және 3
IV. Нашар немесе байланыспаған молекулалар туғызатын спектр түрі:
А) үздіксіз В) сызықтық С) жолақ Д) жұтылу Е) тұтас
V. Газ күйіндегі атомдық заттар беретін спектр:
А) жолақ В) жұтылу С) сызықтық Д) үздіксіз Е) тұтас

VI. Резерфордқа атом ядросы моделін жасау үшін қандай тәжірибе негіз болды? A)Ядролық реакциялар. B)Метал фольгадан альфа бөлшектерінің шашырауы. C)Атомдарының сәуле шығару спектрі байқау. D)Сынап буынан кідіртуші потенциалдың көмегімен зарядтың вольт амперлік сипаттамасын зерттеу тәжірибелері. E)Химиялық реакциялар. VII. Атомның энергетикалық деңгейлерінде ең жоғары жиіліктегі фотонның сәуле жұтуы қандай санмен көрсетілген? A)1. B)2. C)3. D)4. E)5. VIII . Атомдық физика қай ғасырда қарқынды дами бастады? А) XVI B) XV C) XVIII D) XVII E) XIX 4. Жаңа сабақ түсіндіру: Бұл тақырыпты оқушылар 3 топқа бөлініп түсіндіреді. 1 топ – Лазерлер туралы түсінік береді. 2 топ – Лазерлердің жұмыс істеу принципі туралы. 3 топ – Лазердің қолданылуы. Трек – конспект қолданылады.

VI. Резерфордқа атом ядросы моделін жасау үшін қандай тәжірибе негіз болды?
A)Ядролық реакциялар.
B)Метал фольгадан альфа бөлшектерінің шашырауы.
C)Атомдарының сәуле шығару спектрі байқау.
D)Сынап буынан кідіртуші потенциалдың көмегімен зарядтың вольт амперлік сипаттамасын зерттеу тәжірибелері.
E)Химиялық реакциялар.
VII. Атомның энергетикалық деңгейлерінде ең жоғары жиіліктегі фотонның сәуле жұтуы қандай санмен көрсетілген?
A)1.
B)2.
C)3.
D)4.
E)5.
VIII . Атомдық физика қай ғасырда қарқынды дами бастады?
А) XVI
B) XV
C) XVIII
D) XVII
E) XIX
4. Жаңа сабақ түсіндіру: Бұл тақырыпты оқушылар 3 топқа бөлініп түсіндіреді. 1 топ – Лазерлер туралы түсінік береді. 2 топ – Лазерлердің жұмыс істеу принципі туралы. 3 топ – Лазердің қолданылуы.
Трек – конспект қолданылады.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: лазер деген не екенін, жұмыс істеу принціпімен, құралымен қолданылуы туралы түсініктер беру.

Дамытушылығы: шығармашылық ойлау қабілетін дамыту, оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелігі: сауаттылыққа, ұқыптылыққа, өзін-өзі бағалай білуге тәрбиелеу, ойлау қабілетін күшейту.

Лазерлер.

І.1.Индукцияланған сәуле шығару.1917 ж.- Эйнштейн, атомдардың индукцияланған сәуле шығару мүмкіндігін атйқан болатын. Индукцияланған сәуле шығару дегеніміз- түскен сәуле әсерәнен қозған атомдардың сәуле шығаруы.

Индукцияланған сәуле шығару ерекшелігі- бұл сәуле шығару кезінде пайда болатын жарық толқынының жиілігі, фазасы, поляризациясы атомға түсетін толқындікімен дәлме-дәл келеді.

2. Еріксіз сәуле шығару дегеніміз- жоғары энергетикалық күйден атомның төменгі күйге өтуі (сыртқы әсер ықпалы).

ІІ. Лазер дегеніміз- жылулық, химиялық, электр энергиясын, электро магниттік өріс энергиясына айналдыратын құрылғы.

1940ж. В.А.Фабрикант индукцияланған сәуле

1945ж. Н.Г.Басов А.М.Прохоров шығаруды пайдаланды

1945ж. Ч.Таунс

1960ж. Т.Мейман кванттық лазерлік генератор

Лазердің әсер ету принціпі 1

Лазердің әсер ету принціпі 2

Лазердің әсер ету принціпі 3

Лазерлік сәулеленудің негізгі ерекшеліктері

жоғарғы дәрежедегі когренттілік
монохроматты
шоқтың қатаң бағытталуы
сәулелердің аса қуаттылығы

Лазер түрлері

Рубин лазері
Газ лазері
Жартылай өткізгішті
Газодинамикалық

Рубинді лазердің құрылысы

Лазерді қолданылуы;

Байланыс үшін ғарыш кеңістігінде
Зор қуаты вакуумдегі материалдарды кептіру, пісіру үшін
Радио локатор ретінде
Зергерлік салада
Фотолитографияда
Машина жасау, құрылыс саласында
Медицинада
Әскери істе
Металл бетіне өте әдемі және дәл суреттер, логотиптер, вензелдер салуда
Косметалогияда
Термоядролық реакцияны басқару үшін:

Үйге тапсырма

§ 7.1-7.9 қайталау
№ 741.742 (221 бет)
§ 8.1-8.3 оқып, конспектілеу.

Жаңа сабақты бекіту Үздіксіз режімде жұмыс істейтін гелий-неон газ лазері қуатын 40 мВт-қа жеткізіп, толқын ұзындығы 630 нм монохроматты жарық сәулесін береді. Лазер 1сек ішінде неше фотон шығарады? Берілгені: ХБЖ: Формула P=40 мВТ =40*10 -3 Вт P=A/t=N*E/t=Nh ν /t=Nhc/ Λ t Λ =630 нм =630*10 -9 м N=P Λ t/hc t=1 с N= 1,3*10 17 т/к: N-? h=6.63*10 -3 4 дж*с с=3*10 8 м/с

Жаңа сабақты бекіту
Үздіксіз режімде жұмыс істейтін гелий-неон газ лазері қуатын 40 мВт-қа жеткізіп, толқын ұзындығы 630 нм монохроматты жарық сәулесін береді. Лазер 1сек ішінде неше фотон шығарады?
Берілгені: ХБЖ: Формула
P=40 мВТ =40*10 -3 Вт P=A/t=N*E/t=Nh ν /t=Nhc/ Λ t
Λ =630 нм =630*10 -9 м N=P Λ t/hc
t=1 с N= 1,3*10 17
т/к:
N-?
h=6.63*10 -3 4 дж*с
с=3*10 8 м/с