К?ш моменті. Айналатын денені? тепе-те?дік шарты.Иінді таразылар

Күні: 14.05.16ж

Сыныбы: 7

Пәні:физика

Сабақтың көрнекілігі: Иіндіктер,күштер жиынтығы ,иінді таразылар

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары:

І.Ұйымдастыру

1.Сәлемдесу

2.Түгелдеу

3. Топқа бөлу (сурет қиындылары арқылы 3 топқа бөлінеді)

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

1. Механикалық энергия жайында не білесіңдер?

2. Энергияның сақталу заңы жайында не білесіңдер?

ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі

1. Механиканың алтын ережесі жайында не білесіңдер?

2. Иінді таразы жайында не білесіңдер?

ІҮ. Топтық жұмыс

Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.

Топ пікірлерін тыңдау.

Ү. Топтық жұмыс ( « BilimLand. kz» Сайтына кіріп төмендегі тапсырмаларды топ-топпен орындау жұмысы)

(5 минут)

VІ.Жеке жұмыс «Блум таксономисы» (13 минут)

Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.

ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды,нені білгім келеді? )

Алматы облысы

Алакөл ауданы

Қабанбай батыр атындағы орта мектебі

Жоғарғы санатты физика пәні мұғалімі С.Орайханқызы

Күні: 10.05.16 ж

Сыныбы: 7

Пәні:физика

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары:

І.Ұйымдастыру (2 минут)

1.Сәлемдесу

2.Түгелдеу

3. Топқа бөлу (күнделікті бөлу нәтижесі арқылы 3 топқа бөлінеді)

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

1. Энергия дегенді қалай түсінесіңдер?

2. Адам энергияны қайдан алады деп ойлайсыңдар?

3. Энергияның қандай түрлерін білесіңдер?

ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі

1. Механикалық энергия жайында не білесіңдер?

2. Энергияның сақталу заңы жайында не білесіңдер?

ІҮ. Топтық жұмыс

Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:

Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.

Бақылаушының бағалау парағы

Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.

Топ пікірлерін тыңдау.

Ү. Топтық жұмыс ( « BilimLand kz» Сайтындағы №5-8 видео роллик жүмысын талқылау)

VІ.Жеке жұмыс «Блум таксономисы»

Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.

ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, нені білгім келеді?)

Алматы облысы

Алакөл ауданы

Қабанбай батыр атындағы орта мектебі

Жоғарғы санатты физика пәні мұғалімі С.Орайханқызы

Күні: 18.03.16ж (Физика 8 сынып)

Сабақтың тақырыбы: №5 .Практикалық жұмыс:Магниттердің өзара әрекеті

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік мақсаты: Оқушылардың тарау бойынша алған білімдерін жүйелеу, алған білімдерін практикалық жұмыста,тест жұмысында,күнделікті өмірде қолдана білуге дағдыландыру.

2. Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.

3. Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа,

баулу.

Сабақтың түрі: білімді тексеру, көзбен көріп,қолмен жұмыс істеу сабағы

Сабақтың әдіс-тәсілдері:№5 Практикалық жұмыс

Сабақтың көрнекіліктері: Интербелсенді тақтамен жұмыс, практикалық жұмысты орындау,электронды оқулық

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, түгендеу.

ІІ.Түсіну кезеңі: (Практикалық тапсырма)

І-топ

№1тапсырма: Кім жылдам? 1.Магниттің солтүстік полюсіне (S ) екі сым түйреуін қадаған.Осы түйреуіштердің ұшы неліктен бір-бірінен алшақтайды?(Тақтадағы суретке қарап көз жеткізіңдер немесе қолдарыңдағы магнит таяқшалары арқылы көз жеткізіңдер)

Ж:( Түйреуіш сымдардың ұштары аттас полюстермен магниттеледі)

2. Жердің магниттік полюстері оның географиялық полюстеріне сәйкес келе ме?

Ж:(Сәйкес келмейді)

3.Мына N12 Слайдта көрсетілген көрсетілген жағдайлардың қайсысында магнит полюстері дұрыс көрсетілген?

4.Магнит аномалиясы дегеніміз не?

Ж:( Жер бетінен онша терең жатпайтын орасан зор темір кендері кездесетін алқаптар)

5.Айда магнит құлабызы (Компос) арқылы дұрыс бағыт табуға бола ма?

Ж:(Жоқ,себебі: Айда магнит өрісі жоқ)

ІІ-топ

1.Электромагнит дегеніміз не?Оның темір өзегі қандай қызмет атқарады?

Ж:(Ішінде темір өзегі бар катушканы электромагнит деп атайды.Темір өзек магнит өрісінің әсерін күшейтеді.

2.Электр тогы магнит өрісін тудыратынын қандай тәжірибелер дәлелдейді?

Ж:(Эрстед тәжірибесі электр тогының магнит өрісін тудыратынын дәлелдейді)

3.Магнит өрісінің бар екенін қалай білеміз?

Ж:( Тогы бар өткізгіш төңірегінде магнит өрісінің бар екенін,өткізгіштің магнит стрелкасына әсері дәлелдейді)

4.Болат өзекті қандай әдістермен магниттеуге болады?

Ж: (Бойымен ток жүретін өткізгіш орау арқылы болат өткізгішті магниттейді)

5..Болат сақинаны магниттеуге болады?

Ж: (Бойымен ток жүретін өткізгіш сым орау арқылы болат сақинаны магниттеуге болады екен)

ІІІ.Қолдану кезеңі:

І топ жұмысы: Эксперименттік тапсырма :

1. Өткізгіштің бойында токтың бар екенін амперметрдің көмегінсіз қалай білуге болады?Жауаптарыңды алдыларыңдағы құрал-жабдықтармен жұмыс ісеу арқылы дәлелдеңдер

Құрал –жабдықтар: Ток көзі,ұзын өткізгіш,кілт,екі штатив,стрелка

Ж: Өткізгіш бойында ток бар екендігін өткізгіш төңірегіндегі магнит стрелкасының ауытқуынан білуге болады екен;

ІІ топ жұмысы: Эксперименттік тапсырма :

1. Компостың жәрдемімен өтуізгіштің бойында токтың бар –жоғын қалай анықтауға болады?Жауаптарыңды тәжірибе жүзінде тексеріңдер

Құрал –жабдықтар: Компос,ұзын өткізгіш,кілт,екі штатив;

Ж: Компосты өткізгішке жақындатқанда оның стрелкасының ауытқуынан өткізгіш бойында ток бар екенін байқауға болады екен;

ІҮ.Жинақтау кезеңі:

І топ үшін: Электромагниттік рельенің құрылысы мен жұмыс істеу принципін түсіндіріңдер;

Ж:(Электромагнит,якорь,жұмсақ тізбек кантактілері,серіппе)

ІІ топ үшін: Тұрақты токтың электр двигателінің құрылысы мен жұмыс істеу принципін түсіндіріңдер;

Ж:( Тұрақты токтың электр двигателінің жұмыс істеу принципі тогы бар өткізгіштің магнит өрісінде айналу құбылысына негізделген)

Кері байланыс:

Нені білдіңдер?

Қандай тапсырмалар қиындық туғызды?

Ү.Қорытындылау кезеңі:Оқушы пікірін тыңдауарқылы бағалау

Үй тапсырмасын беру: І топ:№689-698 есептер

ІІ топ: № 699-708 есептерді физика есептер жинағынан шығару;

Алматы облысы

Алакөл ауданы

Қабанбай батыр атындағы орта мектебі

Жоғары санатты физика пәні мұғалімі Сауле Орайханқызы

Қоғамдық орында өзіңді ұстай білесің бе?

Сыныбы: 9-11
Тақырыбы: «Қоғамдық ортада өзіңді ұстай білесің бе?»
Мақсаты:
Оқушыларды ізденімпаздыққа, тапқырлыққа, шыдамдылыққа және өз ойын мәдени түрде жеткізуге, білуге үйрету. Оқушыларды ұстамдылыққа, мәдени сөйлеуге тәрбиелеу,жан-жағын құрметтеуге баулу;
Түрі: пікірталас
Көрнекілігі: интербелсенді тақта, слайд тапсырмалары
Барысы:
Жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, құрметті ұстаздар мен оқушылар! Бүгінгі «Қоғамдық ортада өзіңді ұстай білесің бе?» тақырыбындағы пікірталасымызды бастаймыз.

Пікірталас мазмұнымен таныстырып өтейін:
1. Пікірталасқа 5 оқушы қатысады.
2. Пікірталасқа оқушылар өз ойларын баяндайды.
3. Пікірталасқа қатысып отырған оқушылары бір - бірлеріне сұрақ қояды.

«Қоғамдық ортада өзіңді ұстай білесің бе?» тақырыбы бойынша
Жұрт көңіліне жетсін әрбір сөздерің,
Көпшіліктің жеткізіңдер көздерін.
Деген мақсатта пікірталас ұйымдастыруға шақырамын

1 - қонағымыз – Математика пәні мұғалімі Ж.Жандыбаеваны шақырамыз:
Жүргізуші: Тәрбиелі қыздар көпшілік ортадаөздерін қалай ұстау керек. Осы тақырып төңірегінде не дейсіз?
ТӘРБИЕЛІ ҚЫЗДАР Көпшілік ортада:
Ол үнемі өзінің жалғыз емес екенін есте сақтайды. Өзін өзгелерге кедергі келтірмейтіндей ұстайды. Біреумен сөйлесіп тұрып сағыз шайнамайды. Шайнаған сағызын жерге түкіріп тастамайды немесе үстелге, орындыққа, қабырғаға жапсырмайды. Қарсы келген үлкен кісіге жол беріп өткізіп жібереді. Өтіп бар жатып тайып кеткен кісіне сүйеу болады. Қоғамдық көлікте үлкендер мен балалы әйелдерді өткізіп жібереді, оларға орын береді. Берілген тапсырманы дер кезінде орындайды. Көрген, естігеніс-әрекеттерін дос қыздарына жеткізбейді.

.
Біреудің аяғын басып кетсе сыпайы кешірім сұрайды, ал егер өзінің аяғын басып кетсе, ашуланбайды үндемей шыдайды. Еш уақытта өзінің назарын аударған нәрсені қолын шошайтып көрсетпейді, көзімен не ыммен көрсетеді. Кәмпиттің немесе сағыздың қағазын т. б. заттарды жерге немесе қоқыс салғыштың сыртына лақтыра салмайды.Мектепке мектеп формасымен келеді. Үй тапсырмасын жүйелі орындап,жан-жағына үлгі болады.

2 - қонағымыз кітапхана меңгерушісі – Ж.Базарханованы ортаға шақырамыз:
Жүргізуші: Кітапханада қалай ұстау керек.Әдеби кітаптар оқитын оқушылар бар ма?Бар болса кімдер? Осы тақырып төңірегінде не дейсіз?
Кітапханада:
Алған кітабын уақытылы тапсырады. Бұл кітапты өзінен кейін басқалардың оқитынын үнемі есінде сақтайды. Сондықтан оның бетін бүктемейді, жыртпайды, жазбайды. Оқу залында 1 мин. болса да қасындағылармен сыбырлап та болса сөйлеспейді. Кітап оқып отырып ұйықтап қалмайды. Ішін шимақтамайды.Кітап оқитын оқушылар көп.Атап айтсақ: 11 сынып оқушысы : Е.Рақымжанов,Е.Молдашев, Н.Жаратқан,10 сынып оқушысы Д.Батырбек,Ж.Ғазизова,А.Тұрарбековалар т.б,оқырмандарым бар.

3 - қонағымыз – Мектебіміздің қыздар бастығы З.Камашеваны ортаға шақырамыз:
Жүргізуші: Мұражай мен көрмеде оқушылар өзін қалай ұстау керек?. Осы тақырып төңірегінде не дейсіз?

Мұражай мен көрмеде:
Жәдігерлерді қолымен ұстамайды. Еш уақытта айқайлап қатты күлмейді, қолын сілтемейді.Сағыз шайнамайды.

4 - қонағымыз – Математика пәні мұғалімі Б.Телғозованы ортаға шақырамыз:
Жүргізуші: Театрда немесе мектептегі іс-шаралар өтерде оқушылар өздерін қалай ұстай керек. Осы тақырып төңірегінде не дейсіз?

1.Театрда:
Спектакльдің басталуына 15 - 20 мин. қалғанда келеді. Сондықтан да асықпай шешініп, өзін қалыпқа келтіріп, бағдарлама сатып алып, орнына ертерек барып отыруға уақыты болады.
Өз орнына отырған кісіге қарсы қарап, бетін беріп өтеді.
Кісілерді орынан тұрып өткізіп жібереді.
Билетте көрсетілген орнына отырады, ал егер ол орын бос болмай, әрі босатудан бас тартса, ұрыспай билет тексерушіге барып жолығады.
Қойылым жүріп жатқанда сөйлемейді, тамақ жемейді, еденді аяғымен ұрмайды. Сахна жабылмай тұрып, орнынан тұрып шығып кетпейді.
2.Мектепте өтілетін іс-шараларға оқушылар жақсылап дайындалу керек.Егер жүлделі орын иелене алмаса ,өзінің кемшіліктерін білуге тырысу керек.Дауласуға ,ренжуге жол бермеу керек!
5 - қонағымыз – Мектептегі дарынды оқушылар жетекшісі биология пәні мұғалімі А.Тулекованы ортаға шақырамыз:
Жүргізуші: Сұрақ: Қоғамдық ортада жастардың мәдениеті қандай?
Өз - өзін ұстау, үлкенді құрметтеу, кішіге қамқор болу жағы?. Осы тақырып төңірегінде не дейсіз?

А.Тулекова 9б сынып жетекшісі:
Қазіргі көпшілік жастар қоғамдық орындарда өзін дұрыс ұстайды деп ойлаймын. Мектепте әртүрлі іс-шаралар жиі-жиі өтеді.Кейде оқушыларға ескерту беріп отырамыз. «Тәрбие- отбасынан басталады » деп атам қазақ өте орынды айтқан. Менің ойымша жастар көпшілік ортада өзін салмақты, тәртіпті, байсалды, жігерлі ұстауы керек.(Ескерту алмауға тырысу керек) Ертең үлкен қалаға ,жоғары оқу орнына түсесіңдер,сол кезде мәдениетті өмір сүруге тырысу керек!

Сұрақ - жауап: Келген оқушыларға өз ойларын әрі қарай жалғастыру үшін сұрақтар берілді.
1. Мектепте оқушылар қалай ұстау керек?
2. Көшеде өзін қалай ұстау керек?
3. Қоғамдық орындарда өзін қалай ұстау керек?
4. Жақын достарыңның арасында өздеріңді қалай ұстайсыңдар?

«Домино» ойыны:
Әсемпаз болма әрнеге,
Өнерпаз болсаң арқалан.
Сен де бір кірпіш дүниеге,
Кетігін тап та бар қалан.
Шашыраған сөздерден мына өлең шумақтарын белгілі бір уақытта жинап үлгеріп, оқып беру керек.

«Білген сайын келеді біле бергім.»(Артық болмас білгенің,ақыл-кеңес)

Қоғамдық орында өзіңді ұстау ережелері

Бірінші ереже. Әңгімелесудің алғашқы 60 секунды Сіз қандай адам екендігіңізді толық көрсетеді.  Жүрісіңіз, сымбатыңыз, танысқан кездегі өзіңізді қалай ұстағандығыңыз, алғашқы айтқан сөздеріңіз, дауысыңыздың тембрі, киіміңіз, шашыңыз...- осының барлығы Сіз жайлы алғашқы пікір қалыптастырады.

Пунктуалдылық, яғни барлығын уақытында істеу.

Уақытты дұрыс жоспарлау, тапсырманы уақытында орындау, кездесудегі пунктуалдылық – осының барлығы іскер адамды жақсы қырынан көрсетеді. Мысалы, маңызды кездесуге кешігіп келгеніңіз – сіздің сенімсіз адам екендігіңізді көрсетіп, кездесу болмауы мүмкін. Кәсіби білікті  адамдар тек өз уақытына ғана емес, сонымен қатар басқа адамның да уақытына құрметпен қарайды.

Тек өзін ғана емес, басқаларды да ойлау, ұжыммен жақсы қарым-қатынаста болу.

Өзімшілдік, басқа пікірді құрметтемеу, шыдамсыздық – осының барлығы бумеранг сияқты сізге қайтып келуі  мүмкін. Кез келген қызметкер, сынға, қоластындағылардың кеңесіне құлақ асуы керек және әріптестерінің тәжірибесін құрметтеген жөн.

Сіздің сөйлеген сөзіңіз, жазған жазуыңыз сауатты болғаны жөн.

Адамның сауатты сөйлей білуі оның кейпіне жалпы ықпал етеді. Сөйлей білгендігіңіз кез келген сұрақты шешуге көмектеседі. Бүгінгі күннің іс адамына жетістікке жету үшін, риторика өнерін игеру керек, яғни сөзге шешен болғаны жөн. Өзіңіздің дикцияңызды, сөзді жеткізуіңізді, интонацияңызды қадағалауыңыз керек. Іскерлік кездесуде ешқашан жаргон сөздерді қолдаңбаңыз, басқа адамдарды тыңдай біліңіз, сізге оны тыңдау қызық екендігін көрсете біліңіз.

 «Тең жағдайда» кім бірінші болып амандасады (жасы, жынысы, қоғамдағы орны)?

Осы сұраққа жауап беру үшін франциялық әскери жарғысын еске түсірген жөн, ол жерде айтылғандай, шендері бірдей офицерлер кездескенде, ең бірінші болып тәрбиелісі амандасады. Шынын айту керек, бұл осы сұрақтағы ең дұрыс шешім болып табылады.

Сізге қол созған адамның қолын ұстамағаныңыз, бұл адамды қорлағаныңыз болып табылады.  Осындай әрекетті тек жауласқан адаммен ғана жасауға болады.

Егер сіз қолғапта болсаңыз, амандасқанда қолғапты шешкеніңіз жөн. Тек әйелдер ғана ер кісілермен амандасқанда қолғапты шешпейді. Әрине осындай жағдайда әйелдің қолынан сүймейді. Әйелдің қолын сүю дәстүрі бізден гөрі көбінесе Батыс елдерінде кең таралған. Ал егер салтанаттарда, марапттауларда әйелдің қолын сүйсе, бұл оған деген құрметтің көрінісі болып табылады. Қолдан сүю тек «символдық» тұрғыда болу керек, яғни ерінді ақырын ғана қолға тигізу. Қатты сүю әдепсіздік болып саналады.

Шиеленіс  жағдайында өзін ұстаудың ережелері.

Есте сақтаңыз, шиеленіс  кезінде, адамда алға сана емес, эмоциялар шығады, бұл аффекте әкеледі.

Көпальтернативті амалын ұстаныңыз, өз ұсынысыңызды жасай отырып, әріптесіңіздің ұсынысын жоққа шығармаңыз.

Шиеленісті шешудің сізге маңызды екендігін түсініңіз.

 Егерде сіз және әріптесіңіз ашуланған, агрессивті жағдайда болсаңыз, ішкі ашуыңызды басыңыз.

Адамдағы жағымды, жақсы қырларына назар аударыңыз, осындай жағдайда ол одан да жақсы болуға әрекеттенеді.

Әріптесіңізге сіздің орыныңызға тұруды ұсыныңыз. Бұл қиын жағдайды шешіп, оны эмоциялық күйден  жағдайды түсіну күйіне  әкеледі.

Өз жетістіктеріңізді өтірік еселетпеңіз. Біреуден жоғары екендігіңізді көрсетпеңіз.

Қалыптасқан жағдай үшін тек өз әріптесіңізді айыптамаңыз.

 Келіспеген жағдайдың нәтижесіне қарамастан қарым-қатынасты бұзбауға тырысыңыз.

Жүргізуші: Сонымен құрметті көрермендер, пікірталастың шешуші сәтіне келіп жеттік. Пікірталасқа қатысып өз ойларыңды ортаға салып, қатысқандарыңызға көп - көп рахмет. Сау болыңыздар!

Алматы облысы

Алакөл ауданы

Қабанбай батыр атындағы орта мектебі

Педагог-ұйымдастырушы : Сауле Орайханқызы

Бұзақылық қайдан шығады?/Сыныптан тыс жұмыс/

Сабақтың білімділік мақсаты: Бүгінгі таңда бүкіл әлемді алаңдатып отырған,бала тәрбиесі мәселесі.

Құқық бұзушылықты болдырмау,үлкенге құрмет,кішіге ізет көрсетуге баулу,

«Бұзақылықтың »шығу жолдарын,онымен күресу жолдарын айқындау;

Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Шындықты айтуға,өз елінің патриоты болуға,бұзық болмауға баулу;

Сабақтың көрнекілігі: Ата-бабамыздан қалған нақыл Сөздер жиынтығы,Интербелсенді тақтадағы сұрақтарға жауап алу;

Сабақтың өтілу түрі: КЕЗДЕСУ: Олар,8-11 сынып оқушылары,ата-аналар,аймақтық полиция қызметкері: Н.Медельханов ,жастар саясатынан Е.Қорабаев

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру

ІІ. «Бұзақылық қайдан шығады?»Лекция

Бұақылық қайдан шығады?

Бүгінгі таңда тәрбие-ең басты мәселе болып отырғаны белгілі. Себебі, жастар, жасөспірімдер арасында имандылықтың, инабаттылықтың жоғалып бара жатуының салдарынан түрлі қылмыстық істер көбейіп кетті. Мұндай келеңсіздіктердің кең жайлап кеткені соншалық оған көптеген мысалдар келтіруге болар еді.

Жастар арасындағы тәрбиені босаңсытып алғанымыз біз үшін орны толмас өкініш. Ал енді осындай қасіретке душар еткен не нәрсе? Оған басты себеп- отбасы, ошақ қасындағы тәрбиенің әлсіздігі, баланың бақылаусыз бетімен кетуі. Тәрбиенің үйлесімсіздігі, мектеп пен ата-ана, мектеп пен мектептен тыс тәрбие ошақтарының арасындағы байланыстың жоқтығы. Бала тәрбиесіндегі отбасы ролінің қандай екендігін атам қазақ « Ұядан не көрсең-ұшқанда соны ілерсің» деп бір ауыз сөзбен-ақ айқындап берген жоқ па? Отбасындағы тәрбие деген де немесе тәрбиенінің халықтық түрін сөз еткенде « Баланы жастан» демекші, сәби кезінен бастап халықтық салт-дәстүрлер мен әдет- ғұрыптарға сүйене отырып, әрбір жанұя мүшесін қоршаған ортаны тікелей негізінде тәрбиелеуді айтады.

« Ағаштан-ағаш рең алады, адамнан-адам тәлім алады» дегендей, халықтың қаншама ғасырлар бойы өшпей, өлмей жасап келе жатқан, әрбір ғибратты сөздері, мақал-мәтелдері халықтық тәрбиенің қайнар көзі.

Баланың бақылаусыз, қараусыз қалу салдарынан оған берілген тәрбие құмға сіңген судай із-түзсіз кетеді. Өйткені бақылаусыз қалған баланың қолы бос, не істерін білмей, ақырында түрлі жағымсыз әрекеттерге бас ұрады. Шет елдік түрлі қойылымдардан көрген жауыздық, қатыгездіктерін өмірде жасап көрмек болып дәләлдегісі келіп, ұрынарға қара іздейді, жаман жолға түсіп, қылмысқа барады.

Тәрбие мәселесіне жаңаша қарау қажеттігі бұдан көп жыл бұрын-ақ өткір қойылған еді. Өйткені, бала тәрбиесіндегі отбасының міндетін бала-бақшалар, мектептер, түрлі қоғамдық ұйымдар атқарады. Әрине, олар ата-ананы алмастыра қоймайды. Бұл үлкен қателік. Халықтық тәрбие бойынша сәби туғаннан бастап ата-анасының бауырында өсуі керек. Сөйтіп өскен бала ғана бауырмал, иманды, көпшіл, ата-анасына мейірімді болады. Мал екеш малда өз баласын бауырына алып жатады емес пе? Сондықтан да бізде тәрбие жұмысына бір жақты қарау басым. Олай дейтінім, көпшілік ата-аналар тәрбие ісімен тек мектеп қана айналысуы керек, ол үшін олар еңбек ақы алады деп есептейді. « Өздеріне бердік не істесеңдер де қолдарыңда»-деп жауапкершілікті мектепке аударады. Соның нәтижесінде жасөспірімдер қылмыстық іске араласып, ауыр қылмыс жасаса, ал қыздар арасында төбелес, шылым шегу сияқты жаман әдеттер көбейіп барады.

Бала тәрбиесіне әке-шешесімен қатар ата-әжелері де жауапты болған. Қариялардың аталы сөздері мен жылы алақаны немерелеріне айрықша әсер ететіні сөзсіз. Ендеше, қазақ-қазақ болғалы қара қылды қақ жарған әділдікке ғана жығылып, аталы сөзге тоқтаған емес пе ? Сондықтан да еліміздің кешегі жас ұрпақтары тәрбиелеу мақсатында халықтық түрін пайдаланып отырса, жастар арасында тәртіп бұзушылар азайған болар еді. « Туа жаман жоқ, жүре жаман бар», « Заман түзелсе, жаман түзеледі» деп халық педагогикасы тәрбиенің заманға, қоғамға, оның материалдық, рухани байлығына тәуелді екендігін дөп басып жеткізген. Яғни, жас адамды есті, саналы, сергек етіп тәрбиелеу отбасы мен қоғамдық тәрбие орындарының бірден бір парызы. Өйткені « Ес түзелмей, ел түзелмейді». Олай болса, егеменді еліміздің болашағы тал бесіктен басталып, оқу тәрбие орындарында рухты ұрпақты тәрбиелеу ісімен шешілмек.

ІІІ.Лекцияны талдау/Тақтадағы сұрақтар арқылы/

ІҮ.Нақыл сөздерді талдау;

Ү.Топ пікірлерін тыңдау

ҮІ. Қорытындылау

Алматы облысы

Алакөл ауданы

Қабанбай батыр атындағы орта мектебі

Директордың тәрбие –ісі жөніндегі орынбасары Б.Бердібекова (Әдемілеп,редакциялауға болады)