-Бүгінгі сабақты бастамас бұрын термин сөздермен таныссақ сабақта кездесетін. Электростатистический заряд | Электростатистикалық заряд | electrostatic charge | Элементарный заряд | Элементарлық заряд | elementary charge | Проложительный / отрицательный заряд | Оң / теріс заряд | Positive / negative charge | Заряды притягиваются | Зарядтар тартылады | charges attract | Заряды отталкиваются | Зарядтар тебіледі | charges repel | сила | Күш | force | Кулон | Кулон | pendant | Единица измерения | Өлшем бірлік | unit of measurement | Электрлеу келесi түрлерге ажыратылады: Дененiң электрлену кезiнде электр зарядының сақталу заңы орындалады: тұйық жүйеде барлық бөлшектердiң зарядтарының алгебралық қосындысы өзгерiссiз қалады. Жүйе тұйық деп аталады, егер зарядталған бөлшектер одан сыртқа шықпаса және сырттан оған енбесе. Зарядтың сақталу заңы бойынша зарядталған, бiр оң және бiр терiс зарядтардан тұратын, бөлшектер тек қосарланып қана пайда болады және жоғалады, мысалы, протон және антипротон, электрон және позитрон. Тынышталған нүктелiк зарядтар) арасындағы өзара әсерлесу заңы тәжiрибе жүзiнде 1785ж. Шарль Кулон анықтаған және оның есiмiмен аталады. Кулон заңы: Бостықтағы екi қозғалмайтын зарядталған нүктелiк денелердiң өзара әсерлесу күшi F (кулон күшi) және зарядтардың модульдерiнiң көбейтiндiсiне тура пропорционал және олардың өзара r арақашықтығының квадратына керi пропорционал. Мұнда k – пропорционалдық коэффициентi, сандық мәнi бiрлiк зарядтардың бiрлiк ұзындығына тең арақашықтықта өзара әсерлесу күшiне тең. k коэффициентiн мынадай түрде жазу қабылданған мұнда - электр тұрақтысы, СИ жүйесi бойынша мынаған тең: Коэффициент k СИ бiрлiгiнде жазылуы бойынша келесi түрде өрнектеледi: Сабақты бекіту. Есеп шығару. 11.25 есеп. Вакуумде 1 метр қашықтықта орналасқан екі нүктелік заряд қандай күшпен бір-біріне 100 мкКл зарядпен өзара әсерлеседі. 11.26 есеп. Екі нүктелік заряд 2,3 және 3,5 нКл зарядпен вакуумде 1,7 см қашықтықта орналасқан. Олар қандай күшпен өзара әсерлеседі? 11.27 есеп. Заряды жағынан өзара тең екі нүктелік заряд вакуумде 9 см қашықтықта орналасқан. Зарядтардың модулі бойынша заряд шамасы қаншаға тең болар еді егер бір-бірінен 1мН күшпен тебілсе. 11.28 есеп. Екі нүктелік зарядты 5 және 6 нКл вакуумде қандай қашықтықта орналастыруға болады, бір бірін тебу үшін. 1,2 мН күш жұмсағанда? 11.30 есеп. Екі бірдей нүктелік заряд 0,4 мН күшпен әсерлесу үшін бір-бірін 5 см қашықтыққа орналастырғандағы әр зарядтардың модулі қаншаға тең болар еді? |