Физика т?рмыста

?ызылорда  облысы, Жа?а?ор?ан

аграрлы-техникалы?  колледжіні?

о?ытушысы Алибекова Кулзия Нызанкызы  

                                            Физика  т?рмыста

   «Физика  т?рмыста» атты  сыныптан  тыс ж?мыста  о?ушыларды?  физика  за?дылы?тарын   т?рмыста  д?рыс  ?олдана  білуге, физикалы?  ??былыстарды  ?арапайым  т?жірибелер  жасау  ар?ылы  т?сінуге  ?йрету  ма?сат  етіліп  ?ойылды.

   Т?рі: танымды?  ойын  ж?не  сайыс.

   Барысы:

1. Топты  таныстыру
2. Білгенге  маржан

     А) Логикалы?  с?ра?тар.

    Неліктен  ?лкен  ?зендер  мен  к?лдерді? айналасында  орналас?ан  жеміс-жидек  а?аштары  бас?а  а?аштар?а  ?ара?анда  кешірек  г?лдейді?

           Жауабы:Суды?  меншікті  жылуы  к?п

Бір  ыдыста  ?айна?ан  су,екіншісінде  шикі  суды  бірдей  ?ыздыр?анда  ?ай  ыдыста?ы  су  тез  ?айнайды.

         Жауабы:Шикі  су. Себебі,онда  еріген  ауа  к?піршіктері  бар.

Шай  ?андай  ыдыста  тез  суиды:  металл  ш?йнекте  ме, ?лде  шыны  ш?йнекте ме?

        Жауабы: Металл. Себебі, шыны  ыдыс  жылуды  ?за?  ?стайды.

Не  себептен  найза?ай  жар?ылы  к?рінгеннен  кейін, біраздан  со?  ?ана  к?н к?ркірегені  естіледі?

         Жауабы: Дыбыс  жылдамды?ынан  жары?  жылдамды?ы  к?бірек.

  ?)  Білімі?ді  тексер

      Классикалы?  механиканы?  негізін  салушы

                 Жауабы: И.Ньютон

Физика  тарихына  енген  ?алым, а?ылшын  ботанигі?

               Жауабы: Броун.

Самос аралында  д?ниеге  келген  ?лы  математик  ж?не философ  ж?не олимпиада ойындарыны?  же?імпазы кім?

                  Жауабы: Пифагор

Б)?арапайым  с?ра?тар

1.Ж?мысты?  орындалу  шапша?ды?ын  сипаттайтын  шама  /?уат/

2.Зарядтал?ан  б?лшектерді?  реттелген  ?оз?алысы  /ток /

3.С?йы?ты?  бу?а  айналу  ??былысы  /кебу /

4.Бірлік  аудан?а  т?сірілген  к?ш  /?ысым /

III.?ызы?ты  т?жірибелер  жасау

1.?ажетті  заттар:Шикі  ж?мырт?а,  суы  бар  стакан, бірнеше  ?асы?  ас  т?зы.

   Тапсырма.1. Суы  бар  стакан?а  ж?мырт?аны  ептеп  сал.

Не  бай?алады? Ж?мырт?а  стакан  т?біне  дейін  т?седі, я?ни  батады.

Себебі: Ж?мырт?аны?  ты?ызды?ы  суды?  ты?ызды?ынан  арты?.

2. Су  ??йыл?ан  тарелканы?  т?біндегі  тиынды  ?олды  суламай  алу  керек.

   Жауабы.?а?азды  жа?у  керек, жанып  т?р?ан  ?а?азды  стаканны?  ішіне  ?ойы?ыз  ж?не  жылдам  стаканды  тиынны?  ?асына  т?бін  жо?ары  ?аратып  тарелка?а  ?ою  керек.?а?аз  ?шеді, стакан  а?  т?тінмен толады, сосын тарелкада?ы  су  атмосфералы?  ?ысымны? ?серімен  ?зінен-?зі  стакан?а  жиналады.

3.Су  к?мегімен   ?лкейту

  ?ажетті  заттар:банка,карындаш,су.

Т?жірибе  барысы:1.Карындашты табаны  д??гелек  болатын  шыны

 ыдысты?  ішіне  салып, су  ??ямыз.Ыдыс  су?а  тол?ан  со?, жа?ындап  ?араймыз.

2.?арындашты  алып, суы  бар  ыдысты?  артына  сурет  салын?ан  ?а?азды  ?оямыз.

НЕ  бай?алады? ?арындашты?  су?а  салын?ан  б?лігі  ?лкен  болып  к?рінеді,сурет  ?лкен ?лкейіп  к?рінеді.

Себебі:к?н  с?улесі  судан  ауа?а  ?ткенде  сынады. Егер  ыдысты?  ?абыр?асы д??ес  болса, с?улені?  сынуы  ол  затты?  кескінін  тіпті  ?лкейтіп  к?рсетеді.

IY.Ма?ал-м?телдер.

1.?азан  отпен, адам ?рекетпен  ?ызады. /жылулы?  ?оз?алыс/

2.К?сеу  ?зын  болса, ?ол  к?ймейді. /жылу  ?ткізгіштік /

3.Азы?сыз  адам  алыс?а  бармайды./энергияны?  са?талу  за?ы /

4.О?у-инемен  ??ды?  ?аз?андай. /?ысым/

         Танымды?  ойын  ая?талды.

         О?ушылар  белсене  ?атысты.