Физика саба?ы
Та?ырыпты? аты: Ауада ж?зу.
Дидактикалы? ма?саты: физикалы? за?дарды білуді? практикалы? ба?ыттал?анды?ын зерделеу ж?не оны зерттеу ж?мыстары мен есеп шы?ару?а ?олдану?а бейімділік ?алыптастыру.
Саба??а дайынды?
• Алмастырылмалы стенд: заттарды? ты?ызды?ы (кесте); ж?мысты? бірінші кезе?іне арнал?ан д?рыс жауаптар.
• Сынып та?тасында: «Физика - 7» о?улы?ыны? §52та?ырыбыны? м?тініне 7 с?ра?, ж?мысты? ?шінші кезе?іне арнал?ан §52«Ауада ж?зу».
• О?ушыларды? ?стелінде: м?тінге с?ра?тар (?рбір о?ушы?а жеке); саба?ты? ж?мысты? картасы (топ?а); топ?а тапсырмалы? карточкалар ж?не ж?мысты? екінші кезе?іне арнал?ан ?ажетті ??ралдар мен материалдар (?ш ?рт?рлі вариант?а).
• Ж?мысты? екінші кезе?іне арнал?ан карточка - суреттер бойынша тапсырмаларды? орындалуын тексеретін экран мен эпидиаскоп.
?й тапсырмасын тексеру
?здік ж?мыс:
• С?йы??а батырыл?ан денеге ?сер етуші кері итеруші к?ш т?уелді:
А) Денені? ты?ызды?ына.
Б) Денені? массасына ж?не оны? к?леміне.
В) Денені? c?йы?ты? ты?ызды?ына ж?не дене к?леміне.
• Су?а батырыл?ан ??рыш шарларды? ?айсысына Архимед к?ші к?бірек ?сер етеді? Суретте су ??йыл?ан ыдыс ж?не диаметрі ?рт?рлі ?ш шар: біріншісі - кішкентай, екіншісі - орташа, ?шіншісі - ?лкен шар.
А) 3.
Б) 2.
В) 1.
Г) барлы? жа?дайда Архимед к?штері бірдей.
• Рычагты таразыны? ?штарына екі бірдей ??рыш шар ілінген. Осы екі шарды ?рт?рлі с?йы?тар?а батырса, тепе - те?дік са?тала ма? Суретте екі ыдыс, біреуінде керосин, екіншісінде – су, екі шарды? массасыны? бірдейлігі рычагты таразыны? тепе - те?дігімен к?рсетілген. Сол жа?та керосин ж?не шар №1, о? жа?та су ж?не шар №2.
А) Жауап беруге м?ліметтер жетіспейді.
Б) тепе - те?дік б?зылмайды.
В) Шар №1 шар №2 - ні басып кетеді.
Г) Шар №2 шар №1 - ді басып кетеді.
• Атмосфералы? ?ысымны? биіктігін ?лшеуге арнал?ан ??рал ?алай аталады?
А) Барометр.
Б) Манометр.
В) Альтиметр.
Г) Динамометр.
5. Ауаны? ?ысымы метро станциясыны? платформасында 756 мм. сын. ба?., ал жер бетінде – 750мм. сын. ба?. болса, онда оны? тере?дігі ?андай?
А) 600 м.
Б) 150, 6 м.
В) 72 м.
Г) 87 м.
6. Темір ?андай с?йы?та ж?зеді?
А) Суда.
Б) Сынапта.
В) М?найда.
Г) Глицеринде.
7. Рычагты таразыны? ?штарына ілінген екі кірпіш те?геріліп т?р. Осы екі кірпішті бірдей с?йы?тар?а толы?ымен батырса, таразыны? тепе - те?дігі са?тала ма? Суреттегі екі кірпіш таразыда те?герілген, біріншісі ?ырынан, екіншісі – к?лдене?інен байлан?ан, оларды? астарында екі су ??йыл?ан ыдыстар.
А) Біріншісі екіншісін басып кетеді.
Б) Аны?тау м?мкін емес.
В) Екінші біріншіні басып кетеді.
Г) Таразы тепе - те?дікте ?алады.
8. ?зіндік ба?алау н?тижесі
2. Шы?армашылы? ж?мыс.
Тапсырманы? ?ш варианты орындалады: ?рбір тапсырма ?р топпен жеке орындау?а беріледі.
Бірінші тапсырма.
??ралдар мен материалдар: су ??йыл?ан стакан, ж?мырт?а, т?з, ?асы?. Стакан?а толтырыл?ан су т?бінен ж?мырт?аны ?олмен ?стамай к?тері?із. ?з ?рекеті?ізді т?сіндірі?із.
Екінші тапсырма.
??ралдар мен материалдар: ж?к, су, динамометр.
Суда?ы денеге ?сер етуші Архимед к?шін аны?та?ыздар. Егер суды? орнына керосин алмастырылса ?андай шамалар (?лшенген немесе есептелген) ?згереді? Суретте бейнеленген: сол жа?та болт ж?не суы бар мензурка – 22мл, о? жа?та д?л сол мензурка?а болт батырыл?ан, су 47мл б?лікке дейін к?терілген. Болт?а ?сер етуші кері итеруші к?шті есепте?іздер.
М??алімні? критерийі бойынша о?ушылар ?здеріне ба?а ?ояды, топ ?з м?шелеріні? ж?мысында?ы ?рбір о?ушыны? жекелеген ?лестерін де ба?алайды:
3. Жа?а материалды зерделеу (топты? ж?мыс).
1. М??алімні? кіріспе с?зі: жалпы та?ырыпта?ы осы м?селені? алатын ма?ызды орны; о?ылып кеткен материалдармен байланысы.
2. ?здік ж?мыс. О?ушылар о?улы?та?ы §52та?ырыпты зерделеу.
3. Мына с?ра?тар?а жауап дайындау:
- Ауа шарына ?андай к?штер ?сер етеді? Оларды? ?айсысы басымыра??
- Ауа шарларына ?андай газдар ?олданылады? Неліктен?
- ?андай жа?дайда ауа шары ілініп т?рады?
- Ауа шары не ?шін ?олданылады?
- Ауа шарыны? к?теру к?шін ?алай есептейді?
- Ысты? ауамен толтырыл?ан ауа шарын ?алай к?теруге немесе т?сіруге болады?
- Зонд - шар дегеніміз не? Ол не ?шін ?ажет?
4. Тексеріс. М??алім с?ра? н?мірін атайды, жауап беретін топты белгілейді, ал топ кім жауап беретінін аны?тайды. Жаппай тапсырма: комментарий?а ж?не ба?алау?а даяр болу керек.
Б?л ж?мыста о?ушылар ?здерін ?здері ж?не бірін - бірі ба?алайды.
4. Саба?ты? ?орытындысы. М??алім: Біз ?й тапсырмасын тексердік, шы?армашылы? тапсырма орындады?, жа?а материал зерделедік. Саба? бойы ат?арыл?ан ?з ж?мыстары?ды жалпы ба?ала?ыздар. Егер сіздер материалды толы? т?сінсе?із, оны т?сіндіріп айтып бере алса?ыз «бес» ба?асына лайы?сыз. Егер материалды т?сініп, біра? кейбір жерін айтып беруге ?лі сенімсіз болса?ыз, онда «т?рт» аласыз. Егер материал нашар игерілсе, онда сізді? ба?а?ыз «?ш».
Н?тижесі: «бес» – 10, «т?рт» – 18, «?ш» – 1.
• Рефлексия. М??алім: Кім ?зіне саба? ?шін «бес» ?ойды? ?зі?ізді д?рыс ба?ала?аны?ыз?а неліктен сенімдісіз? Ж?мыста ?андай ?иыншылы?тар болды? Е? к?рделі бол?ан не? Не н?рсеге ?ана?аттанды?ыз, неліктен? Не н?рсеге ?ана?аттанбады?ыз, неліктен?