?арыш?а - 53 жыл" атты ?неге са?аты

12 с?уір – ?арышкерлер к?ні Юрий Гагарин адамзат баласында?ы т???ыш ?арышкер ?арышкер ит – ЛАЙКА Лайка — ?арыш?а сапар шеккен ?лемдегі т???ыш тіршілік иесі. 1957 жылды? 3-?арашасында ?арыш?а салма?ы алты келі, жасы екі жастан ас?ан Лайканы «Спутник-2» ?арыш кемесімен ?арыш?а аттандырып жіберді. ?арыш кемесі ?шырыл?аннан кейін, шамамен, 5-7 са?аттан со? Лайка ?арышта?ы температураны? к?рт артуы мен стрессті? салдарынан ?леді. Сына?ты ?йымдастырушылар о бастан-а? Лайканы? жерге ?айтуын к?ткен жо?. Оларды? жоспарлауынша Лайка ?арышта бір апта?а жуы? уа?ыт ?мір с?руі керек болатын. Ке?ес Ода?ыны? ?алымдары Лайкамен бірге та?ы екі итті жатты?тыр?ан болатын. Олар: Белка мен Стрелка. Осынау ?лкен сына?ты іске асыру ?шін Лайканы? ?шырылуынан біраз жылдар алдын ала арнайы коммисия ??рылып на?ты шараларды аны?тап отырды. Ке?естік ?алымдар ?арыш?а иттерді жіберген болса, ?з кезегінде, А?Ш ?алымдары сына? жасау ?шін шимпанзелерді пайдаланды. Аты ?лемге тарап, ата??а кенелген Лайканы? ??рметіне ?ндер жазылап, сигарет шы?арылды. Тіпті, топтарыны? атын ?згерткен ?ншілер де болды. ?арыш к?ніне орайластырылып ?р т?рлі ашы?хаттар ?зірленді. ?уб?кіров То?тар О??арбай?лы — ?аза?станны? т???ыш ?арышкер ?ш?ышы 1946 ж маусымны? 27-інде ?ара?анды облысы, ?ар?аралы ауданы, «1-інші май» ?жымшарында д?ниеге келген ?аза?. Жо?ары білімді. Техника ?ылымдарыны? докторы, профессор, академик, авиация генерал-майоры. 1991ж 2 ?азанда Бай?о?ыр ?арыш ала?ынан “Союз ТМ - 12” ?арыш кемесімен ?шып, “ Мир” орбиталды? комплексінде ?зге ?арышкерлермен бірге сегіз т?улік бойы ?ылыми зерттеу ж?мыстарын ж?ргізді. То?тар ?уб?кіров зерттеуші ?арышкер есебінде, Александр Волков ж?не аустрия ?арышкері Франц Фибек, «Союз ТМ-13» ?арыш кемесімен ?арыш?а ?шу?а кірісті. Апта бойы «Мир» орбиталды кешенінде ж?мыс істеді. 1991ж ж. ?азанны? 10-ында ?арыш кемесімен Жерге ?айтып ?онды. ?арышта ?теген мерзімі — 7 к?н 22 са?ат 13 минут. То?тар ?уб?кіров — м?жілісмен ?аза?станны?: «Халы? ?а?арманы» ата?ы «?аза?станны? ?арышкер-?ш?ышы» ата?ы «Отан» ордені (1995) Ке?ес Ода?ыны?: «Знак Почета» (??рмет Белгісі) ордені (1987) «Герой Советского Союза» (Ке?ес Ода?ыны? Ері) ата?ы (1988), «Золотая Звезда» (Алтын Ж?лдыз) медалі (1988) «Ленин» ордені (1988), «Заслуженный Летчик-испытатель СССР» (КСРО е?бегі сі?ірген сынаушы ?ш?ыш) (1990) «Летчик-космонавт СССР» (КСРО ?арышкер-?ш?ышы) (1991) «Октябрьская революция» (?азан революциясы) ордені (1991) Ресейді?: «Золотая Звезда» (Алтын Ж?лдыз) медалі (1995) Аустрия Республикасыны?: «Алтын Крест» ордені 1988) «Алтын Крест» ордені (1993) ?аза?ты? ?ара баласы Тал?ат М?сабаев ?арыш?а ?асиетті ??ран кітапты, ту?ан жерді? бір уыс топыра?ын, к?к байра?ты ала ?ш?ан. 1994 ж. ?арыш?а 1-ші рет ?ш?анда (Союз ТМ-19) 126 к?н ?арышта ?ткізген. 1998 ж. ?арыш?а 2-ші рет ?ш?анда (Союз ТМ-27) 208 к?н ?арышта ?ткізген. Гиннесті? ?здік табыстар кіт?бінде бір айды? ішінде 5 рет не бары 30 са?ат 8 мин?т ?за?ты?ымен ашы? ?арыш?а шы??анны жазылып алын?ан. ?ш?анда американ ?арышкері Л. Эйартс пен ресей ?арышкері (шуваш ?лтыныны? ?кілі) Николай Бударинмен бірге. ?он?анда ресей ?арышкерлері Николай Бадурин мен Юрий Батуринмен бірге. 2001 ж. ?арыш?а 3-ші рет ?ш?анда (Союз ТМ-32) 8 к?н ?арышта ?ткізген. Марапаттары ?аза?стан Республикасы «Халы? ?а?арманы» ата?ы (1995) «?аза?станны? ?арышкер ?ш?ышы» ата?ы (1995) «Отан» ордені (1998) «Барыс» 1-ші д?режелі ордені «Астана» медалі (1999) Ресей Федерациясы: «Дружба народов» ордені (1991) «Герой Российской Федерации» ата?ы (1994) «Лётчик-Космонавт РФ» (1994) «За заслуги перед Отечеством» 3-ші д?режелі ордені (1998) «За заслуги перед Отечеством» 2-ші д?режелі ордені Аустрия Республикасы: Аустрия Республикасыны? ордені Америка ??рама Штаттары: «?арыш?а ?ш?ан ?шін» NASA медалі (1998) ?арышкер бол?ысы келетіндерге! Барлы?ы да армандаудан басталатыныын ?мытпа?дар. Армандаудан ?оры?па?дар! Жал?аулы??а салынба?дар! С?ттілік тілеймін!

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?арыш?а - 53 жыл" атты ?неге са?аты »

Ғарышқа - 53 жыл" атты өнеге сағаты

12 сәуір – Ғарышкерлер күні

Юрий Гагарин адамзат баласындағы тұңғыш ғарышкер

Ғарышкер ит – ЛАЙКА

Лайка — ғарышқа сапар шеккен әлемдегі тұңғыш тіршілік иесі.

1957 жылдың 3-қарашасында ғарышқа салмағы алты келі, жасы екі жастан асқан Лайканы «Спутник-2» ғарыш кемесімен ғарышқа аттандырып жіберді. Ғарыш кемесі ұшырылғаннан кейін, шамамен, 5-7 сағаттан соң Лайка ғарыштағы температураның күрт артуы мен стресстің салдарынан өледі. Сынақты ұйымдастырушылар о бастан-ақ Лайканың жерге қайтуын күткен жоқ. Олардың жоспарлауынша Лайка ғарышта бір аптаға жуық уақыт өмір сүруі керек болатын.

Кеңес Одағының ғалымдары Лайкамен бірге тағы екі итті жаттықтырған болатын. Олар: Белка мен Стрелка. Осынау үлкен сынақты іске асыру үшін Лайканың ұшырылуынан біраз жылдар алдын ала арнайы коммисия құрылып нақты шараларды анықтап отырды.

Кеңестік ғалымдар ғарышқа иттерді жіберген болса, өз кезегінде, АҚШ ғалымдары сынақ жасау үшін шимпанзелерді пайдаланды.

Аты әлемге тарап, атаққа кенелген Лайканың құрметіне әндер жазылап, сигарет шығарылды. Тіпті, топтарының атын өзгерткен әншілер де болды. Ғарыш күніне орайластырылып әр түрлі ашықхаттар әзірленді.

Әубәкіров Тоқтар Оңғарбайұлы —

Қазақстанның тұңғыш

ғарышкер ұшқышы

1946 ж маусымның 27-інде Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданы, «1-інші май» ұжымшарында дүниеге келген қазақ. Жоғары білімді. Техника ғылымдарының докторы, профессор, академик, авиация генерал-майоры.

1991ж 2 қазанда Байқоңыр ғарыш алаңынан “Союз ТМ - 12” ғарыш кемесімен ұшып, “ Мир” орбиталдық комплексінде өзге ғарышкерлермен бірге сегіз тәулік бойы ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізді.

Тоқтар Әубәкіров зерттеуші ғарышкер есебінде, Александр Волков және аустрия ғарышкері Франц Фибек, «Союз ТМ-13» ғарыш кемесімен ғарышқа ұшуға кірісті. Апта бойы «Мир» орбиталды кешенінде жұмыс істеді. 1991ж ж. қазанның 10-ында ғарыш кемесімен Жерге қайтып қонды. Ғарышта өтеген мерзімі — 7 күн 22 сағат 13 минут.

Тоқтар Әубәкіров — мәжілісмен

Қазақстанның: «Халық Қаһарманы» атағы

«Қазақстанның ғарышкер-ұшқышы» атағы

«Отан» ордені (1995)

Кеңес Одағының:

«Знак Почета» (Құрмет Белгісі) ордені (1987)

«Герой Советского Союза» (Кеңес Одағының Ері) атағы (1988),

«Золотая Звезда» (Алтын Жұлдыз) медалі (1988)

«Ленин» ордені (1988),

«Заслуженный Летчик-испытатель СССР» (КСРО еңбегі сіңірген сынаушы ұшқыш) (1990)

«Летчик-космонавт СССР» (КСРО ғарышкер-ұшқышы) (1991)

«Октябрьская революция» (Қазан революциясы) ордені (1991)

Ресейдің:

«Золотая Звезда» (Алтын Жұлдыз) медалі (1995)

Аустрия Республикасының:

«Алтын Крест» ордені 1988)

«Алтын Крест» ордені (1993)

Қазақтың қара баласы Талғат Мұсабаев ғарышқа қасиетті Құран кітапты, туған жердің бір уыс топырағын, көк байрақты ала ұшқан.

1994 ж. ғарышқа 1-ші рет ұшқанда (Союз ТМ-19) 126 күн ғарышта өткізген.

1998 ж. ғарышқа 2-ші рет ұшқанда (Союз ТМ-27) 208 күн ғарышта өткізген. Гиннестің үздік табыстар кітәбінде бір айдың ішінде 5 рет не бары 30 сағат 8 минөт ұзақтығымен ашық ғарышқа шыққанны жазылып алынған.

Ұшқанда американ ғарышкері Л. Эйартс пен ресей ғарышкері (шуваш ұлтынының өкілі) Николай Бударинмен бірге.

Қонғанда ресей ғарышкерлері Николай Бадурин мен Юрий Батуринмен бірге.

2001 ж. ғарышқа 3-ші рет ұшқанда (Союз ТМ-32) 8 күн ғарышта өткізген.

Марапаттары

Қазақстан Республикасы

«Халық Қаһарманы» атағы (1995)

«Қазақстанның ғарышкер ұшқышы» атағы (1995)

«Отан» ордені (1998)

«Барыс» 1-ші дәрежелі ордені

«Астана» медалі (1999)

Ресей Федерациясы:

«Дружба народов» ордені (1991)