Физика п?ніненТап?ырлар мен білгірлер сайысы

«Тапқырлар мен білгірлер сайысы»

8-9 сыныптар арасында

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушының пән бойынша алған білімдерін тиянақтап, оны өз дәрежесінде көрсете білу.

2. Дамытушылық:Сайысқа қатысқан әрбір оқушы өз білімін толықтырып, оны әрі қарай дамытады. қазақтың салт-дәстүрлері мен мақал-мәтелдерімен жұмбақтарын толық пайдаланып, көріністер мен ойындар қызықты логикалық есепті шығару арқылы оқушының абстракциялық ойлау қабілеті дамиды.

1. Тәрбиелік: Оқушы өзінің ой-өрісін кеңейте отырып, тәртіптілікке, ұқыптылыққа, адамгершілікке, өз ойын ашып айтуға үйренеді.

Шараның түрі: Жарыс

Пәнаралық байланыс: математика, әдебиет, сызу, информатика , музыка,

Көрнекіліктер: плакаттар, интерактивті тақта.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

1. Сайыс кезеңдері:

I.  Әр топ өзін өзі таныстыру (ұран, эмблема)

II.  Сырлы сауалдар (талас сұрақтар)

III.  Физикалық шамалар мен бірліктер

IV  Мақал-мәтелдер (сәйкестіру)

V. Сергіту сәті

VI. Есептеп көр ерінбей 

VII. Тәжірибелік сайыс  

VIII. Қорытынды

1. Таныстыру

1 . «Қайсар» тобы:

Армысыздар ағайын

Бармысыздар бауырлар

Ағайын тілін табайын

Жеңілдер сұрақ ауырлар

Есенсіздер ме ұстаздар

Ойыңызда мықты ұстам бар

Құрметке ие үлкендер

Батаңды бізге үлкен бер

Ұраны:математик физикпіз

шетінен ойлы жүйрікпіз

жеңіс үшін қайсар алға

қарсыластан қалма

1. «Қайтпас» тобы:

Құттықтаймыз шын жүректен баршаңызды

әндетейік жырлайық ұлы күнді

апталықтың мезеті жақсылыққа

тола берсін демекпіз асыл нұрға

қасиетті аяулы ұлағатты

бас иеміз құрметті ұстаздарға

Ұраны:көңілден әнді тербейміз

Біліммен өсіп гүлдейміз

Біз ешқашан осал емеспіз

Намысты қолдан бермейміз

II. «Сырлы сауалдар» бағыты

1. Айдың бетінде тұрып «аққан жұлдыздарды» көруге бола ма?

(Жоқ, өйткені айда атмосфера жоқ)

1. Тізбектегі ток күшін өлшейтін құрал-Амперметер

2. Еркін түсу үдеу неге тең ?- 9,8м/с²

3. Қанттың салқын суға қарағанда ыстық суға тезірек еруі неліктен?

(Температура артқан сайын диффузияның жылдамдығы артады.)

1. Еденге аққан суды құрғату үшін неліктен оны еденге жағады?

(Кебу бетін кеңіту кебу жылдамдығын арттырады.)

1. Мұз қандай жағдайда жылтқыш болуы мүмкін.

(Басқа дененің температурасы мұздың температурасынан төмен болғанда)

1. Не үшін адамдар қоланы темірден бұрын қолданған?

(Қоланың балқу температурасы темірден төмен)

1. Кім барлық тілде сөйлейді? (жаңғырық)

2. Ашық ыдыстағы су неге азаяды? (буланады)

3. «Физика» сөзінің қазақша аудармасы ( табиғат)

4. Аттас зарядтар бір-біріне тартыла ма?  (тебіледі)

5. Әлемде не бар болса соның бәрі қалай аталады? (Материя)

6. Бір зат молекулаларының басқа бір зат молекулалары аралығына ену құбылысы :(Диффузия)

7. Дененің жұмыс істеу қабілетін нақты көрсететін физикалық шама 
   Жауабы: (Энергия) 

8. Алма түсіп басына
   Басына емес қасына
   Тартылыс заңын таптым деп
   Кетті ғалым асыға   (И. Ньютон)

III.  Физикалық шамалар мен бірліктер

Сәйкестіріп бағытты сызықтармен,

Физикалық құбылысты табыңыз – дей келе сайысымыздың бесінші бағыты мақал мәтелдерді сәйкестіру кезеңіне кезек берейік.

IV.«Мақалдарды сәйкестендіру» бағыты

Қайсар тобы:

Қарыстан сүйем жақын Жылу өткізгіштік

Тонның жылуы терісінен емес жүнінен Физикалық шама

Қимылдаған қыр асар Заттың агрегаттық күйі

Таумен тасты су бұзар

Адамзатты сөз бұзар Механикалық қозғалыс

Аяқ сүрінсе басқа салмақ түсер Жылдамдық

Шапшаң озар

Жатқан қалар Инерция

Қайтпас тобы:

Жеті рет өлшеп бір рет кес Диффузия

Көсеу ұзын болса қол күймес Физикалық шаманы өлшеу

Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді Жылу өткізгіштік

Отқа салса темірде балқиды Жылдамдық

Аттыға жаяу жолдас болмас Заттың агрегаттық күйі(балқу)

Дән себілмей астық өнбейді Булану конденсация

Дария буланбай шық түспейді.

V. Сергіту сәті

VI. Есептеп көр ерінбей 

сайысымыздың жетінші бағыты «есептеп көр» ерінбей кезеңіне береміз.

Қайсар тобы:

1. есеп

 Электр лампасының қыл сымының ұштарындағы кернеу 2В, ток күші 0, 5 А. Қыл сымының кедергісі қандай?

Берілгені:

U = 2 В

I = 0, 5 А

Табу керек: R - ?

Жауабы: 4 Ом

1. есеп

Жер күнді айнала 30км/с жылдамдықпен қозғалады, 1сабақ өткенде яғни

45 мин ішінде жер қандай жол жүреді?

Берілгені:

=30км/с

t = 45 мин =45 мин . 60= 2700 c

Табу керек: S - ?

Жауабы:81000км

VII. Тәжірибелік сайыс  

VIII. Қорытынды

Қайсар тобы:

Жай көзге көрінбейді

Қозғалуға ерінбейді (молекула)

Жоғарламайды ешқашан

Түрлендірсең егерде

Басқа күйге ауысса

Жұмыс істейді әрқашан (энергия)

Өзі затты құрайды

Теңелуге таразыны сұрайды (масса)

Қайтпас тобы:

Көтерілсе жоғары

Ерітер мұхит мұздарды

Төмен түссе шамалы

Сездірер суық ызғарды (температура)

Қозғалысқа келтіріп

Жылдамдығын береді

өлшем бірлігін қарасаң

Ньютонға келеді (күш)

Оңынан оқы тіршілік нәрі

Солынан оқы онсыз адам

өсімдік, аң, құс

әп-сәтте сөнер

тұншығып бәрі (ауа)

Жүргізуші:

Жанайық мәңгі сөнбейік

Мынаған көңіл бөлейік

Орамал тастап ойнайық

Сұраққа жауап берейік – дей келе сайысымыздың алтыншы бағыты «орамал тастау» ойынына кезек берейік.

6.«Орамал тастау» ойыны

Ойынның сұрақтары:

1. Зат неден тұрады? (Молекуладан)

2. Бізі қоршаған орта? (Табиғат)

3. Ең жақын жұлдыз? (күн)

4. Молекулалардың бір-біріне өту құбылысы? (Диффузия)

5. температураны өлшейтін құрал? (Термометр)

6. Мұз қай температурада ериді? (0)

7. Аспан денелері туралы ғылым? (астрономия)

8. Молекулалардың ретсіз қозғалысы? (Жылулық қозғалыс)

9. Дене пішінін немесе өлшемдерін өзгертуі? (деформация)

10. Диффузия қай күйде тез өтеді? (Газда)

11. Дененің жүріп өткен жолы? (Траектория)

12. Қай планетаның сақинасы бар? (Сатурн)

13. 360 минутта неше сағат бар? (6сағат)

14. Судың қатты күйі? (мұз)

Ақмола облысы

Бурабай ауданы

Атамекен ауылының орта мектебі

Физикадан сабақтан тыс жұмыс

Тақырыбы:

8-9 сыныптар арасында

Сабақты өткізген: Мәннан Ержан

2014 оқу жылы

Сабақтың мақсаты: «Тапқырлар мен білгірлер сайысы»

8-9 сыныптар арасында

1. Білімділік: Оқушының пән бойынша алған білімдерін тиянақтап, оны өз дәрежесінде көрсете білу.

2. Дамытушылық:Сайысқа қатысқан әрбір оқушы өз білімін толықтырып, оны әрі қарай дамытады. қазақтың салт-дәстүрлері мен мақал-мәтелдерімен жұмбақтарын толық пайдаланып, көріністер мен ойындар қызықты логикалық есепті шығару арқылы оқушының абстракциялық ойлау қабілеті дамиды.

1. Тәрбиелік: Оқушы өзінің ой-өрісін кеңейте отырып, тәртіптілікке, ұқыптылыққа, адамгершілікке, өз ойын ашып айтуға үйренеді.

Шараның түрі: Жарыс

Пәнаралық байланыс: математика, әдебиет, сызу, информатика , музыка,

Көрнекіліктер: плакаттар, интерактивті тақта.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

1. Сайыс кезеңдері:

I.  Әр топ өзін өзі таныстыру (ұран, эмблема)

II.  Сырлы сауалдар (талас сұрақтар)

III.  Физикалық шамалар мен бірліктер

IV  Мақал-мәтелдер (сәйкестіру)

V. Сергіту сәті

VI. Есептеп көр ерінбей 

VII. Тәжірибелік сайыс  

VIII. Қорытынды

1. Таныстыру

1 . «Қайсар» тобы:

Армысыздар ағайын

Бармысыздар бауырлар

Ағайын тілін табайын

Жеңілдер сұрақ ауырлар

Есенсіздер ме ұстаздар

Ойыңызда мықты ұстам бар

Құрметке ие үлкендер

Батаңды бізге үлкен бер

Ұраны:математик физикпіз

шетінен ойлы жүйрікпіз

жеңіс үшін қайсар алға

қарсыластан қалма

1. «Қайтпас» тобы:

Құттықтаймыз шын жүректен баршаңызды

әндетейік жырлайық ұлы күнді

апталықтың мезеті жақсылыққа

тола берсін демекпіз асыл нұрға

қасиетті аяулы ұлағатты

бас иеміз құрметті ұстаздарға

Ұраны:көңілден әнді тербейміз

Біліммен өсіп гүлдейміз

Біз ешқашан осал емеспіз

Намысты қолдан бермейміз

II. «Сырлы сауалдар» бағыты

1. Айдың бетінде тұрып «аққан жұлдыздарды» көруге бола ма?

(Жоқ, өйткені айда атмосфера жоқ)

1. Тізбектегі ток күшін өлшейтін құрал-Амперметер

2. Еркін түсу үдеу неге тең ?- 9,8м/с²

3. Қанттың салқын суға қарағанда ыстық суға тезірек еруі неліктен?

(Температура артқан сайын диффузияның жылдамдығы артады.)

1. Еденге аққан суды құрғату үшін неліктен оны еденге жағады?

(Кебу бетін кеңіту кебу жылдамдығын арттырады.)

1. Мұз қандай жағдайда жылтқыш болуы мүмкін.

(Басқа дененің температурасы мұздың температурасынан төмен болғанда)

1. Не үшін адамдар қоланы темірден бұрын қолданған?

(Қоланың балқу температурасы темірден төмен)

1. Кім барлық тілде сөйлейді? (жаңғырық)

2. Ашық ыдыстағы су неге азаяды? (буланады)

3. «Физика» сөзінің қазақша аудармасы ( табиғат)

4. Аттас зарядтар бір-біріне тартыла ма?  (тебіледі)

5. Әлемде не бар болса соның бәрі қалай аталады? (Материя)

6. Бір зат молекулаларының басқа бір зат молекулалары аралығына ену құбылысы :(Диффузия)

7. Дененің жұмыс істеу қабілетін нақты көрсететін физикалық шама 
   Жауабы: (Энергия) 

8. Алма түсіп басына
   Басына емес қасына
   Тартылыс заңын таптым деп
   Кетті ғалым асыға   (И. Ньютон)

III.  Физикалық шамалар мен бірліктер

Сәйкестіріп бағытты сызықтармен,

Физикалық құбылысты табыңыз – дей келе сайысымыздың бесінші бағыты мақал мәтелдерді сәйкестіру кезеңіне кезек берейік.

IV.«Мақалдарды сәйкестендіру» бағыты

Қайсар тобы:

Қарыстан сүйем жақын Жылу өткізгіштік

Тонның жылуы терісінен емес жүнінен Физикалық шама

Қимылдаған қыр асар Заттың агрегаттық күйі

Таумен тасты су бұзар

Адамзатты сөз бұзар Механикалық қозғалыс

Аяқ сүрінсе басқа салмақ түсер Жылдамдық

Шапшаң озар

Жатқан қалар Инерция

Қайтпас тобы:

Жеті рет өлшеп бір рет кес Диффузия

Көсеу ұзын болса қол күймес Физикалық шаманы өлшеу

Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді Жылу өткізгіштік

Отқа салса темірде балқиды Жылдамдық

Аттыға жаяу жолдас болмас Заттың агрегаттық күйі(балқу)

Дән себілмей астық өнбейді Булану конденсация

Дария буланбай шық түспейді.

V. Физикалық ойын

1. Су бар ыдыстағы теңгені құрғақ күйінде қолмен алып шығу .

2. Стакандағы суды қағаз арқылы бетін жауып, 180 градус немесе төңкеру арқылы суды ұстап тұру.

VI. Есептеп көр ерінбей 

сайысымыздың жетінші бағыты «есептеп көр» ерінбей кезеңіне береміз.

1. есеп

 Электр лампасының қыл сымының ұштарындағы кернеу 2В, ток күші 0, 5 А. Қыл сымының кедергісі қандай?

Берілгені:

U = 2 В

I = 0, 5 А

Табу керек: R - ?

Жауабы: 4 Ом

1. есеп

Жер күнді айнала 30км/с жылдамдықпен қозғалады, 1сабақ өткенде яғни

45 мин ішінде жер қандай жол жүреді?

Берілгені:

=30км/с

t = 45 мин =45 мин . 60= 2700 c

Табу керек: S - ?

Жауабы:81000км

VII. Тәжірибелік сайыс  

Келесі берілген электронды схемаларды жеке – жеке берілген нұсқалар арқылы тізбектерді жалғау, паралелль және тізбектеп жалғанғандарын нақта анықтау

VIII. Қорытынды

Әділ қазылар бал саныдарын анықтап, жеңімпаз топты анықтайды.

Қосымша

Физикалық жұмақтар

Жай көзге көрінбейді

Қозғалуға ерінбейді (молекула)

Жоғарламайды ешқашан

Түрлендірсең егерде

Басқа күйге ауысса

Жұмыс істейді әрқашан (энергия)

Өзі затты құрайды

Теңелуге таразыны сұрайды (масса)

Қайтпас тобы:

Көтерілсе жоғары

Ерітер мұхит мұздарды

Төмен түссе шамалы

Сездірер суық ызғарды (температура)

Қозғалысқа келтіріп

Жылдамдығын береді

өлшем бірлігін қарасаң

Ньютонға келеді (күш)

Оңынан оқы тіршілік нәрі

Солынан оқы онсыз адам

өсімдік, аң, құс

әп-сәтте сөнер

тұншығып бәрі (ауа)

Ойынның сұрақтары:

1. Зат неден тұрады? (Молекуладан)

2. Бізі қоршаған орта? (Табиғат)

3. Ең жақын жұлдыз? (күн)

4. Молекулалардың бір-біріне өту құбылысы? (Диффузия)

5. температураны өлшейтін құрал? (Термометр)

6. Мұз қай температурада ериді? (0)

7. Аспан денелері туралы ғылым? (астрономия)

8. Молекулалардың ретсіз қозғалысы? (Жылулық қозғалыс)

9. Дене пішінін немесе өлшемдерін өзгертуі? (деформация)

10. Диффузия қай күйде тез өтеді? (Газда)

11. Дененің жүріп өткен жолы? (Траектория)

12. Қай планетаның сақинасы бар? (Сатурн)

13. 360 минутта неше сағат бар? (6сағат)

14. Судың қатты күйі? (мұз)