ППД " Юл й?р? кагыйд?л?ре"

Юл йөрү кагыйдәләре.

Максат: Юл аша чыкканда, светофорнын төсләренә, машиналарнын юнәлешенә игътибар итәргә өйрәтү. Машинаналарнын күп төрле булуын, аларнын кешегә күрсәткән файдаларын искә төшерү. Юл инспекторы хезмәте белән таныштыру.

Ярдәмлек: Шәһәр урамы макеты, светофор, юл билгеләре, уенчык рульләр, сары, кызыл, яшел төстәге түгәрәкләр.

Дәрес барышы.

Балалар ярымтүгәрәк ясап утыралар. Уртага шәһәр урамы макеты, светофор куела. Сораулар буенча әңгәмә оештырала

Тәрбияче:Сез биредә нәрсә күрәсез?

Балалар: Шәһәр урамы, сфетофор.

Тәрбияче:Светофорнын ничә төсе бар?

Балалар: Өч төсе бар.

Тәрбияче: Нинди төсләр. Иң өстә, уртада, аста нинди төсләр урнашкан?

Балалар: Яшел, кызыл, сары. Иң өстә кызыл, уртада сары, ста яшел төсләр урнашкан.

Тәрбияче: Балалар, ә бу төсләр нәрсәләрне аңлата икән? Шулар турында тыңлап үтик әле.

Балалар шигырь сөйли.

1 нче бала: Кы­зыл ут яна! Кы­зыл ут!
Әй­тер­сең лә без­гә ул:
– Юл­ны чык­мый то­ры­гыз, – ди,
Үте­не­чем сез­гә шул.

2 нче бала: Са­ры ут яна! Са­ры ут!
Гүя әй­тә без­гә ул:
– Сак бу­лы­гыз, ки­сә­тү­ем
Бул­са­чы иде ка­бул.

3 нче бала: Яшел ут яна! Яшел ут!
Гүя әй­тә без­гә ул –
Ашык­мый­ча чы­гы­гыз, ди,
Те­лим сез­гә хә­ер­ле юл! –
Һәр­кем­гә ка­дер­ле ул!

Тәрбияче: Димәк, кызыл төс – туктата, сары – әзерләнергә, яшел төс – кузгалырга кирәклекне аңлата икән. Урамда хәвеф – хәтерсез йөрү өчен светафор гына җитми, башка кагыйдәләрне дә белергә кирәк. Ә менә бу нинди кагыйдәләр икән?

Балалар: Җәяүлеләр юлы ( зебра), тыючы, кисәтүче һәм мәгълүмат бирүче билгеләр.

Тәрбияче: Балалар, юлда машиналарга юнәлешне кем күрсәтеп тора?

Балалар: Милиционер.

Тәрбияче: Әйе, милиционерлар – юл инспекторлары. Алар юлда иң кирәкле кешеләр. Аларга шоферлар да, мотоөикл йөртүчеләр дә буйсына. Инспекторлар җәяүлеләрнен дә юл аша чыгуларын күзәтәләр. Алар кыю һәм батыр кешеләр. Эссе җәйдә дә, яңгырлы көздә дә, төнлә дә, көндез дә поста торалар. Юл һәләкәте вакытында да иң беренче булып юл инспекторлары ярдәмгә килә. Юлда йөрүче машиналарнын төзеклеген дә алар тикшерә. Шулай итеп, юл инспекторлары да фаҗига булмасын өчен, барлык көчләрен куялар.

Әңгәмәдән соң балалар белән “ Машина һәм җәяүлеләр” дигән уен уйнала. Берничә бала машина итеп билгеләнә. Калган балалар җәяүлеләр була. “Машиналар” руль тота. Тәрбияче кулында кызыл, сары, яшел төстәге түгәрәкләр. Ул җәяүлеләр өчен яшел түгәрәк күтәргәндә, машиналар өчен кызыл түгәрәк күтәрелә. Уен барышында балалар бик игътибарлы булырга, тәрбияченен сигналлары буенча дөрес эштәргә тиешләр ( Машиналар хәрәкәт иткәндә, җәяүлеләр юл аша чыкканда машиналар туктый).

Тәрбияче: Ә хәзер балалар, өстәл артына утырабыз. ( Өстәл алдан ук әзерләнә: кайчы, өч төрле шакмак куела һәм чүп салырга уртага бер тәлинкә куела). Мин бүген иртә белән бакчага килгәндә юлда нәрсә таптым. Нәрсә икән бу? Кайсыгыз әйтә?.

Балалар: Светафор.

Тәрбияче: Ләкин аның күзләре югалган. Аңа матур күзләр ябыштырырга кирәк. Сезнең янда төрле төстәге шакмаклар ята. Шушы шакмаклардан без хәзер түгәрәкләр кисәбез.

Башта тәрбияче ябыштыру алымнарын әйтә-әйтә ябыштыра, ә аннары балалар эшли. Тәрбияче күзәтә, кемгә ярдәм кирәк булыша. Балалар эшләп бетергәч, сорауларга җавап бирү.

Тәрбияче: Димәк, без бүген нәрсәләр турында сөйләштек?

Балалар: Юл йөрү кагыйдәләре турында.

Тәрбияче: Юл аша аркылы чыкканда нинди җирдән генә чыгарга ярый?

Балалар: Җәяүлеләр юлыннан гына

Тәрбияче: Светафорнын нинди төсенә генә чыгарга ярый?

Балалар: Яшел.

Тәрбияче: балалар шушы кагыйдәләрне исегездән чыгармагыз, юлларда хәвеф-хәтәрсез йөрегез. Шуның белән дәрес тәмам. Саубулыгыз.