Ұйымдастыру-іздестіру | Жаңа тақырып -Қыс мезгілінде неше ай бар? -Қыс мезгілі ұнай ма, несімен ұнайды? Демонстрациялық құралмен жұмыс -Мына суретке қарап әңгіме құрайық. Суретке қарап көргендеріңді өз Қиялдарыңмен толықтырып, әңгіме құрауды айтады: -Суретке мұқият қарап,тақырып қойындар. Сендер суретте шана мен сырғанап жүрген балаларды, коньки теуіп жүрген баланы көріп отырсындар, балаларғы ат қоя отырып әңгіме құрауларын айтады. Бұл суреттінң тақырыбын сендер қалай деп атайтын едіндер? -Ия, дұрыс айтасындар. Сендердін ойларынды қорта келе, бұл суреттін тақырыбын «Ажарлы қыс» десек қайтеді, келісесіндер ме? Сөздік жұмыс: «Ажарлы» сөзі «көрікті, әсем, тамаша, сұлу»деген мағынаны білдіреді. -Енді өздерің ажарлы қыс мезіліне өз қиялдарыңмен әңгіме құраңдар. Әр балаға педагогикалық баға беріп, мақтап –мадақтайды. Құраған әңгімелерін маған ұнады, өздеріне де ұнады ма? Сергіту сәт: К.Нүсіпбековтің «Суретші қыс» өленің ұсынады. Қонақтайды бақтарға, Ақ көбелек, ақ мамық. Аунап таза ақ қарға. Балалар жүр мақтанып. Тазартып бар кір, шаңнан, Қыс өнерін бастады. Терезеге қыраудан, Сурет салып тастады. Дидактикалық ойын: «Colours» Ойын шарты: түстерді үш тілде атап, өз түстеріне жиналу керек. ақ - белый-white, көк-синий-blue, қызыл – красный - red, жасыл - зелёный-qreen, сары - желтый - yellow, қоңыр- каричневый - brown, сарғыш-оранжывый - oranqe, күлгін - фиолетовый-purpll, қызғылт - розовый-pink, сұр-серый-qrey, қара-черный-black. -Құраған әңгімелерің сөйлемнен тұрады, ал сөйлем сөзден құралады. -Сөз дегеніміз- айтылатын бір ой. Егер «қыс», «қар», «шаңғы» деген сөздерді ойлап айтсаң, сол сөзді өрбітіп сөйлем құрауға болады. -Сөйлем дегеніміз- тиянақты жинақталған бір ой. Сөйлемдер сұраулы сөйлем, хабарлы сөйлем, лепті сөйлем болып бөлінеді. Әр сөйлемнің өзінің тыныс белгілері бар. Хабарлы сөйлемнен соң нукте қойылады. Қуанышты көңіл күйді білдіретін сөздерге леп белгісі қойылады, сұраулы сөйлемнен кейін сұрақ белгісі қойылады. Мысалы: «Алақай! Алақай!» деген сөйлемнен соң қандай белгі қойылады? -«Қайдан келесің?» деген сөйлемнен соң қандай белгі қойылады? -Енді бір сөз, сөйлем деген не екенін білдік. «Айырмашылығын тап!» Ойын шарты: Екі аққаланың суреті беріледі. Суретке қарап аққалалардың Айырмашылығын табу керек. Жаңылтпашты қайталату Жапалақтап, қаптапақ қар жауды. Алқапты аппақ қар жапты. Орманда қар, Жерде қар. Шыршада қар, Көлде қар. Дид. ойын: «Аққала» Шарты: Тақтаның бетіне қиылып жабыстырылған, аққаланың жетіспейтін бөлігін тауып, көзін жұмып барып жабыстыруды ұсынады. Аққала туралы әңгіме құрап айтуды айтады. Тақпақтар айтуды ұсынады. «Мороз» Ой, сердит мороз! Ветки снегом занес. Хватает за нос. Щиплет до слез. Ребятишки не испугаются И на лыжах, И на саночках катаются, Над морозом сердитым Потешаются. Үш тілдік компонент: Қыс-зима-winter, қар-снег-snow, аяз-мороз-freezihq, шана-сани-sleiqhs, шаңғы-лыжи-ski, ақ мамық-белый пушистый-white fluffy, аққала-снеговик-snowman. Дидактикалық ойын: «Сөзді жалғастыр» Шарты: Әр балаға қағаздан қиылған қар түйіршіктерін таратып береді. -Қолдарыңдағы әдемі қар түйіршіктеріне қарай отырып қардың қандай екендігі туралы сөздер ойлап көріңдер. «Қыс» сөзіне дыбыстық талдау Сөздегі дыбыстардың орнын әр дыбысқа екпін түсіріп айту арқылы анықтатады. -Қыс сөзінде бірінші (екінші, үшінші) қандай дыбыс естіліп тұр? -қ дыбысын (ы, с дыбысын) қандай түсті дөңгелекпен белгілейміз?...Неліктен? -«Қыс» сөзінде қанша дыбыс бар? -Дауысты дыбысты ата. -Қанша буын бар?...Неге? Дидактикалық ойын «Сөзді өзгерт» Шарты: «Қыс» деген сөздегі соңғы с дыбысын алып тастап,орнына з дыбысын қойсақ қандай сөз болады? Сөздегі бір дыбысты өзгертсе сөздің мағынасы өзгеріп кететіні туралы түсінік береді. С дыбысына аяқталатын сөздерді айтады, с дыбысының орнына з дыбысын қойып, сөзді өзгертіп айтуды ұсынады. -Жас- ... -Қас- ... -Түс- ... | -Қыс мезгілінде үш ай бар: желтоқсан, қаңтар, ақпан. -Қыс мезгілі бізге ұнайды. Сырғанақ тебеміз, аққала жасаймыз, коньки тебеміз, бәрінен де, Жаңа жыл мерекесін күтеміз. Өз ойларын айтады. Қыс қызығы, Қысқы серуен, Қыстағы ойындар, Аққала тұрғызайық, Достармен бірге, Біздің аула,Қыс тамашасы. -Келісетіндерін айтады. Әңгіме құрайды: Далада қар жауып тұр.Күн суық, аяз. Ағаш бұтақтарын қалын қар басқан. Балалар аулады ойнап жүр. Біреулері коньки теуіп, енді бірі шанамен сырғанап,ал біреулері қарға су әкеліп құйып жатыр. Жиналған бір топ бала аққала жасап жатыр.Бәрі де көңілді.Өздерінің жасаған жұмыстарына мәз-мейрам. Міне қандай қыс мезгілі. Ұнағандарын айтады. Өлең мазмұнына сәйкес қимыл-қозғалыс жасайды. Сөздерді қайталай отырып, белсене ойынға қатысады. -Леп белгісі. -Сұрақ белгісі. Сурет бойынша аққаланың айырмашылығын тауып береді Тапсырманы орындайды. Балаларпедогогпен бірге қайталайды Аққаланы құрастырады. Аққала туралы әңгіме құрап айтады. Қимылын келтіре айтады. Качают головой, взявшись за нееруками. Взмахивают кистями рук. Хватают себя за нос. Щиплют себя за щеки. Грозят «Едут на лыжах». «Едут на санках». Прыгают, одновременно хлопая в ладоши. «Snoy» Snoy on the qround, Snoy on the tree. Snoy on the, Snoy on me! Аппақ біздің шанамыз, Аппақ қырдан ағамыз. Сауық-сайран саламыз, Біз шадыман баламыз. Жас ұланмын шыныққан, Жасқанбаймын суықтан. Қардан жасап аққала, Сырғанаймын шаттана. Қайталап айтады. Қолдарындағы қар түйіршіктеріне қарап отырып айтады: -Қар ақ түсті -Қар әдемі -Қар суық Бір бала тақтада, қалған балалар алдарындағы қызыл, көк түсті дөңгелектерді пайдаланып орындарында отырып орындайды. Сөздегі дыбыстар туралы айтады: -Сөзде үш дыбыс бар. -1 дауысты, 2 дауыссыз дыбыс бар -Сөзде бір буын бар, өйткені дауысты дыбыс біреу. Қыз сөзі шығады. -Жаз -Қаз -Түз. |