«Аманат» балалар ба7са3ы-
« Бала 19тере1 162ге»- «А7бу6ат» балалар ба7са3ы филиалы
Балалар ба7са3ында 3ауы7тырыу саралары
Т2рби2сел2р 0с0н консультация
«6ерл2не:
0лк2н т2рби2се
Р.;.И6рисова
Сибай-2014 й.
Ним2 ул сыны7тырыу?
Сыны7тырыу- ул организмды8 т0рл0 ауырыу6ар4а 7арата 7аршы тороусанлы4ын арттырыу ма7сатында ойошторол4ан т0рл0 гигиеник саралар система3ы. Уны8 фай6а3ы бик к1п. Ул организмды д0й0м ны4ыта, нервы система3ы, 7ан 2йл2неше эшм2к2рлеген я7шырта, матд2л2р алмашыныу процесын к0йл2й, шулай у7 кешене8 а7ыл-зи3ен, физик эшм2к2рлеген активлаштыра. Билд2ле булыуынса, балалар ба7са3ында т0п эш й1н2лешт2рене8 бере3е – ул балалар6ы8 3аулы4ын 3а7лау 32м ны4ытыу тора. « сыны7тырыу сараларын ойоштороу
бала 3аулы4ын ны4ытыу6а, кеск2й организмды8 3а7лау к0с0н, 3ал7ындар4а 7аршы тороусанлы7ты арттырыу 0с0н бик я7шы сара булып тора.
Балалар ба7са3ында сыны7тырыу эшен бар коллектив мен2н баш7арыр к2р2к, т2рби2сел2р 62, кесе т2рби2сел2р 62, медсестра ла, 32м 2лбитт2, ата-2с2л2р6е8 ризалы4ы 32м 216ем 7атнашлы4ында был эш алып барылыр4а тейеш. Методика3ы 2лл2 ни ауыр т1гел, шулай 6а бер нис2 т0п 7а4и62л2р6е мотла7 и9т2 тотор4а к2р2к.
1. Яйлап 7ына башлау ( постепенность). «лбитт2, баланы 7апыл 4ына бер би6р2 3ыуы7 3ыу мен2н 7ойондорор4а ярамай. Температураны яйлап 7ына арттыра бар4анда 4ына у8ыш7а ирешерг2 м0мкин. Эште ти6л2т328, кире процесс, й24ни бала кире3енс2 ауырып китерг2 м0мкин.
2. Эште э6м2-э6лекле, (систематичность) даими алып барыр4а. Ва7ыты-ва7ыты мен2н, 7ай3ы бер62 исем 0с0н ген2 1тк2релг2н процедуралар бер нинд2й фай6а килтерм2й. Бер башла4ас, йыл дауамында эшл2р к2р2к.
3. Индивидуаль 16енс2лект2р6е и92пк2 алыу. ( индивидуальный подход) Эште башлар алдынан 32р бер баланы8 3аулы7 торошон, нинд2й ауырыу6ар мен2н элек ауры4анын и92пк2 алыр4а , шулай у7 баланы8 й2шен, теге й2ки был сыны7тырыу сараларына 26ерлеген, 7арашын, хатта н29елен и92пк2 алыр4а к282ш ител2. Тик 3ау-с2л2м2т баланы 4ына сыны7тырыр4а м0мкин.
Б0т2 процедуралар6ы ла уйлап, балала у4а 7арата кире 7араш булдырма97а тырышып ойошторор к2р2к. №ыуы77а б2йле сыны7тырыу эшен мотла7 216ем х2р2к2тт2р мен2н берлект2 1тк2рер к2р2к.
№ыу процедуралары.
Шулай итеп, балалар ба7са3ында 3ыу процедуралары
кеск2й баланы8 организмын сыны7тырыу6а и8 ябай 32м и8 я7шы саралар6ы8 бере3е булып тора. «г2р бала й0р2к, б0й0р ауырыу6ары мен2н яфалан3а, й2ки к1пт2н т1гел 1пк2 сирен 1тк2р32, 3ыу процедураларын бик 3а7 ойошторор4а. Б1лм2не8 температура3ы 4262тт2гес2 булыр4а тейеш.
№0рт0н01 ( обтирание )
Был осра7та е1еш махровый та9тамал й2ки шул материалдан тегелг2н бей2л2й 7улланыр4а к2р2к. Сепр2кте и8 алда йылы 3ыу4а ты4ыр4а, е8елс2 3ы4ып алыр4а, шунан баланы8 барма7 осонан алып 7улдарын, яурындарын 32м к1кр2к т28г2лен 30рт0рг2 к2р2к. №у8ынан эсен, ар7а3ын, ая7тарын е1ешл2рг2. №ыу6ы8 температура3ы я7ынса 27 градус булыр4а тейеш. Был сара и8 е8еле булып тора. №у8ынан т2нде 7орот7ансы я7шылап 30рт0рг2 к2р2к. ;0м1м2н, т2н 7ы6арыр4а тейеш.
№ыуы7 3ыу мен2н 7ойоноу ( обливание )
Бында б2л2к2й би6р2, лейка й2ки с1мес ке1ек 2йбер62р к2р2к буласа7. Ванна й2ки поддон эсен2 ба9ып торор4а.?ойоноу6ы8 т2ртибе ошолай- и8 алда 3ыу6ы ар7а4а, шунан башты 3ыуламай 4ына к1кр2кк2, артабан эск2, яурындар4а 32м 7улдар4а 7ойор к2р2к. Й2й к0н0 3ыу6ы8 температура3ы- я7ынса 34-35˚, 7ыш- 36-37˚; яйлап к2метерг2 к2р2к.
Ая7 ванналары ( ножные ванны ).
Бында ултыр4ыс, тас 32м ике 3ауыт к2р2к.
Баланы т2п2ш ултыр4ыс7а ултыртып, ая7тарын 3ыулы тас7а ты4ыр4а й2ки 3ыу 09т0нд2 тотоп торор4а к2р2к. Ике 3ауыт, бере3енд2 35-36 градуслы 3ыу, икенсе3енд2 3ыуы4ыра7 3ыу булыр4а тейеш. И8 алда т21ге 3ауыт мен2н баланы8 табандарына, тубы7тан а97ы 0л0ш ая7тар4а 7ойор4а, 3у8ынан икенсе 3ауытта4ы 3ыу мен2н 7ойор4а к2р2к. И8 а6а7 ая7тар6ы 7орот7ансы 30рт0рг2 к2р2к.
Йыуыныу ( умывание )
Билг2 тиклем сисенерг2. Бала кранда4ы 3ыу6ы аса, у8 7улды 3ыулап е8елс2 3ул 7улды8 барма7 осонан алып тер32кк2 тиклем 3ыулай, «бер» тип 2йтерг2 м0мкин, шунан икенсе 7ул мен2н шул у7юл мен2н у8 7улды 3ыулай.
Артабан ике усты ла 3ыулап, муйындан алып эй2кк2 тиклем 3ыулар4а. У8 7ул мен2н 3ул к1кр2к т28г2лен 3ыулар4а, шунан кире3енс2, 3ул 7ул мен2н у8 я7 к1кр2кте е1ешл2рг2. Ике ус мен2н 3ыу алып битте йыуыр4а, и 8 а6а7 7орот7ансы 30рт0н0рг2 к2р2к.Яйлап ва7ытты арттырыр4а, икег2, 0ск2 тиклем еткерерг2 м0мкин.
Тама7 сай7атыу ( полоскание горла ) .
Был сара йыш респиратор ауырыу6ары мен2н яфалан4ан балалар 0с0н фай6алы. Б1лм2 температура3ында4ы 3ыу мен2н тама7ты сай7атыр4а, 0йр2нг2с температураны биш к0н 3айын бер2р градус7а к2метеп, 16-18 градус7а тиклем еткерерг2 м0мкин. )с-д1рт й2шлек балалар6ы 3ыу6ы уртла4андан 3у8, башты 09к2 к1т2реп, а-а-а тип 2йттерер к2р2к. Шулай у7 урта т0рк0мд2н башлап балалар4а то6ло- йодлы 3ыу мен2н тама7тарын сай7атыр4а м0мкин. 1 литр 3ыу4а 1 аш 7ала4ы то6, 32м 0с-д1рт тамсы йод 3алыр к2р2к. Был ысулды ирт2нге к1неге162н й2ки йо7онан 3у8 1тк2рерг2 була.
Шулай у7 грипп осоронда профилактика 0с0н танау 7ыуышлы4ына чеснок-3арым3а7 эретм23ен 30рт01, 3арым3а7 3алын4ан киндер6ар муйында й0р0т01, т0шк0 аш7а 3у4ан салаттарын, 3у4ан эсемлект2рен 7улланыу6а я7шы 3060мт2л2р килтер2. №арым3а7 эретм23е былай 26ерл2н2:
Бер тырна7 3арым3а7ты и6г2нд2н 3у8, 09т0н2 бер стакан 7айнап 3ыуытыл4ан 3ыу6ы 7ойор4а, бер с242т тотор4а к2р2к. Ике с242т эсенд2 тотоноп б0т0рг2 к2р2к. Был составты шулай у7 дарыу 3ыма7 7улланыр4а ла м0мкин, ул 7анды та6арта, организмда4ы т0рл0 микробтар6ы 1лтер2. Танау4а ла тамы6ыр4а м0мкин.
?ояш ванналары.
?ояшты8 ультрафиолет нур6ары аша организмда Д витамины барлы77а кил2, 2 ул 30й2к система3ын ны4ытыр4а яр6ам ит2. Шулай у7 7ояш ванналары матд2 алмашыныуын 32м тирене8 3а7лау функцияларын к0йл2й.
Саф 3ауала й0р01.
Балалар ба7са3ында был сара бик идеаль 32м я7шы сара булып тора. №ауа температура3ын и92пк2 алып, к0н0н2 2-3 тап7ыр 3-4 с242т й0р0рг2 к282ш ител2. Бала саф 3ауала 16ен 216ем тота, ихлас к18елд2н уйнай, х2р2к2т ит2. Баланы8 кейеме у8айлы 32м йылы булыр4а, х2р2к2тл2не16е сикл2м29к2 тейеш. Тыш7а сы77ан ва7ытта т0рл0 уйын атрибуттарын алыр4а онотма4ы6.
Ялан-ая7 й0р01.
Был сара ла баланы сыны7тырыу, я9ытабанлылы7ты и9к2рте1 0с0н бик я7шы сара булып тора. Йо7лар алдынан й2ки тор4ас, физик культура д2рест2ренд2 бер нис2 минут ялан ая7 килеш махсус 7ытыршы бала9, й2ки 7аты бала9 09т0н2н атлар4а к2р2к. Й2йге м2лд2р62 7ом, 1л2н 09т0н2н атлау бик фай6алы. Бер минуттан башлан3а, 3у8ынан яйлап ва7ытты арттырыр4а к282ш ител2. К0н0н2 8-10 минут7а тиклем.
Шулай итеп, йом4а7лап 2йтк2нд2, бе66е8 шарттар6а т1б2нд2ге сыны7тырыу сараларын ойошторор4а м0мкин.
Ирт2нге к1неге1 ( к0н 3айын)
Физик культура д2рест2ре ( эст2- ике, тышта бер тап7ыр)
Саф 3ауала й0р0162р, х2р2к2тле уйындар ( к0н 3айын)
Ашар алдынан 3ал7ынса 3ыу мен2н йыуыныу, аша4андан 3у8 32м йо7онан тор4ас ауы66ы сай7атыу.
Йо7лар алдынан я7ынса ярты с242т элек б1лм2не елл2те1, и8 а6а7 йо7лап китк2н баланан ун биш минуттан 3у8 форточканы асыу, уяныр4а ярты с242т 7ал4ас кире ябыу. ( 3ыуы7 ва7ытта 10 мин йо7лар4а ва7ыт 7ал4ас)
Йо7онан тор4ас е8елс2 к1некм2л2р эшл21, 3ауа ванналары, 7ытыршы та7танан атлап й0р0162р, тын алыу гимнастикаларын эшл21
Б1лм2л2р6е СанПин талаптарына ярашлы 1тт2 32м бер я7лы елл2те1. ( к0н 3айын, с242т ярым 3айын ун минут -1т2 елл2те1 )
Сыны7тырыу сараларын йыл буйы дауамында 1тк2рер к2р2к. «г2р йылы ва7ытта эште башлап, 3ыуы7тар башлан4ас та, ту7тат3а8,быны8 фай6а3ы булмаяса7. « эште8 3060мт23е булып, 3ау-с2л2м2т балалар, улар6ы8 м2рх2м2тле, р2хм2тле ата-2с2л2ре булыр. И4тибары4ы6 0с0н 6ур р2хм2т. Сыны7тырыу сараларын 16еге6 62, я7ындары4ы6 ,балалары4ы6 мен2н 0й шарттарында 1тк2реп, 3ау-с2л2м2т булы4ы6, аурыма4ы6.