Конспект занятия по развитию речи на аварском языке в средней группе

Итоговое занятие

по развитию речи

1 средняя группа

ЦЕЛЬ :

- Расширить представления детей о явлениях природы.

- Закрепить умение разбирать прилагательное к существительным

и глаголы к существительным .

- Развивать умение подбирать антонимы .

- Звуковая культура речи : Ш—З—Ж .

- Знать единственное и множественное число .

-Связная речь (Описывать предмет , картины ,явления , ).

-Рассказ по картине .

- Знать героев сказки .

ХОД ЗАНЯТИЯ :

В : Загадка г1аздада гъоркь бук1унеб,

Т1оцебе жиб баккулеб ,

Гьит1инаб бугониги

Г1аздакьа х1инкъулареб. (подснежник).

В: Молодецал ! Кидаха лъимал подснежник баккулеб ?

Д : Ихдал .

В : Чан бат1ияб заман нужеда лъалеб ?

Д : Ункъго .

В : Рач1аха лъимал рик1к1инин.

Д : Их , рии , хасалихълъи , хасел .

В : Щайха лъимал г1азу биунеб ?

Д : Щайгурелъул хинлъун бугелъул .

В : Кинаб их бук1унеб ихдал ?

Д : Хинаб .

В : Гьури кинаб бук1унеб ихдал ?

Д : Хинаб .

В : Г1одосан хер баккула , т1оцебе их бач1араблъи кинаб х1инч1алъ

Бицунеб ?

Д : Милъирщоялъ .

В : Т1оцебе кинаб т1егь баккулеб ?

Д : Подснежник .

В : Ихдалил чан моц1ха лъимал бук1унеб ?

Д : Лъабго . Март , апрель , май .

КАРТИНКА «ВЕСНА»,

В : Гьалеха лъимал картинкаби , нужеца бицине ккола щиб гьеб

Картинкаялда бахъун бугеб , ва щиб гьебали:

( бакъ , гьури , нак1к1 , ц1ад , ц1унк1улук1 ).

В : Дида кколеб буго лъимал нужор хасалоги , ихдалги г1аламатал

цоцалъ журалел ругилан ,ругелищ лъимал ?

Д : Гьеч1о .

Физминутка --- «Игра с мячом ».

В: Хасел ана --- Их бач1ана

Хасало ци кьижула --- Ихдал кьижула

Хасел квачараб бук1уна --- Их хинаб бук1уна

Хасало г1азу бала --- Ихдал ц1адал рала

Хасало шуба рет1уна --- Ихдал куртка рет1уна.

В: Молодецал ! Бит1ун буго . Рач1ха лъимал ихдалилкеч1

рик1к1инин.

Кеч1 «ИХ ».

В : Ихдал гьури бахъуна лъимал , рач1аха лъимал хъаталги цере

ккун пуйзин , гьуриялъ пулеб г1адин , гьури бугоха лъимал

жеги т1еренаб , рух1 гьеч1еб :

Ш-Ш-Ш-Ш

В : Рач1аха лъимал гьеб гьаракь гьоркьоб бугеб раг1и ургъизин.

Д : Шарипат ,шар ,шахматал , шиша , шишка ,шуба ,мишка .

В : Нилъер ясли- ахикь щал г1адамал х1алт1улел ругел ?

Д : Заведующая, методист , воспитательница ,няня, медсестра ,

психолог ,социолог ,дворник.

В : Г1енеккея лъимал дица кьолеб суалалъухъ :

Г1адамал сах гьарула – врачас

Машинаби рачуна -- шофёрас

Школалда дарс кьола – учителас

Рет1ел букъула – юкъарухъаналъ

Лъимал ясли- ахикь хьихьула – воспитательницаялъ

Лъималазе квен гьабула – поваралъ .

В : Нилъер ясли – ахикь ругоха лъимал г1емерал игрушкаби ,

Сундулха лъимал игрушкаби гьарун рук1унел .

Д : Резинадул ,пласмасалъул , ц1улал , и.т.д.

В : Лъицаха лъимал бищун нужее бокьулеб игрушкадул х1акъалъулъ

хабар г1унц1илеб ?

(МИШКА , КУКЛА ).

В : Нилъер жив-живасул бугоха лъимал хъизан . щалха лъимал

хъизаналда гьоркьоре унел ?

Д : Эбел , эмен , к1удаэбел , к1удаэмен , вац , яц .

(КЕЧ! «ЭБЕЛ» ),

В : Гьалеха лъимал дица доскаялда ч1ван руго картинкаби , нилъеца

Гьелъухъги балагьун нилъеца гьабила гьадинаб игра:

(«ЧТО ЛИШНЕЕ » ).

В : Молодецал ! Лъимал нужее маргьо бокьулищ лъимал ?

Д : Бокьула .

В : Г!енеккеяха т1оцебесеб суал

1. Лъида хадуб ч1ч1ун бук1араб Жучка ? ---Ясалда хадуб .

2. Сундулха Феяца карета гьабун бук1араб золушкае ? –гунзаридул.

3. Кинаб болъонил т1инч1алъ гьабун бук1араб бищун къвак1араб

къанил рукъ ? ---- Наф –нафалъ.

4. Кинаб маргьоялъулъ ясалъ бищун к1удияб гъудалъ бищун

к1удияб гъадринисан чурпа хураб ? – Лъабго цидукил т1инч1.

5. Кинаб кеч1 ах1араб колобокаялъ ?

--Дун гурга ,дун гурга , раса хачан гьабураб

Ц1алк1у к1ут1ун гьабураб , бежизе ц1ет1а лъураб

Ц1орозе горт1а лъураб ,к1удаэбелалдаса лъутараб

К1удаинсудасаги лъутараб дудасаги лъутила .

(колобок ).

6. Теремокаялда жаниб лъица г1умро гьабулеб бук1араб ?

(г1унк1к1 , къверкъ , г1анк1ич , цер , бац1 , ци ).

В : Лъимал дица нужее кьела бицанк1аби г1енеккея цо :

1. Ц!ад кколареб ц1ах1илаб буртина . – зоб.

2. Зодосан ккураб квар . --- къункъраби .

3. Чвахулеб маг1у бихьулеб ,г1одулел берал

рихьулареб --- ц1ад .

В : Нужеда лъаларищ лъимал бицанк1аби кьезе ?

Д : Лъала .

1. К!ал бугеб к1алъареб ,рач1ч1 бугеб х1айван гуреб . –ччуг1а

2.Х!инч1 гуреб кваркьи бугеб ? --- т1ат1ик1уч1 .

3. Боржунаго гаргадулеб ,г1одоб ч1едал сих1 къот1улеб .—на

4. Г!одобе далараб гени ,амма квине бегьулареб . – гарз .

В : Кина –кинаха лъимал х1айванал рук1унел ?

Д : Рукъалъул , рохьил , рукъалъул х1анч1и .

В : Рач1аха рукъалъул х1айванал рицинин .

Д : Г!ака , бече , ц1ц1е , оц , чахъу , чу , куй , иццико , гьве .

В : Г!акдаца щиб кьолеб ? ---рахь , нах ,х1ан ,риди , нису .

Г!акдаца щиб кунеб ? --- хер ,корма , чед ,лъим .

Чахъуялъ щиб кьолеб ? --- квас , гьан .

Игра «КТО УБЕЖАЛ ? ».

В : Кина --- киналха рук1унел г1алхул х1айванал ?

Д : Ци , цер , бац1 , ц1иркъ , гъалбац1 , г1анк1ич , г1ужрукъ ,рит1уч1.

Игра «КТО ЛИШНИЙ ? ».

В : Рукъалъул х1анч1и .

Д : Г!анк1у , х1елеко , ордек , гургур , хъаз .

Картинка «ДВОР ».

В : Гьале лъимал рокъо рук1унел т1угьдул ,рач1а гьазул ц1арал

рицинин .

Д : Китайская роза , папоротник , фикус , декабрист ,бегония .

Восп»: Гьалеха лъимал ахиралде щвана нилъер занятие,молодецал

Кутакалда г1емераб жо лъалеб буго,дие кутакалда рокьана

Нужеца жаваб кьолеб куц ,молодцы.