kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

БАЛАБА?ШАДА СУРЕТ САЛУ?А ?ЙРЕТУДЕ ?Р Т?РЛІ ?ДІСТЕРДІ ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ БЕЙНЕЛЕУ ?НЕРІНЕ БАУЛУ

Нажмите, чтобы узнать подробности

МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫ СУРЕТ САЛУ?А ?ЙРЕТУДЕ ?Р Т?РЛІ ?ДІСТЕРДІ ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ

БЕЙНЕЛЕУ ?НЕРІНЕ БАУЛУ

К?кіректе с?улесі жо?ты?, к??ілде сенімі жо?, ?нерсіз ?мірден тез суынар.

Абай

Бала ес біле баста?аннан-а? ?зі жете т?сінбес жар?ын, тартымды н?рсені? б?ріне ?мтыла бастайды, м?селен, жылтыра?ан ойыншы?тарды, ?демі г?лдер мен заттарды к?рсе ?уанады. Осыны? б?рі оны? рахаттану, ?ызы?у сезімін ту?ызады. Жиі ?н, ертегі ты?дап, суреттерді ?ара?ан балаларды? ?нері ?уаныш сезімдеріні? ?айнар к?зіне айналады. Эстетикалы? т?рбие ал?ан балалар жар?ын, ?сем атаулыны? б?ріне ж?й ?ана ?мтылып ?ана ?оймай, с?лулы?ты жан д?ниесімен ?абылдайтын болады.

Т?рбиеші баланы? с?лулы?ты ?абылдауынан бастап, о?ан эмоциялы? жауап ?ату, оны т?сіну, эстетикалы? ??ым, эстетикалы? пікір, эстетикалы? ба?а беру ?асиетін ?алыптастыру?а дейін жетелеп отыруы тиіс.

Бейнелеу ?нері- к?ркемдік тал?ам ?алыптастыруды? ?зекті ??ралы ретінде баланы ?з хал?ыны? эстетикалы? м?раларын игеруіне, халы? ?неріні? айшы?ты туындыларынан л?ззат алу?а, рухани дамуына ж?не халы? талантын ?астерлеуге, с?йе білуге баулиды.

Бейнелеу ?нерінде балаларды? сурет салу?а, ?нерді ?абылдауы т?р?ысынан білім де?гейлеріні? ?р сатылы болуына байланысты, сурет салу?а м?мкіншіліктерін аны?тай отырып, сапалы білім беру. Т?рбиеші баланы? с?лулы?ты ?абылдауынан бастап, о?ан эмоциялы? жауап ?ату, оны т?сіну, эстетикалы? ??ым, эстетикалы? пікір, эстетикалы? ба?а беру ?асиетін ?алыптастыру?а дейін жетелеп отыруы тиіс.

Сурет салу ?нерін ?йретуге т?мендегідей ма?сат  ?ойдым:

- Сурет салу ?нері ар?ылы  мектеп жасына дейінгі баланы?  сезімдік эмоционалды? ортасымен эстетикалы?  тал?амын  ж?не  шы?армашылы? ойлау ?абілетін дамыту.

Алдымыз?а ?ой?ан ба?ытымыз:

Сурет салу іс-?рекеті ар?ылы, балаларды жан – жа?ты дамыта отырып т?рбиелеу;

Балалармен ж?ргізілетін ж?мыс  т?рлері:

- Сурет салу о?у іс-?рекеті ар?ылы;

- К?нні?  екінші   жартысында бейнелеу  ?нері  бойынша жеке  ж?мыстар ж?ргізу.

Ата-аналармен ж?ргізілетін ж?мыс  т?рлері:

- ??гімелесу,ке?ес беру,жиналыс,к?рмелер ?йымдастыру,ашы? есік к?ндері;

Т?рбиешілермен ж?ргізілетін ж?мыс  т?рлері:

- Ке?естер беру;

-?йымдастырыл?ан о?у  іс-?рекеттерін ?ткізу;

Ал?а ?ойыл?ан ма?сатты ж?зеге асыруда мынандай міндеттерді аламыз:

- Бейнелеу іс-?рекетіне ?ажетті негізгі техникалы?  да?дыларды ме?герту;

- сурет салу ?неріне деген ?ызы?ушылы?ын ояту;

- к?ркемдік тал?амын арттыру;

- іскерлік да?дыларын ме?герту;

Сурет іс-?рекетіне бейімдеу ба?ыттары:

- айналаны ба?ылау ж?не ?абылдауын дамыту;

- бейнелеу ?нері т?рлері ж?не к?ркем ?нер туындыларымен  таныстыру, к?ркемдік тал?амын арттыру;

- іскерлік да?дыларды ме?герту.

Баланы? бейнелеу іс-?рекетіні?  негізгі  т?рлері болып  саналатын сурет салу жапсыру,илеу ?рекеттерімен ш??ылдануы, ?з кезінде, о?ан сан алуан т?стер гаммасымен танысу?а формалар, сызы?тар, т?рлі пішіндермен танысу?а м?мкіндіктер бере алады.

Сурет салу іскерлік да?дыларын ме?герту балаларды? затты? та?ырыпта сурет салу да?дыларын бекітеді. Бірнеше заттарды бейнелеп мазм?ндысурет салу?а, композиция ??ра білуге ?йретеді. Бояу ?арындаштар, акварель бояу мен ?ыл?аламды пайдалануды? ?діс-т?сілдерін ме?гертеді. Жа?ыс т?рлері: с?йкей жа?ыс, ?ылкалам ?шын тік ба?ыттау, жо?арыдан т?мен ?арай, солдан о??а ?арай біртіндеп ж?йелі тегіс бояу, сулау (дым?ылдау) т?сілі, ?рлеу т?сілі, бояуды шашырату ар?ылы сурет салу, ?зіліссіз сызу, тамшы бояудан бейнеге келтіру, тая?шамен, сауса?пен, ?ауырсынмен сурет салу т?сілдерін, ?ос б?ктеп беттестіру ар?ылы симметриялы заттарды? суретін салу?а жатты?тырады. Балаларды? ?ыл?аламды еркін ?стап сызы?ты жі?ішке, жуан, жалпа? т?сіруге, бояуды ?алы?дау жа?у ?шін ?ыл?аламды к?лбеу ?стап ?аттыра? басу, сызы?ты? т?рлеріне ?арай ба?ытын ?згерту, ?олды? ?имыл ?оз?алысы мен к?з м?лшеріні? ?йлесімділігін дамытады. Суретті? барлы? б?лігін біркелкі бояу талабын ?штайды. Бояу т?стерін тандап ?йлесімді бере білуге да?дыландырады. Бейнелеу ?неріні? м?нерлеу ??ралдарын ме?гертіп, сурет салу?а деген ?ызы?ушылы?ын арттыру к?зделеді.

Сурет салу ?дістері:

«Бастыру ?дісі»: ?рт?рлі заттармен бастыру  ар?ылы сурет салу балаба?ша д?ст?ріне айналып келеді.  Аталмыш техника  ар?ылы ж?мыс істеу балаларда  жа?ымды эмоция тудырады, таныс т?рмысты? заттарды к?ркем сурет салу?а ?олдану м?мкіншілігін ашады. Бастыру ?шін ?рт?рлі заттарды ?олдану?а болады. Мысалы: жапыра?, т?рлі ?сімдіктер, поролон, к?к?ністер, ж?н, ала?ан, ?арындашты? теріс б?лігі, жіп;

Д?ст?рден тыс ?діспен сурет салуды ?йренген бала, ?з бетінше бастыру ??ралдарын  іздеп тауып к?рсетеді. Б?л баланы? ?мірге шы?армашылы?пен ?арауыны?, кез келген затты ?р т?рлі ма?сатта ?олдана білу іскерлігін дамытуды? ал?ы шарты болып табылады.

«К?к?ністер бастырмасы»: Балалар бастырма к?мегімен салын?ан бейнеге ерекше ?ызы?ушылы? танытады. ?сіресе к?к?ніс ?алды?ынан балаларды? к?з алдында даярлан?ан штамптар даяр сатып ал?андар?а ?ара?анда ?ызы?ушылы?ты ?дете т?седі. Картоп, с?біз, ас?аба? ?абы?ынан, ж?не ?ызылшадан  т?рлі пішіндер жасау?а болады. Мысалы:шаршы, д??гелек, ?шб?рыш, т?ртб?рыш даярлау;картоп немесе ?зге к?к?ніс ?иы?ында контур жасап, арты?ын кесу; штампты гуаш?а батыру немесе о?ан ?ыл?алам к?мегімен субояу жа?у;?а?аз немесе мата бетіне ойла?ан сурет шы?атындай етіп бастыру;  Штамптар к?мегімен мата, кілем ?лгілеріні?  оюын жасау?а немесе ?лтты? ою-?рнектерден   с?ндік композициялар ??растыру?а болады. Ж?мыс?а ?лтты? на?ыш беру ?шін жеке суреттермен ?жымды? ж?мыстарды ?шекейлеуде  ?лтты? ою-?рнектерді ж?йелі ?олдану ?те ма?ызды. Балалар ою-?рнекті бейнелеу ар?ылы ке?істікті ба?дарлау?а ?йренедіж?не оларды? аттарын атап есіне са?тайды.

«Сауса?пен сурет салу ?дісі»: Сауса?пен сурет салу-ала?анмен, сауса?пен, табанмен бейнелеуді? та?ы бір тамаша ?дісі. Б?л ?діс гуашь, майлы бояуды? ?асиетін (?аны?ты?, ж?мса?ты?) сезінуге к?мектеседі.  Балалар?а ала?ан немесе сауса??а  ?р т?сті бояу жа?у ар?ылы затты? суретін салу ?сынылады, сондай-а? тая?ша, ма?та, мата, поролонды ?олдану?а болады.

?олдану ережесі:

- бояуды жайпа? таба??а, суды кішкентай ??мыралар?а ??ю, ал ала?анмен сурет сал?анда бояуды таба??а ??й?ан ж?н;

- ?р сауса?ты бір т?сті бояу?а батыру,?а?аз?а т?сіріп бол?ан со? ??мырада?ы су?а жуып, ?а?аз с?лгімен  немесе ыл?ал ш?берекпен с?рту керек.

А?ашты? суретін сал?анда сауса?пен ді?і мен б?та?тарын бейнелейді, содан кейін ала?ан?а сары, жасыл ж?не ?ызыл сары бояуды жа?ып, жапыра?тарды? суретін салады. ?лкен а? ?а?азда  (?жымды? ж?мыс?а ы??айлы) к?нні? суретін ?лкен етіп салып, ал шуа?тарды ше?бер бойымен  балалар ?з ала?андарын бастыру ар?ылы  т?сірсе ?те ?демі сурет шы?ады.

«Далаппен сурет салу»: Д?ст?рден тыс ?дістер жина?ына ескі далаппен, лакпен, к?з бояйтын теньмен сурет салуды  жат?ызу?а болады.Біра? педагог ?те м??ият, са? болып, б?л заттарды  бала ?олы жетпейтін орын?а ?ою керек. Бала анасыны? косметика ?олдан?анын  ба?ыла?анды ?натады. ?детте косметика ?олдану?а тыйым салынатынд?тан, баланы? ?з анасыны?  далабымен ойнау?а деген ??мары арта т?седі. Сонды?тан косметикалы? ??ралдармен  сурет салуды  ?йымдастыру  бала тілегіні?  орындалуына  м?мкіндік тудырады  ж?не ол пайдалы іс болып саналады.

«Н?ктелер ар?ылы сурет салу»: Н?ктелер ар?ылы сурет салу (н?ктелі сурет)  д?ст?рден тыс ?діске жатады. Сурет к?птеген жекеленген н?ктелер ар?ылы бейнеленсе, онда б?л сурет салу техникасы пуантилизм деп аталады. Н?ктелер сауса? немесе ?ыл?алам  ?шымен ты?ылдату  ?дісі ар?ылы  т?сіріледі, н?ктелерді? к?лемдері  ір т?рлі болуы м?мкін. Н?ктелер ар?ылы  салын?ан сурет мозаика сия?ты болады. Педагог контур н?ктелерді ?ойып суретті? сызбасын даярлайды. Бала?а н?ктелерді сызы?тармен ?осу ?сынылады. Пайда бол?ан бейнені ая?тау?а, бояу?а, сюжет ойластыру?а ж?не ат ?ою?а болады. Ж?мысты ая?та?ан со? балалар ашы? т?стерді немесе суы? ж?не жылы т?стерді к?п ?олдан?ан суреттерді топтастырады.

«??ммен сурет салу ?дісі»: Балалар?а ??ммен сурет салу ?те ?ызы?ты болма?, ?йткені олар ??ммен ойна?анды ?атты ?нататыны с?зсіз.

?олдану ережесі: - а? ?а?аз бетіне суретті? пішіні сызылып алынады;

- Пва желімін сызыл?ан сызы? бойымен ?ыл?аламмен жа?ып шы?амыз;

- Жа?ыл?ан желімні? ?стіне ыдыста?ы ??мды себелеп шы?амыз.

Т?рбиешілерге бейнелеу саба?тарын ?йымдастыру?а ?ойылатын талаптар:

-балалар?а айнала ?орша?ан ортадан ал?ан ?серлерін, ?абылда?андарын   бейнелеу іс-?рекетінде бере білу да?дыларын ме?герту;

- бейнелеу ?нері т?рлері жайында жалпы т?сініктері мен к?ркем ?нер туындыларын ажырата білу;

- ?нер туындыларынан ?сер алу, сипаттап ??гімелей білу да?дысын ме?герту;

- бейнелеу ?неріні? м?нерлеу ??ралдары  жайында (т?с, сызы?тар, к?лем, ке?істік, композиция) ?арапайым т?сініктерді ме?герту;

-сурет салу?а ?ажетті ??рал-жабды?тармен ж?мыс істеуді? іскерліктерін игерту; - ?лтты? на?ышта?ы бейнелеу ?нері т?рлерін бас?а халы?тар ?нерімен салыстыра, ажырата білу;

- к?ркем ?нер туындылары ар?ылы к?ркемдік тал?амын, ?нерді? б?л т?ріне деген ?ызы?ушылы?ын арттыру;

Балаба?шада т?ра?ты т?рде диагностикалы? зерттеу ж?ргізу балаларды? жеке ерекшеліктеріні? бар екенін к?рсетеді. Балаларды? саба? барысында та?ырыпты ?абылдау оны ж?зеге асыра білу ?абілеті ?рт?рлі болып келеді. к?бінесе ?лгерімі жа?сы балалар та?ырыпты т?сініп, іс ж?зінде ?олданса, кейбір балалар т?рбиеші к?мегін аса ?ажет етеді. Міне осындай де?гейді аны?тау ?шін ?р топта балалар білімін зерттеу  ?шін бірінші жарты жылды?та ж?не жылды? ?орытынды  бойынша мониторинг ж?ргізіледі. Осы?ан байланысты мынандай ?орытынды?а келдік:

О?у жылыны?   жыл басында  ж?ргізілген  ба?ылау кесіндісіндегі балалар к?рсеткіштері:

Жо?ары- 40  %;  Жа?сы- 28 %; Орташа-12   %.

О?у жылыны? 1-ші жарты жылды?ында ж?ргізілген  ба?ылау кесіндісіндегі балалар к?рсеткіштері:

Жо?ары-  55 %;  Жа?сы-  36 %;  Орташа -   24 %

?орытынды:  Мектепке дейінгі т?рлі жаста?ы  топтарда бейнелеу ?неріні? ?ткізілуі  саба?тарда  балалар  шы?армашылы?ын дамыту ?шін  о?ып  ?йретуді? сан- алуан  ?дістері ж?не е?  алдымен  балалар дербестігін,  белсенділігін, ?мір ??былысын к?ркемдік т?р?ысынан ?абылдау ?р?ашанда дара, ?рі та?дамалы. Оны? негізіне  ?семдікке  эмоция  білдіружатады. Бала ?р?ашанда таби?атта?ы, затты? д?ниедегі,?нердегі  ?семдікке,адамдарды?  мейірбан сезіміне  ?н  ?осады.  М?ны?   ?зіне   с?биді?   басынан кешкен  ?уанышыны?, талпынысыны?, тол?анысыны? ма?ызы зор деп білеміз.

Н?тижесінде:

1.     Балада к?ркем ?нер туралы білім ?алыптасады.

2.     Шы?армашылы?ы дамиды.

3.     Авторлы? ба?ытта бейнелей біледі.

4.     Отбасы ж?не балаба?ша ынтыма?тасты?ы орнайды.

5.     Балаларды? іскерлік ?абілеті дамып, эстетикалы? тал?амы артады.  Сурет  іс-?рекеттері ар?ылы бейнелеу ?неріне деген  с?йіспеншілік оянады.

Пайдаланыл?ан ?дебиеттер тізімі:

1.Н.?.Назарбаев  «?аза?стан хал?ыны? ?л-ау?атын арттыру мемлекеттік саясатты? басты ма?саты».// Дала мен ?ала №5 8-а?пан.2008жыл.

2. Ф.Н.Ж?мабекова. «Мектепке дейінгі педагогика». Астана  2012жыл.

3.Ф.Ниязбекова.  М. Сансызбай?ызы. «Балаба?шада баланы мектепке дайындау» Алматы «Шартарап» 2000жыл.

4.Д.А.Кошанова.А.Г.Молдаханова. «Бізді? балаба?ша» 2007жыл.

5.Болатбаев?.?. Бейнелеу ?неріне арнал?ан д?птер.-Алматы. Атам?ра 2000жыл.

6.Швайко Г.С.  Балаба?шада?ы бейнелеу ?нері саба?тары.-М.: Валдос.2000

7. Артемова Л. Р. Мектепке дейінгі балалар?а арнал?ан ?орша?ан ортадан дидактикалы? ойындар.М.:Просвещение,1992.

8.??растыр?ан: С?лтанова Г.С. «А?арту ісінен-?азіргі заман?ы педагогикалы? тиория мен практика?а дейін» Атырау 2007ж.

9. Н?сіпбекова М.И.Бейнелеу ?нері «Аруна» баспасы Алматы 2002ж.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«БАЛАБА?ШАДА СУРЕТ САЛУ?А ?ЙРЕТУДЕ ?Р Т?РЛІ ?ДІСТЕРДІ ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ БЕЙНЕЛЕУ ?НЕРІНЕ БАУЛУ»

МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫ СУРЕТ САЛУҒА ҮЙРЕТУДЕ ӘР ТҮРЛІ ӘДІСТЕРДІ ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ

БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІНЕ БАУЛУ

Көкіректе сәулесі жоқтың, көңілде сенімі жоқ, өнерсіз өмірден тез суынар.

Абай

Бала ес біле бастағаннан-ақ өзі жете түсінбес жарқын, тартымды нәрсенің бәріне ұмтыла бастайды, мәселен, жылтыраған ойыншықтарды, әдемі гүлдер мен заттарды көрсе қуанады. Осының бәрі оның рахаттану, қызығу сезімін туғызады. Жиі ән, ертегі тыңдап, суреттерді қараған балалардың өнері қуаныш сезімдерінің қайнар көзіне айналады. Эстетикалық тәрбие алған балалар жарқын, әсем атаулының бәріне жәй ғана ұмтылып қана қоймай, сұлулықты жан дүниесімен қабылдайтын болады.

Тәрбиеші баланың сұлулықты қабылдауынан бастап, оған эмоциялық жауап қату, оны түсіну, эстетикалық ұғым, эстетикалық пікір, эстетикалық баға беру қасиетін қалыптастыруға дейін жетелеп отыруы тиіс.

Бейнелеу өнері- көркемдік талғам қалыптастырудың өзекті құралы ретінде баланы өз халқының эстетикалық мұраларын игеруіне, халық өнерінің айшықты туындыларынан ләззат алуға, рухани дамуына және халық талантын қастерлеуге, сүйе білуге баулиды.

Бейнелеу өнерінде балалардың сурет салуға, өнерді қабылдауы тұрғысынан білім деңгейлерінің әр сатылы болуына байланысты, сурет салуға мүмкіншіліктерін анықтай отырып, сапалы білім беру. Тәрбиеші баланың сұлулықты қабылдауынан бастап, оған эмоциялық жауап қату, оны түсіну, эстетикалық ұғым, эстетикалық пікір, эстетикалық баға беру қасиетін қалыптастыруға дейін жетелеп отыруы тиіс.

Сурет салу өнерін үйретуге төмендегідей мақсат  қойдым:

- Сурет салу өнері арқылы  мектеп жасына дейінгі баланың  сезімдік эмоционалдық ортасымен эстетикалық  талғамын  және  шығармашылық ойлау қабілетін дамыту.

Алдымызға қойған бағытымыз:

Сурет салу іс-әрекеті арқылы, балаларды жан – жақты дамыта отырып тәрбиелеу;

Балалармен жүргізілетін жұмыс  түрлері:

- Сурет салу оқу іс-әрекеті арқылы;

- Күннің  екінші   жартысында бейнелеу  өнері  бойынша жеке  жұмыстар жүргізу.

Ата-аналармен жүргізілетін жұмыс  түрлері:

- Әңгімелесу,кеңес беру,жиналыс,көрмелер ұйымдастыру,ашық есік күндері;

Тәрбиешілермен жүргізілетін жұмыс  түрлері:

- Кеңестер беру;

-Ұйымдастырылған оқу  іс-әрекеттерін өткізу;

Алға қойылған мақсатты жүзеге асыруда мынандай міндеттерді аламыз:

- Бейнелеу іс-әрекетіне қажетті негізгі техникалық  дағдыларды меңгерту;

- сурет салу өнеріне деген қызығушылығын ояту;

- көркемдік талғамын арттыру;

- іскерлік дағдыларын меңгерту;

Сурет іс-әрекетіне бейімдеу бағыттары:

- айналаны бақылау және қабылдауын дамыту;

- бейнелеу өнері түрлері және көркем өнер туындыларымен  таныстыру, көркемдік талғамын арттыру;

- іскерлік дағдыларды меңгерту.

Баланың бейнелеу іс-әрекетінің  негізгі  түрлері болып  саналатын сурет салу жапсыру,илеу әрекеттерімен шұғылдануы, өз кезінде, оған сан алуан түстер гаммасымен танысуға формалар, сызықтар, түрлі пішіндермен танысуға мүмкіндіктер бере алады.

Сурет салу іскерлік дағдыларын меңгерту балалардың заттық тақырыпта сурет салу дағдыларын бекітеді. Бірнеше заттарды бейнелеп мазмұндысурет салуға, композиция құра білуге үйретеді. Бояу қарындаштар, акварель бояу мен қылқаламды пайдаланудың әдіс-тәсілдерін меңгертеді. Жағыс түрлері: сүйкей жағыс, қылкалам ұшын тік бағыттау, жоғарыдан төмен қарай, солдан оңға қарай біртіндеп жүйелі тегіс бояу, сулау (дымқылдау) тәсілі, үрлеу тәсілі, бояуды шашырату арқылы сурет салу, үзіліссіз сызу, тамшы бояудан бейнеге келтіру, таяқшамен, саусақпен, қауырсынмен сурет салу тәсілдерін, қос бүктеп беттестіру арқылы симметриялы заттардың суретін салуға жаттықтырады. Балалардың қылқаламды еркін ұстап сызықты жіңішке, жуан, жалпақ түсіруге, бояуды қалыңдау жағу үшін қылқаламды көлбеу ұстап қаттырақ басу, сызықтың түрлеріне қарай бағытын өзгерту, қолдың қимыл қозғалысы мен көз мөлшерінің үйлесімділігін дамытады. Суреттің барлық бөлігін біркелкі бояу талабын ұштайды. Бояу түстерін тандап үйлесімді бере білуге дағдыландырады. Бейнелеу өнерінің мәнерлеу құралдарын меңгертіп, сурет салуға деген қызығушылығын арттыру көзделеді.

Сурет салу әдістері:

«Бастыру әдісі»: Әртүрлі заттармен бастыру  арқылы сурет салу балабақша дәстүріне айналып келеді.  Аталмыш техника  арқылы жұмыс істеу балаларда  жағымды эмоция тудырады, таныс тұрмыстық заттарды көркем сурет салуға қолдану мүмкіншілігін ашады. Бастыру үшін әртүрлі заттарды қолдануға болады. Мысалы: жапырақ, түрлі өсімдіктер, поролон, көкөністер, жүн, алақан, қарындаштың теріс бөлігі, жіп;

Дәстүрден тыс әдіспен сурет салуды үйренген бала, өз бетінше бастыру құралдарын  іздеп тауып көрсетеді. Бұл баланың өмірге шығармашылықпен қарауының, кез келген затты әр түрлі мақсатта қолдана білу іскерлігін дамытудың алғы шарты болып табылады.

«Көкөністер бастырмасы»: Балалар бастырма көмегімен салынған бейнеге ерекше қызығушылық танытады. Әсіресе көкөніс қалдығынан балалардың көз алдында даярланған штамптар даяр сатып алғандарға қарағанда қызығушылықты үдете түседі. Картоп, сәбіз, асқабақ қабығынан, және қызылшадан  түрлі пішіндер жасауға болады. Мысалы:шаршы, дөңгелек, үшбұрыш, төртбұрыш даярлау;картоп немесе өзге көкөніс қиығында контур жасап, артығын кесу; штампты гуашқа батыру немесе оған қылқалам көмегімен субояу жағу;қағаз немесе мата бетіне ойлаған сурет шығатындай етіп бастыру;  Штамптар көмегімен мата, кілем үлгілерінің  оюын жасауға немесе ұлттық ою-өрнектерден   сәндік композициялар құрастыруға болады. Жұмысқа ұлттық нақыш беру үшін жеке суреттермен ұжымдық жұмыстарды әшекейлеуде  ұлттық ою-өрнектерді жүйелі қолдану өте маңызды. Балалар ою-өрнекті бейнелеу арқылы кеңістікті бағдарлауға үйренедіжәне олардың аттарын атап есіне сақтайды.

«Саусақпен сурет салу әдісі»: Саусақпен сурет салу-алақанмен, саусақпен, табанмен бейнелеудің тағы бір тамаша әдісі. Бұл әдіс гуашь, майлы бояудың қасиетін (қанықтық, жұмсақтық) сезінуге көмектеседі.  Балаларға алақан немесе саусаққа  әр түсті бояу жағу арқылы заттың суретін салу ұсынылады, сондай-ақ таяқша, мақта, мата, поролонды қолдануға болады.

Қолдану ережесі:

- бояуды жайпақ табаққа, суды кішкентай құмыраларға құю, ал алақанмен сурет салғанда бояуды табаққа құйған жөн;

- әр саусақты бір түсті бояуға батыру,қағазға түсіріп болған соң құмырадағы суға жуып, қағаз сүлгімен  немесе ылғал шүберекпен сүрту керек.

Ағаштың суретін салғанда саусақпен діңі мен бұтақтарын бейнелейді, содан кейін алақанға сары, жасыл және қызыл сары бояуды жағып, жапырақтардың суретін салады. Үлкен ақ қағазда  (ұжымдық жұмысқа ыңғайлы) күннің суретін үлкен етіп салып, ал шуақтарды шеңбер бойымен  балалар өз алақандарын бастыру арқылы  түсірсе өте әдемі сурет шығады.

«Далаппен сурет салу»: Дәстүрден тыс әдістер жинағына ескі далаппен, лакпен, көз бояйтын теньмен сурет салуды  жатқызуға болады.Бірақ педагог өте мұқият, сақ болып, бұл заттарды  бала қолы жетпейтін орынға қою керек. Бала анасының косметика қолданғанын  бақылағанды ұнатады. Әдетте косметика қолдануға тыйым салынатындқтан, баланың өз анасының  далабымен ойнауға деген құмары арта түседі. Сондықтан косметикалық құралдармен  сурет салуды  ұйымдастыру  бала тілегінің  орындалуына  мүмкіндік тудырады  және ол пайдалы іс болып саналады.

«Нүктелер арқылы сурет салу»: Нүктелер арқылы сурет салу (нүктелі сурет)  дәстүрден тыс әдіске жатады. Сурет көптеген жекеленген нүктелер арқылы бейнеленсе, онда бұл сурет салу техникасы пуантилизм деп аталады. Нүктелер саусақ немесе қылқалам  ұшымен тықылдату  әдісі арқылы  түсіріледі, нүктелердің көлемдері  ір түрлі болуы мүмкін. Нүктелер арқылы  салынған сурет мозаика сияқты болады. Педагог контур нүктелерді қойып суреттің сызбасын даярлайды. Балаға нүктелерді сызықтармен қосу ұсынылады. Пайда болған бейнені аяқтауға, бояуға, сюжет ойластыруға және ат қоюға болады. Жұмысты аяқтаған соң балалар ашық түстерді немесе суық және жылы түстерді көп қолданған суреттерді топтастырады.

«Құммен сурет салу әдісі»: Балаларға құммен сурет салу өте қызықты болмақ, өйткені олар құммен ойнағанды қатты ұнататыны сөзсіз.

Қолдану ережесі: - ақ қағаз бетіне суреттің пішіні сызылып алынады;

- Пва желімін сызылған сызық бойымен қылқаламмен жағып шығамыз;

- Жағылған желімнің үстіне ыдыстағы құмды себелеп шығамыз.

Тәрбиешілерге бейнелеу сабақтарын ұйымдастыруға қойылатын талаптар:

-балаларға айнала қоршаған ортадан алған әсерлерін, қабылдағандарын   бейнелеу іс-әрекетінде бере білу дағдыларын меңгерту;

- бейнелеу өнері түрлері жайында жалпы түсініктері мен көркем өнер туындыларын ажырата білу;

- өнер туындыларынан әсер алу, сипаттап әңгімелей білу дағдысын меңгерту;

- бейнелеу өнерінің мәнерлеу құралдары  жайында (түс, сызықтар, көлем, кеңістік, композиция) қарапайым түсініктерді меңгерту;

-сурет салуға қажетті құрал-жабдықтармен жұмыс істеудің іскерліктерін игерту; - ұлттық нақыштағы бейнелеу өнері түрлерін басқа халықтар өнерімен салыстыра, ажырата білу;

- көркем өнер туындылары арқылы көркемдік талғамын, өнердің бұл түріне деген қызығушылығын арттыру;

Балабақшада тұрақты түрде диагностикалық зерттеу жүргізу балалардың жеке ерекшеліктерінің бар екенін көрсетеді. Балалардың сабақ барысында тақырыпты қабылдау оны жүзеге асыра білу қабілеті әртүрлі болып келеді. көбінесе үлгерімі жақсы балалар тақырыпты түсініп, іс жүзінде қолданса, кейбір балалар тәрбиеші көмегін аса қажет етеді. Міне осындай деңгейді анықтау үшін әр топта балалар білімін зерттеу  үшін бірінші жарты жылдықта және жылдық қорытынды  бойынша мониторинг жүргізіледі. Осыған байланысты мынандай қорытындыға келдік:

Оқу жылының   жыл басында  жүргізілген  бақылау кесіндісіндегі балалар көрсеткіштері:

Жоғары- 40  %;  Жақсы- 28 %; Орташа-12   %.

Оқу жылының 1-ші жарты жылдығында жүргізілген  бақылау кесіндісіндегі балалар көрсеткіштері:

Жоғары-  55 %;  Жақсы-  36 %;  Орташа -   24 %

Қорытынды:  Мектепке дейінгі түрлі жастағы  топтарда бейнелеу өнерінің өткізілуі  сабақтарда  балалар  шығармашылығын дамыту үшін  оқып  үйретудің сан- алуан  әдістері және ең  алдымен  балалар дербестігін,  белсенділігін, өмір құбылысын көркемдік тұрғысынан қабылдау әрқашанда дара, әрі таңдамалы. Оның негізіне  әсемдікке  эмоция  білдіружатады. Бала әрқашанда табиғаттағы, заттық дүниедегі,өнердегі  әсемдікке,адамдардың  мейірбан сезіміне  үн  қосады.  Мұның   өзіне   сәбидің   басынан кешкен  қуанышының, талпынысының, толғанысының маңызы зор деп білеміз.

Нәтижесінде:

  1. Балада көркем өнер туралы білім қалыптасады.

  2. Шығармашылығы дамиды.

  3. Авторлық бағытта бейнелей біледі.

  4. Отбасы және балабақша ынтымақтастығы орнайды.

  5. Балалардың іскерлік қабілеті дамып, эстетикалық талғамы артады.  Сурет  іс-әрекеттері арқылы бейнелеу өнеріне деген  сүйіспеншілік оянады.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1.Н.Ә.Назарбаев  «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру мемлекеттік саясаттың басты мақсаты».// Дала мен қала №5 8-ақпан.2008жыл.

2. Ф.Н.Жұмабекова. «Мектепке дейінгі педагогика». Астана  2012жыл.

3.Ф.Ниязбекова.  М. Сансызбайқызы. «Балабақшада баланы мектепке дайындау» Алматы «Шартарап» 2000жыл.

4.Д.А.Кошанова.А.Г.Молдаханова. «Біздің балабақша» 2007жыл.

5.БолатбаевҚ.Қ. Бейнелеу өнеріне арналған дәптер.-Алматы. Атамұра 2000жыл.

6.Швайко Г.С.  Балабақшадағы бейнелеу өнері сабақтары.-М.: Валдос.2000

7. Артемова Л. Р. Мектепке дейінгі балаларға арналған қоршаған ортадан дидактикалық ойындар.М.:Просвещение,1992.

8.Құрастырған: Сұлтанова Г.С. «Ағарту ісінен-қазіргі заманғы педагогикалық тиория мен практикаға дейін» Атырау 2007ж.

9. Нүсіпбекова М.И.Бейнелеу өнері «Аруна» баспасы Алматы 2002ж.






Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Дошкольное образование

Категория: Прочее

Целевая аудитория: Прочее.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
БАЛАБА?ШАДА СУРЕТ САЛУ?А ?ЙРЕТУДЕ ?Р Т?РЛІ ?ДІСТЕРДІ ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ БЕЙНЕЛЕУ ?НЕРІНЕ БАУЛУ

Автор: Ережеповой Нурсулу Полатбайовна

Дата: 15.03.2016

Номер свидетельства: 306112


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства