kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Балаба?шада?ы ?лтты? ойындар

Нажмите, чтобы узнать подробности

  «Аударыспа?», «Те?геілу», «К?кпар», «Б?йге» сия?ты ойындар бар. «К?кпар» ойыныны? атауы “к?кб?рте” (ла?) с?зінен шы??ан.

К?кпар

Орталы? Азия халы?тарыарасындаке?тара?анойынт?рі.
Д?ст?рлі?аза??о?амындаК?кпар?ажас?атол?ансеркені?семізіта?дал?ан. Семізсеркені?терісіжыртылмайды. Орташасалма?ы 70-80 кг-дайкеледі. К?кпаржігіттерді?к?ш-жігеріне, т?зімділігіне, батылды?ы мен ептілігіне сын. Сонымен?атарК?кпаратты??алайбапталып?йретілгенін, ж?йріктігін де сынайтынспортты?ойын. К?кпаржаппайж?недодатартысболыпекігеб?лінеді. Жаппайтартыста?ркімК?кпарды?зіиелікетугетырысады. Додатартыста??рамыбірдейекі топ сын?ат?седі.
?аза?станда 1949 жылыК?кпаржарысыны?жа?аережесібекітілді. Осы?анс?йкесК?кпаржарысынарнаулыала?да, командалы?сипатта?ткізубелгіленді. Ал 1958 жылданК?кпарб?йгеала?дарында?ткізіліпкеледі. Ала?к?лемі?атысушыларсанынабайланысты. Ала?ны??рб?рышына?ызылжалаушаларілініп, ал оны?екіжа?ындадиаметрі 10 метрлікше?бер (“отау”) сызылады. Ала?ортасындадиаметрі 6 метрлікше?берді?д?лортасынаК?кпар?ойылады. Жарысбасталарс?ттекомандаларорталы?ше?берді?сыртындат?рады. Ойынжарысала?ында?ыт?решіні? хабары бойыншабасталады. К?кпартарту?атысушыларды?санынабайланысты 8-15 минут аралы?ында?теді. К?кпаршыларды?ма?саты – орталы?ше?бердежат?анК?кпарды?зкомандасыны? “отауына” жеткізу. К?кпар “отау?а” жеткізілгенненкейін, ойынала?ортасынан?айтабасталады. Белгіленгенуа?ытішінде?ай команда К?кпарды?з “отауына” к?пжеткізсе, солже?іскежетеді.Бізді??сыныпотыр?ан «К?кпарымыз» – ?лтты?К?кпаройыныны?компьютергелайы?тал?ан, азда?ан?згерістері бар н?с?асы. Оны?негізгіма?саты – к?пшіліктік?кпаройыныменжа?ыныра?таныстыру, атмініп, к?кпартурту?а??штаразаматтар?атарыны?артуынасептікету.

«?аза?ауылы» танымды?ойыны

Атамыз – Алаш, керегеміз – а?аш», «Киізтуырлы?ты, а?ашуы?ты?аза?пыз» дегенс?здеркиіз?йді??аза??шін?аншалы?тыкиеліекендігінк?рсетеді. Киіз?й – тек ?аза?хал?ыны??анаемес, б?кілт?ркіелдерді??асиеттібаспанасы. ?аза?хал?ы оны ?астерлеп, ?асырдан?асыр?ажеткізебілгеннекенсая?елді?бірі. Киіз?й тек баспана?анаемес, ол – с?улет, ??рылыс, сурет, ?ол?нерсия?тыбірнеше?нерді?басын??райтын?ажайыптуынды, ?аза?м?дениетіні?ба?ажетпесм?расы. Киіз?йді??райтынс?йектері мен жабындарыны?, бау-шуларыны?аттарын, киіз?йдітігуретінбіреубілсе, біреубілмейді. «?аза?ауылы» ойыныны? «Киіз?йтігу» б?лімікиіз?йді?негізгі??рамдасб?ліктеріж?неолардытігу (??растыру) ретіментаныстырума?сатындажасалды. Ойыншыбір минут ішіндекиіз?йб?ліктерінреті мен т?ртібінса?тайотырып, ??растырыпшы?уыкерек. Бес ?ателіккедейінкешірімді. Кезкелгенадамекі-?ш?айтараойнауар?ылыкиіз?йді???рылысы мен оны?б?ліктеріні?атауларынжаттапалады.

?рхалы?ты??асырларбойы?алыптас?анкиінум?дениетіж?не?лтты?киім?лгілері бар. ?азірбізолкиімдердім?ражайлар мен театр сахналарынаннемесе?лтты?мейрамдарда?анак?реміз. Сонды?тан «?аза?ауылы» ойыныны? «Ерлеркиімі» ж?не «?йелдеркиімі» дегенб?лімдері?рт?рліжаста?ы?аза?ерлері мен ?йелдеріні??алайкиінгенітуралыа?паратберудіж?не?лтты?киім?лгілеріні?аттарыментаныстырудыма?сатетеді. С?ндікиінген?рт?рліжаста?ыерлер мен ?йеладамдарды?суретінестеса?тауар?ылык?рсетілгенкиім?лгілерін?айтасаралап, жасерекшеліктеріне?арайкімні??андайкиімкиіп, ?андай?шекейлерта?ын?анынестеса?тау?атырысукерек.

Бес асы?

Б?лойынны?ма?сатыт?сібірдей бес асы?тытігіненнемесек?лдене?іненбіржергежинау. Жинал?ант?сібірдей бес асы??шін бес ?пайберіліп, та?тадаорынбосатылады. Бастыма?сатк?бірекбірт?стіасы?жинап, та?та?стінасы?танбосатып, к?бірек?пайалу! Ойынбасында 9x9 см-лікта?та мен бес т?рліасы?беріледі. Асы?тар 7 т?сті. Ойыншыны?кезегікелгенсайынтінтуірдіпайдаланаотырып, бір?анаасы?тыжылжытаалады. Асы?тыжылжыту?шін?ала?анасы?тыт?ртіп, кейінапарып?ой?ы?ызкелетінторды басу керек. Осыданкейінта?дал?анасы?к?рсеткенжергебарыпорналасады. Ойыншыбірж?рісжаса?ансо?, 3 асы?автоматтыт?рдета?та?ат?седі. Я?ни?рж?рістенкейінта?таны?бетіасы??атолып, ойынк?рделенебереді. Бірт?сті бес асы??атарорналасса, бесеуі де жойылып, ?пайберіледі. Сонымен, негізгіма?сат – та?та?ат?скенасы?тарданбірт?сті бес асы?тыбір?атар?атізіп, та?таныбосатып, ?пайжинау. Іскес?т!

?лтты?ойынт?рлері

А??абайланысты:
1. А?серек – к?ксерек. 2. А?шылар. 3. А?шылар мен ?ояндар. 4. Кірпіше?ар?у. 5. ?ас??ла?. 
6. Ордада?ы?ас?ыр.
Мал?абайланысты:
1. Аларман (?ой?а?ас?ыршапты). 2. Асаук?к. 
3. Бура – ?отан. 4. К?ксиыр. 
5. Со?ыртеке. 6. Т?йе мен бота.
Т?рлізаттарменойналатын:
1. А?ашая?. 2.А??ала. 3. А?па. 4. А?с?йек. 
5. А?шамшы?. 6. Алак?шік. 7. Алтыба?ан. 
8. Ар?анаттау. 9. Ар?антартпа?. 10. Ар?антартыс. 
11. Арындыар?ан. 12. Асаум?стек. 13. Асы?. 14. Атта-ма?. 15. Ауыртая?. 16. ?йкел. 17. ?уетая?. 
18. Бат-пырауы?. 19. Белбеусо?. 20. Белбеутартыс. 21. Дауыстапаты?дыайтам. 22. Ептіжігіт. 23. Жаяук?кпар. 24. Жемекіл. 25. Жігіт?уу. 26. Жігітойыны. 27. К?зетшілер. 28. К?місілу. 29. ?амалды?ор?ау. 30. ?арагие. 31. ?има?. 32. ?ыз?уу. 33. Лек (ш?лдік). 34. Мондана?. 35. Орамалтастау. 36. Са?инажасыру. 37. Си?ырлытая?. 38. Тапшы, кімні?дауысы. 39. Тая?ж?гірту. 40. Тепе-те?дік. 41. Тобы?. 42. Т?т-?ыналу. 43. Т?йілгенорамал. 44. Шалма. 45. Шертпек. 
46. Шілдік. 47. Хал ?алай?
Зеректікті, ептіліктіж?неикемділікті?ажетететінойындар:
1. Айг?лек. 2. Айдапсал. 3. Ат?ума. 4. Аударыспа?. 
5. Ба?ана?рмелеу. 6. Балтамшап. 7. Б?ріктастама?. 
8. Б??най. 9. Б??ыбай. 10. Б??атартыс. 11. Б?рыш. 
12. Біз де. 13. Егер. 14. Жасырынба?. 15. 
Жаяужарыс. 16. К?кпар. 17. К?рші. 18. К?рес. 19. ?ара-мырза. 20. ?ассы? ба, доссы? ба? 21. ?ынды? – санды?. 22. Орын тап. 23. Отырма?. 24. Санама?. 25. С?ра?-жауап. 26. Тасыма?. 
27. Тасымалдау. 
28. Те?к?теру. 29. Тымпи-тымпи. 
30. ?шты-?шты. 31. ?й?стіндегікім? 32. Шымбике. 
Со??ыкезде?алыптас?анойындар:
1. ?ріпта?дау. 2.Мейрамхана. 3.Н?мір. 4. Сымсыз телефон. 5. Сы?а

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Балаба?шада?ы ?лтты? ойындар»

«Аударыспақ», «Теңгеілу», «Көкпар», «Бәйге» сияқты ойындар бар. «Көкпар» ойынының атауы “көкбөрте” (лақ) сөзінен шыққан.

Көкпар

Орталық Азия халықтарыарасындакеңтарағанойынтүрі.
ДәстүрліқазаққоғамындаКөкпарғажасқатолғансеркеніңсемізітаңдалған. Семізсеркеніңтерісіжыртылмайды. Орташасалмағы 70-80 кг-дайкеледі. Көкпаржігіттердіңкүш-жігеріне, төзімділігіне, батылдығы мен ептілігіне сын. СоныменқатарКөкпараттыңқалайбапталыпүйретілгенін, жүйріктігін де сынайтынспорттықойын. Көкпаржаппайжәнедодатартысболыпекігебөлінеді. ЖаппайтартыстаәркімКөкпардыөзіиелікетугетырысады. Додатартыстақұрамыбірдейекі топ сынғатүседі.
Қазақстанда 1949 жылыКөкпаржарысыныңжаңаережесібекітілді. ОсығансәйкесКөкпаржарысынарнаулыалаңда, командалықсипаттаөткізубелгіленді. Ал 1958 жылданКөкпарбәйгеалаңдарындаөткізіліпкеледі. Алаңкөлеміқатысушыларсанынабайланысты. Алаңныңәрбұрышынақызылжалаушаларілініп, ал оныңекіжағындадиаметрі 10 метрлікшеңбер (“отау”) сызылады. Алаңортасындадиаметрі 6 метрлікшеңбердіңдәлортасынаКөкпарқойылады. Жарысбасталарсәттекомандаларорталықшеңбердіңсыртындатұрады. Ойынжарысалаңындағытөрешінің хабары бойыншабасталады. Көкпартартуқатысушылардыңсанынабайланысты 8-15 минут аралығындаөтеді. Көкпаршылардыңмақсаты – орталықшеңбердежатқанКөкпардыөзкомандасының “отауына” жеткізу. Көкпар “отауға” жеткізілгенненкейін, ойыналаңортасынанқайтабасталады. Белгіленгенуақытішіндеқай команда Көкпардыөз “отауына” көпжеткізсе, солжеңіскежетеді.Біздіңұсыныпотырған «Көкпарымыз» – ұлттықКөкпаройыныныңкомпьютергелайықталған, аздағанөзгерістері бар нұсқасы. Оныңнегізгімақсаты – көпшіліктікөкпаройыныменжақынырақтаныстыру, атмініп, көкпартуртуғақұштаразаматтарқатарыныңартуынасептікету.

 



«Қазақауылы» танымдықойыны

Атамыз – Алаш, керегеміз – ағаш», «Киізтуырлықты, ағашуықтықазақпыз» дегенсөздеркиізүйдіңқазақүшінқаншалықтыкиеліекендігінкөрсетеді. Киізүй – тек қазақхалқыныңғанаемес, бүкілтүркіелдердіңқасиеттібаспанасы. Қазақхалқы оны қастерлеп, ғасырданғасырғажеткізебілгеннекенсаяқелдіңбірі. Киізүй тек баспанағанаемес, ол – сәулет, құрылыс, сурет, қолөнерсияқтыбірнешеөнердіңбасынқұрайтынғажайыптуынды, қазақмәдениетініңбағажетпесмұрасы. Киізүйдіқұрайтынсүйектері мен жабындарының, бау-шуларыныңаттарын, киізүйдітігуретінбіреубілсе, біреубілмейді. «Қазақауылы» ойынының «Киізүйтігу» бөлімікиізүйдіңнегізгіқұрамдасбөліктеріжәнеолардытігу (құрастыру) ретіментаныстырумақсатындажасалды. Ойыншыбір минут ішіндекиізүйбөліктерінреті мен тәртібінсақтайотырып, құрастырыпшығуыкерек. Бес қателіккедейінкешірімді. Кезкелгенадамекі-үшқайтараойнауарқылыкиізүйдіңқұрылысы мен оныңбөліктерініңатауларынжаттапалады.

Әрхалықтыңғасырларбойықалыптасқанкиінумәдениетіжәнеұлттықкиімүлгілері бар. Қазірбізолкиімдердімұражайлар мен театр сахналарынаннемесеұлттықмейрамдардағанакөреміз. Сондықтан «Қазақауылы» ойынының «Ерлеркиімі» және «Әйелдеркиімі» дегенбөлімдеріәртүрліжастағықазақерлері мен әйелдерініңқалайкиінгенітуралыақпаратберудіжәнеұлттықкиімүлгілерініңаттарыментаныстырудымақсатетеді. Сәндікиінгенәртүрліжастағыерлер мен әйеладамдардыңсуретінестесақтауарқылыкөрсетілгенкиімүлгілерінқайтасаралап, жасерекшеліктерінеқарайкімніңқандайкиімкиіп, қандайәшекейлертағынғанынестесақтауғатырысукерек.



Бес асық

Бұлойынныңмақсатытүсібірдей бес асықтытігіненнемесекөлденеңіненбіржергежинау. Жиналғантүсібірдей бес асықүшін бес ұпайберіліп, тақтадаорынбосатылады. Бастымақсаткөбірекбіртүстіасықжинап, тақтаүстінасықтанбосатып, көбірекұпайалу! Ойынбасында 9x9 см-ліктақта мен бес түрліасықберіледі. Асықтар 7 түсті. Ойыншыныңкезегікелгенсайынтінтуірдіпайдаланаотырып, бірғанаасықтыжылжытаалады. Асықтыжылжытуүшінқалағанасықтытүртіп, кейінапарыпқойғыңызкелетінторды басу керек. Осыданкейінтаңдалғанасықкөрсеткенжергебарыпорналасады. Ойыншыбіржүрісжасағансоң, 3 асықавтоматтытүрдетақтағатүседі. Яғниәржүрістенкейінтақтаныңбетіасыққатолып, ойынкүрделенебереді. Біртүсті бес асыққатарорналасса, бесеуі де жойылып, ұпайберіледі. Сонымен, негізгімақсат – тақтағатүскенасықтарданбіртүсті бес асықтыбірқатарғатізіп, тақтаныбосатып, ұпайжинау. Іскесәт!

 

















Ұлттықойынтүрлері

Аңғабайланысты:
1. Ақсерек – көксерек. 2. Аңшылар. 3. Аңшылар мен қояндар. 4. Кірпішеқарғу. 5. Қасқұлақ. 
6. Ордадағықасқыр.
Малғабайланысты:
1. Аларман (қойғақасқыршапты). 2. Асаукөк. 
3. Бура – қотан. 4. Көксиыр. 
5. Соқыртеке. 6. Түйе мен бота.
Түрлізаттарменойналатын:
1. Ағашаяқ. 2.Аққала. 3. Ақпа. 4. Ақсүйек. 
5. Ақшамшық. 6. Алакүшік. 7. Алтыбақан. 
8. Арқанаттау. 9. Арқантартпақ. 10. Арқантартыс. 
11. Арындыарқан. 12. Асаумәстек. 13. Асық. 14. Атта-мақ. 15. Ауыртаяқ. 16. Әйкел. 17. Әуетаяқ. 
18. Бат-пырауық. 19. Белбеусоқ. 20. Белбеутартыс. 21. Дауыстапатыңдыайтам. 22. Ептіжігіт. 23. Жаяукөкпар. 24. Жемекіл. 25. Жігітқуу. 26. Жігітойыны. 27. Күзетшілер. 28. Күмісілу. 29. Қамалдықорғау. 30. Қарагие. 31. Қимақ. 32. Қызқуу. 33. Лек (шөлдік). 34. Монданақ. 35. Орамалтастау. 36. Сақинажасыру. 37. Сиқырлытаяқ. 38. Тапшы, кімніңдауысы. 39. Таяқжүгірту. 40. Тепе-теңдік. 41. Тобық. 42. Тұт-қыналу. 43. Түйілгенорамал. 44. Шалма. 45. Шертпек. 
46. Шілдік. 47. Хал қалай?
Зеректікті, ептіліктіжәнеикемділіктіқажетететінойындар:
1. Айгөлек. 2. Айдапсал. 3. Атқума. 4. Аударыспақ. 
5. Бағанаөрмелеу. 6. Балтамшап. 7. Бөріктастамақ. 
8. Бұғнай. 9. Бұғыбай. 10. Бұқатартыс. 11. Бұрыш. 
12. Біз де. 13. Егер... 14. Жасырынбақ. 15. 
Жаяужарыс. 16. Көкпар. 17. Көрші. 18. Күрес. 19. Қара-мырза. 20. Қассың ба, доссың ба? 21. Қындық – сандық. 22. Орын тап. 23. Отырмақ. 24. Санамақ. 25. Сұрақ-жауап. 26. Тасымақ. 
27. Тасымалдау. 
28. Теңкөтеру. 29. Тымпи-тымпи. 
30. Ұшты-ұшты. 31. Үйүстіндегікім? 32. Шымбике. 
Соңғыкездеқалыптасқанойындар:
1. Әріптаңдау. 2.Мейрамхана. 3.Нөмір. 4. Сымсыз телефон. 5. Сыңа


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Дошкольное образование

Категория: Прочее

Целевая аудитория: 1 класс

Скачать
Балаба?шада?ы ?лтты? ойындар

Автор: С?улен А?бота

Дата: 09.01.2016

Номер свидетельства: 274163


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства