Кейінгі жылдарда бізді? елімізде тарихи жаналы?тар?а ж?не адамны? жеке м?селесіне рухани ??ндылы?тарды? ?сер етуіне байланысты ?лкен ?згерістер болып жатыр. Адамдарды? ?з Отанына деген к?з?арастары ?згерді. Біра? киын кезе?дерде де рухани-патриоттык сезімге т?рбиелеу жолдарын то?тату сылтау емес. ?о?ам ?аншалы?ты ?згерсе де, ?скеле? ?рпа?ты ?р уакытта ?з отанын ма?тан ту?уза,с?йе білуге т?рбиелеу керек. Егер де біз балаларымызды? тілін, ту?ан ?аласын с?йіп ?скендігін ?аласа?, е? алдымен біз ;сы жа?тарын к?рсетуіміз кажет. Дегенмен де бізді? ма?тан арымыз ж?не айтарымыз к?п. К.Д. Ушинский былай деп жаз?ан: «Бала еште?ені жасыра алмайды, жа?сы ма?тан?анды ?алайды, біра? оны жек к?руге, кек са?тауга істетін адамны? ?зі балалы? ша?ты? ?ажеттілігін хабар екендігін к?рсетеді».
Сонымен катар, ?азіргі та?да ?скеле? ?рпакты еліні? патриоты болу?а т?рбиелеу ?зекті м?селесі болып отыр. мектепке дейінгі кезе?дегі бала?а рухани-патриоттык т?рбиелеру к?рделі педагогикалык кезе? болып табылады. Негізгі бірі - ?з Отанына деген с?йіспеншілік.
Баланы? ?асында?ы, жа?ын адамдарына-анасына, ?кесіне, атасына ж?не ;есіне деген с?йіспеншілік ?арым-?атынасынан басталады. Негізі-баланы ту?ан ?йімен ж?не ?орша?ан орта ?арым- ?атынасы байланыстырады.
С?биді? корша?ан ортаны тануы, та? ?алуы ж?не ішкіні? сыры ар?ылы Отанына деген с?йіспеншілік сезімі оянады. егенмен к?птеген та?ыркауларды тере? т?сіне ?ойма?анымен, бірак баланы? ?абылдау ар?ылы т?л?аны? патриот болуына еткен ы?пал етеді.
Т?рбиешіні? басты міндеті - баланы? ?сер ал?андарыны? иінен іріктеп, т?сінікті етіп алу: таби?ат ж?не жануарлар ?лемі, адамдарды? е?бегі, ?йді? т?рмыс-жа?дайы (балаба?ша, ту?ан ?лке) ж?не ?о?амды? жа?дайлар. Осы?ан орай балаба?шада?ы рухани-патриотты? сезімге т?рбиелеу ж?мысы мынадай мііндетгерді ж?ктейді:
Балаларды? назарын ?здеріне аударту ар?ылы барлы? сабактарда отбасы, туысты? ??ымдарын ?алыптастыру, ?з ата- бабаларыны? салт-д?ст?рлерін жал?астыруды ма?тан т?ту?а т?рбиелеу. Ол ?шін т?рбиешілер «Мені? ?йім, мені? отбасым» атгы та?ырыптарда ??гімелеседі, балалар?а неліктен жэне не ?шін адамдарды? есімі, тегі пайда бол?аны жайлы айтады, иллюстрациялар к?рсетеді, отбасылык фотоальбом жасайды, «Отбасында бірге дем аламыз» атты мерекелік кештер ?йымдастырады ж?не отбасында?ы ?ызы?ты с?ттер туралы ша?ын ??гімелер жазады. Біртіндеп бала балаба?шамен, ?зінін к?шесімен, ?аласымен, кейін ?з отанымен, астанасымен ж?не мемлекеттік р?міздерімен таныса бастайды. ?р ?лке, ?р аймак тіпті ?р ауылды? ?зі бір ерекше. ?р жерді? ?зіне ?ана т?н таби?аты, т?рмыс-жа?дайы ж?не салт-д?ст?рі бар. ??рылыс материалдарын іріктей отырып балаларды? ту?ан жер, ту?ан ?ала ж?не оларды? тарихы, м?дениеті туралы танымдарын ке?ейтуді калыптастыру. Сонымен бала ?зі т?ратын к?ше атын ж?не ?зі баратын балаба?ша атын білуі ?ажет. Ересек топ балаларды? ту?ан ?лке, ту?ан кала жайлы білім алу ой-?рісі ке?ейіп, каланы? м?дениет ораталы?ы, тарихи жерлері ж?не ескерткіштері жайлы танымдары арта т?спек. Оларды? есімдерімен не ?шін атап ?ойыл?аны жайлы т?сіндіріледі. Ту?ан ?лкені с?юге, ?сімдіктер мен жануарларды ?ор?ай білуге ж?не таби?атты аялау?а т?рбиелеу ма?сатында ?рт?рлі экскурциялар, серуендер, ба?ылаулар ж?ргізіледі. Осындай ма?сатта ат?арыл?ан ж?мыстар ар?ылы балаларды ?аза?станны? бас?а ?алаларымен, ?з Отаныны? астанасымен ж?не мемлекеттік р?міздерді таныстыру болып к?зделеді. Біра? атал?ан рухани патриотты? т?рбие беру ж?йесіні? на?ты жа?дай?а байланысты ?згеріп отыратынын атап ?ту ?ажет. Баланы? отбасына деген с?йіспеншілін арттыра отырып, біз оларды? Отан?а деген сезімін оятты? деген с?з емес. ?кінішке орай, ?з Отанына сат?ынды? жасап, ел та?дырына бей-жай ?ара?ан ?рт?рлі жа?дайлар кездесіп жатады. Сонды?тан да е? алдымен отбасында?ы ?лкендерді? ?мірлік т?жірибесінде бол?ан (аталар мен ?желер, ?лы Отан со?ысыны? ардагерлері ж?не е?бек жолдары) жайттарды балаларды? санасына жеткізе отырып, «Отан алдында?ы парызы», «Отан?а деген с?йіспеншілік» ж?не «Е?бек жетістіктер» туралы т?сініктерін ке?ейту. Е? бастысы бала санасына бізді? же?ісімізді жеткізу, ?йткені біз ?з Отанымызды жаксы к?реміз, Отан ?шін жанын пида ?ыл?ан жандарды ма?тан т?тамыз. Бір адамны? жаса?ан іс ?рекетіні? ?зі барлы? адамдарды? ?міріне ?сер етіп, рухани- патриотты? сезімге т?рбиелеу болып саналатынды?ын к?рсету. М?ндай ?йымдастырыл?ан ж?мыс отбасында?ы ынтыма?- тасты?ты д?рыс дамыту?а ы?пал етеді ж?не ?з еліне деген с?йіспеншілікке т?рбиелейді.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Баяндама "Патриотты? т?рбие"»
№10 «Алтын бала» балабақшасы
Көкшетау қаласы
Тәрбиеші : Алибекова М.А
Баяндама : «Патриоттық тәрбие »
Кейінгі жылдарда біздің елімізде тарихи жаналықтарға және адамның жеке мәселесіне рухани құндылықтардың әсер етуіне байланысты үлкен өзгерістер болып жатыр. Адамдардың өз Отанына деген көзқарастары өзгерді. Бірақ киын кезеңдерде де рухани-патриоттык сезімге тәрбиелеу жолдарын тоқтату сылтау емес. Қоғам қаншалықты өзгерсе де, өскелең ұрпақты әр уакытта өз отанын мақтан туғуза,сүйе білуге тәрбиелеу керек. Егер де біз балаларымыздың тілін, туған қаласын сүйіп өскендігін қаласақ, ең алдымен біз ;сы жақтарын көрсетуіміз кажет. Дегенмен де біздің мақтан арымыз және айтарымыз көп. К.Д. Ушинский былай деп жазған: «Бала ештеңені жасыра алмайды, жақсы мақтанғанды қалайды, бірақ оны жек көруге, кек саңтауга істетін адамның өзі балалық шақтың қажеттілігін хабар екендігін көрсетеді».
Сонымен катар, қазіргі таңда өскелең ұрпакты елінің патриоты болуға тәрбиелеу өзекті мәселесі болып отыр. мектепке дейінгі кезеңдегі балаға рухани-патриоттык тәрбиелеру күрделі педагогикалык кезең болып табылады. Негізгі бірі - өз Отанына деген сүйіспеншілік.
Баланың қасындағы, жақын адамдарына-анасына, әкесіне, атасына және ;есіне деген сүйіспеншілік қарым-қатынасынан басталады. Негізі-баланы туған үйімен және қоршаған орта қарым- қатынасы байланыстырады.
Сәбидің коршаған ортаны тануы, таң қалуы және ішкінің сыры арқылы Отанына деген сүйіспеншілік сезімі оянады. егенмен көптеген таңыркауларды терең түсіне қоймағанымен, бірак баланың қабылдау арқылы түлғаның патриот болуына еткен ықпал етеді.
Тәрбиешінің басты міндеті - баланың әсер алғандарының иінен іріктеп, түсінікті етіп алу: табиғат және жануарлар әлемі, адамдардың еңбегі, үйдің тұрмыс-жағдайы (балабақша, туған өлке) және қоғамдық жағдайлар. Осыған орай балабақшадағы рухани-патриоттық сезімге тәрбиелеу жұмысы мынадай мііндетгерді жүктейді:
- Баланың өз отбасына, үйіне, балабақшасына, көшесіне кәне қаласына деген сүйіспеншілік сезімге тәрбиелеу;
- Табиғатты және коршаған ортаны аялай білуге калыптастыру;
- Еңбекті бағалай білуге тәрбиелеу (еңбекқор адамды және еңбеқ нәтижесі бойынша);
- Қазақ халқының салт-дәстүріне және әдет-ғұрыпына деген қызығушылықтарын ояту;
- Адам кұқығы туралы қарапайым түсініктерін қалыптастыру;
- Қазакстанның қалалары туралы түсініктерін кеңейту;
- Балаларды мемлекеттік рәміздермен таныстыру (ту, елтаңба, әнұран);
- Елінің жетістіктерін мақтап тұту және үлкен жауапкершілікпен қарау;
- Қоғамдық мерекелерді, мемлекеттік салт-дәстүрді және Отан корғаушыларын сыйлай білуге тәрбиелеу;
- Өзге ұлт өкілдерін және олардың салт-дәстүрін сыйлауға калыптастыру;
Балалардың назарын өздеріне аударту арқылы барлық сабактарда отбасы, туыстық ұғымдарын қалыптастыру, өз ата- бабаларының салт-дәстүрлерін жалғастыруды мақтан түтуға тәрбиелеу. Ол үшін тәрбиешілер «Менің үйім, менің отбасым» атгы тақырыптарда әңгімелеседі, балаларға неліктен жэне не үшін адамдардың есімі, тегі пайда болғаны жайлы айтады, иллюстрациялар көрсетеді, отбасылык фотоальбом жасайды, «Отбасында бірге дем аламыз» атты мерекелік кештер ұйымдастырады және отбасындағы қызықты сәттер туралы шағын әңгімелер жазады. Біртіндеп бала балабақшамен, өзінін көшесімен, қаласымен, кейін өз отанымен, астанасымен және мемлекеттік рәміздерімен таныса бастайды. Әр өлке, әр аймак тіпті әр ауылдың өзі бір ерекше. Әр жердің өзіне ғана тән табиғаты, тұрмыс-жағдайы және салт-дәстүрі бар. Құрылыс материалдарын іріктей отырып балалардың туған жер, туған қала және олардың тарихы, мәдениеті туралы танымдарын кеңейтуді калыптастыру. Сонымен бала өзі тұратын көше атын және өзі баратын балабақша атын білуі қажет. Ересек топ балалардың туған өлке, туған кала жайлы білім алу ой-өрісі кеңейіп, каланың мәдениет ораталығы, тарихи жерлері және ескерткіштері жайлы танымдары арта түспек. Олардың есімдерімен не үшін атап қойылғаны жайлы түсіндіріледі. Туған өлкені сүюге, өсімдіктер мен жануарларды қорғай білуге және табиғатты аялауға тәрбиелеу мақсатында әртүрлі экскурциялар, серуендер, бақылаулар жүргізіледі. Осындай мақсатта атқарылған жұмыстар арқылы балаларды Қазақстанның басқа қалаларымен, өз Отанының астанасымен және мемлекеттік рәміздерді таныстыру болып көзделеді. Бірақ аталған рухани патриоттық тәрбие беру жүйесінің нақты жағдайға байланысты өзгеріп отыратынын атап өту қажет. Баланың отбасына деген сүйіспеншілін арттыра отырып, біз олардың Отанға деген сезімін ояттық деген сөз емес. Өкінішке орай, өз Отанына сатқындық жасап, ел тағдырына бей-жай қараған әртүрлі жағдайлар кездесіп жатады. Сондықтан да ең алдымен отбасындағы үлкендердің өмірлік тәжірибесінде болған (аталар мен әжелер, Ұлы Отан соғысының ардагерлері және еңбек жолдары) жайттарды балалардың санасына жеткізе отырып, «Отан алдындағы парызы», «Отанға деген сүйіспеншілік» және «Еңбек жетістіктер» туралы түсініктерін кеңейту. Ең бастысы бала санасына біздің жеңісімізді жеткізу, өйткені біз өз Отанымызды жаксы көреміз, Отан үшін жанын пида қылған жандарды мақтан түтамыз. Бір адамның жасаған іс әрекетінің өзі барлық адамдардың өміріне әсер етіп, рухани- патриоттық сезімге тәрбиелеу болып саналатындығын көрсету. Мүндай ұйымдастырылған жұмыс отбасындағы ынтымақ- тастықты дұрыс дамытуға ықпал етеді және өз еліне деген сүйіспеншілікке тәрбиелейді.
