Ата-аналардың педагогикалық мәдениеті

• «Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім –адамзаттың хас жауы, ол келешекте оның барлық өміріне апат әкеледі» Әл-Фараби

Ата-аналардың педагогикалық мәдениеті дегеніміз не?

Ата-аналардың педагогикалық мәдениеті – олардың педагогикалық мақсаттардың және бағыттардың деңгейі.

Ата-ана – тәрбиеші ретінде педагогикалық дәрежеге жету;

- Педагогикалық және психологиялық деңгейде теориялық білімнің дамуы;

- Ата-ананың практикалық білім, білік түрлері және сапалы және саналы тәрбиеде қалыптасу.

Педагогикалық мәдениеті (сауалнама)

Иә (да) - 1 ұпай (балл )

1.Сізге өз балаңыз ұнай ма?

2.Сіз балаңыздың не айтып тұрғанын тыңдайсыз ба?

3.Балаңыз сөйлеп тұрғанда оған қарап тұрасыз ба?

4.Сіз балаңызға айтып тұрған нәрсесінің маңызды екенін түсінуге мүмкіндік жасай аласыз ба?

Педагогикалық мәдениеті (сауалнама)

Иә (да) - 1 ұпай (балл )

5.Сіз балаңыздың айтып тұрған сөзін түзетесіз бе?

6.Балаңызға қателік жіберуге мүмкіндік бересіз бе?

7.Балаңызды мақтайсыз ба, құшақтайсыз ба?

8.Балаңызбен бірге күлесіз бе?

9.Күнделікті балаңызбен әңгімелесуге уақыт бөлесіз бе?

10.Қандай білім негізінде балаңызды тәрбиелейсіз?

а) педагогтар нұсқамаларының негізінде; (4 ұпай)

ә)ата-аналарға араналған дәрістерге барамын ;( 3ұпай)

б) тәрбие туралы радио мен теледидардан хабарларды тыңдаймын; (2 ұпай)

в) өмірлік тәжірибемді пайдаланамын (1ұпай)

11.Сіз тәрбиеде қандай әдістерді барынша тиімді деп санайсыз?

а) мадақтау; (4ұпай)

ә) талап қою; (3 ұпай)

б) үйрету; (2 ұпай)

в) жазалау (1 ұпай)

12.Мадақтаудың қандай түрін және қаншалықты жиі пайдаланасыз?

а) сөзбен мақтау; (4ұпай)

б) сыйлықтар беру; (1 ұпай)

в) аймалау; (3ұпай)

г) баламен бірге уақыт өткізу. ( 2 ұпай)

13.Сіздің ойыңызша, тәрбиелеуде жазалаудың қандай түрі тәрбиеге жақсы ықпалын тигізеді?

а) денелік жазалау; (1ұпай)

б) сөзбен қорқыту; (2ұпай)

в) ойын-сауықтан айыру; ( 4ұпай)

г) өзіңіз реніш білдіру.(3ұпай)

4-8 ұпай.

Сізге өзіңіздің педагогикалық мәдениеті деңгейіңізге мұқият назар аударыңызға қажет, себебі қазіргі уақытты ол сізде төменгі деңгейде тұр. Алдыңызда тәрбие үрдісіне деген көзқарасты өзгерту бойынша маңызды мәселелер бар, сонымен қатар қажетті білім және дағдылармен қарулануыңыз қажет.

8-15 ұпай.

Сіздің педагогикалық мәдениетіңіздің деңгейін орташа деп айтуға болады; сіз үшін ең бастысы – жеткен жетістіктерге тоқталып қалмай, өзіңізді жетілдіру жолында алдығы қарай жылжу.

16-25 ұпай.

Сіз педагогикалық мәдениетің жоғары деңгейіне иесіз; оны балаңыздың есеюіне қарай жоғалтып алмауға тырысыңыз.

Ата-аналардың педагогикалық мәдениетінің жоғарғы деңгейі

Ата-ананың тәрбие тәсілі: (Способы воспитания)

- дербестігін , жас ерекшеліктерін ескереді; (самостоятельность, учет возрастных способностей ребенка);

-ынталандырады, жауапкершілікте болады; (стимулирование, ответственность)

- ашық қарым-қатынасқа дайын; (открытость для взаимоотношений)

-тәртіп ережелерін талқыға салады; (ставит на обсуждение правили поведения)

- өздерінің талаптарын өзгертуге жол береді; (меняют цели в лучшую сторону)

-көмектеседі, сұраныстарына көңіл бөледі; (оказывают помощь, уделяют внимание спросу)

-балалардың ескертулерін ескеріп, тез түзелуге тырысады. (замечая недочеты детей, старается быстро их исправить).

Жеке тұлғаның нәтижесі: (Результат ребенка как личности)

- өзін бағалайды, еріктік қасиеттері ерте пайда болады; (самоуважение, проявление волевых качеств ребенка)

- өмірге бейімделген, сенімді, жауапкершіл; (приспособленность к жизни, верный, надежный, ответственный)

- мәселені талқылауға қосылады, шешім қабылдауға ұсыныстар білдіреді; (способность обсуждать проблемы,дает советы для принятии нужного решения)

- ата-аналарының пікірі мен кеңестерін тыңдайды , талқылайды; (прислушивается к мнению и советам родителей)

- әрекеттерді ойлап істейді және басқадан да талап етеді; (совершает действия обдуманно и требует от других)

- дұрыс әлеуметтік мінез-құлықты қалыптастырады. (формирует правильное общественное мнение)

Ата-аналардың педагогикалық мәдениетінің орташа деңгейі

Ата-ананың тәрбие тәсілі: (Способы воспитания детей)

- бақылау деңгейі орташа; (уровень контроля средний) - бірақ қарым-қатынастары жылы; (открытость к взаимоотношений) - басқарушылық рөлі мағынасы орташа; (управленческая роль неопределенная, средняя) - баланың тұлғасын жоғары бағалайды; (ценит личность ребенка) - кішігірім қателіктерін кешіреді; (прощает мелкие ошибки) - онымен сөйлеседі, сенеді, шектеулер мен тыйымдар қоймайды. (общение с ребенком, доверие к нему, не ставит запретов и требований)

Жеке тұлғаның нәтижесі: (Результат ребенка как личности)

- қоғамда өзін ұстай алу және жауапкершілі орташа; (отвественность и статус в обществе средний)

- есейе келе, әлсіздерге әлімжеттік көрсету; (мужественность, проявляет неравнодушие к слабым)

- еріншек пен немқұрайлық басым болады; (преобладает ленивость и безразличность)

- өздеріне деген сенімділігі төмен болады. (будет недоверчив к себе)

Ата-аналардың педагогикалық мәдениетінің төменгі деңгейі

Ата-ананың тәрбие тәсілі:

- ешқандай шектеулер қоймайды; (не ставит никаких целей и ограничений) - өзінің жеке бас мәселелерімен айналысып жүреді; (занят своими проблемами) - қарым-қатынасқа жабық болады; (закрытость для взаимоотношений) - баланың ішкі жан дүниесі қатты толғандырмайды; (не развивает внутренний мир ребенка) - баланың талаптары мен сұраныстарына немқұрайлы қарайды; (безразличность к целям и спросам ребенка) - баларға көңіл аудармайды; (не уделяет должного внимания ребенку) - жазалау мен ынталандыру әдеттерін ретсіз пайдаланады; (часто применяет к ребенку наказание и не ставит целей для стремления)

Жеке тұлғаның нәтижесі:

- бала бойында жағыну, жалпақтау сияқты қасиеттері пайда болады; (в ребенке будут развито подхалимство, угождение)

- өз ойы болмайды; (отсутствие своего мнения)

- шынайы көңілмен жаны ашып, аяушылық білдірмейді; (отсутствие уважения, открытости и сочуствия)

- проблемалық мінез-құлыққа жақын болады. (проблематичный характер)

Жақсы ата-ана болудың негізгі принциптары:

1) Баланың өсуі мен дамуы үшін лайықты атмосфералық жағдай жасау. Жақсылық, махаббат, бақыт, т.б.;

2) Ата-ана баласын қалай бар солай қабылдау керек, түсіну және дамыту керек;

3) Ата-ана баланың жас ерекшелігін ескере отырып тәрбиелеу, ар-намысын бағалауға өзіндік «мен» құндылығына тәрбиелеу;

4) Отбасылық тәрбиеде негізгі құндылық баланы жеке тұлға болып қалыптасуына жетелеу;

5) Тәрбиелік әдіс ата-ана да нақты келесім және бір- біріне қарсы шықпау;

6) Ата-ана жеке тұлға ретінде балаға үлгі көрсету;

7) Тәрбие бала бойындағы жақсы қасиеттерден тұрады;

8) Отбасындағы барлық мақсат міндеттер және қағидалар ойын түрінде болу керек;

9) Эмоционалдық қарым-қатынас отбасында оптимизм болуы тиіс.

“ Ұяда не көрсе, ұшқанда соңы ілесін!”

(«Ребенок учится тому, что видит у себя в дому, родители - пример тому!»)

Егер: (Если)

ол жек көруді үйренеді.

научится ненавидеть

Баланы үнемі сынай берсе?

неге үйренеді бала?

Ребенка постоянно упрекать?

ол тұйық болуды үйренеді.

Баланы мұқата берсе?

неге үйренеді бала?

Ребенка унижать?

будет замкнутым.

Баланы мақтаса?

неге үйренеді бала?

ол игілікті болып үйренеді.

будет благородным

Ребенка хвалить?

неге үйренеді бала?

Баланы қолдаса?

ол өзін бағалауды үйренеді.

Ребенка поддерживать?

Научится себя ценить

Баланы жазғыра берсе,

неге үйренеді бала?

ол кінәлі болып өмір сүруге үйренеді .

Ребенка наказывать, бить?

будет всю жизнь чувствовать себя виноватым

“ Ұяда не көрсе, ұшқанда соңы ілесін!”

(«Ребенок учится тому, что видит у себя в дому, родители - пример тому!»)

Егер: (Если)

неге үйренеді бала?

басқаларды түсінуге тырысып үйренеді.

Бала шыдамдылықта өссе?

Ребенок будет расти терпение?

научится понимать других

әділетті болуға үйренеді.

Бала адалдықта өссе?

неге үйренеді бала?

Ребенок будет расти в честности?

научится быть справедливым

Бала қауіпсіздікте өссе?

неге үйренеді бала?

адамдарға сенуді үйренеді.

научится доверять людям.

Ребенок будет расти в безопасности?

неге үйренеді бала?

Бала қастастықта өссе?

басқыншыл болып үйренеді.

Ребенок будет расти во враждебности?

будет агрессивным

Бала түсіністік пен жылы шырайлы ахуалда өссе?

неге үйренеді бала?

ол осы өмірде махаббатты табуға үйренеді.

Ребенок будет расти в тепле и понимании?

научится относится ко всему с любовью