Просмотр содержимого документа
«Музыкалы? аспаптар ар?ылы баланы? шы?армашылы? ?абілетін арттыру»
Тақырыбы : Музыкалық аспаптар арқылы баланың шығармашылық қабілетін арттыру.
Түрі: Ашық сабақ
Мақсаты: Балаларды музыкалық аспаптармен таныстыру. Аспаптарды бір-бірінен ажыратып, түрлерін атай білуге үйрету және олардың дыбыс ерекшеліктерін ажырату.
Тәрбиелік мәні: Халық мұрасын қастерлеуге, музыкалық аспаптарды құрметтей білуге тәрбиелеу. Шығармашылық ізденістерін музыкалық аспаптарға деген қызығушылықтарын арттыру, сезімдерін ояту. Аспаптарды тыңдап, өз ой-пікірін білдіре білетін балаларды тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Музыкалық аспаптардың түрлері, суреттер, ұлттық киім, бүктемелер, шарлар, сызбалар.
1.Ұйымдастыру кезеңі:
«Вместе весело шагать» әуенімен балалар залға кіреді де, балалар бір қатар болып тұра қалады.
«Сәлемдесу» ән әуенімен
Музыка жетекшісі: Сәлемет пе балалар?
Балалар: Сәлеметсіз бе апай?
Ән сабағы көңілді
Көтерейік көңілді
Музыка жетекшісі : Балалар және қонақтар оқу іс-әрекеті ашық деп жариялаймыз.Бүгінгі оқу іс-әрекетінің тақырыбы «Музыкалық аспаптар арқылы баланың шығармашылық қабілетін арттыру.Міне, осы оқу іс-әрекетіне бірнеше қонақ апайлар қатысып отыр.Ол кісілерге не дейміз.......
Балалар: Хош келдіңіздер!
2.Дауыс жаттығуы: балалар оқу іс-әрекетін ары қарай жалғастыру үшін қане даусымызды жаттықтырып, дауыс жаттығуын орындайық. Аспаптарда ойнау үшін, ән айтып, дауыс жаттықтыру үшін нені білуіміз керек? (Нота)
Қане даусымызды жаттықтырайық. «Нота үйренеміз» балалар
Күй сандықты ашайық До-до-до
Тілдерін біз басайық До-до-до
Бас дыбысты басайық До-до-до
Жайлап әнге салайық До-до-до
Дауыс жаттығуы (а, о, и, у)
Музыка жетекшісі: Ал тұра қалыңдар
Жақсы ән, күй келсін
Білмеймін балалар
Білгеннен үйренсін.
Ән. «Айгөлек» орындайтын Ақбота. (Ән қайырмасына барлық балалар қосылады) Балалар отырады.
3.Оқу іс-әрекеті. Балалар бастапқыда айтып өткендей бүгінгі тақырыбымыз
«Музыкалық аспаптар арқылы баланың шығармашылық қабілетін арттыру».
Балалар сендерді музыкалық аспаптармен таныстырамын. Мына көрмеге назар аударыңдар. Мына тұрған аспаптардың әр қайсысы түрлі дыбыстар шығарады (Ашық, күңгірт т.б). Музыкада осындай аспаптың өзіне тән дыбыс бояуы-тембр деп атайды. Аспаптар негізінен үш топқа бөлінеді.
Үрмелі аспаптар: Сазсырнай, үскірік, тастауық сыбызғы, ұран. Бұлар негізінен саз балшықтан жасалады.
Ішекті аспаптар: қобыз, қыл қобыз, шертер, жетіген, домбыра т.б. Ағаш тақтайшалардан жасалады.
Ұрмалы аспаптар: Қоңырау, асатаяқ, тұяқ, дабыл, дауылпаз жатады.Ертеде қазақ халқы күнделікті пайдаланып жүрген бұйымдарын керекті түрлі музыкалық аспаптар жасаған. Ұрмалы аспаптардың күшті дауысын дабыл, дауылпаз ұрыстарда, аңға шыққанда пайдаланатын болған.
Тілшікті аспап: Шаңқобыз жатады.Ол темірден, ағаштан немесе күмістен жасалады.
Музыкалық халық аспаптарынан құрылған оркестр халық аспаптар оркестрі деп аталады. «Біздің оркестр» атты ойын ойнайық. Ал балалар бізде оркестр құрайық. (Балаларға ойыншық аспаптар беріліп музыка жетекшісіне еріп бірге аспаптарда ойнайды.)
Музыка жетекшісі: Әуенмен
Кел балалар ойнайық
Ойнайық та ойлайық
Қандай жұмбақ болсада
Шешпей оны қоймайық.
Ойшыл болса қай бала
Тез табады сол ғана.
Кел ойланып көрейік
Қызық жұмбақ айнала (Жұмбақ шешу сәті)
4. Жұмбақтар.
1. Сызылған үні 2.Жіберсең бастап
Сүйкімді тілі Қобыздай асқақ
Үрлесең ойнайтын Ерекше үні бар
Аспаптың бірі (Сыбызғы) Бұл қандай аспап (Шаңқобыз)
3.Саздан жасалған 4.Даусы бар, жаны жоқ,
Өрнектеп қашалған Шертсең күйі, әні көп
Сырнайдың үніндей Құлағын он бұра
Бұлбұлдың біріндей (Сазсырнай) Ол не.............(домбыра)
5.Қатар-қатар түймелі 6.Бас, құлақ, мойны бар,
Етек жеңі бүрмелі Үп-үлкен шанағы бар
Қозғай берсең түймені Ысқышпен ысқанда
Таусылмайды күйлері (Сырнай) Әндетіп шығар тағы әні бар .(Қобыз)
5.Ғажайып сәт.
Домбыраның шығу тарихын сонау аспаптар елінен келген қонағымыз Сара апай айтып береді. Сара апайдың орындауында «Адай» күйі.
Музыка жетекшісі: Қандай әсер алдыңдар?
Қандай музыкалық аспапты тыңдадыңдар?
Сендерге күй ұнады ма?
Ән: «Домбырасыз сән қайда?» Әнін үйрену.
Өлеңі: Х.Талғаров.
Әні : И. Нүсіпбеков
Әуенді ырғақты қимылдар.
(Өкше жүріс, бүкіл табанымен, секіртпелер, білек айналдырулар)
Әндесте әуенімен би жүрістерін көрсету. Әндесте :Қуырмаш, елычка, шөжелерім әні.
Музыка жетекшісі: Биле, ботам биле,
Үкілі бөрік ки де
Аққу болып қалықта
Ақ қайың болып иіле
«Әсем» биші қыздарының орындауында «Бипыл» биі
6.Рефлекция. Балалар шеңбер болып тұра қалайық.
Көңіл күйлерің қалай?
Шаршаған жоқсыңдар ма?
Қандай жаңалық, әсер алдыңдар?
Бүгінгі оқу іс-әрекеті ұнады ма?
Сұрақтарға толық жауап алынған соң, жауап берген балалар мадақталып, қалған балаларғада сыйлықтар беріліп сабақ қорытындыланды.