Просмотр содержимого документа
«"А?ша?ар достарын к?теді"»
«Ақшақар достарын күтеді»
(ортаңғы топ)
(Үнтаспаға жазылған дауыс немесе жүргізуші )
«Алыста, алыста, тұрыпты Аяз-атамен Ақшақар. Ақшақар күн ұзақта аңдармен орманда ойнағанды жақсы көрген оларға Ақшақар ән айтқан, бірге би билеген .Аяз-атаның шарбағында бір қоян тұрған ол шарбақта тазалықты жақсы көрген күнде жинаған, сыпырған. Аяз-атаның Жаңа-жылдың алдында жұмысы көп. Түні бойы шыршыны безендірген Ақшақарды қуантайын деп. Ал таң атысымен жұмыстарымен кетіп қалған. Ақшақар үйде жалғыз қалған . Ақшақар: ( Үйінен шығып қуанып шыршаны айналдыра қарап) Тамаша! Қандай шырша маған Аяз- ата әкелген! Қанша ойыншықтары бар! Қалай жалт-жұлт етеді! ( Қайтадан айналдыра қарайды да айқайлайды) Қоян! Әй- қоян! Мында кел! ( Секіріп қоян келеді) Қоян: Шақырдыңба, Ақшақар мені? Ақшақар: Ия, қоян. Қазір маған көпдеген қонақтар келеді, сен есіктің қасында тұр. Ал менің әлі де істелмеген көп жұмыстарым бар. Қоян: ( Секіріп ) Жарайды, Ақшақар! (Сыпырғышты алып, есіктің қасын әндетіп сыпыра бастайды). Есікті қаққан естіледі Қоян: Кім бұл? Кім келді бізге? Аю: Ақшақар біздерді Жаңа-жылды қарсы алуға шақырған. Қоян: Ақшақар, мұнда аюлар келіп тұр. Ақшақар: Кірсін, кірсін. Аю: Сәләмәтсізбе? Ақшақар, біздер саған Жаңа-жылға тәтті бал әкелдік.Жаңа- жыл тәтті өтсін деп. Ақшақар: Рахмет, рахмет. Төрлетіңдер. ( Есіктің артынан ызылдаған дауыс естіледі) Қоян: Ақшақар мұнда балдың иісіне аралар толып кетті. Не істеймін? Ақшақар: Кіргіз оларды. ( Ұшып аралар кіреді шыршаны айналады.) Ән: «Аралар» Бірінші ара: Түсінбедім бал иісі шыққан сияқты, бірақта мына гүлде ешқандай бал жоқ! Ақшақар: Аралар, ол гүл емес ол Жаңа- жылға безендірілген шырша. Екінші ара: Шырша дегенді білеміз бірақта Жаңа-жыл туралы естімедік. Ақшақар: Олай болса қонақтармен жайғасып бірге Жаңа- жылды қарсы алайық сонда білесіңдер. (Тағыда бір дүрсіл естіледі) Қоян: Бұл кім? Пингвиндар кіреді. Бірінші пингвин: Жаңа- жылыңызбен барлықтарыңызды! Екінші пингвин: Ақшақар, мынау сізге сыйлық. ( Бір балық береді) Үшінші пингвин: Оны біздер мұхиттан аулап алдық. Би: «Пингвиндар» Ақшақар : Қош келдіңдер, пингвиндар! ( Тағыда есік қағылады) Қоян: Бұл кім? Бірінші қоян:Кіргізіңдерші біздерді, біз батылды қояндармыз Біз ешкімненде қорықпаймыз. Екінші қоян: Жаңа- жылдарыңызбен, Ақшақар! Үшінші қоян: Біздер саған Жаңа – жылға сәбіз әкелдік. Ақшақар: Рахмет, төрлетіңдер, отырыңдар. Төртінші қоян: Мында Қасқыр, Түлкі жоқпа? (Дірілдеп, есіктің дүрсілі естіледі) Бесінші қоян: Ой, бұл кім? (дауысы дірілдеп,Ақшақардың артына барлық қояндар тығыла бастайды.) Ақшақар: Қорықпаңдар, сендерге ешкім тиіспейді. Қоян: Ашайынба? Ақшақар: Әрине ашағой. Біздер Жаңа- жылды қарсы алап отырмызғой. (Есіктен Қасқыр,Түлкілер кіреді. Қасқыр шананы сүиреп ал шанада түлкілер отырады. ) Қасқыр: Әзер дегенде жеттімғой, кәне түсіңдер. Бірінші түлкі: Жаңа –жылыңызбен Ақшақар! Екінші түлкі: Біздер саған асықтық, сондықтанда шанаға отырдық. Үшінші түлкі: Міне біздің сыйлықтарымыз.( Кішкентай үйрек береді , ал қасқыр ойыншық береді) Түлкі: Ой, мұнда көп қояндар бар екенғой.Біз солардың қасына отырайықпа? Ақшақар: Жаңа- жылды бізбен бірге қарсы алғыларың келсе, қояндарға тиіспеймін деген сөз беріңдер. Түлкі: Жарайды тиіспейміз.Олар босқада арық болады, ылғый сүйек.( Тағыда бір дүрсіл естіледі.Құлпынайлар кіреді)
Бірінші құлпынай: Біз көңілді құлпынаймыз. Екінші құлпынай: Би билейміз , ойнаймыз. Үшінші құлпынай: Жаңа – жылды тойлаймыз.Керек болса, бәріміз би билеп береміз.
Би «Құлпынайлар» Ақшақар: Размет, құлпынайлар! Төрлетіңдер. Балалар, Аяз- ата қазір қартайды. Мүмкін адасып кеткен шығар. Кәне барлығымыз бірге қосылып шақырайық. Бәрі: Ау-ау! Аяз-ата! Әуенмен Аяз- ата кіреді. Қасында сиыр.
Аяз- ата: Амансыңдарма, ұлдарым? Амансыңдарма, қыздарым? Қандай жарқын жүздерің? Қандай әсем жырларың. Асулармен алысқан Асау желмен жарысқан, Аталарың сендерге Асығып келді алыстан! Мен, қоян ,түлкі,қасқырларды іздеп жүрсем, бірге Жаңа- жылды қарсы алайындеп. Олар мында келіп қалыптығой.Қалай, Ақшақар шырша саған ұнадыма? Саған арнап таңдап алдым.
Қоян: Аяз-ата сізді күтудеміз.Шыршамыздың оттарын жақшы. Ақшақар: Балалар келіңдер, шеңберге тұрайық, Жаңа- жылды тойлайық! Аяз.- ата:Жарайды, менімен қосылып айтыңдар. Бір, екі, үш Шырша жарқыра! (Бірнеше рет айтылады, шырша жанады.)
Бірінші бала: Жүзімізде күлкі ойнап, Қанаттанды жанымыз Жаңа –жылды біз тойлап, Шаттанамыз бәріміз!
Екінші бала: Ел құрметтеп көп тосқан Келді Аяз- атамыз Келіңдер, кел, достар Қазір ән айтамыз Үшінші бала: Сақалы аппақ күмістей Тістері аппақ күріштей Қызыл ала шапаны Сағындым аяз- атаны
Ақшақар: Шыршамызға арнап әнімізді айтайық. Ән: «Тауда туып, тауда өскен» (Әнде Аяз- ата шеңбердің ішінде жүреді. Әннің соңында балалар қол ұстасып аяз- атаны шеңберден шығармайды.)
Ақшақар: Аяз- ата біздермен бір ойын ойнаңызшы. Аяз- ата: Ойнасақ ойнайық.
Ойын: «Шелекті қармен толтыр.» Аяз- ата: Шаршадым,сәл отырып тынығайын. Қоян: Аяз-ата мында отырыңыз.Ал бөбектер сізге өз өнерлерін көрсетеді. Аяз- ата: Жарайсыңдар балақайлар кәне маған жақындаңдар. Кім маған тақпақ айтады сол менен сыйлық алады. Тақпақтар: Төртінші бала: Өлеңде әзір, әнде әзір Ойында әзір, бәрі әзір Кел,Жаңа-жыл, біздерге Кел,Жаңа-жыл,Жаңа-жыл! Бесінші бала: Көңілде көп қуаныш Әр көңілде жақсылық Кетер жылға мың алғыс Әкелген көп жақсылық. Алтыншы бала: Тамаша, тамаша, Шыршамыз тұр жараса Басында әсем жұлдызы Көз тоймайды қараса Жетінші бала: : Бар баланың қонағы Төрлет ата, жоғары Енді дала, алақай Ақ күміске толады Жұрттың бәрі атадай Қашан жомарт болады Ақшақар: Аяз- ата саған аңдар өз өнерлерін көрсеткісі келеді. Би: «Аңдар биі.» Ақшақар: Аяз- ата, біздер саған арнап ән дайындадық, тыңдағыңыз келедіме? Олай болса балалар шеңберге тұрайық. Аяз- ата бізбен бірге қосылыңыз. Ән: «Аяз-ата» Аяз- ата: Мені келемештеп тұрғой мыналар,қазір мен барлықтарыңды үсіремін. Ойын: «Үсіремін» Аяз- ата: Жарайсыңдар, балалар.Ал енді маған қайту керек. Ақшақар:Балаларға сыйлықтарың қайда? Аяз- ата: Ой менің тесік басым, қайда қойғанымды білмеймін. Мүмкін шыршаның астында шығар,мүмкін үстінде шығар. Ақшақар: Мүмкін бізге Сыйқыршы көмектесер. (Әуенмен сыйқыршы құмырасымен кіреді.) Сыйқыршы: Не қалайсыңдар! Ақшақар: Біздің балалар Жаңа- жылға сыйлықтарын күтіп отыр. Ал, Аяз- ата қайда қойғанын ұмытып қалған. Сыйқыршы: Ой, ол ең оңай тапсырма.Қазір сыбызғымда ойнайын құмырамнан сұрайын. (Құмырадан түрлі заттар шашылады.) Осыма, сендердің сыйлықтарың? Ақшақар: Жо-жоқ мынау сыйлық емес қой. Балалар Жаңа- жылға түрлі тәттілер күтеді. (Сыйқыршы сыбызғысымен қайтадан ойнады.Құмыраның ішінен кәмпиттің қағаздары шашылады.) Жоқ.Аяз- атаның сыйлығы әсемделген қорапшада болады. Сыйқыршы: А-а-а.Қазір онда, күте тұрыңдар!Құмырадан Аяз- атаның сыйлықтарын шығарады. Аяз- ата,балаларға сыйлықтарын таратады.