Т ?рт т?лікті ??рметтеу
Саба?ты? ма?саты : Балаларды т?рт, малды? ?рісімен, таби?атпен,малды? ?асиетімен таныстыру. Мал мен адам арасында?ы байланысты ашу. Т?рт т?лікті? т?лдері жайында т?сінік беру. Балаларды? с?здік ?орын молайту, с?йлеу, есте са?тау ?абілетін жетілдіру.Балалады жануарларды к?тіп баптау?а деген с?спеншілік сезімге т?рбиелеу.
С?здік ж?мыс: Бота, ??лын, ?озы,б?зау, ла?.
К?рнекіліктер: «Т?рт т?лігім-тірлігімні? ырысы» атты суреттер, макет, ?ора, шарба? мал т?раты?.
Саба?ты? барысы: ?йымдастырыл?ан іс-?рекеті д?рыс пайдалану.
?йымдастыру кезе?і: С?лем с?з анасы, с?зді? ?асиеті, сонды?тан оны? ма?ынасына м?н беру ?дептікті?, адамгершілікті? баспалда?ы. Ал балалар с?лемдесіп алайы?.
С?лемдесу: Алдымыздан кезікен,
К?п танысты к?реміз.
Б?рінеде ізетпен,
Біздер с?лем береміз.
?л-?ыз с?лем береміз,
?негелі ?ренбіз.
Білер ?аза? баласы,
«С?лем-с?зді? анасы»
С?леметсіздерме ?она?тар.
Кіріспе: Балалар б?гін біз сендермен ерекше бір т?рт т?лік туралы білімізді ны?айтамыз.
Міне балалар т?тр т?лікті мінсе к?лік, ішсе сусын,жесе тама?ы, кисе киімі, т?тынса б?йымы болады. Т?рт т?лікті? етін, с?тін, ж?нін, терісін, м?йізін,с?йегінде ?з керегіне жарат?ан.
Б?рын ерте заманда к?ші ?онып ж?ргенде т?рмыс тіршілігін осы т?рт т?лікпен байланысты бол?ан.
Балалар сендерді аналары?, ата-?желері? «ботам, ??лыным, ?оша?аным»деп еркелетіп, ?лпештегенде осы т?рт т?лік мал?а ерекше с?йіспеншілікті? бар екендігін к?реміз.
-Балалар сендер ?андай ?й жануарларын білесіндер?
-Т?йе, жыл?ы, сиыр, ?ой, ешкі. «орысша атауларын атайы?»
-Олар, неге ?й жануарлары деп талады?
-Себебі адамны? к?мегімен ?йде ?сіріледі.
-Ал олай болса мен сендерге теледидардан суреттер к?рейік.
-Слайд к?рсету.
-Міне балалар, сендер к?рді?дер ?й жануарларын,осы малды? с?тінен жасалатын ?андай та?амдарды білесіндер?
Д/ойын: «Кім д?рыс атайды».
-Т?йе –ш?бат береді,
-Биеде –?ымыз болады,
-Сиырда – с?т, айран, ??рт, ірімшікма,май, сыр, ?айма? береді екен. Б?л та?амдар таби?и та?амдар.
-Д/ойын: «Т?лдерін ата».
-Т?йе т?лі- бота?ан - верблюжонак,
-Жыл?ы т?лі- ??лынша? –жеребенок,
-?ойды? т?лі- ?оша?ан- ягненок,
-Сиыр т?лі –б?зау- теленок,
-Ешкі т?лі –ла? –козленок.
-?н: «?оша?ан». ?ні? орындап берейік.
-Балалар, кішкентай т?лдер енелері ?ріске кеткенде ?арындары ашып ?н салады, к?не кезек –кезек айтып берейік.
1-бала: Айша «М??-м??»деген ?ні бар,
Жібек тоны с?ні бар.
?оша?аным мома?ан,
С?йкімді бір жануар.
2-бала: Айнара «Мее-мее» деген ?ні бар,
Байкамаса? жамырар.
Секендегн ла?ым
Бір тынымсыз жануар.
3-бала:Інк?р «М?? –м??» деген ?ні бар
?й ма?ынан табылар.
М??іреген б?зауым,
Ма?ан ?йір жануар.
4-бала: Санжар «Б??-б??» деген ?ні бар.
Енесі тез са?ынар
Жібек ж?нді ботакан,
М?лдір к?зді ботакан.
5-бала: Айару «К?мбір-к?мбір» ?ні бар.
Желпілдеген жалы бар,
Желдей ж?йрік ??лынша?.
Желмен шап?ан жануар.
-Міне, ?здері? айт?андай ?р т?лді? ?з ?ні бар. Олай болса, осы малдарды? дауысын салып ойын ойнайы?.
-Сергіту жатты?уы:
-Сиыр м?нірейді- му-му,
-Жыл?ы кісінейді- иго-го
-?ой ма?ырайды- м?-м?,
-Ешкі бакылдайды- бе-бе,
-Т?йе боздайды- б??-б??.
-Балалар енді т?рт т?лік жайында ?андай макал-м?тел білеміз.
1. Ер ?анаты-ат, с?з ?анаты хат.
2. Жыл?ы малды? патшасы,т?йе малды? ?ас?асы.
3. Жер ана, мал бала.
4. Атты? б?рі т?лпар болмас, ??сты? б?рі с???ар болмас.
Т?р: Балалар мен сендерге тыйым с?здер айта кетейін естерінде ж?рсін.
1.Т?йені ая?пен теуіп айдамайды, жетекке алады.
2.Жат?ан малды аттау?а болмайды. К?рдіндерме ?андай тыйым с?здер екені?.
«Си?ырлы санды?та жасырыл?ан ж?мба?»
1.Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар.
Т?рт жылтыра?ы бар,
Бір шыбырт?сы бар. «Сиыр».
2.Кішкене ?ана бойы бар
Айналдыра киген тоны бар. «?ой».
3.Туа сала ж?ріп кеткен
Енесін ?уып кеткен. «??лынша?».
4.Басында екі тая?ы бар
Т?рт ая?ы бар,
Адам деуге болмайды.
Біра? са?алы бар «Ешкі».
-Балалар міне біз б?гін к?п н?рсені к?ріп білдік,енді сендер менін ?олымда екі уй жануары ?иыл?ан,соны д?рыс ??растырып берулерінді с?раймын.
Ойын: «?ой мен ат» ??растыру.
?орытынды:
1.Балалар т?рт т?лікті ата?дар?
2.Т?рт т?лікті? ?андай пайдасы бар,дауыстарын салындар?
3.Т?рт т?лікті? т?лдерін атандар?
Просмотр содержимого документа
«Сценарий утреника "Т?рт т?лікті ??рметтеу" »
Т өрт түлікті құрметтеу
Сабақтың мақсаты : Балаларды төрт, малдың өрісімен, табиғатпен,малдың қасиетімен таныстыру. Мал мен адам арасындағы байланысты ашу. Төрт түліктің төлдері жайында түсінік беру. Балалардың сөздік қорын молайту, сөйлеу, есте сақтау қабілетін жетілдіру.Балалады жануарларды күтіп баптауға деген сүспеншілік сезімге тәрбиелеу.
Сөздік жұмыс: Бота, құлын, қозы ,бұзау, лақ.
Көрнекіліктер: «Төрт түлігім-тірлігімнің ырысы» атты суреттер, макет, қора, шарбақ мал тұратың.
Сабақтың барысы: Ұйымдастырылған іс-әрекеті дұрыс пайдалану.
Ұйымдастыру кезеңі: Сәлем сөз анасы, сөздің қасиеті, сондықтан оның мағынасына мән беру әдептіктің, адамгершіліктің баспалдағы. Ал балалар сәлемдесіп алайық.
Сәлемдесу: Алдымыздан кезікен,
Көп танысты көреміз.
Бәрінеде ізетпен,
Біздер сәлем береміз.
Ұл-қыз сәлем береміз,
Өнегелі өренбіз.
Білер қазақ баласы,
«Сәлем-сөздің анасы»
Сәлеметсіздерме қонақтар.
Кіріспе: Балалар бүгін біз сендермен ерекше бір төрт түлік туралы білімізді нығайтамыз.
Міне балалар төтр түлікті мінсе көлік, ішсе сусын,жесе тамағы, кисе киімі, тұтынса бұйымы болады. Төрт түліктің етін, сүтін, жүнін, терісін, мүйізін,сүйегінде өз керегіне жаратқан.
Бұрын ерте заманда көші қонып жүргенде тұрмыс тіршілігін осы төрт түлікпен байланысты болған.
Балалар сендерді аналарың , ата-әжелерің «ботам, құлыным, қошақаным»деп еркелетіп, әлпештегенде осы төрт түлік малға ерекше сүйіспеншіліктің бар екендігін көреміз.
-Балалар сендер қандай үй жануарларын білесіндер?
-Түйе, жылқы, сиыр, қой, ешкі. «орысша атауларын атайық»
-Олар, неге үй жануарлары деп талады?
-Себебі адамның көмегімен үйде өсіріледі.
-Ал олай болса мен сендерге теледидардан суреттер көрейік.
-Слайд көрсету.
-Міне балалар, сендер көрдіңдер үй жануарларын,осы малдың сүтінен жасалатын қандай тағамдарды білесіндер?
Д/ойын: «Кім дұрыс атайды».
-Түйе –шұбат береді,
-Биеде –қымыз болады,
-Сиырда – сүт, айран, құрт, ірімшікма ,май, сыр, қаймақ береді екен . Бұл тағамдар табиғи тағамдар.
-Д/ойын: «Төлдерін ата».
-Түйе төлі- ботақан - верблюжонак,
-Жылқы төлі- құлыншақ –жеребенок,
-Қойдың төлі- қошақан- ягненок,
-Сиыр төлі –бұзау- теленок,
-Ешкі төлі –лақ –козленок.
-Ән: «Қошақан». Әнің орындап берейік.
-Балалар , кішкентай төлдер енелері өріске кеткенде қарындары ашып ән салады, кәне кезек –кезек айтып берейік.
1-бала: Айша «Мәә-мәә»деген әні бар,
Жібек тоны сәні бар.
Қошақаным момақан,
Сүйкімді бір жануар.
2-бала: Айнара «Мее-мее» деген әні бар,
Байкамасаң жамырар.
Секендегн лағым
Бір тынымсыз жануар.
3-бала:Інкәр «Мөө –мөө» деген әні бар
Үй маңынан табылар.
Мөңіреген бұзауым,
Маған үйір жануар.
4-бала: Санжар «Бөө-бөө» деген әні бар.
Енесі тез сағынар
Жібек жүнді ботакан,
Мөлдір көзді ботакан.
5-бала: Айару «Күмбір-күмбір» әні бар.
Желпілдеген жалы бар,
Желдей жүйрік құлыншақ.
Желмен шапқан жануар.
-Міне , өздерің айтқандай әр төлдің өз әні бар. Олай болса, осы малдардың дауысын салып ойын ойнайық.
-Сергіту жаттығуы:
-Сиыр мөнірейді- му-му,
-Жылқы кісінейді- иго-го
-Қой маңырайды- мә-мә,
-Ешкі бакылдайды- бе-бе,
-Түйе боздайды- бөө-бөө.
-Балалар енді төрт түлік жайында қандай макал-мәтел білеміз.
1. Ер қанаты-ат, сөз қанаты хат.
2. Жылқы малдың патшасы,түйе малдың қасқасы.
3. Жер ана, мал бала.
4. Аттың бәрі тұлпар болмас, құстың бәрі сұңқар болмас.
Тәр: Балалар мен сендерге тыйым сөздер айта кетейін естерінде жүрсін.
1.Түйені аяқпен теуіп айдамайды, жетекке алады.
2.Жатқан малды аттауға болмайды. Көрдіндерме қандай тыйым сөздер екенің.
«Сиқырлы сандықта жасырылған жұмбақ»
1.Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар.
Төрт жылтырағы бар,
Бір шыбыртқсы бар. «Сиыр».
2.Кішкене ғана бойы бар
Айналдыра киген тоны бар. «Қой».
3.Туа сала жүріп кеткен
Енесін қуып кеткен. «Құлыншақ».
4.Басында екі таяғы бар
Төрт аяғы бар,
Адам деуге болмайды.
Бірақ сақалы бар «Ешкі».
-Балалар міне біз бүгін көп нәрсені көріп білдік,енді сендер менін қолымда екі уй жануары қиылған ,соны дұрыс құрастырып берулерінді сұраймын.
Ойын: «Қой мен ат» құрастыру.
Қорытынды:
1.Балалар төрт түлікті атаңдар?
2.Тқрт түліктің қандай пайдасы бар,дауыстарын салындар?
3.Төрт түліктің төлдерін атандар?
