Ж?ректі? ж?мысы 8 класс

8-сынып.

Саба? та?ырыбы:37.Ж?ректі? ж?мысы

Саба? Ма?саты: Ж?рек автоматизмін,ж?рек циклін,ж?рек ж?мысыны? реттелуін т?сіндіру.О?ушыларды? ?з ойын толы? жеткізе алуына,д?лелдеуге,мысалмен айту?а ?йрету,білімдерін тере?дету.

К?рнекі ??ралдар: Кесте «ж?рек ??рылысы»,ж?ректі? муляжы.

Саба? т?рі:Аралас

?діс-т?сілдер:С?ра?-жауап,т?сіндіру,??гімелесу.

Саба? барысы:1.?йымдастыру кезе?і

2.?й тапсырмасын тексеру(Таратпа карточкалармен ж?мыс)

4.Жа?а та?ырыпты т?сіндіру

Ж?рек ж?мысы ?анны? ?здіксіз ?оз?алуын ?амтамасыз ететін ж?рекшелер мен ?арыншаларды? ж?йелі жиырылуы мен боса?суынан т?рады.Ж?рек бізді? еркімізден тыс ?мір бойы ,?здіксіз ж?мыс істейді.Б?л бізді? санамыздан тыс ,автоматты т?рде ж?реді.Ж?рек автоматизмі- ж?ректі? ?зінде пайда болатын импульс ?серінен жиырылу ?абілеті.Е? алдымен ж?рекше,кейін ?арынша жиырылады.Сонымен ?атар ж?рек б?кіл денеге таралатын ?лсіз биоэлектрлік сигнал шы?аратын ерекше ?абілетке ие.Осы сигналды денеден жазып алу ар?ылы ж?рек ж?мысыны? ыр?а?ын тіркейді.Ж?рек б?лшы? етіні? ж?мысы мен жа?дайын,ж?ректі? б?кіл ?рекетін к?рсететін алын?ан ?исы? сызы? электрокардиограмма деп аталады.

Ж?рек циклі. Ж?рек ж?мысыны? ?ш кезе?ін ажыратады:1)ж?рекшелерді? жиырылуы, 2)?арыншаларды? жиырылуы 3)?зіліс,ж?рекшелер мен ?арыншаларды? бір мезгілде боса?суы.?зілістен кейін екі ж?рекше де жиырылып,барлы? ?ан ?арыншалар?а барады.Б?л кезе? 0,1 с-?а созылады да,содан кейін ж?рекшелер боса?сиды,?арынша?а т?скен ?ан ж?рекше ?а?па?шаларын т?менгі жа?ынан ?ысады да,олар жабылады. Екінші кезе?де,екі ?арынша да жиырыл?ан кезде оларды? ?уысында ?ан ?ысымы артады да,?ан ?ол?а мен ?кпе артериясына барады.Кезе? 0,3 с-?а созылады.Содан кейін ?арыншалар боса?сып,ж?ректі? барлы? б?лшы? еті боса?сиды,я?ни ж?рек жалпы боса?сиды- ?зіліс 0,4 с-?а созылады.Ж?рекшелерді? бір жиырылуынан екінші жиырылуына дейінгі кезе? ж?рек циклі деп аталады.Салыстырмалы тынышты? к?йінде ж?рек минутына 60-70 рет жиырылады.

Ж?рек ж?мысыны? реттелуі:Организмні? сырт?ы ж?не ішкі ортасына байланысты ж?рек ж?мысы,е? алдымен,ж?йке ж?йесіні? ?немі ба?ылауында болады.Ж?рекше мен ?арынша ішінде,сондай-а? ?ан тамырлары ?абыр?асында ж?йке ?штары-рецепторлар болады.Олар ж?рек пен тамырларда?ы кез келген ?згерістерді ?абылдап,оларды орталы? ж?йке ж?йесіне береді.Сонымен ?атар о?ан бас?а м?шелерден ?анмен ?амтамасыз ету ?ажеттілігі туралы а?парат т?седі.Тынышты? жа?дайында ж?ректі? жиырылу жиілігі баяулайды,оларды? к?ші парасимпатикалы? ж?йке ?серінен азаяды.Дене ж?мысы немесе спортпен айналысу кезінде,керісінше,симпатикалы? ж?йкелер жиілікті жылдамдатып,ж?рек б?лшы? етіні? жиырылу к?шін арттырады. Ж?рек ж?мысы,сондай-а? гуморальды? реттелу ?серінде болады.Ж.ж ?ан ??рамында?ы калий ж?не кальций м?лшеріні? ?згеруі зор ?сер етеді.Кальций м?лшеріні? артуы ж?ректі? жиырылу жиілігін артырып,сонымен бір мезгілде ж?рек ?оз?ышты?ы мен ?ткізгіштігін жо?арылатады.Калий б?л процестерді? барлы?ын баяулата отырып,?арама-?арсы ?рекет етеді.

?орытынды.Ж?рек автоматизмі.Ж?рек циклі.Ж?рек ж?мысыны? реттелуі.

Бекіту кезе?.Та?ырып со?ында?ы с?ра?тармен ж?мыс.

?й тапсырмасын беру.Кесте толтыру. «Ж?рек циклі»

Ж?рек цикліні? кезе?дері

1 с-та?ы кезе? ?за?ты?ы

О?ушыларды ба?алау

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Ж?ректі? ж?мысы 8 класс »

8-сынып.

Сабақ тақырыбы:37.Жүректің жұмысы

Сабақ Мақсаты: Жүрек автоматизмін,жүрек циклін,жүрек жұмысының реттелуін түсіндіру.Оқушылардың өз ойын толық жеткізе алуына,дәлелдеуге,мысалмен айтуға үйрету,білімдерін тереңдету.

Кәрнекі құралдар: Кесте «жүрек құрылысы»,жүректің муляжы.

Сабақ түрі:Аралас

Әдіс-тәсілдер:Сұрақ-жауап,түсіндіру,әңгімелесу.

Сабақ барысы:1.Ұйымдастыру кезеңі

2.Үй тапсырмасын тексеру(Таратпа карточкалармен жұмыс)

4.Жаңа тақырыпты түсіндіру

Жүрек жұмысы қанның үздіксіз қозғалуын қамтамасыз ететін жүрекшелер мен қарыншалардың жүйелі жиырылуы мен босаңсуынан тұрады.Жүрек біздің еркімізден тыс өмір бойы ,үздіксіз жұмыс істейді.Бұл біздің санамыздан тыс ,автоматты түрде жүреді.Жүрек автоматизмі- жүректің өзінде пайда болатын импульс әсерінен жиырылу қабілеті.Ең алдымен жүрекше,кейін қарынша жиырылады.Сонымен қатар жүрек бүкіл денеге таралатын әлсіз биоэлектрлік сигнал шығаратын ерекше қабілетке ие.Осы сигналды денеден жазып алу арқылы жүрек жұмысының ырғағын тіркейді.Жүрек бұлшық етінің жұмысы мен жағдайын,жүректің бүкіл әрекетін көрсететін алынған қисық сызық электрокардиограмма деп аталады.

Жүрек циклі. Жүрек жұмысының үш кезеңін ажыратады:1)жүрекшелердің жиырылуы, 2)қарыншалардың жиырылуы 3)үзіліс,жүрекшелер мен қарыншалардың бір мезгілде босаңсуы.Үзілістен кейін екі жүрекше де жиырылып,барлық қан қарыншаларға барады.Бұл кезең 0,1 с-қа созылады да,содан кейін жүрекшелер босаңсиды,қарыншаға түскен қан жүрекше қақпақшаларын төменгі жағынан қысады да,олар жабылады. Екінші кезеңде,екі қарынша да жиырылған кезде олардың қуысында қан қысымы артады да,қан қолқа мен өкпе артериясына барады.Кезең 0,3 с-қа созылады.Содан кейін қарыншалар босаңсып,жүректің барлық бұлшық еті босаңсиды,яғни жүрек жалпы босаңсиды- үзіліс 0,4 с-қа созылады.Жүрекшелердің бір жиырылуынан екінші жиырылуына дейінгі кезең жүрек циклі деп аталады.Салыстырмалы тыныштық күйінде жүрек минутына 60-70 рет жиырылады.

Жүрек жұмысының реттелуі:Организмнің сыртқы және ішкі ортасына байланысты жүрек жұмысы,ең алдымен,жүйке жүйесінің үнемі бақылауында болады.Жүрекше мен қарынша ішінде,сондай-ақ қан тамырлары қабырғасында жүйке ұштары-рецепторлар болады.Олар жүрек пен тамырлардағы кез келген өзгерістерді қабылдап,оларды орталық жүйке жүйесіне береді.Сонымен қатар оған басқа мүшелерден қанмен қамтамасыз ету қажеттілігі туралы ақпарат түседі.Тыныштық жағдайында жүректің жиырылу жиілігі баяулайды,олардың күші парасимпатикалық жүйке әсерінен азаяды.Дене жұмысы немесе спортпен айналысу кезінде,керісінше,симпатикалық жүйкелер жиілікті жылдамдатып,жүрек бұлшық етінің жиырылу күшін арттырады. Жүрек жұмысы,сондай-ақ гуморальдық реттелу әсерінде болады.Ж.ж қан құрамындағы калий және кальций мөлшерінің өзгеруі зор әсер етеді.Кальций мөлшерінің артуы жүректің жиырылу жиілігін артырып,сонымен бір мезгілде жүрек қозғыштығы мен өткізгіштігін жоғарылатады.Калий бұл процестердің барлығын баяулата отырып,қарама-қарсы әрекет етеді.

Қорытынды.Жүрек автоматизмі.Жүрек циклі.Жүрек жұмысының реттелуі.

Бекіту кезең.Тақырып соңындағы сұрақтармен жұмыс.

Үй тапсырмасын беру.Кесте толтыру. «Жүрек циклі»