Жасушаны? химиялы? ??рамы. Бейорганикалы? заттар та?ырыбын о?ып келу.
С де?гейдегі с?ра?тар?а жазбаша т?сінік беру.
III Жа?а саба?ты т?сіндіру:
К?мірсулар - химиялы? ??рамы Сn(H2O)n я?ни к?мірсутек+су, аты осыдан шы??ын) формуласымен ?рнектелетін таби?и органикалы? ?осылыстар класы. К?мірсуларды? ?арапайымы – моносахаридтер. Моносахаридке глюкоза, фруктоза, рибоза мен дезоксирибоза жатады.
Моносахаридтер – т?ссіз, т?тті, кристал?а айналатын заттар. Олар ыл?ал тарт?ыш, суда жа?сы ериді. Моносахаридтерді? суда?ы ерітіндісі лакмус?а бейтарап, т?тті д?мі бар. Моносахаридтерді? ерітінділері спиртте ?иын ериді, ал эфирлерде олар ерімейді.
Липидтер — барлы? тірі жасушаларды? ??рамына кіретін ж?не тіршілік процестерінде ма?ызды р?л ат?аратын май т?різді заттар.
Липидтерді? ішіндегі таби?атта к?п тарал?аны—майлар. Майлар — организм тіршілігіндегі негізгі энергия к?зі. Организмге ?ажетті энергияны? 25—30%-ын липидтер береді. Майды? 1 грамы толы? ыдыра?анда, 38,9 кДж энергия б?лінеді, ол н?руыз бен к?мірсудан белінетін энергиядан екі есе к?п.
Май жылуды нашар ?ткізеді. Сонды?тан жануарлар тері астында?ы май ?абатыны? есебінен дене температурасын т?ра?ты са?тайды. ?сімдік т??ымдарында майды? к?п болуы — жа?а дамып келе жат?ан ?сімдікке ?ажет.
IV Жа?а саба?ты бекіту:
Тоты?у кезінде СО мен Н О -?а ыдыра?ан 1г майдан неше кДж энегия б?лінеді? (38,9 кДж)
Липидтер дегеніміз не? (Липидтер суда ерімейтін органикалы? заттар)
Полисахаридтер дегеніміз не? (Полисахаридтер к?птеген моносахарид ?алды?тарынан т?зілген к?рделі к?мірсулар)
Тоты?уды? н?тижесінде 1г к?мірсудан неше кДж энергия б?лінеді? (17,6 кДж)
V ?йге тапсырма беру:
«К?мірсулар. Липидтер» та?ырыбын о?у
Та?ырып со?ында?ы с?ра?тар?а жазбаша жауап беру
VI ба?алау
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Оқушыларды түгелдеп, олардың назарын сабаққа аудару.
II Үй тапсырмасын тексеру:
Жасушаның химиялық құрамы. Бейорганикалық заттар тақырыбын оқып келу.
С деңгейдегі сұрақтарға жазбаша түсінік беру.
III Жаңа сабақты түсіндіру:
Көмірсулар - химиялық құрамы Сn(H2O)n яғни көмірсутек+су, аты осыдан шыққын) формуласымен өрнектелетін табиғи органикалық қосылыстар класы. Көмірсулардың қарапайымы – моносахаридтер. Моносахаридке глюкоза, фруктоза, рибоза мен дезоксирибоза жатады.
Моносахаридтер – түссіз, тәтті, кристалға айналатын заттар. Олар ылғал тартқыш, суда жақсы ериді. Моносахаридтердің судағы ерітіндісі лакмусқа бейтарап, тәтті дәмі бар. Моносахаридтердің ерітінділері спиртте қиын ериді, ал эфирлерде олар ерімейді.
Липидтер — барлық тірі жасушалардың құрамына кіретін және тіршілік процестерінде маңызды рөл атқаратын май тәрізді заттар.
Липидтердің ішіндегі табиғатта көп таралғаны—майлар. Майлар — организм тіршілігіндегі негізгі энергия көзі. Организмге қажетті энергияның 25—30%-ын липидтер береді. Майдың 1 грамы толық ыдырағанда, 38,9 кДж энергия бөлінеді, ол нәруыз бен көмірсудан белінетін энергиядан екі есе көп.
Май жылуды нашар өткізеді. Сондықтан жануарлар тері астындағы май қабатының есебінен дене температурасын тұрақты сақтайды. Өсімдік түқымдарында майдың көп болуы — жаңа дамып келе жатқан өсімдікке қажет.
IV Жаңа сабақты бекіту:
Тотығу кезінде СО мен Н О -ға ыдыраған 1г майдан неше кДж энегия бөлінеді? (38,9 кДж)
Липидтер дегеніміз не? (Липидтер суда ерімейтін органикалық заттар)
Полисахаридтер дегеніміз не? (Полисахаридтер көптеген моносахарид қалдықтарынан түзілген күрделі көмірсулар)
Тотығудың нәтижесінде 1г көмірсудан неше кДж энергия бөлінеді? (17,6 кДж)