Жасушаларды? б?лінуі. Митоз.

9 сынып

Эволюциялық ілім тарауын қайталау.

Сабақтың мақсаты.

Оқушылардың эволюциялық ілім тарауы бойынша алған білімдерін жинақтап, қорыту.

Сабақтың барысы. Ұйымдастыру кезеңі

Тарау бойынша тест

1. 1.Тіршілік туралы ғылымды анықтау үшін «биология» терминін ұсынған ғалым:

А. К.Линней В.Ж.Бюффон С.Ж.Б.Ламарк Д.Ч.Дарвин

2. Ғылыми систематиканың негізін қалаған ғалым:

А. ДжРей В. Ж.Б.Ламарк С.Аристотель Д.К.Линней

3. Эволюциялық теорияны ең бірінші ұсынған ғалым:

А. Ч.Дарвин В. Ж.Б.Ламарк С: А.Уоллес Д.Т.Гексли

4.Алғаш рет тірі организмдерді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға енгізген ғалым.

А. Д.Ж.Рей. В.Ж.Б.Ламарк. С.К.Линней. Д. Ч.Дарвин.

5. Организмдерді жіктеудің табиғи жүйесі нені көрсетеді?

А. түрлер арасындағы туыстық деңгейін;

В. түрлер арасындағы сыртқы ұқсастығын:

С. түрлер арасындағы ішкі ұқсастығын;

Д. түрлер арасындағы сыртқы және ішкі ұқсастығын.

6. Ж.Б.Ламарк бойынша эволюцияның қозғаушы күштері:

А. жоғарылау барысында организмдердің біртіндеп күрделенуі;

В.организмдер белгілерінің тұқым қуалауы;

С: организмдердің өзін-өзі жетілдіруге деген талпынысы және сыртқы ортаның әсері;

Д.эвалюция барысында организм мүшелерінің.

7.Ч.Дарвин бойынша эволюцияның қозғаушы күштері:

А.өзгергіштік, тіршілік үшін күрес және табиғи сұрыпталу;

В.тұқым қуалаушылық, тіршілік үшін күрес,табиғи сұрыпталу

С. сыртқы орта әсерлерінің өзгерісі, тұқым қуалаушылық,тіршілік үшін күрес және табиғи сұрыпталу.

Д.тұқым қуалаушылық, өзгергіштік және табиғи сұрыпталу.

8. Ч.Дарвин бойынша табиғаттағы эволюциялық процестің басты факторы:

А.тұқым қуалаушылық; В. өзгергіштік;

С. табиғи сұрыпталу; Д. тіршілік үшін күрес.

9.Тіршілік үшін күрестің жеңісі.... көрінеді.

А.ұрпақтарының жалпы санынан.

В.көбею қабілеті бар ұрпақтар санынан.

С.тіршілігінің ұзақтығынан.

Д.популяция генофондында белгілі дараның гендер санынан

10. Ч.Дарвин көзқарасы бойынша организмдердің табиғаттағы тіршілік үшін күресінің басты себебі:

А.түрлердің шексіз көбею қабілеттілігі мен орта ресурстарының шектеулілігі арасындағы сәйкессіздік;

В.орта ресурстарының шектеулілігі мен табиғи сұрыпталудың тұрақты жүруі.

С.түрлерде орта ресурстарын толығымен қолдануға бейімділігінің жоқтығы;

Д.орта ресурстарының қолдануға бейімделгендерді анықтайтын табиғи сұрыпталудың тұрақты жүруі.

11.Тіршілік үшін күрестің ең қарқынды түрі:

А.түраралық; В.түрішілік; С.түраралық және түрішілік

Д.бейорганикалық табиғаттың жағдайлары

12.Ч.Дарвин көзқарасы бойынша табиғи сұрыпталу әкеледі :

А.ұрпақтардың ең жақсы бейімделген дараларының өміршеңдігіне;

В. ұрпақтардың нашар бейімделген дараларының өлуіне,

С. организмдерде тіршілік жағдайларына бейімделушіліктің пайда болуына;

Д. бейімделушілік даму үшін материал беретін өзгергіштіктерге.

13.Аталған эволюциялық факторлардың қайсысы түрлердің алуан түрлілігін сақтауға мүмкіндік береді?

А. сұрыпталу В. тіршілік үшін күрес

С.генотиптік өзгергіштік Д. оқшаулану.

14. Популяция дараларының еркін шағылысуына ең күшті кедергі болатын оқшаулану:

А.географиялық В.генетикалық С.экологиялық Д этологиялық

15. Табиғи сұрыпталудың тұрақтандырушы формасын ашқан ғалым:

А.Ч.Дарвин. В.А.Северцов.С. И.Шмальгаузен. Д.С.Четвориков.

16.Қолдан сұрыптау табиғи сұрыпталуға ұқсас,себебі:

А. әрдайым адамның іс-әрекетінің арқасында өтеді;

В. адамның қажеттілігін қанағаттандыруға бағыт;

С. материалы комбинативтік өзгергіштік бола алады;

Д. мал шаруашылығы мен егіншілік дамыған соң пайда болады.

17.Берілген анықтамаға сәйкес келетін терминді анықта.

«Еркін шағылыса алатын, ұзақ уақыт бойы таралу аймағының белгілі бөлігінде өз алдына дербес тіршілік ететін бір түр дараларының шағын тобын .....деп атайды».

А. іріктеме. В. тұқым. С. туыс. Д. популяция.

18. Бір түр дараларын жеке популяцияға біріктіретін негізгі фактор:

А. даралардың бір-бірімен еркін шағылысуы;

В. даралардың бір-бірімен сыртқы және ішкі құрылысының ұқсастығы.

С. даралардың хромосома жиынтығы, хромосомалар пішіні мен саны бірдей.

Д. табиғаттағы даралар мекендейтін ортақ аумақ.

19. Популяция санының мерзімдік ауытқуы неге алып келеді?

А. популяциядағы организмдердің тұқым қуалайтын өзгергіштік үлесін арттырады;

В. популяциядағы организмдердің тұқым қуалайтын өзгергіштік үлесін азайтады.

С. популяциядағы организмдердің тұқым қуалайтын өзгергіштік үлесін арттырады және азайтады.

Д. популяциядағы организмдердің белгілі мутациялар мен үйлесімдер жиілігін өзгертеді.

20.Эволюцияның элементарлы материалы:

А. популяциядағы даралар генофондысы;

В. популяциядағы жеке дараның генотипі;

С. популяциядағы жеке дараның фенотипі;

Д. популяция дараларының генотиптік өзгергіштігі.

Тест жұмысын тексеріп , қатемен жұмыс жүргізу.

Оқушылар білімін бағалау.

Үйге тапсырма беру Тарауды қайталау.