Енді дәптерге бүгінгі күннің жадын жазамыз. Сабақтың тақырыбы: «Тірек-қимыл аппаратының маңызы және қызметі» «Миға шабуыл». (Сұрақтар қойылады). 1.Тірек-қимыл мүшелеріне не жатады? 2.Тірек-қимыл мүшелерінің қызметі қандай? 3.Адам мен жануар қаңқасында қандай ұқсастықтар мен айырмашылықтар бар? 4.Қалай ойлайсыңдар адамның сүйектері пішініне, мөлшеріне байланысты қандай топтарға бөлінеді? 5.Ұзын сүйектерге қандай сүйектер жатады? 6.Қысқа сүйектерге қандай сүйектер жатады? 7.Жалпақ сүйектерге қандай сүйектер жатады? (Жаңа сабақты түсіндіру). Міне, мектептен алған білімдеріңіз бойынша жауап бердіңіздер, енді интербелсенді тақтаға қарап жаңа сабақты зейін қойып тыңдаңыздар. Тірек-қимыл жүйесінің маңызы: ағза мүшелерінің бір қалыпты сақталуын қамтамасыз ететін тірек қаңқасы болады; денені қозғалысқа келтіреді; қорғаныштық қасиет көрсетеді; қан жасауға қатысады. Пішініне қарай:жалпақ(жауырын,жамбас,бет, жақ); ұзын (жіліктер); қысқа(білезік,алақан, саусақ, толарсақ, табан сүйектері); аралас (омыртқа). Байланысуына қарай: қозғалмайтын (бас, жамбас);аз қозғалатын (омыртқа); еркін қозғалатын (аяқ-қол сүйектері қабырғалар). Тұлға-омыртқа жотасы+көкірек сарайы. Омыртқа- 33-34;7 мойын,12 кеуде,5 бел,5 сегізкөз, 4-5 құйымшақ.Омыртқа жотасының иіні: мойын, арқа, бел, сегізкөз. Көкірек сарайы: қабырғалар, төс сүйегі. Бас сүйектері: ми сауыты (1 маңдай,2 самай,2 төбе, 1 шүйде және тор сүйегі), бет бөлімі (Жұп- жоғарғы жақ, мұрын, көз-жас, таңдай, төменгі мұрын кеңсірігі.Тақ- төменгі жақ,желбезек,тіл асты сүйегі). Құрамы:бейорганикалық заттар-50% су, 22 % минералды заттар-қаттылық, беріктік қасиет, органикалық-12% нәруыз тектес зат, 16% май-серпімділік, иілгіштік қасиет береді. Сүйекқап жасушаларының әсерінен жуандайды,шеміршекті қабаттағы жасушалардың бөлінуінен ұзарады. |