Та?ырыбы: "Кенелер. Ауыл шаруашылы?ты? зиянкестері"

Сабақтың тақырыбы: Кенелер. Ауыл шаруашылықтың зиянкестері.

Мақсаты:

1. Оқушыларға өрмекші класына жататын кенелер және олардың ауыл шаруашылығының (келтіретін және олардың ауыл шаруашылығының келтіретін) келтіретін зияны жөніндегі, түрлері, ерекшеліктері бойынша түсінік қалыптастыру.

2. Өзіндік ойлау салыстыруды қолдана білуге, басқаны таңдауға және біліктігін көрсетуге топта жұмыс жасау белсенділігін арттыра отырып дамыту.

3. Ауыл шаруашылығының зиянкестіктің түрлігін білуге адамгершілікке тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: тірек сызбалар, тірек кестелер, суреттер, слайдтар.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі.

2. Өткенді қайталау.

1. Жер бетінде өрмекшілердің қанша түрі бар?

2. Қандай ұлы өрмекшілерді білесіңдер?

3. Қара құрт шаққанда не істеуге болады?

4. Ықтырма дегеніміз не?

5. Улы өрмекшілерден қалай сақтануға болады?

6. Өрмекшітәрізділер класына жататын қандай улы жәндікті білесің?

7. Өздерің тұрған жерде улы өрмекшілер мен өрмекшітәрізді улы жәндіктің қайсысы мекендейтінін анықтаңдар.

8. Улы өрмекшілер шаққанда халықтық қандай ем қолданылатынын ата-аналарыңнан, қариялардан сұрастырып, бұрын естімеген әдістерді жазып алыңдар.

3. Өткен сабақты пысықтау.

1) Сөзжұмбақ.

«Өрмекшілер әлемі»

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

1.Су өрмекшісінің атауы. 2. Шаршылы өрмекшіде болатын көздің саны. 3. Өрмекшінің қан айналывм жүйесінің орталық мүшесі. 4. Су өрмекшісінің екінші рет ұрпақ беретін айы. 5. Торын лақтырып корек аулайтын өрмекшінің атауы. 6. Жемін мұйықтық бүркіп аулайтын өрмекші. 7. Өрмекшінің басындағы үстігі жағының атауы. 8. Жұмыртқаларын топыраққа салатын өрмекші. 9. Өрмекшінің астыңғы жағындағы (басының) аяққа ұқсас бунақты қармалауыштарының атауы. 10. Қазақстанда қарақұрттың тіршілік әрекетін зерттеп көп еңбек сіңірген ғалым.

2) Басқатырғы «Өрмекшінің әрекеті»

О Ы Р --	Т Н Б І
Ө С Ң	Ы К Н
Ң Ы О	Ш Р Ы
Е Ш Ы	М Р Н І

4. Жаңа сабақ. Кенелер. Ауыл шаруашылығының зиянкестері.

Жаңа сабақтың жоспары:

І. Кенелер. Тіршілік ететін ортасы.

ІІ. Кенелердің құрылысы.

КЕНЕЛЕРДІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ

БАСА КӨКІРЕК

ТҰТҚА АЯҚ

ҚҰРСАҚ

ІІІ. Тыныс алуы:

КЕНЕЛЕРДІҢ ТЫНЫС АЛУЫ

ТЕРІСІМЕН

ДЕМ ТҮТІК

ТЫНЫС АЛУ МҮШЕСІ – ӨКПЕ НЕМЕСЕ КЕҢІРДЕК ТҮТІКШЕЛЕРІ

ІҮ. Көбею жолдары.

КӨБЕЮ ЖОЛДАРЫ

ТІРІДЕЙ ТУЫП КӨБЕЙЕДІ

ЖҰМЫРТҚА АРҚЫЛЫ

Ү. Кененің түрлері.

Құс кенесі

Ұн кенесі

Қышыма

Кененің түрлері

Беріш кене

Алма кенесі

Өрмек кене

Түкті кене

ҮІ. Кенеден тарайтын аурулары.

Кокала ауруларын тудыратын кенелер

(қырым безгегі ауруын тудырады)

Пироплазмоз

(малдарда)

Кенеден тарайтын аурулар

Қотыр

(қышыма)

Тайга кенесі

(кене энцефалиті, мидың қабынуы)

ҮІІ. Жаңа сабақты пысықтау.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

1. Жай көзге көрінбейтін, дән мен ұнды бүлдіретін өте ұсақ кененің атауы. 2. Тұмсығының екі жағындағы екінші жұпр жақ аяқтарының атауы. 3. Жайылым кенесінің малдарға тудыратын ауруы.

4. кене дернәсілі бірінші түлегенде дамитын аяқтарының жұбы.

5. Кененің көбеюінде болмайтын сатысы.

6. Жайлым кенесінің басындағы жақ аяқтарының бірінші жұбы түзетін мүше.

7. Кене дернәсілі аяқтарының саны.

8. Кененің қан соратын дарасы.

9. Кененің даму ерекшелігі.

10. Аналық кене денесінің аталық кенеден өзгешілігі.

11. Тайга кенесінің тудыратын ауруы.

12. Кенеде болмайтын бездер.

13. Кенені зерттейтін ғалым.

ҮІІІ. Бағалау.

ІХ. Үйге тапсырма