Білімділік: медицинада?ы, таби?ат ?ор?ау, ауыл шаруашылы?ында?ы, эволюциялы? теорияда?ы генетиканы? ролі туралы білім ?алыптастыру; адам а?засына мутагендік факторларды? ?сері, ?леуметтік проблемаларын к?рсету.
Дамытушылы?: генетиканы? са?ызын т?сіндіру, оны? зерттеу н?тижелеріні? ?олдануы туралы ??ым беру.
К?лте жапыра?шалары а? т?сті (аа) ж?не ?ызыл т?сті (АА) екі намазшамг?л ?сімдігін ша?ылыстыр?ан кезде бірінші ж?не екінші ?рпа? будандарыны? г?лдері ?андай болады
VII Рефлексия. Ой тол?аныс. Жануаларды? ?олт??ымдарыны? пайдасы бар ма?
«+»
«-»
VIII Ба?алау. Белсенділіктеріне ?арай ?арточкамен ба?алау .?р о?ушы саба?ты ?аншалы?ты ?атысып, ?нат?анын білу ?шін ?олдарына берілген текшелерді пайдаланады.
?ызыл- ?те жа?сы
К?к- жа?сы
Жасыл- орташа
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Сабақтың тақырыбы: Генетиканың маңызы. Денсаулық сақтаудың генетикалық проблемалары.
Мақсаты:
Білімділік: медицинадағы, табиғат қорғау, ауыл шаруашылығындағы, эволюциялық теориядағы генетиканың ролі туралы білім қалыптастыру; адам ағзасына мутагендік факторлардың әсері, әлеуметтік проблемаларын көрсету.
Дамытушылық: генетиканың саңызын түсіндіру, оның зерттеу нәтижелерінің қолдануы туралы ұғым беру.
Тәрбиелік: ғалым генетиктер еңбектерін құрметтеуге тәрбиелеу.
Сабақ типі: жаңа тақырыпты меңгеру
Сабақ түрі: дәстүрлі
Сабақ әдісі: СТО технологиясы, түсіндіру, ой қозғау, талдау, талқылау
Көрнекілігі: компьютерде жасалған слайд
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастырушылық кезең Оқушылармен амандасып, олардың бар-жоғын белгілейді, түгендеу. Сабақтың мақсаты мен ережесін таныстыру
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
А,В,С деңгейлік тапсырмалар.
Баяндама «Тұқым қуалайтын аурулар»
ІІІ Жаңа тақырыпты меңгеру: Тақырып бойынша «Генетиканың маңызы» атты тақырыпқа ассосациялық кесте құру.
Генетиканың маңызы
Эволюция Табиғат Селекция Медициналық
теориясы қорғау генетика
Табиғи жойылып өсімдіктердің тұқым қуалай-
сұрыпталу біткен сирек іріктемелері, тын аурулар-
түрлер жануарлардың дың емдеу
қолтұқымдары диагностикасы
сақтау және және аурудың
ұрпақ қалдыру алдын алу
Қоршаған орта факторлары
Физикалық Химиялық Биологиялық
Радионуклид; Ауыр металлдар; Вирус;
Ультракүлгін сәуле; Пестицид; Бактерия
Альфа,бетта, гамма Химиялық қосылыстар;
сәулелері;
Күннің көзі, Ауыр металдарды Есірткі, СПИД
радиоактивті пайдалану, зауыт пен
элементтер, атом фабрика түтіні мен
бомбаларын сынау қалдықтары
1 тапсырма. «Бәйге» ойыны
Генетика ғылымы нені зерттейді, оның ашылу тарихы?
Генетика ғылымы негізінің қалануы не себептен Мендель есіміне байланысты ма?
Қолдан сұрыпталу туралы Дарвин ілімінің мәні қндай?
Қазіргі сұрыпталуды қалыптастырудағы Н.И. Вавиловтың қандай еңбектері бар?
Өсімдік сұрыпталудың қандай түрлері бар?
Жануарлар селекциясында ең кең тараған қандай әдістерің білесіңдер?
Қазақстан селекционерлерініңмқолы жеткен табыстарын сипаттаңдар
Жекелей сұрыпталудың мәні неде, өсімдіктерді сұрыпталудың қай әдісіне сәйкес келеді?
Алкогольді ішімдіктердің отбасы бірлігін бұзудағы әрекеті қандай деп ойлайсыңдар? Өмірмен байланыстыра отырып түсіндіріңдер
Темекі түтініндегізиянды заттары атаңдар?
2 тапсырма. Өсімдіктер мен жануарларды сұрыпталуды салыстыру
Сұрыпталу әдістері
Қысқаша сипаттама беру
Ұрпақ бермеудің себептері
Тұқым беру қалпына келтірудің тәсілдері
Әріден будандастырудың мысалдары
Ауылшаруашылығы мен сұрыпталу үшін маңыздылығы
1.Өсімдіктерді әріден будандастыру
2.Жануарларды әріден будандастыру
3 тапсырма. Оқушылар тақырып бойынша перфокарталармен жұмыс істейді?
№1
Медициналық генетика дегеніміз не?
№2
АҚТҚ- ның таралу жолдары?
№3
Полигибридті шағылыстыруды қалай түсінесің, оның ерекшелігі неде?
№4
Кроссинговер деген не?
ІV. Қорытынды Тақырыпқа байланысты«Генетика» атты сөзжұмбақты шешу.
Г
е
т
е
р
о
з
и
Г
о
т
а
р
Е
ц
е
с
с
и
в
т
і
г
е
Н
о
т
и
п
г
Е
н
е
о
л
о
г
и
я
л
ы
қ
а
у
Т
о
с
о
м
п
о
п
у
л
я
ц
И
я
л
ы
қ
К
а
р
и
о
н
м
о
р
г
А
н
Екі белгінің дамуын анықтайтын ағза
Бірден жарыққа шықпайтын белгі
Ата-аналарынан алған гендердің жиынтығы
Адам генетикасы әдісінің бір түрі
Аналық-аталық даралардың біркелкі ұқсас хромосомалары
Тұқым қуалайтын ауруларға себеп болатын гендердің жиілігін зерттейтін әдіс
Грекше «ядроның» аталуы
Дрозофилла шыбынының тұқым қуалау заңдылығын зерттеген ғалым
V Бекіту А)Генетикалық есеп:
Күлте жапырақшалары ақ түсті (аа) және қызыл түсті (АА) екі намазшамгүл өсімдігін шағылыстырған кезде бірінші және екінші ұрпақ будандарының гүлдері қандай болады?
Б) Сұрақтарға жауап беру:
1. Медицинада, табиғат қорғау, ауыл шаруашылығында генетика қандай міндеттердің шешімін табады?
2. Генетиканың әлеуметтік проблемалары қандай?
3. Семей полигоны туралы не білесіңдер?
VI. Үйге тапсырма.
1) Тақырыпты оқып, тест құрастыру.
2) Қосымша ақпарат алу.
3) Жұмыс дәптері 129 бетті №
VII Рефлексия. Ой толғаныс. Жануалардың қолтұқымдарының пайдасы бар ма?
«+»
«-»
VIII Бағалау. Белсенділіктеріне қарай қарточкамен бағалау .Әр оқушы сабақты қаншалықты қатысып, ұнатқанын білу үшін қолдарына берілген текшелерді пайдаланады.