II ?й тапсырмасы: I б?лімді ?айталау, ж?мыс д?птерін орындау.
III Жа?а саба?ты т?сіндіру:
??рлы? жер шары бетіні? 30% жуы?ын алып жатыр, ?ал?ан б?лігі те?іздер мен м?хиттар.
?зен, к?л ж?не те?із суларында ?сімдіктер к?птеп кездеседі. ?са? жасыл ?сімдіктер суда ?ал?ып ж?реді, кейбір т?тасып ?скендері су т?бін жауып жатыр, осы ?сімдіктерді? к?пшілігі, балдырлар деп аталады, олар к?дімгі г?лді ?сімдіктерден ерекше.Балдырлар негізінен су ?сімдіктері, дегенмен кейбіреулері жер бетінде кездеседі: топыра?та,а?аш ді?інде т.б.
Альгология (немесе фикология) балдырлар ж?ніндегі ?ылым. Б?кіл жер бетінде тарал?ан олар,фотоавтотрофты а?залар ретінде таби?ат тіршілігінде орасан зор рол ат?арады. Суда олар органикалы? заттар жасаушы (т?зуші) ретінде бол?анды?тан – ?орек тізбегіні? ал?аш?ы буыны. Келесі бір ?лкен ма?ызды балдырлар суда?ы жануарлар мен ?сімдіктер ?шін фотосинтез кезінде су?а оттегін б?леді. Оларда ?ызыл т?сті де болады.?рине, жасыл балдырлар да к?п.
?лкен су ?оймалары т?бінде ?сетін балдырлар - жасыл т?сті жі?ішке жіп т?різді.Балдырларды? тамыры болмайды, сонды?тан олар су т?біне кішкене ?сінділері - ризоидтары ар?ылы бекінеді. Оларды? ?ткізгіш т?тіктері бар саба?тары, жапыра?тары, жемістері мен т??ымдары болмайды. Мы?ты с?регі, тін талшы?тары жо? балдырларды су демеп ?стап т?рады. Суды? ?оз?алысы мен балдырлар тербеліп т?рады.
?азір жер бетінде 500 мы?дай ?аза?станда 5600 дей ?сімдік т?рі бар, олар туысты? белгілеріне ?арай топтастырылып ж?йеленген.
?орытынды: ?сімдіктерді? барлы?ына т?н орта? белгілері болады. Бас?а тірі а?залар т?різді зат алмасу, ?оректену,тыныс алу, к?бею, тітіркену ?дерістеріне ?атысады.Жыеысты ж?не жыныссы жолмен к?бейеді.
Просмотр содержимого документа
«?сімдіктер д?ниесі »
Д.Сенбин атындағы орта мектебі
Тақырыбы: Сен және сенің құқығын.
Мақсаты: Оқушылардың қоғамдық және азаматтық мәртебесін
қорғау үшін құқықтары мен міндеттерін заңның
талабына сай, өзін - өзі тәрбиелеуге, құқықтық
тұрғыдан.
Көрнекілігі: карташалар, рәмәздер, конституция, ҚР балалар
Құқығы туралы.
I Ұйымдастыру кезеңі.
Қызығушылықты ояту.
Балалар бүгінгі біздің шарамыздың ерекшелігі сол, біз өзімізді жай сыныпта отырмыз деп емес, көк теңізді жүзіп келе жатқан кемеде отырмыз деп сезініп, қиялға берілелік.
Қане көзімізді жұмып көз алдымызға көк теңізді келтірелік. Құлақтарыңызға көк теңізді келтірелік. Құлақтарыңызға ненің дыбысы келді, көз алдына не елестейді (оқушы қиялын айтқызу).
Кенет сигнал түседі.
Мұғалім: Балалар біздің радиоқабылдағышқа сигнал түсті, тыңдап көрелік.
Сигнал оқылады: Біз “сәтсіздік” аралының тұрғындары ақпейілді, мейірімді, жанымызды ұғатын жанашыр адамдардан көмек күтеміз. Арал тұрғындарына жағдайлары өте нашар, алға басқан істері кейін кетіп, сәтсіздікке ұшырауда. Балалар бір – бірімен тіл табыса алмай, олардың арасында айқай – шу, айтыс – тартыс жиі болады, бірін – бірі түсінуден қалды. Үлкенге құрмет, кішіге ізет дегенді ұмытқалы қашан. Жалпы адамдардың қандай құқықтары мен міндеттері бар екенін білмей, дал болып отырмыз. Бізді естіп отырғандар болса көмек берулеріңізді сұраймыз.
Мұғалім: Ал балалар “сәтсіздік” аралына адамдардың қандай құқықтары мен міндеттері бар екенін айтып, көмек көрсетіп, ақыл – кеңес бере аламыз ба?
-
Ал енді арал тұрғындарына ең бірінші нені білу керек?
Заңдарды, құқықтарды.
Онда құқық дегенді қалай түсінесіңдер, оларды қайдан оқып, білуге болады?
Конститутция, Ата заң.
Онда мына сызбаға назар аудара отырып, ең бірінші құқық сақтау нормалары туралы танысып, түсініп, арал тұрғындарына көмек көрсетеміз.
Құқық беру әдісі
Міндеттеу әдісі
Рұхсат ету әдісі
Тыйым салу әдісі
Қазір әр каютадағы адамдарғаалдына ҚР баланың құқықтары туралы заңдарының кейбір баптары берілген. Сендер таңдап өздеріңе қатысты баптарды таңдап алып, талдаңдар.
8 – бап
1. Баланың денсаулық сақтауға құқығы.
9 – бап
1. Баланың даралық ерекшеліктеріне және оны сақтауға құқығы.
10 – бап
1. Әрбір баланың өмір сүруге, жеке басының бостандығына, қадір – қасиетіне және жеке өміріне қол сұғылмауға құқығы бар.
15 – бап
1. Әрбір баланың білім алуға құқығы бар және Қазақстан Республикасының білім туралы заңдарына сәйкесоған тегін орта білім, бастапқы кәсіби білім және конкурстық негізде тегін орта кәсіби және жоғары кәсіби білім алуға кепілдік беріледі.
17 – бап
1. Мемлекеттік органдар ата – анасының қамқарлығынсыз қалған әрбір балаға, қорғаншылық немесе қамқоршылық нысанына қарамастан, бірдей материалдық және өзге де жағдайларды қамтамасыз етеді.
24 – бап
1. Ата – анасы немесе басқа да заңды өкілдері өздерінің қабілеті мен қаржы мүмкіндіктері шегінде баланың жан – жақты дамуы үшін қажетті жағдай жасауға міндетті.
24 – бап
2. Ата – анасы баланы тәрбиелеуге, оны күтіп бағуды жүзеге асыруға, материалдық жағынан қолдап, оның әл – ауқатына қамқорлық жасауға, тұрғын үймен қамтамасыз етуге міндетті.
37 – бап
1. Баланың ата-анасы, басқа да заңды өкілдері, мемлекеттік органдар, сондай – ақ баланы тәрбиелеу мен білім беру функциясын жүзеге асыратын ұйымдар салауатты өмір салтын және алкогольді өнімдер мен темекі бұйымдарының зиянды екенін насихаттауға міндетті.
37 – бап
2. Балаға алкогольді өнімдер мен темекіні және темекі бұйымдарын сатуға тыйым салынады.
35 – бап
1. Кәмелеттік жасқа толмаған балаларға қатысты діни жоралар ата – анасының немесе олардың орнындағы адамдардың келісімімен жасалады. Балаларды дінге тарту жөніндегі мәжбүрлеу шараларына жол берілмейді.
39 – бап
Балаларға арнап нәсілдік, ұлттық, әлеуметтік және діни өшпенділікті өршітуге бағытталған тектік – топтық ерекшеліктің соғысты насихаттайтын конститутциялық құрылысты күштеп өзгертуге және ҚР ның аумақтық тұтастығын бұзуға шақыратын үндеулері парнографиясы бар немесе баланың рухани және имандылық жағынан дамуына өзгеше зиян келтіретін ойыншықтарды, кинофильмдерді, дыбыс және бейне жазбаларды көрсетуді, сатуды, сыйға тартуды, көбейтуді және прокатқа беруді жүзеге асыруға, әдебиеттерді, журналдарды және басқа бұқаралық ақпарат құралдарын таратуға тыйым салынады.
Күні:_____________ Сыныбы:7 Пәні:Биология
Сабақтың тақырыбы: Өсімдіктер дүниесімен танысу.
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Өсімдіктер туралы түсінікті нығайту.
2.Дамытушылық: Ботаника ғылымының басқа ғылымдармен байланысы.
3.Тәрбиелігі: Табиғатты қорғауға аялауға тәрбиелеу
Сабақтың көрнекілігі: Сурет, кесте.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақ өту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ- жауап
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, түгендеу.
II Үй тапсырмасы: I бөлімді қайталау, жұмыс дәптерін орындау.
III Жаңа сабақты түсіндіру:
Құрлық жер шары бетінің 30% жуығын алып жатыр, қалған бөлігі теңіздер мен мұхиттар.
Өзен, көл және теңіз суларында өсімдіктер көптеп кездеседі. Ұсақ жасыл өсімдіктер суда қалқып жүреді, кейбір тұтасып өскендері су түбін жауып жатыр, осы өсімдіктердің көпшілігі, балдырлар деп аталады, олар кәдімгі гүлді өсімдіктерден ерекше.Балдырлар негізінен су өсімдіктері, дегенмен кейбіреулері жер бетінде кездеседі: топырақта,ағаш діңінде т.б.
Альгология (немесе фикология) балдырлар жөніндегі ғылым. Бүкіл жер бетінде таралған олар,фотоавтотрофты ағзалар ретінде табиғат тіршілігінде орасан зор рол атқарады. Суда олар органикалық заттар жасаушы (түзуші) ретінде болғандықтан – қорек тізбегінің алғашқы буыны. Келесі бір үлкен маңызды балдырлар судағы жануарлар мен өсімдіктер үшін фотосинтез кезінде суға оттегін бөледі. Оларда қызыл түсті де болады.Әрине, жасыл балдырлар да көп.
Үлкен су қоймалары түбінде өсетін балдырлар - жасыл түсті жіңішке жіп тәрізді.Балдырлардың тамыры болмайды, сондықтан олар су түбіне кішкене өсінділері - ризоидтары арқылы бекінеді. Олардың өткізгіш түтіктері бар сабақтары, жапырақтары, жемістері мен тұқымдары болмайды. Мықты сүрегі, тін талшықтары жоқ балдырларды су демеп ұстап тұрады. Судың қозғалысы мен балдырлар тербеліп тұрады.
Қазір жер бетінде 500 мыңдай Қазақстанда 5600 дей өсімдік түрі бар, олар туыстық белгілеріне қарай топтастырылып жүйеленген.
Қорытынды: Өсімдіктердің барлығына тән ортақ белгілері болады. Басқа тірі ағзалар тәрізді зат алмасу, қоректену,тыныс алу, көбею, тітіркену үдерістеріне қатысады.Жыеысты және жыныссы жолмен көбейеді.
Үйге тапсырма: Сабақты оқып келу. Жұмыс дәптеірне орындау.
індеттеу әдісі 
