Пәні: Биология
Сыныбы: 9 Б
Мұғалімнің аты-жөні
Қайырбай А.Т
Мектебі: №271 орта мектеп
Қатысқан оқушылар:
Қатыспаған оқушылар:
Тақырыбы:
Негізгі генетикалық түсініктерді, символдарды және терминологияны білу.
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары:
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары
Сабақтың мақсаты:
Оқушылар:Генетика мен тұқым қуалаушылық туралы тұсініктерін дамытатын болады.
Тілдік мақсаттары:
Пәнгеқатыстылексикажәнетерминология:
Аллель, доминанттық, толық емес, рецессивті, генотип, фенотип, гетерозиготалы, гомозиготалы, бірбуданды шағылыстыру, гамета, ұрпақ, қатынас.
Диaлог құруға, жазылымға қажетті сөздер топтамасы:
Болжанатын қатынас …құрайды
Х рецессивті нышан болып табылады, себебі…
Y доминанттық нышан болып табылады, себебі…
Жыныс … анықталады
Алдыңғы білім:
Тұқым қуалайтын және тұқым қуаламайтын өзгергіштік
Хромосомалар ДНҚ-дан түзіледі, ал ДНҚ үлескісі ген деп аталады
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эколюциядағы маңызы
Гаметалар ядро бөлу кезінде түзіледі – ядро мейоз жолымен бөліп хромосомалар санын екі есе азайтады. «галлоидты» және «диплоидты» терминдері
Сабақ барысы
Сабақ
қезеңдері
Сабақта орындалуытиісіс – әрекеттер
Оқытуресурстары
Басталуы
0-8 минут
Үй тапсырмасы сұрау.
8-35минут
Жаңа тақырыпты баяндау.
Генетика негізін қалаушысы – чех ғалымы
Грегор (Иоганн ) Мендель
1822 жылы Нинчица шағын қыстағында,кедей шаруаның отбасында дүниегекелген.Мендель Вена универститетіне түсіп,екі жыл жаратылыстану және математиканы оқып үйренді.
Оның алған білімі бұршақ өсімдігіне жүргізген тәжірбиелері нәтижесінде тұқым қуалау заңдылықтарын ашуға үлкен ықпал етті.
Мендель өз тәжірибелеріне қолайлы объект ретінде ас бұршақты(Pisum sativum)алды.Оның себебі,басқа өсімдіктермен салыстырғанда асбұршақтың мынадай айрықша қасиеттері болды:
1.Бірнеше белгілері бойынша бір-бірінен айқын ажыратылатын көптеген іріктемелері бар.
2.Өсіруге қолайы
3.Өсімдік өздігінен тозаңданады,белгілері ұрпақтан-ұрпаққа өзгеріссіз беріледі.
4.Бұл өсімдік іріктемелерін қолдан тозаңданыру арқылы өсімтал будандар алуға болады.
Сондықтан Мендель асбұршақтың 34 іріктемесінен белгілері айқын ажыратылатын 22 іріктемені таңдап алып,өз тәжірибелерінде пайдаланды.Ол өсімдіктің негізі 7 белгісіне назар аударды:
1.Сабағының ұзындығы
2.Тұқымның пішіні мен түсі
3.жемістерінің пішіні мен түсі
4.Гүлдерінің реңі мен орналасу
(I) Оқушылар хромосомалар мен тұқым қуалаушылық туралы білетін 10 факт жазады.
(T) Оқушыларға отбасының бірнеше суретін көрсетіп, оларға ұқсастықтары мен айырмашылықтарын сипаттауды тапсырыңыз. Содан кейін осы тапсырма белгілердің қалай ұрпақтан-ұрпаққа берілетіндігі туралы талқылауға түрткі бола алады.
Интернет желісі ресурстар
http://www.tes.co.uk/teaching-resource/Inheritance-Unit-6088570/
Негізгі генетикалық терминдер мен ұғымдар: http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93
35-40минут
Қосымша ақпарат
Дифференциалды оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?
Бағалау – Оқушылардың берілген материалды меңгеру деңгейін қалай тексересіз?
Пәнаралық байланыс
қауіпсіздік және денсаулық
АКТ-мен байланыс
Құндылықтарменбайланыс(тәрбиелік элемент)
Барлық оқушылар:
Менструалдық циклді түсінеді
Экстроген және прогестерон рөлін сипаттап, бір-біріне түсіндіреді
Көптеген оқушылар түсінгенін талдап, түйінді жерлерді жазып анықтай алады.
Үлгерімі жақсы оқушылар ФСГ және ЛГ танысады, талдайды
Бағалау оқушылардың белсенділігі мен жұмыстану деңгейіне, сұрақтарға жауабы мен кесте толтыруына қарай қойылады. Бағалау парағы.
Интернет желісі. Интерактивті тақта. Таныстырылым. Шығармашылыққа, ізденіске, өзара сыйластыққа тәрбиелеу. Жеке, жұптық жұмыс. Суретпен жұмыс.
Валеология
Рефлексия
Жалпы бағалау:
Сабақтың қандай екі аспектісі ең табысты (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)?
1:
2:
Қандай екі мезет сабақты жақсарта алар еді (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)?
1:
2:
Мен сабақтан топ пен жекелеген адамдар туралы маған келесі сабаққа дайындалуға көмек беретіндей не білдім?
