"Макроэволюция. Эволюциялы? процесті? негізгі ба?ыттары мен жолдары" ашы? саба?.

Саба?ты? та?ырыбы :  Макроэволюция. Эволюциялы? процесті? негізгі                       

                                                                 ба?ыттары мен жолдары.

Саба?ты? ма?саты: Органикалы? д?ние эволюциясыны? ба?ыттарын ?арастыру, А.Н.Северцовты? ?сын?ан сызбан?с?асын т?сіндіру.

Саба?ты? міндеттері:     1. Білімділік: ?сімдіктер мен жануарлар эволюциясы туралы білімді ке?ейту, ароморфоз, идиоадаптация, дегенерация ??ымдарын т?сіндіру.

2.Т?рбиелік: ?зара сыйласты??а, адамгершілікке  т?рбиелеу, п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру.

3.Дамытушылы? : о?ушыларды? д?ниетанымын ке?ейту ар?ылы «жеке т?л?а» ?алыптастыру.

Саба?ты? типі:  аралас саба?.

Саба?ты? т?рі: кіріктірілген – ізденіс саба?ы.

Саба?ты? формасы:  жеке, ж?пты?, ?жымды?  ж?мыс т?рлері.

П?наралы? байланыс: тарих, география

Саба?ты? ?дістері :  1.«Ой ?оз?ау» - нені білеміз?

                                       2. «Іздену» - нені білгім келеді?

                                       3. «Ой дамыту» - танымды дамыту

                                       4. «Ой ?орыту» - нені білдік.

Саба?ты? к?рнекілігі : 1.Интерактивті та?та (слайдтар, сызбалар).

                                               2.Компьютер.

                                               3.Электронды диск «Биолог аны?тамалы?ы», 2011 №

                                               4.О?улы?.

                                               5.Дидактикалы? материалдар.

Пайдаланыл?ан ?дебиеттер:

1.Ж.Шілдебаев, Ж.?ожантаева «Биология»- 9сынып о?улы?ы.

2. «Биолог аны?тамалы?ы» журналы

3. «Биология ж?не салауаттылы? негіздері» журналы

4. Интернет материалдары

Саба? барысы:

1.?йымдастыру:

а) ?жымды? ?рекет,

?) санитарлы?-гигиеналы? ережелерді  са?тау ?рекеті,

б) ?ауіпсіздік техника ережесін са?тау ?рекеті,

в) о?ушы назарын аудару, саба? жоспарымен таныстыру:

Саба? 4 кезе?нен т?рады: 1.«Ой ?оз?ау» - нені білеміз?

                                                2. «Іздену» - нені білгім келеді?

                                                3. «Ой дамыту» - танымды дамыту

                                                4. «Ой ?орыту» - нені білдік.

2. «Ой ?оз?ау» - ?й тапсырмасын с?рау:

а) жалпылама с?рау

б) жеке с?ра?-жауап.

3. «Іздену» -  интерактивті та?таны пайдалана отырып, к?рнекі т?рде жа?а саба?ты  т?сіндіру.

                     « Эволюция жолдары » тірек сызбасы

                                               Эволюция жолдары

               Микроэволюция                                                                   Макроэволюция 

                       Т?р                                                                    Туыс,т??ымдас,отряд, класс  т.б.

              Т?р т?зілу                                                                       Прогресс                           Регресс         

 Географиялы?    Экологиялы?                             

                                                  Ароморфоз     Идиоадаптация            Дегенерация                    

Жа?а саба??а кіріспес  б?рын, берілген сызбан?с?а?а  ?арап, кестені толтыры?ыз:

Б?рыннан білемін

«+»

Мен ?шін жа?алы?

« !»

Т?сінбедім

«?»

Кейбір а?паратпен    келіспеймін

«-»

 М??алімні? с?зі:

- Прогресс ж?не регресс терминдерін тарих, экономика саба?тарында жиі пайдаланамыз.Дамуды? прогрессивті, регрессивті т?рлері деген термин биология саласында да пайдаланылады.Б?гін біз, осы даму т?рлерін эволюциялы? т?р?ыдан ?арастырамыз.бейімделушілік, т?рлер саны, таралу айма?ы(ареалы).

Сіздер ?алай ойлайсыздар, таби?атта прогресс тиімді ме, ?лде регресс тиімді ме?

( прогресс)

Биологиялы? прогресске жету жолдары ?андай деген с?ра? туады.Б?л с?ра??а орыс ?алымы А.Н.Северцов жауап берді. 

    4. «Ой дамыту» жа?а саба?ты пысы?тау.

     1.Т??ымды ?сімдіктер: ашы? ж?не жабы? т??ымды. Ароморфоз?

- Жел ар?ылы тоза?дану, т??ым, г?л, жеміс пайда болды

2.Псилофитерден ?ыры?жапыра?тектестер( папоротник),?ыры?буындар, плаундар пайда болды. Осы ?сімдіктердегі ароморфоздарды ата?

- Тамыр, жапыра?.

3.Тырнада ?андай идиоадаптация ?алыптас?ан? Б?ркітте ше?

-?рт?рлі ортада тіршілік ету с?т?оректілерді? т?рліше идиоадаптациялануына ?келді.

4.Дегенерация деген не?

-Дегенерация —  биологиялы?  прогреске ?шырауды? ?шінші жолы. Тіршілік ету ортасыны? ?арапайымдануына байланысты, кейбір м?шелер жойылады.

Биологиялы? прогресс

Биологиялы? регресс

Ароморфоз

Идиоадаптация

Дегенерация

Палеонтология

Анатомия

Эмбриология

Гомологиялы? м?шелер

Аналогиялы? м?шелер

Эволюция ба?ыттары

Эволюция жолдары

Эволюциялы? ?ылымдар

За?дылы? н?тижелері

Та?тада?ы мына терминдерге ж?не олар ?андай топтар?а жататынына назар аудары?ыздар!

Содан со? та?тадан ол кестені алып тастаймын.Ал сіздер алдары?ызда?ы пара??а биологиялы? диктант орында?ыздар, ол ?шін мен бір ??былыс сипаттамасын о?имын, сіздер аны?тамасын жазасыздар.

1. Омырт?алы жануарларда жа? с?йекті? пайда болуы.(Ароморфоз)

2.Жануарларда?ы б?ркеніш ре?.( Идиоадаптация)

3.Жыландарды? ая?тарыны? болмауы.(Дегенерация)

4.А?б?кендерді? саны мен таралу ареалыны? азаюы.(Регресс)

5.К?белек пен ??сты? ?анаты.( Аналогия)

6.Інжуг?лді? тамырсаба?ы, картопты? т?йнегі, пиязды? пиязшы?ы.Б?л не?(Гомология)

 5. «Ой ?орыту» жа?а саба?ты ?рі тарауды ?орытындылау.

        6. О?ушы  біліміне ба?алау пара?ын пайдалана отырып ба?а ?ою.

                                                      Рефлексиялы? ?лестірме.

       Саба? со?ында ?лестірмедегі ?ажетті графа?а «+» белгісін ?ойы?ыз.

РАХМЕТ!

О?ушыны? аты-ж?ні

Та?ырыпты толы? ме?гердім

Та?ы да пысы?тауды ?ажет етемін

К?п н?рсені т?сінбедім

         7. ?йге тапсырма беру.

              1.§ 24 о?у.

2. А.Н.Северцовты? ?сын?ан сызбан?с?асы бойынша ?сімдіктер мен                      жануарларда?ы эволюциялы? процестерді ??растыру.