"Гүлді өсімдіктердің пайдасы" биология сабағынан сабақ жоспары

Тақырыбы: Гүлді өсімдіктер, олардың маңызы және топтарға бөлінуі.

Мақсаты: Жоғары сатыдағы тұқымды өсімдіктер туралы алған білімдерін толықтыру. Жоғары сатыдағы өсімдіктермен тыныстырып, олардың ерекшеліктерін түсіндіру.

Міндеттері

Дамытушылығы: білім алушылардың талдау, синтез, салыстыру, қорытындылау және ойлау қабілеттерін дамыту

Білімділігі: Гүлді өсімдіктер маңызын талдау, түсіндіру. Олардың топтарға бөліну ерекшеліктерін түсіндіру. Қосарланып ұрықтану, диаграмма терминдеріне анықтама беру.

Тәрбиелілігі: білім алушыларды өз денсаулығына жауапкершілікпен және мұқият қарауды тәрбиелеу, адам өміріндегі және іс- әрекетіндегі денсаулығының рөлін түсіндіру

Құрал-жабдықтар: кеппе шөптер, нақпішіндер, суреттер, электронды көрсетілімдер, кестелер, сызбанұсқалар

Сабақ типі: аралас сабақ

     Көрнекіліктер  кестелер суреттер көрсету, тақтамен жұмыс

І. Ұйымдастыру кезеңі: амандасу, түгендеу, журнал толтыру. Білім алушылардың көңіл күйін сұрау. Сабақ жоспарымен таныстыру

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

 1. Ашық тұқымды өсімдіктердің ерекшелігі

      2. Қарағай ағашы

ІІІ. Жаңа сабақ түсіндіру:

Жүйелі жіктеу

1.Жалпы сипаттама

2. Гүлді өсімдіктердің топтарға бөлінуі

Бұлардың көбею мүшесі –гүл. Сондықтан гүлді өсімдіктер деп атайды. Ал гүлді өсімдіктердің тұқымы жемістің ішінде жетіледі. Сондықтан бұлар  жабық тұқымды өсімдіктер деп аталады. 250000 түрі бар.  Гүл тек жабық тұқымды өсімдіктерде ғана түзілген. Аталық пен аналықтар осы гүлде жетіледі. Аналық жатынында тұқым бүршіктері орналасады. Гүлдері желмен тозаңдануға, бунақденелілермен тозаңдануға бейімделген. Осы жерде олар өніп, тозаң түтіктеріне түзеді. Тозаң түтіктері арқылы аталық жынысжасушалар тұқым бүршігіне өтеді. Осы жерде тозаң түтігіндегі екі аталық жынысжасушаларының бірі жұмыртқажасушаны ұрықтандырады. Ал екінші аталық жынысжасушасы тұқым бүршігінің ең үлкен орталық жасушасымен қосылады. Ұрықтанудың тек гүлді өсімдіктерге тән  мұндай түрін қосарланып ұрықтану деп атайды.

Өсімдіктерді топтарға біріктіргенде олардың біріне-бірінің ұқсастықтарын немесе айырмашылықтарын көрсететін белгілерін пайдаланады. Құрылысы, тіршілік етуі жағынан бірдей және өз ата-енелеріне ұқсас, жеміс беретін, ұрпақ түзе алатын дарақтар бір түрге жатқызылады.  Құрылысы жағынан ұқсас түрлер туысқа біріктіріледі. Жақын туыстар бір тұқымдасқа жатқызылады. Тұқымдастардың әрқайсысын қандай да бір класқа жатқызады. Тұқымында екі тұқым жарнағы болатын гүлді өсімдіктерді қосжарнақтылар класына жатқызады. Егер өсімдіктің ұрығының жарнағы біреу болса, жапырағы параллель  немесе доға тәрізді жүйкеленсе, шашақ тамырлы болса, онда даражарнақты класына жатады.

Диаграмма дегеніміз – гүл бөлімдерінің жазықтықтағы көлденең қимасын шартты түрде бейнлеп, сызбанұсқасын сызу.

Әсер етуші факторлар

ІV. Бекіту:  Берілген гүлдердің гүл формуласын жазыңдар

V. Қорытынды: мына берілген гүлдердің диаграммасын салындар. Диаграмма мен гүл формуласының айырмашылығы неде?

VІ. Үй тапсырмасы: 23 параграфты оқып, сұрақтарға жауап беру.

   VІІ. Бағалау