Денсаулы?ты? генетикалы? негізі

Бөдене орта мектебі

9 – сынып

Тақырыбы:

( Ашық сабақ )

Дайындаған: Халин Саламат

2010 – 2011 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: Генетиканың маңызы. Денсаулық сақтаудың

генетикалық проблемалары.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оқушыларда медицина мен денсаулық сақтау үшін

генетиканың маңызы туралы білім жүйесін

қалыптастыру. Тұқым қуалайтын аурулар, олардың

түрлері мен алдын алу жұмыстары туралы білім беру.

Дамытушылық: Денсаулықтың генетикалық негіздері туралы

білімдерін тереңдете отырып ойлау қабілетін дамыту.

Тәрбиелік: Тұқым қуалайтын ауруларды зерттеу тәсілдерін және

олардың маңызын түсіндіре отырып салауатты өмір

салтын қалыптастыруға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: Топтастыру стратегиясы, сұрақ - жауап, венн

диограммасы, сурет бойынша әңгіме, рефераттар т.б

Сабақтың жүру барысы:

І. Ұйымдастыру (2-3 минут)

ІІ . Үй тапсырмасын сұрау

1. Сәйкестікті көрсет

Дұрыс жауабы:

2.Венн диограммасы

Басым белгі Белгі Басылыңқы белгі

1. Суреттер сөйлейді

Суреттер бойынша әңгіме құрастыр

1. Кім жылдам? ( сұрақ – жауап )

А) Генетика дегеніміз не?

Ә) суретте көрсетілген ғалым кім? (Грегор Мендель)

Б) Басым түс - ................., басымырақ түс - ..................... .

( Доминантты, Рецессивті )

В) Пеннет тор көзі нені білдіреді.

Г) Сәйкес қатардың авторы кім?

( Н. И. Вавилов )

Д) Адам генетикасының қанша әдісі бар?

( 6 әдісі бар )

Ж) Қай әдіс ескілеу?

З) Қай әдіс заман талабына сай?

Е) Мутация деген не?

ІІІ. Жаңа сабақ

Генетиканың маңызы. Денсаулық сақтаудың генетикалық проблемалары.

Жоспары:

1. Генетика және эволюция теориясы.

2. Генетиканың табиғатты қорғау ісіне қатысы.

3. Қазіргі сұрыптауды генетикалық заңдылықтардың жәрдемінсіз іске асыру мүмкін емес.

4. Медециналық генетика.

5. Денсаулықтың генетикалық көрінісі.

6. Генетикалық әлеуметтік проблеммалар.

ІҮ. Жаңа сабақты бекіту сұрақтары

1. Осы параграфтан не білдіңдер?

2. Генетикалық дамудың қандай бағыттары ең маңызды?

3. Медицинада, табиғатты қорғау, ауыл шаруашылығында генетика қандай міндеттердің шешімін табады?

4. Медициналық генетиканың мүмкін болатын даму жолдарын атаңдар.

5. Негізгі генетикалық заңдылықтармен танысу өз өміріңе қалай әсер етуі мүмкін?

Ү. Қорытынды. Оқушылар шығармашылығы (Рефераттарды қорғау)

ҮІ. Үй тапсырмасы. 209 – беттегі сынақөтем сұрақтарын орындау.

ҮІІ. Бағалау.

Генетиканың маңызы. Денсаулық сақтаудың генетикалық проблемалары

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оқушыларда медицина мен денсаулық сақтау үшін

генетиканың маңызы туралы білім жүйесін

қалыптастыру. Тұқым қуалайтын аурулар, олардың

түрлері мен алдын алу жұмыстары туралы білім

беру.

Дамытушылық: Денсаулықтың генетикалық негіздері туралы

білімдерін тереңдете отырып ойлау қабілетін

дамыту.

Тәрбиелік: Тұқым қуалайтын ауруларды зерттеу тәсілдерін

және олардың маңызын түсіндіре отырып салауатты

өмір салтын қалыптастыруға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: Топтастыру стратегиясы, сұрақ - жауап, венн

диограммасы, сурет бойынша әңгіме,

рефераттар т.б

Сабақтың жүру барысы:

І. Ұйымдастыру (2-3 минут)

ІІ . Үй тапсырмасын сұрау

1. Сәйкестікті көрсет

1. Генеалогиялық әдіс

А) Адам кариотипіне цитологиялық анализ жасау

2. Цитогенетикалық әдіс

Б) Шежірелік карта құру арқылы зерттеу

3. Онтогенетикалық әдіс

В) ДНК – ның құрамын зерттеу

4. Популяциялық әдіс

Г) Адам онтогенезіне тұқым қуалайтын өзгерістің бар – жоғының анықталуы

5. Биохимиялық әдіс

Д) Тұқым қуалайтын ауруларға себеп болатын гендердің таралу жиелігін зерттеу

1

Б

2

3

А

4

Г

5

Д

В

2.Венн диограммасы

Басым белгі Белгі Басылыңқы белгі

Шаш түсі

Көз түсі

Ерін пішіні

Шаш бұйралығы

Көз мөлшері

Қай қолы оңтайлы

Кірпік ұзындығы

3. Суреттер сөйлейді

Суреттер бойынша әңгіме құрастыр

4. Кім жылдам? ( сұрақ – жауап )

А) Генетика дегеніміз не?

Ә) суретте көрсетілген ғалым кім?

Б) Басым түс - ................., басымырақ түс - ..................... .

В) Пеннет тор көзі нені білдіреді.

Г) Сәйкес қатардың авторы кім?

Д) Адам генетикасының қанша әдісі бар?

Ж) Қай әдіс ескілеу?

З) Қай әдіс заман талабына сай?

Е) Мутация деген не?

ІІІ. Жаңа сабақ

Генетиканың маңызы. Денсаулық сақтаудың генетикалық проблемалары.

Жоспары:

1. Генетика және эволюция теориясы.

2. Генетиканың табиғатты қорғау ісіне қатысы.

3. Қазіргі сұрыптауды генетикалық заңдылықтардың жәрдемінсіз іске асыру мүмкін емес.

4. Медециналық генетика.

5. Денсаулықтың генетикалық көрінісі.

6. Генетикалық әлеуметтік проблеммалар.

ІҮ. Жаңа сабақты бекіту сұрақтары 1. Осы параграфтан не білдіңдер? 2. Генетикалық дамудың қандай бағыттары ең маңызды? 3. Медицинада, табиғатты қорғау, ауыл шаруашылығында генетика қандай міндеттердің шешімін табады? 4. Медициналық генетиканың мүмкін болатын даму жолдарын атаңдар. 5. Негізгі генетикалық заңдылықтармен танысу өз өміріңе қалай әсер етуі мүмкін?

Ү. Қорытынды. Оқушылар шығармашылығы (Рефераттарды қорғау) ҮІ. Үй тапсырмасы. 209 – беттегі сынақөтем сұрақтарын орындау. ҮІІ. Бағалау.