Биология 7 сынып
Та?ырыбы: ?зен шаяны. Тіршілік ортасы ж?не тіршілік ету да?дысы
Ма?саты:
Білімділік: ?зен шаяныны? ішкі ж?не сырт?ы ??рылысымен ж?не ?ызметтерімен таныстыру.
Дамытушылы?: Саба?та о?ытуды? жа?а элементтерін ?олданып, о?ушыларды? білімге ??штарлы?ын, п?нге ?ызы?ушылы?ын, белсенділігін арттыру, ойлау ?абілетін, ?з бетінше ж?мыс істеп, талаптарын, тіл байлы?ын дамыту
Т?рбиелік: О?ушыларды ?з бетімен ж?мыс жасай білуге, белсенді ?иммылдау?а т?рбиелеу
Саба?ты? к?рнекілігі: тірек - сызбалар, суреттер, электронды о?улы?
Саба?ты? ?дісі: суретті с?йлет ?дісі, с?ра? - жауап, на?ты сандар кабинеті, топпен ж?мыс
Саба?ты? т?рі: аралас саба?
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і: 3 мин
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау кезе?і: 8 мин
С?ра? - жауап:
1. Класты? бауырая?тылар деп аталуы неліктен? (Тоспа?луды? ая?ы денені? бауыр жа?ында болады)
2. Басая?ты ?луларды? ?кілдері?(кальмар, каракатица, сегізая?)
3. ?андай ?лу ?зіні? жауына сиялы с?йы?ты?ын шашып, ??тылып кетеді?(сегізая?)
4. Не себептен басая?ты ?лулар деп атал?ан?(ая?ы (?армалауыштары) басында бол?анды?тан, б?л ж?ндіктер басая?ты ?лулар класына жат?ызылады)
5. Сегізая? туралы ?андай ?ызы?ты дерек бар?(сегізая?ты си?ырлап ?йы?тату?а болады. Ол ?шін сегізая?ты? аузын жо?ары ?аратып, ?армалауыштарын т?мен салбыратса болды)
Суретті с?йлет:
«На?ты сандар» кабинеті:
80 мы? (бауырая?ты ?лулар класы)
20 мы? (?осжа?тауылы ?лулар класы)
800 - ге жуы? (басая?ты ?лулар класы)
3(?лулар типі 3 клас?а біріктірілген)
ІІІ. Жа?а та?ырып т?сіндіру: 15 мин
Шаянт?різділер класыны? на?ыз ?кілі – ?зен шаяны.
?рмекшіт?різділер класыны? ?кілі – кресті ?рмекші.
?зен шаяныны? мекен ететін жерлері: т?щы суларда, ?зендерде, жыл?аларда ж?не к?лдерде.
?зен шаяндары жем тал?амайды. Жемні? иісін, ?сіресе ?лген ба?а, балы? немесе бас?а ж?ндіктерді? ?лексесі б?зыла бастаса, ?зен шаяны алыстан сезеді.
Сырт?ы ?абатында – хитині болады. Б?л ?ор?аныш ?абаты. Оны? т?сі – ?о?ыр?ай жасыл т?сті. Б?л ?ор?аныш ре?і оны су т?біні? ала к?ле?келенген жерінен к?рінбейтін етеді. Жамыл?ыда?ы бояу заты оны пісірген кезде жойылып кетеді.
?ыс?а ж?не ?зын м?ртшалары – сипап сезу ж?не иіс сезу м?шелері.
Шаянны? к?кірегінде бес ж?п буна?ты ая?тары болады.
Шаянны? ж?п ая?ы ?те ірі, б?л ?ор?ану, жемін бас салу ж?не жемін ?армау м?шелері.
??рса?ы бірімен - бірі ?оз?алмалы болып жал?ас?ан алты буна?тан ??ралып, бес ?ала?шалы ??йры? ж?зу ?анатымен ая?талады.
Шаянны? аналы?ы сырт?ы к?рінісі жа?ынан аталы?ынан ?згеше болады. Аталы?ыны? ??рса?ы баск?кірегінен ?ысы??ы келеді. Аналы?ы ?ыс со?ында уылдыры?шалар шашады да оларды ??рса? ая?тарына жабыстырып алады. Уылдыры?шалар сол жерде дамып жетіледі.
Бекіту: 15 мин
Де?гейлік тапсырмалар:
1 - топ: Баяндаушылар – м?тінді о?и отырып, суретін салып баяндау.
2 - топ: Сілтеме табушылар – м?тінді о?и отырып, жа?а ??ымдарды тауып, аны?тамасын о?у.
Ба?алау: 2 мин
?й тапсырмасын беру: 2 мин
?зен шаяныны? ??рылысын о?ып келу.