Б?ркіт – ??с т??ірі
танымды? биологиялы? кеш
кешті? толы? н?с?асы слайдта берілген
Болаша?та ?ркениетті дамы?ан елдер ?атарына ену ?шін заман талабына сай білім ?ажет.?йткені,т?уелсіз ?аза?станды дамы?ан б?секеге ?абілетті елді? ?атарына терезесін те? ететін білім.Сонды?тан ?азіргі даму кезе?і білім беру ж?йесіні? алдына о?ыту ?рдісін технологияландыру ерекшелігі ?сіп жат?ан жеке т?л?аны жан-жа?ты дамыту.Осы ма?сатта о?ушыны жан-жа?ты танымды? ?мтылысы бар,шы?армашылы? т?л?а етіп дамыту м??алімні? басты ма?сатына айналып отыр.
Кеш ма?саты :
- ту?ан ?лкенні? ?ш?ан аса текті жырт?ыш ??стары туралы м?лімет бере отырып, пайдасы мен зиянын ма?сатын ??ындыру
- с?лулы? пен еркіндікті таныту?а, ж?гірген а?ны? ?адір-?асиетін ба?алай білуге ж?не ?айсарлы??а баулу
- о?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, жан-жа?ты талдай білуге да?дыландыру.
Кеш эпигрофы: Бар ізгілік тек білімнен алынар,
Білімменен аспан?а жол салынар.
Ж.Баласа??н
П?наралы? байланыстар:
Экология п?ні. ?аза?стан ??старын ?ор?ау.?ызыл кітап туралы м?лімет беру
География п?ні. ??старды? кездесетін жерлері туралы м?ліметтер беру
?дебиет п?ні. ??стар туралы а?ын-жазушыларды? ?ле?дері ж?не ма?ал-м?телдерді пайдалану
Математика п?ні.Саны, салма?ы, ?зынды?ы, биіктігі туралы м?ліметтер
Кеш жоспары
1.Топтарды? с?лемдесуі
2.?ыран ??стар туралы ма?л?мат
3.Ойланайы? , пікірлесейік
4.С?зж?мба? шешу
5. ??стар туралы ?ле?дер
6. Ма?ал – м?телдерді жал?астыр
7.?йге тапсырма
1.Топтарды? с?лемдесуі ( екі топ с?лемдеседі )
2.?ыран ??стар туралы ма?л?мат
К?птеген жырт?ыш ??старды саятшылар а?шы ??с ретінде пайдаланады. А? аулау?а баулитын ??стар: б?ркіт, ителгі, бидайы?, с???ар, т?й?ын, ?ыр?и, ?аршы?а, жа?алтай, лашын.
Батыл да ?ш?ыр, т?мсы?ы ?ткір, тегеуріні к?шті жырт?ыш ??старды? бірі - б?ркіт. Олар Еуропа, Азия, Солт?стік Америка, ?аза?станны? таулы айма?тары мен орманды ал?аптарында кездеседі. Б?ркітті? еркегін - шеулі, ?р?ашысын - ?ябасар деп атайды.
Б?ркіт ?ясын адам мен жануарлар жете алмайтын биік ??зды? басына немесе ?ия жартастар?а, ?ара?ай шынарларды? басына салады.
Б?ркітті? шеулісі мен ?ябасары ?а?тар айында ж?птасып, наурыз айыны? бас кезінде ж?мырт?алайды. ?ябасар ж?мырт?аны 45-50 к?н бойы шай?айды. Екі ай м?лшерінде балапан ж?мырт?аны жарып шы?ады.
?яда?ы балапан бас?а ??стардікі сия?ты ши?ылдамайды.
Балапандарды? ?анаттанып ?шуы ?шін 100-11О к?н ?ажет. ?яда?ы балапандарды? ая?ы ?ылмен матаулы болады. Б?ркітті? ?ясы айтарлы?тай к?рделі болмайды. А?ашты? ?са? б?та?тарын 50-60 см ?алы?ды?та ?я?а т?сеп, оны? ?стіне ?алы?ды?ы 3-4 см ш?п-шалам салады. ?ябасар небары 2-а? ж?мырт?а табады.
Б?ркітті? жасына ?арай ?р т?рлі ат беріп отыр?ан.
3.Ойланайы? , пікірлесейік
Танымды? с?ра?тар :
- Ж?мырт?алары к?лем жа?ынан ?андай ж?не ?р?айсысы неше ж?мырт?а салады?
- Ж?мырт?а басу мерзімі ?р ??ста ?рт?рлі бола ма ?
(к?мек : ?р т?рлі ??старды айту?а болады)
-Мына суретте берілген е? керемет ??с
К?мек : А?Ш – ты? ?лтты? белгісі,са?атына 65 ша?ырым жылдамды?пен ?ша алады.
-Жырт?ыш ??стар туралы не білеміз ?
- ?ыран ??с – . , ??с?а салу?а
- Б?ркіт – латынша аты (Аguila chrysaetos) . деген ??ымды білдіреді.
- Т?ркі халы?тарыны? к?пшілігі «б?ркіт» (жемтігін б?ріп ?стау т?сіліне ?арай) деп атайды.
- Т?ркілер б?ркітті? пірі . деп табынатын бол?ан.
Шапша? жауап
-?ыран немен ?оректенеді?
-Б?ркіт латынша ?андай ма?ынаны білдіреді?
-4 500м шы? - ??зды тауды мекендейтін ??с?
-Жас т?біт деп неше жасар б?ркітті атайды?
-?. Мырзалиев кім ?
-М.Ма?атаев кім ?
4.С?зж?мба? шешу
- С?йрік ?анатты, ?те ?ш?ыр ??с, кішкене ?ыран ??с
- ?ызыл ш?бар, ?ар?адан кіші, с?йкімді, кішкене ителгі тектес ?ыран.
- Имек т?мсы?ты , ?ткір тырна?ты ?аршы?аны? бір т?рі.
- Тауды, даланы мекендейтін ірі ?ыран ??с
- 10 жаста?ы б?ркітті? аты.
- Б?ркіт, ?аршы?а, ?ыр?и сия?ты ал?ыр ??старды? жалпы атауы.
- ?анаты ?ыс?а, ??йры?ы ?зын, имек т?мсы?ты ша?ын ?ыран.
- ?лексе жемтікке ?йір ірі жырт?ыш ??с.
- Б?ркіт т??ымдас ?ыран ??с.
- Бала? ж?нді сар?ыш , а??а к?п машы?тан?ан ал?ыр ?ыран ??с.
ж
ы
р
т
?
ы
ш
?
?
с
5. ??стар туралы ?ле?дер
-Таби?атты ?ор?ау та?ырыбына ?алам тарт?ан ?андай та?ы бас?а а?ын а?аларымыз бар?
-Таби?атты ?ор?ау та?ырыбына т?тас бір кітап арна?ан.Ол кітапты? аты – ..
-Аяймын мен анасыз,
Атасызды
Аяймын мен ??лынсыз,
Ботасызды , - деп жырла?ан таби?ат жанашыры
1-топ .«К?рі ?ыран» ?ле?і бойынша мына кестені толтыры?ыз
Жыр жолдары
?з т?сінігім
Найза?айдай жар?ылдап ??мыры ?тті
?ырды? ?ызыл т?лкісін б?лтартпа?ан
?ыранша ?мір с?ргені?
?андай ба?ыт
?андай ба?ыт
?ыранша ?ле білген
Жасын т?скен д??гелек шарайнадай
2 топ.“?арлы?ашым келді? бе ?”,“А??улар ?йы?та?анда” атты жыр жина?тарыны? авторы, дарын иесі,“?асырды? а?иы? а?ыны” атан?ан а?ын.
«А??улар ?йы?та?анда» поэзиясы бойынша мына кестені толтыры?ыз.
Жыр жолдары
?з т?сінігім
“Сір?, ма?ан жо? шы?ар менен ?ткен,
??лынымны? ?асынан неге кеткем ?!
Д?ние – ау, сен осындай неткен керемет пе е? ?!
Жетімк?лге а??уларды? ?айта айналып келмеуі
Ана отыр,
Озбыр ойлар ?амалуда,
?амалауда, ?лдекім табалауда.
6. Ма?ал – м?телдерді жал?астыр
1. А? патшасы – арыстан,
??с патшасы – б?ркіт.
2. А? с???ар жем ?шін,
Ер жігіт туар ел ?шін.
3. Балапан басымен
Т?рымтай т?сымен.
4. ??сты? б?рі с???ар болмас,
Атты? б?рі т?лпар болмас.
5. ?ияда?ы ?ызыл т?лкіні
?ияннан со??ан б?ркіт алады.
4. ??сты? б?рі с???ар болмас,
Атты? б?рі т?лпар болмас.
5. ?ияда?ы ?ызыл т?лкіні
?ияннан со??ан б?ркіт алады.
7. ?ыраннан ?ыран туады,
Жыланнан жылан туады.
8.Ат бегі – атты? т?я?ына ?арар,
??с бегі – ??сты? ая?ына ?арар.
7.?йге тапсырма
«Тау?а ?шам, ?уат алып ?ыранны? ?анатынан» та?ырыбында эссе, ?ле? жазу, мазм?нына с?йкес сурет салу