Солт?стік ?аза?стан облысы
Шал а?ын ауданы Социал НМ
Биология м??алімі
Баянтаева Латтат Мейрам?ызы
Саба? та?ырыбы: Буна?денелілер
Ма?саты: О?ушылар?а буна?денелілерді? тіршілік ортасы, даму жолдары, адам?а тигізетін пайдасын зиянын т?сіндіру, олармен ж?ргізетін к?рес шаралары туралы т?сінік беру.
Дамытушылы?ы: О?ушыларды? буыная?тылар типі туралы білімін дамыту. Жа?а білімді игеру да?дысын ?алыптастыру, с?йлеу шеберлігін, ?з ойын ?орытындылау?а да?дысын ?алыптастыру.
Т?рбиелігі: Таби?ат сырларын ашып, біле беруге ??штарлы?ын арттыру, тірі таби?атты?р?ашанда ба?ылап білгендері? к??ілге то?ып, ?орытындылап ж?руге да?дыландыру. Саба? т?рі: Аралас.
Саба? ?дісі. С?ра? – жауап, ассоциация, венн диаграммасы. К?рнекілігі: Таблица, сурет, электронды? о?улы?.
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру.
ІІ.?й тапсырмасын с?рау.
Б?йге с?ра?тары:
- Кене дене б?лігіні? ?рмекшілерден айырмашылы?ы неде?
- Кенелерді? ауыз м?шесіні? ??рылысы ?андай?
- Ауылшаруашылы?ына зиянды ?андай кенелерді білесі?дер?
- Кенелер ?алай тыныс алады?
- Кенелер ?алай дамиды?
- Кенелерді? ?андай т?рлері бар?
- ??стар?а зиян келтіретін кенені ата. Ол ?андай ауру ту?ызады?
- М?дени ?сімдіктерге зиян келтіретін кенені ата?
- Жайылым кенесі дерн?сіліні? даму барысында неше иесі иемденеді?
- ?ышыма кенесі дегеніміз не?
- Беріш кене дегеніміз не?
- Кене мен ?рмекшіні? ??састы?ы неде?
- Малда, адамда тіршілік ететін кене ?алай аталады?
- Н?зік бас кене ?андай ауру ту?ызады?
- «?отырды ?аси берсе? – ?аны шы?ар, киімді – ?а?а берсе? ша?ы шы?ар» деген с?з ?андай кенеге айтыл?ан?
ІІІ. ?орытынды.
ІV. Жа?а саба?. (с?з ж?мба? ар?ылы саба?ты? та?ырыбын табу)
С
Б
Ш
Б
Э
?
Т
?
К
?
Б
У
Н
А
?
Д
Е
Н
Е
Л
І
Л
Е
Р
А
Ы
?
Н
Ы
Е
Р
Ц
Р
І
К
У
Е
М
С
Н
З
Ш
Р
М
І
Е
Е
К
Е
Н
Е
К
А
І
Ы
Ш
Т
Ш
Ф
С
Л
Е
К
?
?
К
П
А
?
К
А
Е
Е
Л
Ш
К
Т
Б
С
Я
Т
Е
Л
К
Й
Е
І
І
Ы
А
О
Н
І
Н
И
К
Р
Т
Р
Л
С
Р
К
Е
Т
Е
Е
Е
А
К
У
Н
К
К
Р
Е
Е
Т
Н
Е
Е
С
?ызы?ушылы?ын ояту.
1) Ассоциация ?дісі.
Буна?денелілер туралы не білетінімізді топтастыру.
Б У Н А ? Д Е Н Е Л І Л Е Р
Бит
Маса
Б?рге
К?белек
Тара?ан
Б?заубас
Шегіртке
?о?ыз
Буна?дене – ж?ндік
Буна?денелілер. – буын ая?тылар типіне жататын омырт?асыз.
Тірек – сызба белгілерін пайдаланып, жа?а саба??а к?шу.
Д Е Н Е С І
Бас
К?кірек
??рса? б?лімдері
Екі м?ртша
К?з
К?зше
Ая?тар
?анаттар
К?бею м?шелері
БУНА?ДЕНЕЛІЛЕР
Туа ?анатсыздар
?анаттылар
АУЫЗ М?ШЕСІ
Кеміріп жалаушы
С?зіп жалаушы
Т?тік т?різді жалаушы
Кеміруші
Шаншып сорушы
ТЫНЫС АЛУ - дем т?тік
Дамуы
Тура даму
Шала т?рленіп даму
Толы? т?рленіп даму
Ж?мырт?а
Ж?мырт?а
Ж?мырт?а
Имаго
Дерн?сіл
Дерн?сіл
Имаго
?уырша?
Имаго – ересек ??рт.
«Дебат ?дісі»
І-?атар
ІІ-?атар
Пайдасы – жа?таушы Жырт?ыш ?о?ыз – зиянды бун.жейді.
?ан?ыз -?сімдік бітесін жейді.
К?блек – тоза?дану?а ?атысады.
Ара – бал
Инелік – маса жейді. .
Зияны –даттаушы Шыбын –ауру
Б?рге – ауру
Бит – с?зек ауруы
Б?заубас – ?сімдік тамырын ?ияды.
Сона – ?арасан ауруын ту?ызады.
Клорад ?о?ызы – картоп б?лдіреді.
Ма?ал –м?тел.
Шегіртке – азыиялы? шегіртке – к?к?ас?а шегіртке.
1) Шегіртке егін жер, екпей –сеппей тегін жер.
2) Шегірткеден ?оры??ан егін екпес.
3) Кешке шегіртке шырылдаса, келесі к?ні к?н ашы? болады.
П?наралы? байланыс.
Абай ??нанбаев «Шегіртке мен ??мырс?а» ?ле?і т?сінік.
Шырылдауы? шегірткеЫршып ж?ріп ?н сал?ан,
К?галды ?уып г?лайттап
?ызы?тап ж?ріп жазды ал?ан.
Жаздыг?ні жапыра?ты?
Бірінде тама?, бірінде ?й
Жапыра? кетті, жаз кетті.
К?з бол?ан со? кетті к?й
?кінгеннен не пайда.
Суы??а то??ан ?арны аш?ан
Ойын ?айда ?н ?айда
Оныменен т?рмады
?ар к?рінді ?ыс болды.
Сауы?шыл сорлы б?кшиді.
Тыма? ?иын іс болды.
Секіру ?айда с?рініп
?аба?ын ?ай?ы жабады
Саламда жатып, д?н жи?ан
??мырс?аны іздеп табады.Сілкілеп келіп жы?ылды
Ая?ына бас ?ра
?ара?ым жылыт тама? бер.
Жаз шы??анша асыра
М?ны? жаным с?з емес.
Жаз етерін білмеп пе е??
Жаны? ?шін еш шаруа
Ала жаздай ?ылмап пе е??
Мен ?зі?дей шаруашыл
Ж?мса? илеу ?йлі ме
К?галды ?уып, ?н салып
?ле?нен ?олым тимепті
?ле?ші, ?нші есіл ер!
Ала жаздай ?н салса?
Селкілде де билей бер!
Бекіту с?ра?тары: Буна?денелілер аулау.
1) Буна?денелілер неліктен буыная?тылар типіне жат?ызыл?ан?
2) Буна?денелілерді зерттейты? ?ылым ?алай аталады?
3) Буна?денелілерді? таби?атта?ы р?лі?
4) К?к?ас?а шегіртке неге ?те ?ауіпті ж?ндік болып табылады?
5) Буна?денелі ж?ндіктерді? ауыз ??рылысында?ы ерекшеліктері?
6) Шала т?рленіп даму деген не? Мысал.
7) Толы? т?рленіп даму деген не? Мысал.
8) Буна?денелілерді? адам ?міріндегі пайда зияны – ?андай?
9) Буна?денелілер ?айда кездесетін ж?ндіктер?
10) Буна?денелілер ?алай тыныс алады?
11) Буна?денелілер неше б?ліктен т?рады? Дене б?ліктеріне ?андай м?шелері с?йкес келеді?
12) Мен ?андай ж?ндікпін? Атымды ата са?ан ?андай пайда келтірем мені? дамуым ?алай ж?реді?
13) Мені? атымды ата? Мен ?андай зиян келтірем?
43 суретті орындау. Венн диаграммасы.
?йге тапсырма. §50- 148 сурет.
Ба?алау.