Біржасушалы ж?не к?пжасушалы балдырларды? жалпы сипаттамасы.

Биология
6 сынып
К?ні: 9.01.2016ж
Саба?ты?та?ырыбы:Балдырларды? б?лімі. Біржасушалы ж?не к?пжасушалы балдырларды? жалпы сипаттамасы.
Саба?ты? ма?саты:Балдырлар,оларды? ?рт?рлілігі,біржасушалы ж?не к?пжасушалы балдырларды? тіршлік ?рекеті ж?нінде т?сінік беру.
Саба?ты? міндеттері:
Білімділігі:О?ушыларды? білім-біліктілігін с?ра? ар?ылы аны?тау
Дамытушылы?ы: О?ушылар?а ?осымша материалдарды пайдалану?а да?дыландыру. С?здік ?орын ой – ?рісін дамыту.
Т?рбиелілігі: Таби?атты с?юге, оны? байлы?ы мен берекелі тіршілігін ?ор?ау?а т?рбиелеу.
К?рнекілігі:Интерактивті та?тамен ж?мыс, слайд суреттер, ?лестірмелі пара?ша, микроскоп,зертханалы? ??рал-жабды?тар,зерзат,электронды о?улы?.
Саба?ты? ?дісі:СТО, диалог, жеке ж?мыс,топпен ж?мыс, баяндау.

Саба? барысы:
1. ?йымдастыру.
Сыныпты т?гендеу, о?ушыларды? саба??а дайынды?ын ?ада?алау.
2. ?й тапсырмасын с?рау.

№1

Тапсырмалар

О?ушыларды?іс-?рекеті

1 де?гей

а. (2 мин) (тану) ?сімдіктерг ет?норта? белгілерді жаз

?сімдіктерге т?н орта? белгілерді жаз

?. (2 мин) (ескет?сіру) ?сімдіктерді? жіктелуін (систематикасын) ретімен жазу

1
2
3
4

3.Жа?а саба?.
Те?ізде ?сіп т??ан ол бір орман,
Жел со?са те?із ?шін бол?ан ?ор?ан.
Ризоиды ар?ылы бекінеді,
Ертеден халы? б?дан йод ал?ан.
Б?л не?- (Балдыр)

Балдырлар т?менгі сатыда?ы ?сімдіктер.Оларды? біржасушалы, к?пжасушалы т?рлері болады. К?пжасушалы ?сімдіктерді? денесін таллом деп атайды. Балдырларды? жасушасы к?біне бір ядролы, цитоплазмада органоидтары мен вакуолі ж?не т?сі ?рт?рлі болатын хроматофорлары болады. Балдырлар ?сімді, жыныссыз ж?не жынысты жолдармен к?бейеді. Бір жасушалы жасыл балдыр хламидомонада жыныссыз к?бейгенде жасушасы брнеше рет екіге б?лініп,зооспора т?зеді. Хламидомонада мысалымен жынысты? ?дерісті ал?аш 1875 ж орыс альгологы Н.Н.Горожанкин д?лелдеді. Б?л кезде цитоплазма бірнешеге б?лініп, гаметалар пайда болады. Гаметаны? ?осылуынан пайда бол?ан зигота б?йы?ып, зооспора т?зеді. Хлорелланы? екі талшы?ы мен ?ызыл к?зшесі болмайды. Сонымен ?атар, тек споралар т?зіп, жыныссыз к?бейеді. Біржасушалы балдырды? к?пшілігі фитопланктон ??раса, к?пжасушалы жасыл балдырды? ?кілдері спирогира мен улотрикс а?ын суларды? фитобентосын т?зеді. Диатомды балдырларды? да біржасушалы т?рлері бар. К?пжасушалы ?ызыл ж?не ?о?ыр балдырлар те?іздерде ?седі. Та?ам ?нерк?сібінде пайдаланылатын ламинария сия?ты ?кілдері су т?бінде ризоидтарымен бекінеді. Балдырлар сонымен ?атар,медицина мен т?рлі ?нерк?сіп салаларнда да ?олданылады.

Жа?а саба?ты электронды о?улы? ар?ылы т?сініру (видеофильм)

Жа?а с?здермен ж?мыс

1. Таллом т?менгі сатыда?ы ?сімдіктерді? (балдырлар,са?ырау??ла?тар,
?ыналар) денесі.

2. Хроматофор (гр. «хромос» бояу,бояулы) жасушасында балдыр?а т?с беріп т?ратын хлоропластар.

3. Гамета (гр. «гамете») аталы? ж?не аналы? жыныс жасушалары.

4. Зооспоражыныссыз к?бейту ?шін пайдаланылатын балдыр ж?не кейбір са?ырау??ла?тарды? жасушалары

5. Фитопланктон— суда?ы гетероторфты жануарлар мен бактериялар ?оректенетін негізгі продуцентті органикалы? зат.

6. Фитобентос (гр.phyton - ?сімдік, bentos — тередік) — ?зендер мен су ?оймаларды? т?бінде ?сетін т?тік ?сімдіктер, ?сімдіктектіорганизмдер жиынты?ы.

«Ой ?оз?ау»

Тапсырмалар

О?ушыларды? іс-?рекеті

І де?гей

(3 мин) (іздеп табу) м?тін бойынша біржасушалы балдырларды? таралу айма?тарын тауып жазу

Біржасушалы балдырларды? таралу айма?тары

К?пжасушалы балдырларды? таралу айма?тары

Та?тамен ж?мыс

Хлорелланы? ??рылысын аны?тау

Хломидомонаданы? ??рылысы

Біржасушалыларды? к?беюін толтырып жаз

Балдырларды? аттарын о?улы? бойынша толтыру (м?тінменж?мыс)

Жасылбалдырлар

?о?ырбалдырлар

?ызылбалдырлар

4.Сергіту с?ті

5. Бекіту.

«Біржасушалы ж?не к?пжасушалы балдырларды? микроскопты? ж?не сырт?ы ??рылысы»

1. Хламидомонаданы? сырт?ы ??рылысы

2. Спирогираны? микроскопты? ??рылысы.

?орытынды:

6. ?орытынды:
а) 3 топ?а балдырларды? атауларын беріп, та?тада т?р?ан балдырларды? суреттеріне с?йкестендіріп табу керек.
б) Аны?тама бер. ?а?аз?а ?рт?рлі с?здер жазылады о?ушылар о?ан аны?тама береді.

7. ?йге тапсырма: §14,15,16 мазм?ндау Эссе жазу.

8. Ба?алау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Біржасушалы ж?не к?пжасушалы балдырларды? жалпы сипаттамасы.»

Біржасушалы және көпжасушалы балдырлардың жалпы сипаттамасы.

6 сынып
Күні: 9.01.2016ж
Сабақтыңтақырыбы:Балдырлардың бөлімі. Біржасушалы және көпжасушалы балдырлардың жалпы сипаттамасы.
Сабақтың мақсаты:Балдырлар,олардың әртүрлілігі,біржасушалы және көпжасушалы балдырлардың тіршлік әрекеті жөнінде түсінік беру.
Сабақтың міндеттері:
Білімділігі:Оқушылардың білім-біліктілігін сұрақ арқылы анықтау
Дамытушылығы: Оқушыларға қосымша материалдарды пайдалануға дағдыландыру. Сөздік қорын ой – өрісін дамыту.
Тәрбиелілігі: Табиғатты сүюге, оның байлығы мен берекелі тіршілігін қорғауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі:Интерактивті тақтамен жұмыс, слайд суреттер, үлестірмелі парақша, микроскоп,зертханалық құрал-жабдықтар ,зерзат,электронды оқулық.
Сабақтың әдісі:СТО, диалог, жеке жұмыс,топпен жұмыс, баяндау.

Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру.
Сыныпты түгендеу, оқушылардың сабаққа дайындығын қадағалау.
2. Үй тапсырмасын сұрау.

№1

Тапсырмалар

Оқушылардыңіс-әрекеті

1 деңгей

а. (2 мин) (тану) Өсімдіктерг етәнортақ белгілерді жаз

Өсімдіктерге тән ортақ белгілерді жаз

ә. (2 мин) (ескетүсіру) Өсімдіктердің жіктелуін (систематикасын) ретімен жазу

1
2
3
4

3.Жаңа сабақ.
Теңізде өсіп тұған ол бір орман,
Жел соқса теңіз үшін болған қорған.
Ризоиды арқылы бекінеді,
Ертеден халық бұдан йод алған.
Бұл не?- (Балдыр)

Балдырлар төменгі сатыдағы өсімдіктер.Олардың біржасушалы, көпжасушалы түрлері болады. Көпжасушалы өсімдіктердің денесін таллом деп атайды. Балдырлардың жасушасы көбіне бір ядролы, цитоплазмада органоидтары мен вакуолі және түсі әртүрлі болатын хроматофорлары болады. Балдырлар өсімді, жыныссыз және жынысты жолдармен көбейеді. Бір жасушалы жасыл балдыр хламидомонада жыныссыз көбейгенде жасушасы брнеше рет екіге бөлініп,зооспора түзеді. Хламидомонада мысалымен жыныстық үдерісті алғаш 1875 ж орыс альгологы Н.Н.Горожанкин дәлелдеді. Бұл кезде цитоплазма бірнешеге бөлініп, гаметалар пайда болады. Гаметаның қосылуынан пайда болған зигота бұйығып, зооспора түзеді. Хлорелланың екі талшығы мен қызыл көзшесі болмайды. Сонымен қатар , тек споралар түзіп, жыныссыз көбейеді. Біржасушалы балдырдың көпшілігі фитопланктон құраса, көпжасушалы жасыл балдырдың өкілдері спирогира мен улотрикс ағын сулардың фитобентосын түзеді. Диатомды балдырлардың да біржасушалы түрлері бар. Көпжасушалы қызыл және қоңыр балдырлар теңіздерде өседі. Тағам өнеркәсібінде пайдаланылатын ламинария сияқты өкілдері су түбінде ризоидтарымен бекінеді. Балдырлар сонымен қатар,медицина мен түрлі өнеркәсіп салаларнда да қолданылады.

Жаңа сабақты электронды оқулық арқылы түсініру (видеофильм)

Жаңа сөздермен жұмыс

1. Таллом төменгі сатыдағы өсімдіктердің (балдырлар,саңырауқұлақтар,
қыналар) денесі.

2. Хроматофор (гр. «хромос» бояу,бояулы) жасушасында балдырға түс беріп тұратын хлоропластар.

3. Гамета (гр. «гамете») аталық және аналық жыныс жасушалары.

4. Зооспоражыныссыз көбейту үшін пайдаланылатын балдыр және кейбір саңырауқұлақтардың жасушалары

5. Фитопланктон— судағы гетероторфты жануарлар мен бактериялар қоректенетін негізгі продуцентті органикалық зат.

6. Фитобентос (гр.phyton - өсімдік, bentos — тередік) — өзендер мен су қоймалардың түбінде өсетін түтік өсімдіктер, өсімдіктектіорганизмдер жиынтығы.

«Ой қозғау»

Тапсырмалар

Оқушылардың іс-әрекеті

І деңгей

(3 мин) (іздеп табу) мәтін бойынша біржасушалы балдырлардың таралу аймақтарын тауып жазу

Біржасушалы балдырлардың таралу аймақтары

Көпжасушалы балдырлардың таралу аймақтары

Тақтамен жұмыс

Хлорелланың құрылысын анықтау

Хломидомонаданың құрылысы

Біржасушалылардың көбеюін толтырып жаз

Балдырлардың аттарын оқулық бойынша толтыру (мәтінменжұмыс)

Жасылбалдырлар

Қоңырбалдырлар

Қызылбалдырлар

4.Сергіту сәті

5. Бекіту.

«Біржасушалы және көпжасушалы балдырлардың микроскоптық және сыртқы құрылысы»

1. Хламидомонаданың сыртқы құрылысы

2. Спирогираның микроскоптық құрылысы.

Қорытынды:

6. Қорытынды:
а) 3 топқа балдырлардың атауларын беріп, тақтада тұрған балдырлардың суреттеріне сәйкестендіріп табу керек.
б) Анықтама бер. Қағазға әртүрлі сөздер жазылады оқушылар оған анықтама береді.

7. Үйге тапсырма: §14,15,16 мазмұндау Эссе жазу.

8. Бағалау.